Amaç: Günümüzde İnternet, hastaların sağlık ile ilgili konularda bilgi almak için başvurabilecekleri yaygın bir kaynak haline gelmiştir. Sunulan bilgilerin eğitim seviyeleri farklı kişiler tarafından okunacağı dikkate alındığında bilgi sunan bu metinlerin okunabilirliklerini incelemek önemlidir. Bu çalışmanın amacı, protetik diş tedavisi hakkında bilgi vermeyi amaçlayan ve Türkçe dilinde hazırlanmış İnternet sitelerinin okunabilirliklerinin değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntemler: Arama motoru (Google) üzerinden 'protez diş nedir' arama terimi kullanılarak, protetik diş tedavileri hakkında bilgi veren İnternet sitelerine erişim sağlandı. Çalışmaya dâhil edilen toplam 100 İnternet sayfasında verilen bilgilendirme metinlerinin cümle, kelime ve hece sayıları hesaplandı. Metinlerin okunabilirlikleri, Flesch-Kincaid ve Ateşman okunabilirlik hesaplama formülleri kullanılarak değerlendirildi. Metinlerin dil bilgisi verilerinin ve okunabilirlik seviyelerinin değerlendirilmesi tanımlayıcı istatistikler ile yapıldı. Okunabilirlik değerleri arasındaki ilişkinin ve hakkında bilgi verilen protetik diş tedavisi konu sayısı ile okunabilirlik değerleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi için Spearman korelasyon analizi gerçekleştirildi. Bulgular: Çalışmaya dâhil edilen 100 İnternet sitesinin 94'ü özel klinikler, 4'ü eğitim kurumları ve 2'si ağız ve diş sağlığı merkezi olan devlet kurumu tarafından hazırlanmıştı. İncelenen İnternet sitelerinin ortalama Ateşman okunabilirlik formülü değerinin 66,48, ortalama Flesch-Kincaid okunabilirlik değerinin 7,41 olduğu görüldü. Her iki okunabilirlik değerlendirme formülü arasında pozitif bir ilişki olduğu belirlendi (r=0,801, p<0,001). Sonuç: Bu çalışmada, protetik diş tedavisi hakkında bilgi vermeyi amaçlayan Türkçe İnternet sitelerinin okunabilirliklerinin zor olduğu belirlenmiştir. Protetik diş tedavisi hakkında bilgi sunan metinler hazırlanırken, okunabilirlik seviyeleri düşünülerek daha titiz davranılması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: İnternet; niteleyici araştırma; diş protezi; okunabilirlik; bilgiye erişim
Objective: Nowadays, the Internet has become a common source that patients can refer to for information on health-related issues. Considering that the information presented will be read by people with different education levels, it is important to examine the readability of these texts that provide information. The aim of this study is to evaluate the readability of websites prepared in Turkish, which aim to provide information about prosthetic dental treatment. Material and Methods: İnternet sites providing information about prosthetic dental treatments were accessed by using the search term 'what is a prosthetic tooth' on the search engine (Google). The number of sentences, words and syllables of the informative texts on a total of 100 websites included in the study were calculated. The readability of the texts was evaluated using the Flesch-Kincaid and Ateşman readability calculation formulas. Grammar data and readability levels of the texts were evaluated with descriptive statistics. Spearman correlation analysis was performed for the correlation between the readability values and the correlation between the number of prosthetic dental treatment subjects and the readability values. Results: Of the 100 websites included in the study, 94 were prepared by private clinics, 4 by educational institutions, and 2 by the oral and dental health center government agency. The average Ateşman readability formula value of the examined websites was 66.48, and the average Flesch-Kincaid readability value was 7.41. It was determined that there was a positive correlation between both readability evaluation formulas (r=0.801, p<0.001). Conclusion: In this study, it was determined that the readability of Turkish websites aiming to provide information about prosthetic dental treatment is difficult. While preparing texts that present information about prosthetic dental treatment, it is necessary to be more rigorous considering the readability levels.
Keywords: Internet; qualitative research; dental prosthesis; readability; access to information
- Ferro KJ, Morgano SM, Driscoll C, Freilich MA, Guckes AD, Knoernschild KL, et al. The glossary of prosthodontic terms. J Prosthet Dent. 2017;117(5):1-106. [Link]
- Lam HKS, Yeung ACL, Cheng TCE. The impact of firms' social media initiatives on operational efficiency and innovativeness. J Oper Manag. 2016;47-48:28-43. [Crossref]
- Basaran MM, Kuzucu I, Demir H. Hekim İnternet sayfalarındaki rinoplasti bilgilendirmelerinin okunabilirlik açısından farklı branşlar bazında karşılaştırılması [The comparison of the readability of rhinoplasty information texts on surgeons web site between different specialisations]. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2019;39(3):304-9. [Crossref]
- Knösel M, Jung K, Bleckmann A. YouTube, dentistry, and dental education. J Dent Educ. 2011;75(12):1558-68. [Crossref] [PubMed]
- Hassan S, Masoud O. Online health information seeking and health literacy among non-medical college students: gender differences. J Public Health (Berl). 2021;29:1267-73. [Crossref]
- Kodonas K, Fardi A. YouTube as a source of information about pulpotomy and pulp capping: a cross sectional reliability analysis. Restor Dent Endod. 2021;46(3):e40. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Türkiye İstatistik Kurumu [İnternet]. Hane halkı bilişim teknolojileri (BT) kullanım araştırması 2018. Erişim linki: [Link]
- Türkiye İstatistik Kurumu [İnternet]. Hane halkı bilişim teknolojileri (BT) kullanım araştırması 2019 Erişim linki: [Link]
- Tan SS, Goonawardene N. Internet health information seeking and the patient-physician relationship: a systematic review. J Med Internet Res. 2017;19(1):e9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Eysenbach G, Powell J, Kuss O, Sa ER. Empirical studies assessing the quality of health information for consumers on the world wide web: a systematic review. JAMA. 2002;287(20):2691-700. [Crossref] [PubMed]
- Gökay GD, Görürgöz C. Laminate Veneer: Türkçe İnternet sitelerindeki bilgilerin kalite değerlendirmesi [Laminate Veneer: a quality assessment of Turkish-written Internet information]. Turkiye Klinikleri J Dental Sci. 2021;27(4):660-6. [Crossref]
- Tolu S, Basım P. A new perspective on readabilityand content assessment of patient information texts published on the İnternet sites on lymphedema. J Curr Res Health Sector. 2018;8(2):303-14.
- Wozney L, Chorney J, Huguet A, Song JS, Boss EF, Hong P. Online tonsillectomy resources: are parents getting consistent and readable recommendations? Otolaryngol Head Neck Surg. 2017;156(5):844-52. [Crossref] [PubMed]
- Jayaratne YS, Anderson NK, Zwahlen RA. Readability of websites containing information on dental implants. Clin Oral Implants Res. 2014;25(12):1319-24. [Crossref] [PubMed]
- Küçükdurmaz F, Mutlu S, Mutlu H, Parvizi J. A comparison of the quality of online information about total knee arthroplasty available in Turkish and English: a cross-sectional study. Acta Orthop Traumatol Turc. 2015;49(4):370-4. [Crossref] [PubMed]
- Ay İE, Duranoğlu Y. Göz damlası prospektüslerinin okunabilirlik düzeyinin değerlendirilmesi [An evaluation of the readability of package inserts of eye drops]. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences. 2021;27(1):55-9. [Crossref]
- Boztaş N, Özbilgin Ş, Öçmen E, Altuntaş G, Özkardeşler S, Hancı V, et al. Anestezi uygulaması öncesi kullanılan aydınlatılmış onam formlarının okunabilirliklerinin değerlendirilmesi: karşılaştırmalı bir çalışma [Evaluating the readibility of informed consent forms available before anaesthesia: a comparative study]. Turk J Anaesth Reanim. 2014;42:140-4. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Zincir ÖÖ. Sosyal medya kullanıcılarına sağlanan All-on-4 dental implant sistemi hakkındaki bilgilerin yararlılığı [The usefulness of information about All-on-4 dental implant system provided for social media users]. Acta Odontol Turc. 2021;38(2):35-41. [Crossref]
- Alshehri A, Alghofaili N, ALshunaiber R, Alkadi L. Quality and readability assessment of Internet-based information on common prosthodontic treatments. Int J Prosthodont. 2022;35(1):62-7. [Crossref] [PubMed]
- Yesilyurt MR, Karadeniz O, Gulel FE, Cağlar A, UyarSGK. Türkiye'de illere göre ortalama ve beklenen okullaşma yılı. Pamukkale Avrasya Sosyo ekonomik Çalışmalar Derg. 2016;3(1):1-7. [Crossref]
- Alhajj MN, Mashyakhy M, Ariffin Z, Ab-Ghani Z, Johari Y, Salim NS. Quality and readability of web-based arabic health information on denture hygiene: an infodemiology study. J Contemp Dent Pract. 2020;21(9): 956-60. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi