.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Hızlı İsimlendirme Testinin 20-49 Yaş Arası Bireylerde Geçerlik ve Güvenirliği: Metodolojik Çalışma
Validity and Reliability of the Rapid Naming Test in İndividuals Aged 20-49: Methodological Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci.
doi: 10.5336/healthsci.2024-104954
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Hızlı isimlendirme, görsel uyaranların fonolojik bilgilerinin uzun süreli bellekten hızlı ve otomatik olarak çağrılmasını ifade etmektedir. Klinik çalışmalar, okul öncesi ve okul çağı dönemde olduğu gibi yetişkinlik döneminde de hızlı isimlendirmenin, yürütücü işlevler, işitsel işlemleme, fonolojik farkındalık ve okuma-yazma ile anlamlı düzeyde ilişkili olduğunu vurgulamaktadır. Ancak Türkçe konuşan yetişkinlerin hızlı isimlendirme becerisini değerlendirecek geçerli ve güvenilir bir test bulunmadığı için bu ilişkiler ve etkiler araştırılamamaktadır. Bu kapsamda, çalışmanın amacı 60-125 ay arası Türkçe konuşan çocuklara yönelik olarak geliştirilmiş olan mevcut Hızlı İsimlendirme Testi (HİT)'nin 20-49 yaş aralığındaki bireylerde geçerlik-güvenirliğinin incelenmesidir. Gereç ve Yöntemler: HİT'in mevcut formu 20-49 yaş arası 544 katılımcıdan oluşan örnekleme uygulanmıştır. Elde edilen veriler üzerinden geçerlik çalışmaları olarak açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizlerine dayalı yapı geçerliği, %27'lik alt-üst grup, cinsiyet, eğitim durumu ve yaşlara göre karşılaştırma yapılarak ayırt edicilik geçerliği ve madde-toplam puan korelasyonları incelenmiştir. Güvenirlik çalışmaları olarak; iç tutarlılık, devamlılık-kararlılık ve puanlayıcılar arası güvenirliği değerlendirilmiştir. Ayrıca, genel bir değerlendirme yapılabilmesi için toplam puanlar üzerinde bağıl yöntemlerle değerlendirmeye esas kesme noktaları önerilmiştir. Bulgular: Testin açımlayıcı faktör analizine göre tek faktör altında toplandığı ve doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulandığı görülmüştür. Ayırt edicilik geçerliğinde alt ve üst %27'lik dilimleri ayırt edebildiği, eğitim ve yaş gruplarına göre puanların farklılaştığı görülmüştür. Güvenirlik analizinde iç tutarlılığı (0,863) ve test-tekrar test değerleri (0,889) yüksek düzeyde bulunmuştur. Üç yaş düzeyi için kesme aralıkları oluşturulmuş ve aralıkların değerlendirme ölçütleri düşük, orta ve yüksek olarak belirlenmiştir. Sonuç: Bu çalışmada, elde edilen veriler HİT'in yetişkinlerin hızlı isimlendirme becerisini değerlendirmede geçerli-güvenilir bir araç olarak kullanılabileceğini desteklemiştir.
Anahtar Kelimeler: Yetişkin; özgül öğrenme güçlüğü; disleksi; hızlı isimlendirme
Amaç: Hızlı isimlendirme, görsel uyaranların fonolojik bilgilerinin uzun süreli bellekten hızlı ve otomatik olarak çağrılmasını ifade etmektedir. Klinik çalışmalar, okul öncesi ve okul çağı dönemde olduğu gibi yetişkinlik döneminde de hızlı isimlendirmenin, yürütücü işlevler, işitsel işlemleme, fonolojik farkındalık ve okuma-yazma ile anlamlı düzeyde ilişkili olduğunu vurgulamaktadır. Ancak Türkçe konuşan yetişkinlerin hızlı isimlendirme becerisini değerlendirecek geçerli ve güvenilir bir test bulunmadığı için bu ilişkiler ve etkiler araştırılamamaktadır. Bu kapsamda, çalışmanın amacı 60-125 ay arası Türkçe konuşan çocuklara yönelik olarak geliştirilmiş olan mevcut Hızlı İsimlendirme Testi (HİT)'nin 20-49 yaş aralığındaki bireylerde geçerlik-güvenirliğinin incelenmesidir. Gereç ve Yöntemler: HİT'in mevcut formu 20-49 yaş arası 544 katılımcıdan oluşan örnekleme uygulanmıştır. Elde edilen veriler üzerinden geçerlik çalışmaları olarak açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizlerine dayalı yapı geçerliği, %27'lik alt-üst grup, cinsiyet, eğitim durumu ve yaşlara göre karşılaştırma yapılarak ayırt edicilik geçerliği ve madde-toplam puan korelasyonları incelenmiştir. Güvenirlik çalışmaları olarak; iç tutarlılık, devamlılık-kararlılık ve puanlayıcılar arası güvenirliği değerlendirilmiştir. Ayrıca, genel bir değerlendirme yapılabilmesi için toplam puanlar üzerinde bağıl yöntemlerle değerlendirmeye esas kesme noktaları önerilmiştir. Bulgular: Testin açımlayıcı faktör analizine göre tek faktör altında toplandığı ve doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulandığı görülmüştür. Ayırt edicilik geçerliğinde alt ve üst %27'lik dilimleri ayırt edebildiği, eğitim ve yaş gruplarına göre puanların farklılaştığı görülmüştür. Güvenirlik analizinde iç tutarlılığı (0,863) ve test-tekrar test değerleri (0,889) yüksek düzeyde bulunmuştur. Üç yaş düzeyi için kesme aralıkları oluşturulmuş ve aralıkların değerlendirme ölçütleri düşük, orta ve yüksek olarak belirlenmiştir. Sonuç: Bu çalışmada, elde edilen veriler HİT'in yetişkinlerin hızlı isimlendirme becerisini değerlendirmede geçerli-güvenilir bir araç olarak kullanılabileceğini desteklemiştir.
Anahtar Kelimeler: Yetişkin; özgül öğrenme güçlüğü; disleksi; hızlı isimlendirme
ABSTRACT
Objective: Rapid naming refers to the rapid and automatic retrieval of phonological information of visual stimuli from the long-term memory. Clinical studies emphasize that rapid naming is significantly related to executive functions, auditory processing, phonological awareness, and literacy in adulthood, as well as in preschool and school-age. However, due to the absence of a valid and reliable test to assess rapid naming abilities in Turkish-speaking adults, it is not possible to conduct research on these relationships and their effects. In this context, this study aims to examine the validity and reliability of the Rapid Naming Test (RNT), which was developed for Turkish-speaking children aged 60-125 months, in individuals aged 20-49 years. Material and Methods: The current version of the RNT was administered to a sample of 544 participants aged 20-49. Based on the obtained data, validity analyses included exploratory and confirmatory factor analyses to assess construct validity, comparisons of the 27% lower-upper groups, gender, educational status, and age to evaluate discriminant validity, and item-total score correlations. Reliability analyses assessed internal consistency, test-retest reliability, and inter-rater reliability. Additionally, cutoff intervals were proposed using relative methods to provide an overall assessment. Results: According to the exploratory factor analysis, the test was found to be a single factor and was confirmed by confirmatory factor analysis. In discriminant validity, it was observed that the test could distinguish between the lower and upper 27%, educational and age groups. In the reliability analysis, the internal consistency (0.863) and test-retest values (0.889) were found to be high. Cutoff intervals were established for the three age groups, and the intervals were determined as low, moderate, and high. Conclusion: The data obtained in this study supported that RNT can be used as a valid and reliable tool to assess rapid naming skills in adults.
Keywords: Adult; specific learning disability; dyslexia; rapid naming
Objective: Rapid naming refers to the rapid and automatic retrieval of phonological information of visual stimuli from the long-term memory. Clinical studies emphasize that rapid naming is significantly related to executive functions, auditory processing, phonological awareness, and literacy in adulthood, as well as in preschool and school-age. However, due to the absence of a valid and reliable test to assess rapid naming abilities in Turkish-speaking adults, it is not possible to conduct research on these relationships and their effects. In this context, this study aims to examine the validity and reliability of the Rapid Naming Test (RNT), which was developed for Turkish-speaking children aged 60-125 months, in individuals aged 20-49 years. Material and Methods: The current version of the RNT was administered to a sample of 544 participants aged 20-49. Based on the obtained data, validity analyses included exploratory and confirmatory factor analyses to assess construct validity, comparisons of the 27% lower-upper groups, gender, educational status, and age to evaluate discriminant validity, and item-total score correlations. Reliability analyses assessed internal consistency, test-retest reliability, and inter-rater reliability. Additionally, cutoff intervals were proposed using relative methods to provide an overall assessment. Results: According to the exploratory factor analysis, the test was found to be a single factor and was confirmed by confirmatory factor analysis. In discriminant validity, it was observed that the test could distinguish between the lower and upper 27%, educational and age groups. In the reliability analysis, the internal consistency (0.863) and test-retest values (0.889) were found to be high. Cutoff intervals were established for the three age groups, and the intervals were determined as low, moderate, and high. Conclusion: The data obtained in this study supported that RNT can be used as a valid and reliable tool to assess rapid naming skills in adults.
Keywords: Adult; specific learning disability; dyslexia; rapid naming
.: İşlem Listesi