Amaç: İletişim becerileri ve empati davranışlarının gelişimi, hekim-hasta etkileşimi ve etkin bir sağlık hizmeti sunumu bakımından önemli bir role sahiptir. Tanımlayıcı nitelikte olan bu çalışmanın amacı, diş hekimliği fakültesi öğrencilerinin iletişim becerileri ve empatik eğilimlerini belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma, bir devlet üniversitesi diş hekimliği fakültesinin tüm sınıflarını kapsamaktadır. Çalışmanın verileri, sosyodemografik veri formu, İletişim Becerileri Ölçeği ve Empatik Eğilim Ölçeği'ni içeren anket formu aracılığıyla Mayıs-Haziran 2021 tarihleri arasında çevrim içi ortamda toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde, SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan toplam 242 öğrencinin %73,1'inin (n=177) kadın, %26,9'unun (n=65) ise erkek olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin iletişim becerileri (96,01±10,31) ve empatik eğilim (66,70±8,11) skorları yüksek düzeyde bulunmuştur. İletişim becerileri ve empatik eğilim skorları, cinsiyet, empati eğitimi ve gelir değişkenleri bakımından karşılaştırıldığında, gruplar arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05). Diş hekimliğini gönüllü olarak tercih eden öğrencilerin, hem iletişim beceri skorlarının (p=0,006) hem de empatik eğilim skorlarının (p=0,008), 'hayır/kararsızım' cevabını veren öğrencilere kıyasla anlamlı derecede yüksek olduğu bulunmuştur. İletişim eğitimi alan öğrencilerin, empatik eğilim skorlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır (p=0,016). Öğrencilerin iletişim beceri ve empatik eğilim skorları arasında pozitif yönde ve orta düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır (r=0,552: p<0,001). Sonuç: Diş hekimliği fakültesi öğrencilerinin, iletişim becerileri ve empatik eğilimleri yüksektir. Mesleği gönüllü tercih etmek ve konu ile ilgili eğitim almış olmak, empati ve iletişim becerilerini olumlu etkilemiştir. Öğrencilerin iletişim becerileri ve empati eğilimleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve birbirlerini pozitif yönde etkiledikleri anlaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: İletişim; empati; diş hekimliği öğrencileri; sosyodemografik faktörler; meslek etiği
Objective: Improvement of communication skills and empathy behaviors have a crucial role in physician-patient interaction and effective health care delivery. The aim of this descriptive study is to determine the communication skills and the empathic tendencies of students of dentistry faculty. Material and Methods: This study covers all classes of a state university faculty of dentistry. The data of the study were collected online between May-June 2021 through a questionnaire including socio-demographic data form, Communication Skills Scale and Empathic Tendency Scale. SPSS 22.0 package program was used in the statistical analysis of the data. Results: It was determined that 73.1% (n=177) of the 242 students participating in the study were female and the remaining 26.9% (n=65) were male. It was found that students' communication skills (96.01±10.31) and empathic tendency (66.70±8.11) scores were high. As the communication skills and the empathic tendency scores were analyzed in terms of the gender, age, empathy education and income, no significant difference was found between the groups (p>0.05). It was found that both the communication skill scores (p=0.006) and the empathic tendency scores (p=0.008) of the students who voluntarily preferred dentistry were significantly higher than the students who answered as no or indecisive. It was determined that the students who received communication training had higher empathic tendency scores (p=0.016). A positive and moderate statistically significant correlation was found between the communication skills and the empathic tendency scores of the students (r=0.552: p<0.001). Conclusion: The communication skills and the empathic tendencies of the students of the dentistry faculty were high. Choosing the profession voluntarily and having received training on the subject affected their empathy and communication skills, positively. It has been understood that there exists a significant relationship between the communication skills and the empathic tendencies of the students and these affect each other positively.
Keywords: Communication; empathy; dentistry students; socio-demographic factors; professional ethics
- Pelit E, Karaçor M. Turizm öğrencilerinin iletişim becerileri üzerine bir araştırma: Afyon Kocatepe Üniversitesi örneği [A study on tourism students' communication skills: Afyon Kocatepe University example]. Gaziantep University Journal of Social Sciences. 2015;14(4):847-72. [Crossref]
- Uğurlu M, Erdem R. Stajyer diş hekimlerinin iletişim becerilerinin değerlendirilmesi [Evaluation of communication skills of intern dentists]. Journal of Süleyman Demirel University Institute of Social Sciences. 2017;4(29):233-64. [Link]
- Turhan M. Empati eğilimi ile iletişim kurma becerisi arasındaki ilişki [Relationship between empathy tendency and communications skills]. The Journal of Academic Social Science. 2018;73:88-101. [Crossref]
- Yurttaş A. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin empatik becerileri ile problem çözme becerilerinin karşılaştırılması [Yüksek lisans tezi]. Erzurum: Atatürk Üniversitesi; 2001. [Erişim tarihi: 28 Kasım 2021]. Erişim linki: [Link]
- Korkut F. Yetişkinlere yönelik iletişim becerileri eğitimi [Communication skills training program for adults]. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2005;28:143-9. [Link]
- Özkan Ş, Aba G, Çelik Y. Destek personellerinin iletişim becerileri ve empati düzeylerinin belirlenmesi: kamu hastanelerinde bir uygulama [Determination of communication skills and empathy levels of support staff: an application in the public hospitals]. OPUS International Journal of Society Researches. 2019;13(19):1430-46. [Crossref]
- Gamsızkan Z, Cangür Ş. Tıp fakültesi 3. sınıf öğrencilerinin empatik eğilim ve iletişim becerilerinin değerlendirilmesi [Evaluation of empathic tendency and comunication skills in grade 3 students in faculty of medicine]. Jour Turk Fam Phy. 2019;10(2):89-97. [Crossref]
- Baloş Tuncer B, Canıgür Bavbek N, Arslan Avan B, Çelik B, Tuncer C. The influence of clinical training level on the empathy levels of undergraduate and postgraduate dental students. Acta Odontol Turc. 2021;38(1):1-7. [Link]
- Yaman ZB. Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi beceri düzeyleri ile iş yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Sakarya: Sakarya Üniversitesi; 2019. [Erişim tarihi: 20 Kasım 2021]. Erişim linki: [Link]
- Korkut Owen F, Bugay A. İletişim Becerileri Ölçeği'nin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması [Developing a Communication Skills Scale: validity and reliability studies]. Mersin University Journal of the Faculty of Education. 2014;10(2):51-64. [Link]
- Dökmen Ü. Empatinin yeni bir modele dayanılarak ölçülmesi ve psikodrama ile geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 1988;21(1):155-90. [Crossref]
- Sungur O. Korelasyon analizi. Kalaycı Ş, editör. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. 5. Baskı. Ankara: Asil Yayın; 2010.
- Akaltan KF. Diş hekimliği eğitiminde beceri ve yeterliğin değerlendirilmesi II: değerlendirme yöntemleri [Assesment of skill and competence in dental education II: assessment methods]. Selcuk Dent J. 2019;6(5):72-91. [Crossref]
- Alparslan Ö, Alparslan A. Communication skills and empathy levels: the case of health department students. J Contemp Med. 2020;10(4):546-50. [Crossref]
- Tutuk A, Al D, Doğan S. Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeylerinin belirlenmesi [Determining communication skills and emphatic levels of nursing students]. CÜ Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2002;6(2):36-41. [Link]
- Aomatsu M, Otani T, Tanaka A, Ban N, van Dalen J. Medical students' and residents' conceptual structure of empathy: a qualitative study. Educ Health (Abingdon). 2013;26(1):4-8. [Crossref] [PubMed]
- Yiğitbaş Ç, Deveci SE, Açık Y, Ozan AT, Oğuzöncül AF. Sağlık eğitimi alan bir grup öğrencinin empatik eğilim ve becerisi [The empathic tendency and empathic skills of a group of students receiving health education]. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;4(1):7-13. [Link]
- Kutlu M, Çolakoğlu N, Pay Özgüvenç Z. Hasta hekim ilişkisinde empatinin önemi hakkında bir araştırma [A study on the importance of empathy in patient-doctor relationship]. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi. 2010;2(2):127-43. [Link]
- Apaydın Demirci Z, İkiz S. Çocuk gelişimi öğrencilerinin iletişim becerileri ve empatik eğilim düzeyleri arasındaki ilişki: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi örneği [Relationship between communication skills and empathy tendency levels of child development students: example of Bilecik Şeyh Edebali University]. Journal of International Social Research. 2017;10(54):678-85. [Crossref]
- Dökmen Ü. Küçük Şeyler. 3. Baskı. İstanbul: Sistem Yayıncılık; 2005.
- Altıntaş ME. Ahlak eğitimine feminist bir yaklaşım: özen yaklaşımı [Caring: a feminist approach to moral education]. Bilimname. 2014;1:99-120. [Link]
- Karaman NN, Tatlı S, Yavuzekinci M. İletişim derslerinin empatik eğilim ve prososyal davranışlar üzerine etkisinin incelenmesi [An investigation on the effect of communication courses on empathic tendency and prosocial behaviors]. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2017;10(2):91-104. [Link]
- Akgün R, Çetin H. Üniversite öğrencilerinin iletişim becerilerinin ve empati düzeylerinin belirlenmesi [Determining the communication skills and empathy levels of university students]. MANAS Journal of Social Studies. 2018;7(3):103-7. [Link]
- Çelik E, Çağdaş A. Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin empatik eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [A research regarding the emphatic tendencies of preschool education teachers in terms of some variables]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2010;23:23-38. [Link]
- Hendekci A. Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerileri ve ilişkili bazı değişkenler [Communication skills of nursing students and some related variables]. Samsun Sağ Bil Der. 2020;5(1):36-41. [Link]
- Taşdemir G, Karaslan A. Hemşirelerin empatik eğilim ve iş doyumu düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Assessment of the relationship between the empathic tendency and job satisfaction of nurses]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 1999;15(1):1-12. [Link]
- Dökmen Ü. Sanatta ve Günlük Yaşamda İletişim Çatışmaları ve Empati. 53. Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi; 2008.
- Bingöl G, Demir A. Amasya sağlık yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri [Communication skills of students of Amasya medical vocational school]. Göztepe Tıp Dergisi. 2011;26(4):152-9. [Link]
- Özdemir LA. Üniversite öğrencilerinde empati ve sosyotropik otonomik kişilik özellikleri [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Haliç Üniversitesi; 2013. [Erişim tarihi: 27 Kasım 2021]. Erişim linki: [Link]
- Görür D. Lise öğrencilerinin iletişim becerilerini değerlendirmelerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Adana: Çukurova Üniversitesi; 2001. [Erişim tarihi: 25 Aralık 2021]. [Link]
- Ergül HF. Sağlık meslek lisesi öğrencilerinin benlik algı düzeyleri ile empatik eğilim ve empatik beceri düzeyleri arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Adana: Çukurova Üniversitesi; 1995. [Erişim tarihi: 25 Kasım 2021]. Erişim linki: [Link]
- Özerbaş MA, Bulut M, Usta E. Öğretmen adaylarının algıladıkları iletişim becerisi düzeylerinin incelenmesi [The investigation of pre service teachers' perceived communication skills level]. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;8(1):123-35. [Link]
- Erkan Z, Avcı R. Öğretmen adaylarının iletişim becerileri: mizaç ve karakter özelliklerinin rolü [Teacher candidates' communication skills: the role of temperament and character]. Mersin University Journal of the Faculty of Education. 2014;10(1):84-94. [Link]
- Çam O. Kişiler arası ilişkiler ve sosyal beceriler [Interpersonal relationships and social, skills]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 1998;14(2):201-14.
.: İşlem Listesi