Amaç: Araştırmalar; bilişsel esnekliğin sözel saldırganlığı azalttığını, özellikle sosyal iletişimde ve etkileşimde problem çözme etkisine sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Mizah konusunda literatürdeki pek çok çalışma bulgularında ifade edildiği gibi mizah, stresle başa çıkma ve stresin yol açtığı olumsuz sonuçları azaltma konusunda önemli işleve sahiptir. Benzer çalışmalarda mizahın öfkeyi azaltma yönündeki etkisi de belirtilmiştir. Bu çalışmada, bilişsel esneklik düzeyi ile tercih edilen mizah stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma grubunu farklı fakülte ve bölümlerde öğrenim gören toplam 272 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmada veri toplamak amacıyla Mizah Stilleri Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi için SPSS 20 programından yararlanılmıştır. Verilerin analizinde, bağımsız gruplar da t-testi ve basit doğrusal regresyon analizleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma sonucunda, bilişsel esneklik düzeyi arttıkça, olumlu mizah tarzlarının kullanımının arttığı gösterilmiştir. Ayrıca, bilişsel esneklik alt boyutlarında ve tercih edilen mizah stillerinde kadın ve erkek katılımcılar arasında farklar bulunmuştur. Buna göre, erkeklerin bilişsel esneklik puanlarının kadınlardan anlamlı derecede yüksek olduğu ve saldırgan mizah tarzını kadınlara oranla daha fazla kullandıkları saptanmıştır. Sonuç: Çalışmanın temel problemi olan bilişsel esneklik düzeyi ile olumlu mizah stillerinin kullanımı arasında pozitif yönde bir korelasyon saptanmıştır. Katı, alternatifsiz, olumsuz bilişlere sahip kişilerde öfke daha yoğun hissedilmekte; yapıcı olmayan ve zaman zaman suç davranışına varan uyum bozucu yollarla ifade edilmektedir. Adli bilimler açısından bilişsel esneklik ve mizah yeteneğinin geliştirilmesi, öfke ve saldırgan davranışın önlenmesi konusunda önemli katkılara sahiptir. Bu doğrultuda planlanacak projeler ve eğitim programları gerek öfke kontrolü gerekse öfkenin saldırgan davranışa dönüşmesinin önlenmesi konusunda önemli bir alternatif oluşturacaktır.
Anahtar Kelimeler: Bilişsel esneklik; mizah kullanım becerisi; mizah stilleri
Objective: Researches suggests that cognitive flexibility reduces verbal aggression, especially as a problem-solving effect in social interaction and communication. As stated in findings of many studies on humor in the literature, humor has an important role in reducing negative consequences of stress. In similar studies, the effect of the humor in reducing the anger has been mentioned. The purpose of working from here is; the relationship between the level of cognitive flexibility and the preferred humor styles. Material and Methods: The study group consisted of 272 students from various faculties and departments of universities. Cognitive Flexibility Scale and Humor Styles Scale were used to collect data in the study. SPSS 20 program was used for the analysis of data. In data analysis, independent samples t test, simple lineer regression analysis were used. Results: As the level of cognitive flexibility increased, the use of positive humor styles increased. There were also differences in cognitive flexibility subscales and preferred humor styles between male and female participants. Accordingly, it was found that men's cognitive flexibility scores were significantly higher than women, and they used aggressive humor style more than women. Conclusion: There is a positive correlation between the level of cognitive flexibility and the use of positive humor styles, which is the main problem of working. Anger is felt more in- tensely in people with solid, alternative, negative cognitions; non-constructive and occasionally harm- ful ways of reaching criminal behavior. The development of cognitive flexibility and humor has important implications for preventing anger and aggressive behavior in terms of forensic science. Proj- ects and training programs planned in this direction will be an important alternative to control anger also to prevent anger from turning into aggressive behavior.
Keywords: Cognitive flexibility; using humor skills; humor styles
- Allen JG, Fonagy P, Bateman AW. Klinik Uygulamada Zihinselleştirme, Giriş, Özakkaş T, editör. Yelkener S, çeviri editörü. Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları: 37. 1. Baskı. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü; 2013. 31-103.
- Aslan S, Altınöz AE. [Schizophrenia and the concept of insight]. RCHP. 2010;4(1-2):33-49.
- Taşkıran AS, Necef I. [Mentalization based therapies for children and adolescents]. Turkiye Klinikleri J Child Psychiatry-Special Topics. 2017;3(2):139-46.
- Stevens AD. Social problem-solving ancognitive flexibility: Relations to social skills and problem behavior of at risk young children. Seattle Pacific University, ProQuest UMI Dissertation Publishing, 2009, 335905. p.36.
- Dennis JP, Vander Wal JS. The cognitive flexibility inventory: instrument development and estimates of reliability and validity. Cogn Ther Res. 2010;34(3):241-53. [Crossref]
- Cañas JJ, Quesada FJ, Antolí A, Fajardo I. Conitive flexibility and adaptability to environmental changes in dynamic complex problemsolving tasks. Ergonomics. 2003;46(5): 482-501. [Crossref] PMid:12745698
- Martin MM, Anderson CM. The cognitive flexibility scale: three validity studies. Communication Reports. 1998;11(1):1-9. [Crossref]
- Martin MM, Anderson CM, Thweatt KS. Aggressive communication traits and their relationship with the cognitive flexibility scale and the communication flexibility scale. J Soc Behav Pers. 1998;13(3):34-45.
- Martin MM, Rubin RB. A new measure of cognitive flexibility. Psychological Reports. 1995;76:623-6. [Crossref]
- Gündüz B. The Contributions of Attachment Styles, Irrational Beliefs and Psychological Symptoms to the Prediction of Cognitive Flexibility. Educational Sciences: Theory and Practice. 2013;13(4):2079-85.
- Martin RA, Puhlik-Doris P, Larsen G, Gray J, Weir K. Individual differences of uses of humor and their relation to psychological wellbeing: development of the humor styles questionnaire. J Res Pers. 2003;37(1):48-75. [Crossref]
- Dağ İ, Gülüm Vİ. [The mediator role of cognitive features in the relationship between adult attachment patterns and psychopathology symptoms: cognitive flexibility]. Türk Psikiyatri Dergisi. 2013;24(4):240-7.
- Çelikkaleli Ö. The validity and reliability of the cognitive flexibility scale. Egitim ve Bilim. 2014; 176(93):339-46. [Crossref]
- Çuhadaroğlu A. Predictors of Cognitive Flexibility]. Cumhuriyet International Journal of Education. 2013;2(1):86-101.
- Oral G. [Adolescent humor scale]. Education and Science. 2004;133(29):20-7.
- İnam A, Güleç C. Metaforla Saadet Olmaz. Serbes E, editör. 2. Baskı. İstanbul: Say Yayınları; 2007. p.160.
- Baldwin E. Humor perception: the contribution of cognitive factors. Georgia State University; 2007. p.125. http://scholarworks.gsu.edu (23.05.2016 tarihinde ulaşılmıştır.).
- Özdemir N. [Humor, critical thinking and the wisdom: Nasreddin Hodja]. Millî Folklor. 2010;22(87):27-40.
- Freud S. Jokes and their Relation to the Unconscious. Strachey J, translator. New York: W.VV. Norton; 1960. p.258.
- Giora R. On the cognitive aspect of the joke. J Pragmat. 1991;16(5):465-85. [Crossref]
- McGhee PE. How humor facilitates children?s intellectual, social and emotional development; 2002. www.Laughterremedy.com (26.05.2017 tarihinde ulaşılmıştır.).
- Semrud C, Glass K. The relation of humor and child development: social, adaptive and emotional aspect. J Child Neurol. 2010;25:124760.
- Martin RA, Lefcourt HM. Sense of humor as a moderator of the relation between stressors and moods. J Pers SocPsychol. 1983;45(6): 1313-24. [Crossref]
- Humke C, Schafer CE. Sense of humor and creativity. Percept Motor Skills. 1996;82(2): 544-6. [Crossref]
- Martin RA. The Psychology of Humor: An Integrative Approach. 1st ed. Burlington: Elseiver Academic Press; 2007. p.446. [Crossref]
- McGhee PE. Head, shoulders, knees and peanut butter: What makes young children laugh? 2011. p.5. (21.11.2017 tarihinde alınmıştır). [Link]
- Erickson SJ, Feldstein SW. Adolescent humor and its relationship to coping, defense strategies, psychological distress and well-being. Child Psychiatry Hum Dev. 2007;37(3):255-71. [Crossref] [PubMed]
- Kazarian SS, Martin RA. Humour styles, personality, and well-being among Lebanese University Students. Eur J Pers. 2004;18(3): 209-19. [Crossref]
- Kuiper NA, McHale N. Humor styles as mediators between self-evaluative standards and psychological well-being. J Psychol. 2009;143(4): 359-76. [Crossref] PMid:19606643
- Ay Ö, Gökler R, Koçak R. [Humor styles, creatıvity and life satisfaction: a study on high school students]. International Journal of Social Science. 2013;6(6):739-67.
- Korkmaz Ö, Yeşil R. [Students? critical thinking level as to educational degrees]. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009;10(2):19-28.
- Güven M, Kürüm D. [Relationship between learning styles and critical thinking: a gen eral review]. Sosyal Bilimler Dergisi. 2006;1:75-90.
- Gülüm Vİ, Dağ İ. [The Turkish adaptation, validity and reliability study of the Repetitive Thinking Questionnaire and the Cognitive Flexibility Inventory]. Anatolian Journal of Psy chiatry. 2012;13(3):216-23.
- Yerlikaya E. Mizah tarzları ölçeğinin uyarlama çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2003.
- Yılmaz K. [An analysis of humor styles of school administrators]. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2011;12(1):31-44.
- Deffenbacher JL. Cognitive-behavioral conceptuallization and treatment of Anger. Cogn Behav Pract. 2010;10:1-10.
- Asıcı E, İkiz FE. [A pathway to happiness: cognitive flexibility]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015;35:19121.
- Traş Z, Arslan C, Mentiş Taş A. [Analysis of humor styles, problem solving and self esteemof prospective teachers]. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2011;8(2):716-32.
- Kızmaz Z. [A sociological approach on the socio-cultural sources of violence]. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2006;16(2):247-67.
- Şakacı F. Mizah Zekanın Zekatıdır ?Tarık Minkari Kitabı.? 1. Baskı. İstanbul: İş Bankası Yayınları; 2007. p.412.
.: İşlem Listesi