.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Hemşirelerin Liderlik Etkinlik Algılarının İş Doyumları ile İlişkisi: Korelasyonel Çalışma
The Relationship Between Nurses' Perception of Leadership Effectiveness and Their Job Satisfaction: A Correlational Study
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2025;17(1):234-40
doi: 10.5336/nurses.2024-105187
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu çalışma, hemşirelerin liderlik etkinlik algılarının iş doyumları ile ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Yönetici hemşirelerin sergilediği lider etkinliğine ilişkin olumlu algı, çalışanların hem iş doyum düzeylerini artırabilir hem de liderleriyle daha etkin ilişkiler kurmalarına yardımcı olabilir. Gereç ve Yöntemler: Korelasyonel ve tanımlayıcı tipte planlanan çalışmaya Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi'nde çalışan 290 gönüllü hemşire katılmıştır. Veriler; Bilgi Formu, Lider Etkinliği Ölçeği (LEÖ) (tek boyutlu) ve İş Doyumu Ölçeği (İDÖ) ile elde edilmiştir. Araştırma verilerinin analizinde tanımlayıcı analizler, Mann Whitney U Testi ve korelasyon analizleri kullanılmıştır. Bulgular: Hemşirelerin yaş ortalamaları 34,20±6,20 olup, %52,1'nin, 30-39 yaş aralığında ve %80,7'sinin kadın olduğu belirlenmiştir. Araştırmada LEÖ puan ortalaması 13,37±2,41, İDÖ puan ortalaması ise 102,18±13,45 olarak hesaplanmıştır. Çalışma şekli, çalışma koşulları, mesleği sevme durumu, bir üst yöneticisinden memnun olma durumu ve aldığı ücreti yeterli bulma durumu ile LEÖ toplam puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05). Çalışma koşulları ve mesleği sevme durumu ile İDÖ ve tüm alt boyutları arasındaki ilişkinin anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0,05). Ayrıca LEÖ ile İDÖ toplam puanları arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Bu çalışmada hemşirelerin liderlik etkinlik algıları ile iş doyumları arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Hemşirelerin iş doyumlarını sağlamak için liderlik etkinlikleri düzenlenmesi önerilir.
Anahtar Kelimeler: Lider etkinliği; iş doyumu; hemşirelik
Amaç: Bu çalışma, hemşirelerin liderlik etkinlik algılarının iş doyumları ile ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Yönetici hemşirelerin sergilediği lider etkinliğine ilişkin olumlu algı, çalışanların hem iş doyum düzeylerini artırabilir hem de liderleriyle daha etkin ilişkiler kurmalarına yardımcı olabilir. Gereç ve Yöntemler: Korelasyonel ve tanımlayıcı tipte planlanan çalışmaya Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi'nde çalışan 290 gönüllü hemşire katılmıştır. Veriler; Bilgi Formu, Lider Etkinliği Ölçeği (LEÖ) (tek boyutlu) ve İş Doyumu Ölçeği (İDÖ) ile elde edilmiştir. Araştırma verilerinin analizinde tanımlayıcı analizler, Mann Whitney U Testi ve korelasyon analizleri kullanılmıştır. Bulgular: Hemşirelerin yaş ortalamaları 34,20±6,20 olup, %52,1'nin, 30-39 yaş aralığında ve %80,7'sinin kadın olduğu belirlenmiştir. Araştırmada LEÖ puan ortalaması 13,37±2,41, İDÖ puan ortalaması ise 102,18±13,45 olarak hesaplanmıştır. Çalışma şekli, çalışma koşulları, mesleği sevme durumu, bir üst yöneticisinden memnun olma durumu ve aldığı ücreti yeterli bulma durumu ile LEÖ toplam puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05). Çalışma koşulları ve mesleği sevme durumu ile İDÖ ve tüm alt boyutları arasındaki ilişkinin anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0,05). Ayrıca LEÖ ile İDÖ toplam puanları arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Bu çalışmada hemşirelerin liderlik etkinlik algıları ile iş doyumları arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Hemşirelerin iş doyumlarını sağlamak için liderlik etkinlikleri düzenlenmesi önerilir.
Anahtar Kelimeler: Lider etkinliği; iş doyumu; hemşirelik
ABSTRACT
Objective: This study was conducted to examine the relationship between nurses' perceptions of leadership effectiveness and their job satisfaction. The positive perception of the leadership effectiveness exhibited by the nurse managers can both increase the job satisfaction levels of the employees and help them to establish more effective relationships with their leaders. Material and Methods: 290 volunteer nurses working at Manisa Celal Bayar University Hospital participated in the study planned as correlational and descriptive type. Data were obtained with Information Form, Leader Effectiveness Scale (LES) (one-dimensional) and Job Satisfaction Scale (JSS). To analyze the study data, descriptive analyses, Mann Whitney U Test and correlation analyses were used. Results: The mean age of the nurses was 34.20±6.20, 52.1% were between the ages of 30-39 and 80.7% were women. In the study, the LES mean score was calculated as 13.37±2.41, and the JSS mean score was calculated as 102.18±13.45. The relationship between working conditions and liking the profession and the JSS and all its sub-dimensions was found to be significant (p<0.05). In addition, a positive significant relationship was found between the LES and JSS total scores (p<0.05). Conclusion: In this study, a significant relationship was found between nurses' perceptions of leadership effectiveness and their job satisfaction. It is recommended that leadership activities be organized to ensure the job satisfaction of nurses.
Keywords: Leader effectiveness; job satisfaction; nursing
Objective: This study was conducted to examine the relationship between nurses' perceptions of leadership effectiveness and their job satisfaction. The positive perception of the leadership effectiveness exhibited by the nurse managers can both increase the job satisfaction levels of the employees and help them to establish more effective relationships with their leaders. Material and Methods: 290 volunteer nurses working at Manisa Celal Bayar University Hospital participated in the study planned as correlational and descriptive type. Data were obtained with Information Form, Leader Effectiveness Scale (LES) (one-dimensional) and Job Satisfaction Scale (JSS). To analyze the study data, descriptive analyses, Mann Whitney U Test and correlation analyses were used. Results: The mean age of the nurses was 34.20±6.20, 52.1% were between the ages of 30-39 and 80.7% were women. In the study, the LES mean score was calculated as 13.37±2.41, and the JSS mean score was calculated as 102.18±13.45. The relationship between working conditions and liking the profession and the JSS and all its sub-dimensions was found to be significant (p<0.05). In addition, a positive significant relationship was found between the LES and JSS total scores (p<0.05). Conclusion: In this study, a significant relationship was found between nurses' perceptions of leadership effectiveness and their job satisfaction. It is recommended that leadership activities be organized to ensure the job satisfaction of nurses.
Keywords: Leader effectiveness; job satisfaction; nursing
REFERANSLAR:
- Yukl G. Leadership in organizations. 8th ed. New Jersey: Pearson: Prentice Hall, Upper Saddle River; 2013.
- Öztürk H, Bahçecik N, Paslı Gürdoğan EP. Hastanelere göre yönetici hemşirelerin liderlik yaklaşımlarının değerlendirilmesi [The evaluations of nurse managers' leadership approaches according to hospitals]. İ.Ü.F.N. Hem. Derg. 2012;20(1):17-25. [Link]
- Çakır SF, Adıgüzel Z. Analysis of leader effectiveness in organization and knowledge sharing behavior on employees and organization. SAGE Open. 2020;10(1):1-14. [Crossref]
- Casida J, Parker J. Staff nurse perceptions of nurse manager leadership styles and outcomes. J Nurs Manag. 2011;19(4):478-86. [Crossref] [PubMed]
- Çamlıbel N, Gül G, Bol P, Erbaycu AE. Çalışan hemşireler tarafından yönetici hemşirelerden beklenen ve algılanan liderlik davranışlarının karşılaştırılması (Bir eğitim ve araştırma hastanesi örneği) [Leadership behaviors of executive nurses and comparison for the leadership behaviors that employee nurses expects from executive nurses (an education and research hospital example)]. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi. 2013;6(2):89-112. [Link]
- Asrar-ul-Haq M, Kuchinke KP. Impact of leadership styles on employees' attitude towards their leader and performance: Empirical evidence from Pakistani banks. Future Business Journal. 2016;2(1):54-64. [Crossref]
- Hassoy D, Özvurmaz S. Bir devlet hastanesindeki sağlık çalışanlarının iş doyumu ve etkileyen faktörler [Job satisfaction of health workers and factors affecting]. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2019;2(3):27-32. [Link]
- Paustian-Underdahl SC, Walker LS, Woehr DJ. Gender and perceptions of leadership effectiveness: a meta-analysis of contextual moderators. J Appl Psychol. 2014;99(6):1129-45. [Crossref] [PubMed]
- Kim MH, Jung MS. The effect of head nurse's emotional leadership on nurse's job satisfaction & organizational commitment. J Korean Acad Nurs Admin. 2010;16(3):336-47. [Crossref]
- Cummings G, Lee H, Macgregor T, Davey M, Wong C, Paul L, et al. Factors contributing to nursing leadership: a systematic review. J Health Serv Res Policy. 2008;13(4):240-8. [Crossref] [PubMed]
- Taskiran Eskici G, Uysal Kasap E, Gumus E. Relationships between leadership behaviour of nurse managers and nurses' levels of job satisfaction and compassion fatigue during the COVID-19 pandemic. Nurs Open. 2023;10(7):4548-59. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Yılmaz T. Lider etkinliği ölçeğinin Türkçeye uyarlanması çalışması [Adaptation study of leader effectiveness scale to Turkish]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2014;11(2):1-21. [Link]
- Batıgün AD, Şahin NH. İş stresi ve sağlık psikolojisi araştırmaları için iki ölçek: A-tipi kişilik ve iş doyumu [Two scales for job stress and health psychology research: Type-A personality and job satisfaction]. Türk Psikiyatri Dergisi. 2006;17(1):32-45. [Link]
- Bilginoğlu E, Yozgat U. Algılanan lider etkinliğinin psikolojik güvenlik ve örgütle ilişkiler üzerinde etkisi [The effect of perceived leader effectiveness on psychological safety and relationship with the organization]. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2021;23(3):891-910. [Crossref]
- Kavuran E, Eda AY, Emrah AY, Aksoy M. Hemşirelerin ekip çalışması ve iş doyumlarının belirlenmesi [Determination of team work and job satisfaction of nurses]. Turkish Journal of Science and Health. 2021;2(1):45-56. [Link]
- Durmuş SÇ, Özsoy Z. Bir devlet hastanesinde hemşireler arası işbirliği ve hemşirelerin iş doyumu düzeyinin incelenmesi [Investigation of collaboration between nurses and nurses' job satisfaction level in a public hospital]. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2022;128:90-101. [Crossref]
- Tilev S, Beydağ KD. Hemşirelerin iş doyum düzeyi [Job Satisfaction Level of Nurses]. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2014;3(1):140-7. [Crossref]
- Aylaz R, Aydoğmuş N, Yayan EH. Hemşirelerin iş doyumu düzeylerinin belirlenmesi [Determination of Job Satisfaction Levels of Nurses]. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;6(1):12-7. [Link]
- Uzun Ö. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin iş doyum düzeyleri ve iş doyumları ile ilgili bazı değişkenlerin incelenmesi [Investigation of job satisfaction levels of nurses working in a university hospital and some variables related their job satisfaction]. İ.Ü.F.N. Hem. Dergisi. 2010;1(18):1-9. [Link]
- Gedif G, Sisay Y, Alebel A, Belay YA. Level of job satisfaction and associated factors among health care professionals working at University of Gondar Referral Hospital, Northwest Ethiopia: a cross-sectional study. BMC Res Notes. 2018;11(1):824. Erratum in: BMC Res Notes. 2018;11(1):857. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Nal M, Nal B. Sağlık çalışanlarının iş doyumu düzeylerinin incelenmesi: bir kamu hastanesi örneği [Investigation of job satisfaction in health workers: an example of public hospitals]. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2018;8(1):131-40. [Link]
- Kodaman N, Kızılkaya M. Sağlık profesyonellerinde iş doyumu ve tükenmişlik arasındaki ilişkinin incelenmesi: Büyükşehir belediyesi örneği [Examining the relationship between job satisfaction and burnout in health professionals: The case of metropolitan municipality]. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2022;6(2):280-91. [Crossref]
- Özşaker E, Daşti D, Kurcan Ç, Özdemir N, Van giersbergen MY. Cerrahi hemşirelerinin iş doyumları ve etkileyen faktörler [The job satisfactions of surgical nurses and the affective factors]. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;5(1):81-92. [Crossref]
- Güngör B, Çetin S. İş tatmini algısının çalışanların demografik özelliklerine göre farklılıkları: Kastamonu ili kamu sektörü ve özel sektör kurumlarında bir araştırma [The differences of the job satisfaction perception according to the demographic characterictics of employees: a research on the public and the private sector in Kastamonu]. Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi. 2018;2(1):50-73. [Crossref]
- Fernandez S. Examining the effects of leadership behavior on employee perceptions of performance and job satisfaction. Public Performance & Management Review. 2008;32(2):175-205. [Crossref]
- Thamrin HM. The influence of transformational leadership and organizational commitment on job satisfaction and employee performance. International Journal of Innovation, Management and Technology. 2012;3(5):566-72. [Link]
- Türe A, Demirsoy N. Yönetici hemşirelerde etik liderliğin hemşirelerin iş doyumuna etkisi [The effect of job satisfaction of nurses the ethical leadership of executive nurses]. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 2020;8(101):159-75. [Crossref]
.: İşlem Listesi