.: DERLEME
Yenidoğanlarda Kanıta Dayalı Bakım Uygulamaları ve Akupresür: Geleneksel Derleme
Evidence-Based Care Practices and Acupressure in Newborns: Traditional Review
J Tradit Complem Med. 2023;6(3):262-7
doi: 10.5336/jtracom.2023-96554
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Yenidoğan bebekler doğumdan sonra yenidoğan ünitelerinde gelişimsel olarak uygun olmadıkları dönemde ağrılı işlemler, sık invaziv girişimler, yüksek ses ve parlak ışık gibi birçok etkene maruz kalmaktadırlar. Bu etkenler, yenidoğan bebeklerde kısa ve uzun vadeli istenmeyen sorunlara neden olmaktadır. Bu sorunları önlemek için bireyselleştirilmiş gelişimsel bakım uygulamaları yenidoğan bebek bakımının vazgeçilmez bir parçası hâline gelmiştir. Bu uygulamalar içerisinde ise nonfarmakolojik yöntemlerin önemi giderek artmıştır. İlerleyen bilim ve teknoloji ile bu yöntemlerin kullanılması güvenli bir şekilde yaygınlaşmıştır. Günümüzde sağlık çalışanları, yenidoğanın bakım sürecinde nonfarmakolojik yöntemleri bağımsız olarak uygulayabilecek yetkinliktedir. Son zamanlarda bireyselleştirilmiş gelişimsel bakımını desteklemek için yapılan araştırma alanlarından biri de iğnesiz akupunktur olarak adlandırılan akupresürdür. Akupresür; yenidoğanlarda rahatlama, ağrının azaltılması ve kontrol edilmesinde kullanılan yeni bir seçenektir. Akupresür, yenidoğanlar için güvenli, kolay ve maliyetsiz bir nonfarmakolojik yöntemdir. Uygun akupunktur noktaları seçildiğinde etkisinin hızlı ve yüksek olduğunu gösteren araştırmalar bulunmaktadır. Yenidoğan ve akupresür hakkında kanıta dayalı yapılmış az araştırma bulunmaktadır. Akupresür ile ilgili yapılan araştırmalar genellikle yenidoğan bakım kalitesini ve akupresürün uygulama seçeneklerini artırmaya yöneliktir. Bu nedenle akupresürün bakımında kullanılmasına yönelik güncel bilgi ihtiyacı ve yenidoğanın bakımında akupresür farkındalığına ihtiyaç vardır. Bu derlemede, yeni bir yöntem olarak kullanılan akupresürün yenidoğan bakımına nasıl katkı sunacağına yönelik bilgiler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Akupunktur; yenidoğan; tamamlayıcı terapiler
Yenidoğan bebekler doğumdan sonra yenidoğan ünitelerinde gelişimsel olarak uygun olmadıkları dönemde ağrılı işlemler, sık invaziv girişimler, yüksek ses ve parlak ışık gibi birçok etkene maruz kalmaktadırlar. Bu etkenler, yenidoğan bebeklerde kısa ve uzun vadeli istenmeyen sorunlara neden olmaktadır. Bu sorunları önlemek için bireyselleştirilmiş gelişimsel bakım uygulamaları yenidoğan bebek bakımının vazgeçilmez bir parçası hâline gelmiştir. Bu uygulamalar içerisinde ise nonfarmakolojik yöntemlerin önemi giderek artmıştır. İlerleyen bilim ve teknoloji ile bu yöntemlerin kullanılması güvenli bir şekilde yaygınlaşmıştır. Günümüzde sağlık çalışanları, yenidoğanın bakım sürecinde nonfarmakolojik yöntemleri bağımsız olarak uygulayabilecek yetkinliktedir. Son zamanlarda bireyselleştirilmiş gelişimsel bakımını desteklemek için yapılan araştırma alanlarından biri de iğnesiz akupunktur olarak adlandırılan akupresürdür. Akupresür; yenidoğanlarda rahatlama, ağrının azaltılması ve kontrol edilmesinde kullanılan yeni bir seçenektir. Akupresür, yenidoğanlar için güvenli, kolay ve maliyetsiz bir nonfarmakolojik yöntemdir. Uygun akupunktur noktaları seçildiğinde etkisinin hızlı ve yüksek olduğunu gösteren araştırmalar bulunmaktadır. Yenidoğan ve akupresür hakkında kanıta dayalı yapılmış az araştırma bulunmaktadır. Akupresür ile ilgili yapılan araştırmalar genellikle yenidoğan bakım kalitesini ve akupresürün uygulama seçeneklerini artırmaya yöneliktir. Bu nedenle akupresürün bakımında kullanılmasına yönelik güncel bilgi ihtiyacı ve yenidoğanın bakımında akupresür farkındalığına ihtiyaç vardır. Bu derlemede, yeni bir yöntem olarak kullanılan akupresürün yenidoğan bakımına nasıl katkı sunacağına yönelik bilgiler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Akupunktur; yenidoğan; tamamlayıcı terapiler
ABSTRACT
Newborns are exposed to many factors such as painful procedures, frequent invasive procedures, loud noise, and bright light at a time when they are not suitable for development after birth at newborn units. These factors cause short- and long-term undesirable problems in newborns. In order to prevent these problems, individualized developmental care practices have become an indispensable part of newborn care. Among these applications, the importance of non-pharmacological methods has gradually increased. Thanks to the advancing science and technology, the use of these methods has become widespread safely. Today, healthcare professionals are in a competent position to apply non-pharmacological methods independently in the care process. One of the recent research areas to support individualized developmental care is acupressure, which is called needle-free acupuncture. Acupressure is a new option for relief, reduction of pain, and control in newborns using. Acupressure is a safe, easy and inexpensive non-pharmacological method for newborns. There are studies showing that the effect is fast and high when suitable acupuncture points are selected. There has little evidence-based research on the newborn and acupressure. Research on acupressure is generally aimed at increasing the quality of newborn care and application options for acupressure. For this reason, there is a need for up-to-date information on the use of acupressure in the care and awareness of acupressure in the care of the newborn. In this review, information on how acupressure, which is used as a new method, will contribute to care is presented.
Keywords: Acupuncture; newborn; complementary therapies
Newborns are exposed to many factors such as painful procedures, frequent invasive procedures, loud noise, and bright light at a time when they are not suitable for development after birth at newborn units. These factors cause short- and long-term undesirable problems in newborns. In order to prevent these problems, individualized developmental care practices have become an indispensable part of newborn care. Among these applications, the importance of non-pharmacological methods has gradually increased. Thanks to the advancing science and technology, the use of these methods has become widespread safely. Today, healthcare professionals are in a competent position to apply non-pharmacological methods independently in the care process. One of the recent research areas to support individualized developmental care is acupressure, which is called needle-free acupuncture. Acupressure is a new option for relief, reduction of pain, and control in newborns using. Acupressure is a safe, easy and inexpensive non-pharmacological method for newborns. There are studies showing that the effect is fast and high when suitable acupuncture points are selected. There has little evidence-based research on the newborn and acupressure. Research on acupressure is generally aimed at increasing the quality of newborn care and application options for acupressure. For this reason, there is a need for up-to-date information on the use of acupressure in the care and awareness of acupressure in the care of the newborn. In this review, information on how acupressure, which is used as a new method, will contribute to care is presented.
Keywords: Acupuncture; newborn; complementary therapies
REFERANSLAR:
- İskender MD, Eren H. Türkiye'de ağrıya yönelik akupresür uygulaması ile ilgili yapılmış hemşirelik tezlerinin incelenmesi [Examining nursing theses about acupressure for pain management in Turkey]. J Tradit Complem Med. 2020;3(1):40-6. [Crossref]
- You E, Kim D, Harris R, D'Alonzo K. Effects of Auricular acupressure on pain management: a systematic review. Pain Manag Nurs. 2019;20(1):17-24. [Crossref] [PubMed]
- Maranki E, Maranki A. Profilaktik Masajla Mücizevi Tedaviler. 20. Baskı. İstanbul: Hayat Yayıncılık; 2011. p.25-139.
- Brittner M, Le Pertel N, Gold MA. Acupuncture in pediatrics. Curr Probl Pediatr Adolesc Health Care. 2016;46(6):179-83. [Crossref] [PubMed]
- Ayçeman N. Akupresur Kursu Temel Bilgi Notları. Antalya: 1. Uluslararası ve 3. Ulusal Tamamlayıcı Terapiler ve Destekleyici Bakım Uygulamaları Kongresi "Tüm Boyutları ile Tamamlayıcı Terapiler" Kongre Kitabı; Kasım 2016. p.9-14.
- Li F, He T, Xu Q, Lin LT, Li H, Liu Y, et al. What is the Acupoint? A preliminary review of Acupoints. Pain Med. 2015;16(10):1905-15. [Crossref] [PubMed]
- Kartal Ö, Çalışkaner Z, Şener O. Astım ve allerjik hastalıklarda akupunktur tedavisi [Acupuncture treatment in asthma and allergic diseases]. TAF Prev Med Bull. 2011;10(1):107-14. [Crossref]
- Özkan K.T, Balcı S. Çocuklarda ağrı kontrolünde akupresür [Acupressure in children with pain control]. GÜSBD. 2018;7(1):234-9. [Link]
- Das R, Nayak BS, Margaret B. Acupressure and physical stress among high school students. Holist Nurs Pract. 2011;25(2):97-104. [Crossref] [PubMed]
- Abbasoğlu A, Cabıoğlu MT, Tuğcu AU, İnce DA, Tekindal MA, Ecevit A, et al. Acupressure at BL60 and K3 points before heel lancing in preterm infants. Explore (NY). 2015;11(5):363-6. [Crossref] [PubMed]
- Mole Y. Acupuncture for Body Mind and Spirit. 1st ed. Londra: Singing Drabon; 2014. p.9-103.
- Çevik B, Taşcı S. Akupresür uygulamasının ağrı yönetimine etkisi [Effect of acupressure application on pain management] Saglik Bilim Derg. 2017;26(3):257-61. [Link]
- Chao W, Wang EM. Using the finger cun of acupuncture-point location as benchmark to estimate body dimensions. Journal of the Chinese Institute of Industrial Engineers 2010;27(2):121-31. [Crossref]
- Tanju O, Fatma Yilmaz K. Effect of acupressure on procedural pain before heel lancing in neonates. J Tradit Chin Med. 2021;41(2):331-7. [PubMed]
- Deniz AÖ, Açikgöz A. A randomized controlled trial: the effect of acupressure and foot reflexology on pain during heel-lancing in neonates. Clin Nurs Res. 2023;32(2):306-12. [Crossref] [PubMed]
- Koç Özkan T, Şimşek Küçükkelepçe D, Aydin Özkan S. The effects of acupressure and foot massage on pain during heel lancing in neonates: a randomized controlled trial. Complement Ther Med. 2019;46:103-8. [Crossref] [PubMed]
- Chen LL, Su YC, Su CH, Lin HC, Kuo HW. Acupressure and meridian massage: combined effects on increasing body weight in premature infants. J Clin Nurs. 2008;17(9):1174-81. Erratum in: J Clin Nurs. 2008;17(15):2089. [Crossref] [PubMed]
- Kwon CY, Lee B. Acupuncture or acupressure on Yintang (EX-HN 3) for Anxiety: a preliminary review. Med Acupunct. 2018;30(2):73-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Tugcu AU, Cabioglu T, Abbasoglu A, Ecevit A, Ince DA, Tarcan A. Evaluation of peripheral perfusion in term newborns before and after Yintang (EX-HN 3) massage. J Tradit Chin Med. 2015;35(6):642-5. [Crossref] [PubMed]
- Jun EM, Chang S, Kang DH, Kim S. Effects of acupressure on dysmenorrhea and skin temperature changes in college students: a non-randomized controlled trial. Int J Nurs Stud. 2007;44(6):973-81. [Crossref] [PubMed]
- Eras Z, Atay G, Şakrucu ED, Bingöler EB, Dilmen U. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde gelişimsel destek [Developmental care in neonatal intensive care unit]. Sisli Etfal Hastan Tıp Bul. 2013;47(3):97-103. [Crossref]
- Çalışır H, Karataş P. Pediatri hemşireliğinde atravmatik bakım yaklaşımı: Ağrı, stres ve anksiyeteyi azaltmada farmakolojik olmayan uygulamalar [The Atraumatic Care Approach in Pediatric Nursing: Non-Pharmacological Applications in Reducing Pain, Stress, and Anxiety]. HEAD. 2019;16(3):234. [Crossref]
- Butcher HK, Bulechek GM, Dochterman JMM, Wagner C. Nursing Interventions Classification (NIC). 6th ed. USA: Elsevier; 2013. p.74.
- İmseytoğlu D, Yıldız S. Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde müzik terapi [Music therapy in neonatal intensive care unit]. Florence Nightingale Hemsire Derg. 2012;20(2):160-5. [Link]
- Vandenberg KA. Individualized developmental care for high risk newborns in the NICU: a practice guideline. Early Hum Dev. 2007;83(7):433-42. [Crossref] [PubMed]
- Menon G, McIntosh N. How should we manage pain in ventilated neonates? Neonatology. 2008;93(4):316-23. [Crossref] [PubMed]
- World Health Organization. Report of the working group on auricular acupuncture nomenclature. lyon: World Health Organisation; 1991. [Cited: Oct 28, 2022]. Link: [Link]
- Carrier CT. Development support. In: Verklan MT, Walden M, eds. Core Curriculum for Neonatal Intensive Care Nursing. 4th ed. Missouri: Saunders Elsevier; 2010. p.208-32.
- Kulkarni A, Kaushik JS, Gupta P, Sharma H, Agrawal RK. Massage and touch therapy in neonates: the current evidence. Indian Pediatr. 2010;47(9):771-6. [Crossref] [PubMed]
- Madati J, Sharieff G. Management of pain and sedation in the first year of live. In: Sharieff G, McCollough M, eds. Neonatal and Infant Emergencies. New York: Cambridge University Press; 2009. p.26-32.
- Gardner S, Hagedorn MIE, Dickey LA. Pain and pain relief. In: Merenstein BG, Gardner SL, eds. Handbook of Neonatal Intensive Care. Philadelphia: Mosby Elsevier; 2006. p.223- 72.
- Legendre V, Burtner PA, Martinez KL, Crowe TK. The evolving practice of developmental care in the neonatal unit: a systematic review. Phys Occup Ther Pediatr. 2011;31(3):315-38. [Crossref] [PubMed]
- Törüner E, Büyükgönenç L. Çocuk Sağlığı Temel Hemşirelik Yaklaşımı. 1. Baskı. Ankara: Göktuğ Yayıncılık; 2012. p.22-5.
- Arpacı T, Altay N. Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde bireyselleştirilmiş gelişimsel bakım: güncel yaklaşımlar [Individualized developmental care in neonatal intensive care unit: current approaches: review]. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2017;9(3):245-54. [Crossref]
.: İşlem Listesi