.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörler ve Uyku Kalitesinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma
Investigation of Environmental Stressors and Sleep Quality Perceived by Patients Hospitalised in Intensive Care Unit: Descriptive Study
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2024;16(1):157-67
doi: 10.5336/nurses.2023-99637
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Çalışmanın amacı, yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) yatmakta olan hastaların yatış süresince algıladıkları çevresel stresörleri ve uyku kalitesini değerlendirmek, çevresel stresörler ile uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Bu araştırma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak, bir eğitim ve araştırma hastanesinin YBÜ'sünde Ocak 2022- Nisan 2022 tarihleri arasında yapıldı. Örneklemi araştırmaya dâhil edilme ölçütlerine uygun olan ve katılmayı kabul eden 275 hasta oluşturdu. Verilerin toplanmasında, ''hasta tanıtım formu'', ''Yoğun Bakım Unitesinde Çev- ̈ resel Stresörler Ölçeği (YBÜÇSÖ)'' ve ''Richards-Campbell Uyku Ölçeği (RCUÖ)'' kullanıldı. Elde edilen veriler istatistik paket programı ile değerlendirildi. Normal dağılıma uygun verilerin analizinde independent sample t-testi ve varyans analizi kullanıldı. Normal dağılıma uygun olmayan verilerin analizinde Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H testi kullanıldı İki nicel değişkenin ilişkilerinin incelenmesinde ''Spearman'' korelasyon katsayısı kullanıldı. Bulgular: Çalışma sonucunda, YBÜÇSÖ toplam puanı 95,87±22,81 ve RCUÖ toplam puanı 45,29±17,98 bulundu. YBÜ'de yatan hastaların en sık algıladıkları stresör, ''diğer hastaların ağlama, inlemelerini duymak'' olup, ''nerede olduğunuzu bilmemek'' en az sıklıkla algılanan stresör olarak belirlendi. Araştırma sonucunda, yoğun bakım ünitesinde YBÜÇSÖ ile RCUÖ puanı arasında negatif yönde, orta derecede ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edildi (p<0,05). Sonuç: Yoğun bakım hastalarının çevresel stresörler ve uyku sorunları açısından risk altında olduğu ve çevresel stresörlerden etkilenme düzeyi arttıkça uyku durumlarının olumsuz etkilendiği saptandı. Bu doğrultuda hemşireler, YBÜ'deki çevresel stresörlerin hastaların uyku kalitesini etkileyebileceğinin bilincinde olmalıdır ve hastaların YBÜ'ye kabulünden itibaren sağlıklı uykuyu ve genel yaşam kalitesini iyileştirmek için çevresel stresörleri kontrol altına almalıdır. Yoğun bakımda yatan hastaları etkileyen çevresel stresörler ve uyku kalitesini olumsuz etkileyen faktörlere yönelik geniş kapsamlı randomize kontrollü çalışmaların yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yoğun bakım ünitesi; uyku; çevre; stresör; hemşirelik bakımı
Amaç: Çalışmanın amacı, yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) yatmakta olan hastaların yatış süresince algıladıkları çevresel stresörleri ve uyku kalitesini değerlendirmek, çevresel stresörler ile uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Bu araştırma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak, bir eğitim ve araştırma hastanesinin YBÜ'sünde Ocak 2022- Nisan 2022 tarihleri arasında yapıldı. Örneklemi araştırmaya dâhil edilme ölçütlerine uygun olan ve katılmayı kabul eden 275 hasta oluşturdu. Verilerin toplanmasında, ''hasta tanıtım formu'', ''Yoğun Bakım Unitesinde Çev- ̈ resel Stresörler Ölçeği (YBÜÇSÖ)'' ve ''Richards-Campbell Uyku Ölçeği (RCUÖ)'' kullanıldı. Elde edilen veriler istatistik paket programı ile değerlendirildi. Normal dağılıma uygun verilerin analizinde independent sample t-testi ve varyans analizi kullanıldı. Normal dağılıma uygun olmayan verilerin analizinde Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H testi kullanıldı İki nicel değişkenin ilişkilerinin incelenmesinde ''Spearman'' korelasyon katsayısı kullanıldı. Bulgular: Çalışma sonucunda, YBÜÇSÖ toplam puanı 95,87±22,81 ve RCUÖ toplam puanı 45,29±17,98 bulundu. YBÜ'de yatan hastaların en sık algıladıkları stresör, ''diğer hastaların ağlama, inlemelerini duymak'' olup, ''nerede olduğunuzu bilmemek'' en az sıklıkla algılanan stresör olarak belirlendi. Araştırma sonucunda, yoğun bakım ünitesinde YBÜÇSÖ ile RCUÖ puanı arasında negatif yönde, orta derecede ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edildi (p<0,05). Sonuç: Yoğun bakım hastalarının çevresel stresörler ve uyku sorunları açısından risk altında olduğu ve çevresel stresörlerden etkilenme düzeyi arttıkça uyku durumlarının olumsuz etkilendiği saptandı. Bu doğrultuda hemşireler, YBÜ'deki çevresel stresörlerin hastaların uyku kalitesini etkileyebileceğinin bilincinde olmalıdır ve hastaların YBÜ'ye kabulünden itibaren sağlıklı uykuyu ve genel yaşam kalitesini iyileştirmek için çevresel stresörleri kontrol altına almalıdır. Yoğun bakımda yatan hastaları etkileyen çevresel stresörler ve uyku kalitesini olumsuz etkileyen faktörlere yönelik geniş kapsamlı randomize kontrollü çalışmaların yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yoğun bakım ünitesi; uyku; çevre; stresör; hemşirelik bakımı
ABSTRACT
Objective: The study aims to evaluate the environmental stressors and sleep quality perceived by patients in the intensive care unit (ICU) during their hospitalization and to examine the relationship between environmental stressors and sleep quality. Material and Methods: This descriptive and correlational study was conducted in the coronary ICU of a training and research hospital between January 2022 and April 2022. The sample consisted of 275 patients who met the inclusion criteria and agreed to participate in the study. ''Patient introduction form'', ''Environmental Stressors in Intensive Care Unit Scale'' and ''Richards-Campbell Sleep Scale'' were used to collect the data. The data obtained were evaluated with a statistical package programme. Independent sample t and analysis of variance were used to analyze data with normal distribution. Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis H tests were used to analyze data that did not comply with normal distribution. ''Spearman'' correlation coefficient was used to analyse the relationship between two quantitative variables. Results: As a result of the study, the total score of the Environmental Stressors in Intensive Care Unit Scale was 95.87±22.81 and the total score of the RichardsCampbell Sleep Scale was 45.29±17.98. The most frequently perceived stressor by patients in the ICU was ''hearing other patients crying and moaning'' and ''not knowing where you are'' was the least frequently perceived stressor. As a result of the study found a negative, moderate and statistically significant relationship between the Environmental Stressors in Intensive Care Unit Scale and Richards-Campbell Sleep Scale in the ICU (p<0.05). Conclusion: It was found that ICU patients were at risk in terms of environmental stressors and sleep problems and their sleep status worsened as the level of being affected by environmental stressors increased. In this regard, nurses should be aware that environmental stressors in the ICU may affect the sleep quality of patients, and they should control environmental stressors to improve healthy sleep and general quality of life from the admission of patients to the ICU. It is recommended to conduct comprehensive randomized controlled studies focusing on the environmental stressors affecting patients in the ICU and factors that adversely affect sleep quality.
Keywords: Intensive care unit; sleep; environment; stressor; nursing care
Objective: The study aims to evaluate the environmental stressors and sleep quality perceived by patients in the intensive care unit (ICU) during their hospitalization and to examine the relationship between environmental stressors and sleep quality. Material and Methods: This descriptive and correlational study was conducted in the coronary ICU of a training and research hospital between January 2022 and April 2022. The sample consisted of 275 patients who met the inclusion criteria and agreed to participate in the study. ''Patient introduction form'', ''Environmental Stressors in Intensive Care Unit Scale'' and ''Richards-Campbell Sleep Scale'' were used to collect the data. The data obtained were evaluated with a statistical package programme. Independent sample t and analysis of variance were used to analyze data with normal distribution. Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis H tests were used to analyze data that did not comply with normal distribution. ''Spearman'' correlation coefficient was used to analyse the relationship between two quantitative variables. Results: As a result of the study, the total score of the Environmental Stressors in Intensive Care Unit Scale was 95.87±22.81 and the total score of the RichardsCampbell Sleep Scale was 45.29±17.98. The most frequently perceived stressor by patients in the ICU was ''hearing other patients crying and moaning'' and ''not knowing where you are'' was the least frequently perceived stressor. As a result of the study found a negative, moderate and statistically significant relationship between the Environmental Stressors in Intensive Care Unit Scale and Richards-Campbell Sleep Scale in the ICU (p<0.05). Conclusion: It was found that ICU patients were at risk in terms of environmental stressors and sleep problems and their sleep status worsened as the level of being affected by environmental stressors increased. In this regard, nurses should be aware that environmental stressors in the ICU may affect the sleep quality of patients, and they should control environmental stressors to improve healthy sleep and general quality of life from the admission of patients to the ICU. It is recommended to conduct comprehensive randomized controlled studies focusing on the environmental stressors affecting patients in the ICU and factors that adversely affect sleep quality.
Keywords: Intensive care unit; sleep; environment; stressor; nursing care
REFERANSLAR:
- Gencer A, Karakoç Kumsar A. Yoğun bakım ünitesinde tedavi gören hastaların algıladıkları çevresel stresörlerin uyku kalitesine etkisi [The effect of perception of environmental stressors on sleep quality of patients treated in intensive care unit]. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;5(3):434-43. [Crossref]
- Zengin N, Ören B, Üstündag H. The relationship between stressors and intensive care unit experiences. Nurs Crit Care. 2020;25(2):109-16. [Crossref] [PubMed]
- Krampe H, Denke C, Gülden J, Mauersberger VM, Ehlen L, Schönthaler E, et al. Perceived Severity of Stressors in the Intensive Care Unit: A Systematic Review and Semi-Quantitative Analysis of the Literature on the Perspectives of Patients, Health Care Providers and Relatives. J Clin Med. 2021;10(17):3928. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Mollaoğlu MC, Karabulut O, Boy Y, Mollaoğlu M, Karadayı K. Environmental stressors perceived by patients in the surgical intensive care unit. Turkish Journal of Intensive Care. 2022;20(4):193-200. [Crossref]
- Candan Dönmez Y, Demir Korkmaz F, Geçit S. Yoğun bakım ünitesindeki çevresel stresörlerin hastalar tarafından algılanması [Perception of environmental stressors in ıntensive care unit by patients]. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2020;12(2):190-7.[Crossref]
- Karaer H, Ozsaker E. Environmental stressors perceived by patients in the surgical intensive care unit and their level of satisfaction with nursing care. Journal of Perioperative Nursing. 2021;34(4):29-37. [Crossref]
- Harvey MA, Davidson JE. Postintensive care syndrome: right care, right now?and later. Crit Care Med. 2016;44(2):381-5. [Crossref] [PubMed]
- Ersoy EO, Demir AU, Topeli A. Yoğun bakımda uyku: var mı, yok mu? [Sleep in intensive care: is there or not?] Turkish Journal of Medical & Surgical Intensive Care Medicine. 2016;7(1):28-33. [Crossref]
- Aydin A, Gürsoy A. Yoğun bakımda bir ses: "burdayım" [A voice in the intensive care: "I'm here"]. JAREN. 2017;3(2):97-100. [Link]
- Younis MB, Hayajneh F, Rubbai Y. Factors influencing sleep quality among Jordanian intensive care patients. Br J Nurs. 2020;29(5):298-302. [Crossref] [PubMed]
- Stewart JA, Green C, Stewart J, Tiruvoipati R. Factors influencing quality of sleep among non-mechanically ventilated patients in the Intensive Care Unit. Aust Crit Care. 2017;30(2):85-90. [Crossref] [PubMed]
- Mattiussi E, Danielis M, Venuti L, Vidoni M, Palese A. Sleep deprivation determinants as perceived by intensive care unit patients: Findings from a systematic review, meta-summary and meta-synthesis. Intensive Crit Care Nurs. 2019;53:43-53. [Crossref] [PubMed]
- Elliott R, McKinley S, Cistulli P, Fien M. Characterisation of sleep in intensive care using 24-hour polysomnography: an observational study. Crit Care. 2013;17(2):R46. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ding Q, Redeker NS, Pisani MA, Yaggi HK, Knauert MP. Factors Influencing Patients' Sleep in the Intensive Care Unit: Perceptions of Patients and Clinical Staff. Am J Crit Care. 2017;26(4):278-86. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Miranda-Ackerman RC, Lira-Trujillo M, Gollaz-Cervantez AC, Cortés-Flores AO, Zuloaga-Fernández del Valle CJ, García-González LA, et al. Associations between stressors and difficulty sleeping in critically ill patients admitted to the intensive care unit: A cohort study. BMC Health Services Research. 2020;20(1):1-10. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ritmala-Castren M, Axelin A, Kiljunen K, Sainio C, Leino-Kilpi H. Sleep in the intensive care unit - nurses' documentation and patients' perspectives. Nurs Crit Care. 2017;22(4):238-46. [Crossref] [PubMed]
- Gültekin Y, Özçelik Z, Akıncı SB, Yorgancı HK. Evaluation of stressors in intensive care units. Turk J Surg. 2018;34(1):5-8. [PubMed] [PMC]
- Beltrami FG, Nguyen XL, Pichereau C, Maury E, Fleury B, Fagondes S. Sleep in the intensive care unit. J Bras Pneumol. 2015;41(6):539-46. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Karagözoğlu Ş, Çabuk S, Tahta Y, Temel F. Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler [Some factors influencing the sleep of hospitalized adult patients]. Toraks Dergisi. 2007;8(4):234-40. [Link]
- Ballard KS. Identification of environmental stressors for patients in a surgical intensive care unit. Issues Ment Health Nurs. 1981;3(1-2):89-108. [Crossref] [PubMed]
- Cochran J, Ganong LH. A comparison of nurses' and patients' perceptions of intensive care unit stressors. J Adv Nurs. 1989;14(12):1038-43. [Crossref] [PubMed]
- Çınar S, Aslan F, Kurtoğlu T. Yoğun bakım ünitesi çevresel stresörler ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması [Intensive care unit environmental stressors scale: validity and reliability study]. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2011;15(2):61-6. [Link]
- Richards K. Techniques for measurement of sleep in critical care. Focus Crit Care. 1987;14(4):34-40. [PubMed]
- Özlü ZK, Özer N. Richard-campbell uyku ölçeği geçerlilik ve güvenilirlik çalışması [Richard-Campbell sleep questionnaire validity and reliability study]. Journal of Turkish Sleep Medicine. 2015;2(2):29-32. [Crossref]
- Koyuncu F, Şahin SY, İyigün E. Genel cerrahi yoğun bakım ünitesinde tedavi gören hastaların algıladıkları çevresel stresörlerin uyku düzenine olan etkisinin incelenmesi [Evaluation the effect of environmental stressors on sleep pattern in general surgery intensive care unit patients]. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2021;25(3):152-9. [Link]
- Coelho AC, Santos VB, de Barros ALBL. Stressors in intensive cardiac care units: Patients' perceptions. Nurs Crit Care. 2022;27(2):195-203. [Crossref] [PubMed]
- Gezginci E, Goktas S, Orhan BN. The effects of environmental stressors in intensive care unit on anxiety and depression. Nurs Crit Care. 2022;27(1):113-9. [Crossref] [PubMed]
- Simons KS, Verweij E, Lemmens PMC, Jelfs S, Park M, Spronk PE, et al. Noise in the intensive care unit and its influence on sleep quality: a multicenter observational study in Dutch intensive care units. Crit Care. 2018;22(1):250. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Abuatiq A. Patients' and health care providers' perception of stressors in the intensive care units. Dimens Crit Care Nurs. 2015;34(4):205-14. [Crossref] [PubMed]
- Zaybak A, Çevik K. Yoğun bakım ünitesindeki stresörlerin hasta ve hemşireler tarafından algılanması [Stressors in the intensive care unit: perceptions of patients and nurses]. Turkish Journal of Medical & Surgical Intensive Care Medicine. 2015;6(1):4-9. [Crossref]
- Arslan S, Ozer N. Touching, music therapy and aromatherapy's effect on the physiological situation of the patients in ıntensive care unit. International Journal of Caring Sciences. 2016;9(3):867-75. [Link]
- Cooke M, Ritmala-Castrén M, Dwan T, Mitchell M. Effectiveness of complementary and alternative medicine interventions for sleep quality in adult intensive care patients: A systematic review. Int J Nurs Stud. 2020;107:103582. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi