Amaç: Bu araştırma ile kanser rehabilitasyonu sürecindeki meme kanserli kadınların 'ebru' sanatı terapisine yönelik duygu, algı ve deneyimlerinin belirlenmesi ve yaşam kalitesi düzeyine etkisinin incelenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Türkiye'de bir ilin Kanserle Savaş Vakfına bağlı bir merkezinde, 10 Şubat-01 Mart 2020 tarihleri arasında karma yöntem metodolojisi kullanılarak yürütüldü. Araştırmanın örneklemini, 'ebru' sanatı terapisi almış 14 meme kanserli kadın oluşturdu. Nicel verilerin toplanmasında Tanıtıcı Bilgiler Formu ve Kanser Tedavisinin Fonksiyonel Değerlendirmesi-Genel 7 Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanıldı. Nitel verileri elde etmek için Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılarak odak grup görüşmesi yapıldı ve görüşmeler kaydedildi. Nitel ve nicel veriler eş zamanlı olarak toplandı ve birbirinden bağımsız olarak analiz edildi. Bulgular: Katılımcıların büyük çoğunluğunun yaşam kalitesi düzeyinin ortalamanın üzerinde olduğu saptandı. Betimleyici ve yorumlayıcı analizler sonucunda kendini ifade etme, olumlu duygudurumu ve duygu yoğunluğu olmak üzere 3 tema belirlendi. Ebru terapisinin kanser sürecindeki olumsuz deneyimleri unutturduğu, mutluluk ve rahatlama gibi olumlu duygular yaratarak hastaların yaşam kalitesini etkilediği belirlendi. Sonuç: Ebru sanatı terapisinin, hastalar üzerinde olumlu etkiler yaratarak yaşam kalitesini etkilediği sonucuna varıldı. Bu araştırma, rehabilitasyon sürecindeki meme kanserli kadınların sağ kalım sürecinde yaşam kalitesi üzerine sanat terapisinin etkilerine dair kanıtlar sağlar.
Anahtar Kelimeler: Kanser; rehabilitasyon; sanat terapi; ebru sanatı
Objective: With this research, we aim to determine the feelings, perceptions and experiences of women with breast cancer in the cancer rehabilitation process towards 'paper marbling' art therapy and to examine its effect on the quality of life. Material and Methods: The research was carried out in a center affiliated to the Cancer Fight Foundation of a province in Turkey, between 10 February and 01 March 2020, using mixed method methodology. The sample of the study consisted of 14 women with breast cancer who received 'paper marbling' art therapy. Introductory Information Form and Functional Assessment of Cancer Therapy-General 7 Quality of Life Scale were used to collect quantitative data. A focus group interview was conducted using the Semi-Structured Interview Form to obtain qualitative data, and the interviews were recorded. Qualitative and quantitative data were collected simultaneously and analyzed independently of each other. Results: It is determined that the quality of life of the majority of the participants was above the average. As a result of descriptive and interpretive analyzes, three themes are determined, namely self-expression, positive mood and emotional intensity. It was determined that 'paper marbling' therapy help people forget the negative experiences in the cancer process and affect the quality of life of the patients by creating positive emotions such as happiness and relaxation. Conclusion: We concluded that 'paper marbling' art therapy affected the quality of life by creating positive effects on patients. This research provides evidence for the effects of art therapy on the quality of life of women with breast cancer in rehabilitation.
Keywords: Cancer; rehabilitation; art therapy; the art of paper marbling
- World Health Organization. All cancers excl. non-melanoma skin cancer. Source: Globocan 2020. Erişim linki: [Link]
- Ennis G, Kirshbaum M, Waheed N. The beneficial attributes of visual art-making in cancer care: An ntegrative review. Eur J Cancer Care (Engl). 2018;27(1). [Crossref] [PubMed]
- Kocamaz D, Yamak D. Kanser ve onkolojik rehabilitasyon [Cancer and oncological rehabilitation]. Zeugma Sağlık Araştırmaları Dergisi. 2019;1(1):24-9. [Link]
- Lee J, Choi MY, Kim YB, Sun J, Park EJ, Kim JH, et al. Art therapy based on appreciation of famous paintings and its effect on distress among cancer patients. Qual Life Res. 2017;26(3):707-15. [Crossref] [PubMed]
- Gras M, Daguenet E, Brosse C, Beneton A, Morisson S. Art therapy sessions for cancer patients: a single-centre experience. Oncology. 2020;98(4):216-21. [Crossref] [PubMed]
- Bozcuk H, Ozcan K, Erdogan C, Mutlu H, Demir M, Coskun S. A comparative study of art therapy in cancer patients receiving chemotherapy and improvement in quality of life by watercolor painting. Complement Ther Med. 2017;30:67-72. [Crossref] [PubMed]
- Meghani SH, Peterson C, Kaiser DH, Rhodes J, Rao H, Chittams J, et al. A pilot study of a mindfulness-based art therapy intervention in outpatients with cancer. Am J Hosp Palliat Care. 2018;35(9):1195-200. [Crossref] [PubMed]
- Pelit E, Türkoğlu T. Somut olmayan kültürel miras değerlerinin turizme yansımaları ebru sanatı üzerine bir inceleme [Tourism reflections of intangible cultural heritage values: a review on ebru art]. Güncel Tur Araştırmaları Derg. 2019;3(1):101-18. [Crossref]
- Creswell JW, ed. Bütün M, Demir SB, çeviri editörleri. Nitel Araştırma Yöntemleri. 3. Baskı. Ankara: Siyasal Kitapevi; 2013. p.1-341.
- Baltacı A. Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme [A conceptual review of sampling methods and sample size problems in qualitative research]. Bitlis Eren Üniversitesi Sos Bilim Derg. 2018;7(1):231-74. [Link]
- Cella DF, Tulsky DS, Gray G, Sarafian B, Linn E, Bonomi A, et al. The Functional Assessment of Cancer Therapy scale: development and validation of the general measure. J Clin Oncol. 1993;11(3):570-9. [Crossref] [PubMed]
- Yanez B, Pearman T, Lis CG, Beaumont JL, Cella D. The FACT-G7: a rapid version of the functional assessment of cancer therapy-general (FACT-G) for monitoring symptoms and concerns in oncology practice and research. Ann Oncol. 2013;24(4):1073-8. [Crossref] [PubMed]
- Başkale H. Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi [Determination of validity, reliability and sample size in qualitative studies]. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektron Derg. 2016;9(1):23-8. [Link]
- Wood MJ, Molassiotis A, Payne S. What research evidence is there for the use of art therapy in the management of symptoms in adults with cancer? A systematic review. Psychooncology. 2011;20(2):135-45. [Crossref] [PubMed]
- Karadağ E, Uğur Ö. Kanserli hastalarda çok konuşulmayan bir uygulama: sanat terapisi [An application very unspoken in cancer patients: art therapy]. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektron Derg. 2015;8(2):142-4. [Link]
- Czamanski-Cohen J, Wiley JF, Sela N, Caspi O M, Weihs K. The role of emotional processing in art therapy (REPAT) for breast cancer patients. J Psychosoc Oncol. 2019;37(5):586-98. [Crossref] [PubMed]
- Çelikbaş E. Dışavurumcu sanat terapisi [Expressive art therapy]. Safran Kültür ve Tur Araştırmaları Derg. 2019;2(1):20-37. [Link]
- Kurt B. Kapucu S. Meme kanserli hastalarda progresif gevşeme egzersizlerinin kemoterapi semptomlarına etkisi: literatür derlemesi [The effect of progressive relaxation exercise on chemotherapy symptoms in breast cancer patients: literature review]. Mersin Univ Sağlık Bilim Derg. 2018;11(2):235-49. [Crossref]
.: İşlem Listesi