Amaç: Bu çalışma ile Türkiye'de hemşirelik lisans programında öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin, tersine beyin göçü eğilimlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel ve tanımlayıcı nitelikte olan bu çalışmanın evrenini, Türkiye'de lisans düzeyinde hemşirelik bölümünde öğrenim gören ve ülkemize göç ile gelmiş tüm yabancı uyruklu öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise 199 öğrenci oluşturmuştur. Örneklemi oluşturan katılımcılara, amaçlı örneklem çeşitlerinden kartopu örneklemi ile ulaşılmıştır. Çalışmanın sonunda örneklemin yeterli olup olmadığını değerlendirmek için 'post hoc' güç analizi yapılmıştır. Veriler, kişisel bilgi formu ve 'Beyin Göçüne Yönelik Tutum Ölçeği' ile çevrim içi olarak toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 21.0 programı kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin %53,3'ü Suriye'den geldiğini, %51,8'i savaş nedeni ile geldiğini, %47,7'si geçici koruma belgesi kimliğine sahip olduğunu, %57,3'ü ailesi ile birlikte evde kaldığını, %72,9'u üniversiteye Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı ile girdiğini belirtmiştir. Çalışmaya katılan öğrencilerin, geldikleri ülke, Türkçe ve İngilizce hariç bilinen yabancı dil, Türkiye'ye geliş nedenleri, mezun olduktan sonra Türkiye'de kalma durumları ve mezun olduktan sonra Türkiye'de kalma nedenlerine göre yapılan karşılaştırmalarda, ölçek toplamında ve alt boyutlarından alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Sonuç: Sonuç olarak Türkiye'deki yabancı uyruklu öğrencilerin tersine beyin göçü eğilimlerinin düşük, dolayısıyla Türkiye'de kalma eğilimlerinin yüksek olduğu bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Göç ve göçmenlik; hemşirelik; beyin göçü; öğrenci hemşire
Objective: In this study, we aimed to evaluate the reverse brain drain trend in foreign students who studying in the nursing degree program in Turkey. Material and Methods: The data of this descriptive and cross-sectional study were collected from all foreign students who study in nursing at the undergraduate level and come to our country with immigration. The sample is composed of 199 students. The participants who formed the sample were reached by snowball sampling, one of the purposeful sampling types. At the end of the study, "post hoc" power analysis was performed to evaluate whether the sample was sufficient. The data were collected online using the personal data form and the 'Attitude Scale Towards Brain Drain'. SPSS 21.0 program was used to analyze the data. Results: 53.3% of the students participating in the study stated that they came from Syria, 51.8% stated that they came because of war, 47.7% stated that they had a temporary protection certificate, 57.3% stated that they stayed at home with their family, 72.9% entered the university with the Foreign Student Exam. A statistically significant difference was found between the countries of origin, known foreign language except Turkish and English, the reasons for coming to Turkey, the status after graduating in Turkey, the reasons for staying in Turkey after graduate and the total score and sub-dimensions of the students in the study. Conclusion: As a result, the foreign students in Turkey were found to have low brain drain trend.
Keywords: Emigration and immigration; nursing; brain drain; student nurse
- Güllüpınar F. Göç olgusunun ekonomi-politiği ve uluslararası göç kuramları üzerine bir değerlendirme [The economy-politics of migration and a review of the theories of international migration]. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi. 2012;2(4):53-85. [Link]
- Yalçınkaya MH, Dülger S. Küreselleşmenin beyin göçü üzerindeki etkisi: Türkiye [The effect of globalization on brain drain: Turkey]. Journal of Social and Humanities Sciences Research. 2017;4(14):1646-54. [Crossref]
- Kaya M. Beyin göçü/erozyonu. [Brain drain/erosion] İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 2003;3(3):18-34. [Link]
- Öncü E, Selvi H, Vayisoğlu SK, Ceyhan H. Hemşirelik öğrencilerinde Beyin Göçüne Yönelik Tutum Ölçeği geliştirilmesi: güvenirlik ve geçerlik çalışması [Development of an Attitude Scale for Brain Drain among nursing students: a reliability and validity study]. Cukurova Med J. 2018;43(Suppl 1):207-15. [Crossref]
- Gökbayrak Ş. Uluslararası göç ve kalkınma tartışmaları: Beyin göçü üzerine bir inceleme [The debates on international migration and development: an investigation on brain drain]. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2008;63(3):65-82. [Crossref]
- Global Health Watch. The Global Health Worker Crisis: Global Health Watch 2005-2006. An Alternative World Health Report, Zed Books. London/New York; 2005. p.119-34. Erişim tarihi: 14.02.2022 Erişim linki: [Link]
- Kirigia JM, Gbary AR, Muthuri LK, Nyoni J, Seddoh A. The cost of health professionals' brain drain in Kenya. BMC Health Serv Res. 2006;6:89. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Nguyen L, Ropers S, Nderitu E, Zuyderduin A, Luboga S, Hagopian A. Intent to migrate among nursing students in Uganda: measures of the brain drain in the next generation of health professionals. Hum Resour Health. 2008;6:5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Irmak C, Bilginer R. Iraklı Türkmen öğren cilerin göç kavramına yönelik düşünceleri [The thoughts on the concept of migration of Iraqi Turkmen students]. Journal of Anatolian Cultural Research. 2018;2(3):87-101. [Link]
- Neccar MŞM. Suriye'den Türkiye'ye göç: nedenler, sonuçlar ve umutlar [The immigration from Syria to Turkey: causes, consequences and hopes]. İlahiyat Akademi Dergisi. 2016;(4):185-98. [Link]
- Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi [İnternet]. [Erişim tarihi: 26 Ağustos 2020]. Yüksek öğretime geçiş istatistikleri. Erişim adresi: [Link]
- Wadhwa V. A Reverse Brain Drain. Issues in Science and Technology. 2009;25(3):45-52. [Link]
- Beyoğlu BE, Aydın OA, Yıldız RS. İnovasyonda itici güç [Driving force in innovation]. Savunma Sanayii Gündemi. 2009:27-34. [Link]
- Ismail M, Kunasegaran M, Rasdi RM. Evidence of reverse brain drain in selected Asian countries: Human resource management lessons for Malaysia. Organizations and Markets in Emerging Economies. 2014;5:31-48. [Crossref]
- Sunata U. Tersine beyin göçünde sosyal ağların rolü: Türkiyeli mühendislerin Almanya'dan geriye göç deneyim ve algıları [The role of social networks on reverse brain migration: migration experience and perceptions of Turkish engineer returnees from Germany]. Türk Psikoloji Yazıları. 2014;17(34):85-96. [Link]
- Solak M. Türkiye'de Sağlık Eğitimi ve Sağlık İnsangücü Durumu Raporu 2014. 1. Baskı. YÖK Yayın No: 2014/1. Eskişehir: Web-Ofset; 2014. [Link]
- Sahay A. Reverse brain drain: new strategies by developed and developing countries. In: Sahoo S, Pattanaik BK, eds. Global Diasporas and Development: Socioeconomic, Cultural and Policy Perspectives. New Delhi: Springer; 2014. p.183-201. [Crossref]
- World Health Organization. Working together for health-The World Health Report 2006. 2006. Erişim tarihi: Kasım 2021. Erişim linki: [Link]
- Li H, Nie W, Li J. The benefits and caveats of international nurse migration. Inter J Nurs Sci. 2014;1(3):314-7. [Crossref]
- Bimal MK, Kaur R, Kaur R. Factors intend to brain drain among staff nurses. International Journal of Advances in Nursing Management. 2016;4(4):327-30. [Crossref]
- Harmancı Seren AK, Eşkin Bacaksız F, Yıldırım A. Bir hemşirelik fakültesindeki öğretim elemanı ve öğrencilerin yabancı hemşire istihdamına ilişkin görüşleri [Viewpoints of students and lecturers in a nursing faculty regarding the employment of foreign nurses]. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2013;10(3):42-8. [Link]
- Badr KF. Reversing the brain drain in healthcare education in Lebanon: a success story. In: Badran A, Baydoun E, Hillman J, eds. Universities in Arab Countries: An Urgent Need for Change. 1st ed. Cham: Springer; 2018. p.295-9. [Crossref]
- Villaruel JJC, Mirasol JDB. Boosting growth through reverse brain drain: India's know-how. Foreign Service Institute. 2017;4(29). [Link]
- Yazıcıoğlu Y, Erdoğan S. SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 1. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık; 2004.
- Polit DF, Beck CT. Nursing Research: Generating and Assessing Evidence for Nursing Practice. 9th ed. Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins; 2012.
- Cozby P, Bates SC. Methods in Behavioral Research. 11th ed. New York: McGraw-Hill; 2012.
- Demiray A, İlaslan N, Açıl A. Hemşirelik öğrencilerinin beyin göçüne yönelik tutum larının değerlendirilmesi [Evaluation of nursing students 'attitudes towards brain drain]. International Journal of Human Sciences. 2020;17(2):632-41. [Crossref]
- Go?tautaitė B, Bučiūnienė I, Mila?auskienė Ž, Bareikis K, Berta?iūtė E, Mikelionienė G. Migration intentions of Lithuanian physicians, nurses, residents and medical students. Health Policy. 2018;122(10):1126-31. [Crossref] [PubMed]
- Santric-Milicevic MM, Terzic-Supic ZJ, Matejic BR, Vasic V, Ricketts TC 3rd. First- and fifth-year medical students' intention for emigration and practice abroad: a case study of Serbia. Health Policy. 2014;118(2):173-83. [Crossref] [PubMed]
- Stankūnas M, Lovkyte L, Padaiga Z. Lietuvos gydytoju ir rezidentu ketinimu dirbti Europos Sajungos salyse tyrimas [The survey of Lithuanian physicians and medical residents regarding possible migration to the European Union]. Medicina (Kaunas). 2004;40(1):68-74. Lithuanian. [PubMed]
- Bulduk S, Usta E, Dinçer Y. Kültürlerarası duyarlılık ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Bir sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu örneği [Determination of intercultural sensitivity and influencing factors: an example of vocational school of health]. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2017;7(2):73-7. [Link]
- Rao NR, Rao UK, Cooper RA. Indian medical students' views on immigration for training and practice. Acad Med. 2006;81(2):185-8. [Crossref] [PubMed]
- Sheikh A, Naqvi SH, Sheikh K, Naqvi SH, Bandukda MY. Physician migration at its roots: a study on the factors contributing towards a career choice abroad among students at a medical school in Pakistan. Global Health. 2012;8:43. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- T.C. İç İşleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı [İnternet]. © 2019 Göç İdaresi Başkanlığı [Erişim tarihi: 26 Ağustos 2020]. Genel bilgi. Erişim linki: [Link]
- Sağır A, Aydın E. Türkiye'deki üniversitelerde öğrenim gören Suriyeli öğrencilerin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel profillerinin analizi [Analysis on the socio-economical and socio-cultural profiles of Syrian students who receive education at the universities in Turkey]. Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi. 2020;10(1): 153-82. [Crossref]
.: İşlem Listesi