.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Yaşlılarda Koronavirüs Korku Düzeyinin ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi: Tanımlayıcı Araştırma
Evaluation of Coronavirus Fear Level and Related Factors in the Elderly: Descriptive Research
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2022;7(4):1127-34
doi: 10.5336/healthsci.2022-90316
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)] pandemisi nedeniyle birçok kısıtlamaya maruz kalan ve mental sağlıkları olumsuz etkilenen yaşlı erişkinlerin, pandemi kısıtlamalarının kaldırılmasının ardından koronavirüs korku düzeyinin ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu tanımlayıcı araştırma, kolayda örnekleme yöntemiyle 65 yaş ve üzeri 274 kişide yürütülmüştür. Araştırmanın bağımlı değişkeni, koronavirüs korku düzeyidir. Bağımsız değişkenler ise cinsiyet, yaş, çalışma durumu, yalnız yaşama durumu, COVID-19 öyküsü, depresif belirti durumu, fiziksel aktivite düzeyi, çevreyle iletişim ve gereksinim olsa bile sağlık kurumuna başvurmama durumudur. İstatistiksel analiz SPSS 26,0 programı kullanılarak Mann Whitney-U testi ve Kruskal Wallis testleriyle yapılmıştır. Bulgular: Katılımcıların koronavirüs korku düzeyi ortalama 18,2±6,5 puan, medyan 18 puandır. Kadınların korku düzeyi erkeklerden daha yüksektir (p<0,001). COVID-19 öyküsüne göre korku düzeylerinde fark görülmüş, hastanede tedavi alanlarda daha yüksek, evde tedavi alanlarda ise daha düşük korku düzeyi tespit edilmiştir (p=0,027). Depresif belirti şiddeti arttıkça korku düzeyinde artış görülmüştür (p<0,001). Fiziksel aktivite düzeyine göre korku düzeyi önemli fark göstermiş, fiziksel inaktif olanlarda daha yüksek korku düzeyi görülmüştür (p=0,004). Sonuç: Gelecekte yaşanabilecek benzer halk sağlığı acil durumlarında, özellikle kadınlar olmak üzere tüm yaşlı bireylerin korkudan ve korkunun etkilerinden korunması için uygun geriatrik politikalar planlanmalıdır. Depresif belirtiler için psikolojik destek, fiziksel aktiviteler için uygun ortam ve zaman sağlanmalıdır. Ayrıca hastanede COVID-19 tedavisi alan yaşlı bireylerin korku düzeyini azaltmak için tedavi sürecinde ve sonrasında destek sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Yaşlı; korku; COVID-19; geriatri; ruh sağlığı
Amaç: Koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)] pandemisi nedeniyle birçok kısıtlamaya maruz kalan ve mental sağlıkları olumsuz etkilenen yaşlı erişkinlerin, pandemi kısıtlamalarının kaldırılmasının ardından koronavirüs korku düzeyinin ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu tanımlayıcı araştırma, kolayda örnekleme yöntemiyle 65 yaş ve üzeri 274 kişide yürütülmüştür. Araştırmanın bağımlı değişkeni, koronavirüs korku düzeyidir. Bağımsız değişkenler ise cinsiyet, yaş, çalışma durumu, yalnız yaşama durumu, COVID-19 öyküsü, depresif belirti durumu, fiziksel aktivite düzeyi, çevreyle iletişim ve gereksinim olsa bile sağlık kurumuna başvurmama durumudur. İstatistiksel analiz SPSS 26,0 programı kullanılarak Mann Whitney-U testi ve Kruskal Wallis testleriyle yapılmıştır. Bulgular: Katılımcıların koronavirüs korku düzeyi ortalama 18,2±6,5 puan, medyan 18 puandır. Kadınların korku düzeyi erkeklerden daha yüksektir (p<0,001). COVID-19 öyküsüne göre korku düzeylerinde fark görülmüş, hastanede tedavi alanlarda daha yüksek, evde tedavi alanlarda ise daha düşük korku düzeyi tespit edilmiştir (p=0,027). Depresif belirti şiddeti arttıkça korku düzeyinde artış görülmüştür (p<0,001). Fiziksel aktivite düzeyine göre korku düzeyi önemli fark göstermiş, fiziksel inaktif olanlarda daha yüksek korku düzeyi görülmüştür (p=0,004). Sonuç: Gelecekte yaşanabilecek benzer halk sağlığı acil durumlarında, özellikle kadınlar olmak üzere tüm yaşlı bireylerin korkudan ve korkunun etkilerinden korunması için uygun geriatrik politikalar planlanmalıdır. Depresif belirtiler için psikolojik destek, fiziksel aktiviteler için uygun ortam ve zaman sağlanmalıdır. Ayrıca hastanede COVID-19 tedavisi alan yaşlı bireylerin korku düzeyini azaltmak için tedavi sürecinde ve sonrasında destek sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Yaşlı; korku; COVID-19; geriatri; ruh sağlığı
ABSTRACT
Objective: It was aimed to evaluate the level of fear of coronavirus and related factors after the lifting of the pandemic restrictions of older adults who were exposed to many restrictions due to the coronavirus disease-2019 (COVID-19) pandemic and whose mental health was adversely affected. Material and Methods: This descriptive study was conducted on 274 people aged 65 and older using convenience sampling method. The dependent variable of the study was the coronavirus fear level. Independent variables were gender, age, employment status, living alone, COVID-19 history, depressive symptoms, physical activity level, communication with the environment and not applying to a health institution even if needed. Statistical analysis was performed with Mann Whitney-U test and Kruskal Wallis test using SPSS 26.0 program. Results: The coronavirus fear level was 18.2±6.5 points on average, with a median of 18 points. Fear level of female was higher than male (p<0.001). Fear levels differed according to the history of COVID-19, higher fear levels were found in those treated at the hospital and lower in those treated at home (p=0.027). As the severity of depressive symptoms increased, fear levels increased (p<0.001). Fear levels showed a significant difference based on the level of physical activity, and a higher fear levels were observed in physically inactive participants (p=0.004). Conclusion: In similar future public health emergencies, appropriate geriatric policies should be planned to protect older people, especially women, from fear and its effects. Psychological support for depressive symptoms, appropriate environment and time for physical activities should be provided. In addition, support should be provided during and after the treatment to reduce fear levels of elderly individuals who have had COVID-19 treatment in the hospital.
Keywords: Aged; fear; COVID-19; geriatrics; mental health
Objective: It was aimed to evaluate the level of fear of coronavirus and related factors after the lifting of the pandemic restrictions of older adults who were exposed to many restrictions due to the coronavirus disease-2019 (COVID-19) pandemic and whose mental health was adversely affected. Material and Methods: This descriptive study was conducted on 274 people aged 65 and older using convenience sampling method. The dependent variable of the study was the coronavirus fear level. Independent variables were gender, age, employment status, living alone, COVID-19 history, depressive symptoms, physical activity level, communication with the environment and not applying to a health institution even if needed. Statistical analysis was performed with Mann Whitney-U test and Kruskal Wallis test using SPSS 26.0 program. Results: The coronavirus fear level was 18.2±6.5 points on average, with a median of 18 points. Fear level of female was higher than male (p<0.001). Fear levels differed according to the history of COVID-19, higher fear levels were found in those treated at the hospital and lower in those treated at home (p=0.027). As the severity of depressive symptoms increased, fear levels increased (p<0.001). Fear levels showed a significant difference based on the level of physical activity, and a higher fear levels were observed in physically inactive participants (p=0.004). Conclusion: In similar future public health emergencies, appropriate geriatric policies should be planned to protect older people, especially women, from fear and its effects. Psychological support for depressive symptoms, appropriate environment and time for physical activities should be provided. In addition, support should be provided during and after the treatment to reduce fear levels of elderly individuals who have had COVID-19 treatment in the hospital.
Keywords: Aged; fear; COVID-19; geriatrics; mental health
REFERANSLAR:
- World Health Organization/Europe [Internet]. © 2022 WHO. [Cited: March 16, 2022]. Coronavirus disease (COVID-19) outbreak-2019-nCoV outbreak is an emergency of international concern. Available from: [Link]
- World Health Organization/Europe [Internet]. © 2022 WHO. [Cited: March 16, 2022]. Coronavirus disease (COVID-19) outbreak-WHO announces COVID-19 outbreak a pandemic. Available from: [Link]
- Gokseven Y, Ozturk GZ, Karadeniz E, Sarı E, Tas BG, Ozdemir HM. The fear of COVID-19 infection in older people. J Geriatr Psychiatry Neurol. 2022;35(3):460-6. [Crossref] [PubMed]
- Türkiye Cumhuriyeti İç İşleri Bakanlığı [İnternet]. © Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. [Erişim tarihi: 16 Mart 2022]. 65 Yaş ve Üzeri/20 Yaş Altı/Kronik Rahatsızlığı Bulunan Kişilerin Sokağa Çıkma Kısıtlaması İstisnası Genelgesi. Erişim linki: [Link]
- Mistry SK, Ali ARMM, Akther F, Yadav UN, Harris MF. Exploring fear of COVID-19 and its correlates among older adults in Bangladesh. Global Health. 2021;17(1):47. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Parlapani E, Holeva V, Nikopoulou VA, Sereslis K, Athanasiadou M, Godosidis A, et al. Intolerance of uncertainty and loneliness in older adults during the COVID-19 pandemic. Front Psychiatry. 2020;11:842. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Mahamid FA, Veronese G, Bdier D. Fear of coronavirus (COVID-19) and mental health outcomes in Palestine: The mediating role of social support. Curr Psychol. 2021:1-10. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Yadav UN, Yadav OP, Singh DR, Ghimire S, Rayamajhee B, Kanti Mistry S, et al. Perceived fear of COVID-19 and its associated factors among Nepalese older adults in eastern Nepal: a cross-sectional study. PLoS One. 2021;16(7):e0254825. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- TÜİK Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi [İnternet]. [Erişim tarihi: 29 Haziran 2022]. İl ve Cinsiyete Göre Yaşlı Nüfus Yaşlı Nüfusun Toplam Nüfus İçindeki Oranı ve Yaşlı Cinsiyet Oranı. Erişim linki: [Link]
- Demirel AC, Sütçü S. COVID-19 salgınında Türkiye'de yaşlılara yönelik uygulamalar ve hizmetlerin değerlendirilmesi [Evaluation of applications and services for the elderly during the COVID-19 outbreak in Turkey]. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Derg. 2021;17(Pandemi Özel Sayısı):3641-75. [Crossref]
- Türkiye Cumhuriyeti İç İşleri Bakanlığı [İnternet]. © Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. [Erişim tarihi: 17 Mart 2022]. 81 İl Valiliğine Kademeli Normalleşme Tedbirleri Genelgesi Gönderildi. Erişim linki: [Link]
- Ahorsu DK, Lin CY, Imani V, Saffari M, Griffiths MD, Pakpour AH. The fear of COVID-19 scale: development and initial validation. Int J Ment Health Addict. 2022;20(3):1537-45. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Bakioğlu F, Korkmaz O, Ercan H. Fear of COVID-19 and positivity: mediating role of intolerance of uncertainty, depression, anxiety, and stress. Int J Ment Health Addict. 2021;19(6):2369-82. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kroenke K, Spitzer RL, Williams JB. The PHQ-9: validity of a brief depression severity measure. J Gen Intern Med. 2001;16(9):606-13. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sari YE, Kokoglu B, Balcioglu H, Bilge U, Colak E, Unluoglu I. Turkish reliability of the patient health questionnaire-9. Biomed Res. 2016;2016(Special Issue 1):460-2. [Link]
- Saglam M, Arikan H, Savci S, Inal-Ince D, Bosnak-Guclu M, Karabulut E, et al. International physical activity questionnaire: reliability and validity of the Turkish version. Percept Mot Skills. 2010;111(1):278-84. [Crossref] [PubMed]
- Ayaz-Alkaya S, Dülger H. Fear of coronavirus and health literacy levels of older adults during the COVID-19 pandemic. Geriatr Nurs. 2022;43:45-50. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sharifi N, Rezaei N, Fathnezhad-Kazemi A, Ghiasi F. Association between Fear of COVID-19 with self-care behaviors in elderly: a cross- sectional study. Soc Work Public Health. 2021;36(5):606-14. [Crossref] [PubMed]
- Şentürk S, Yıldırım Keskin A, Sarızayim Ş. The relationship between the fear of COVID-19 in the elderly aged 65 years and over and their levels of adaptation to the "new normal": a cross-sectional study. Omega (Westport). 2021:302228211054315. [Crossref] [PubMed]
- Khalaf OO, Abdalgeleel SA, Mostafa N. Fear of COVID-19 infection and its relation to depressive and anxiety symptoms among elderly population: online survey. Middle East Curr Psychiatry. 2022;29(1):7. [Crossref] [PMC]
- Arısoy A, Çay M. Yaşlı bi̇reylerde koronavi̇rüs (Covi̇d-19) korkusu: yeti̇şki̇n bi̇reylerle karşılaştırmalı bi̇r çalışma [Fear of coronavirus (COVID-19) in elderly people: a comparative study with adults]. Tıbbi Sos Hizmet Derg. 2021;17:82-97. [Crossref]
- Özer Ö, Özkan O. Examination of COVID-19 phobia and COVID-19 vaccine attitude in the elderly. Soc Work Ment Health. 2021;20(3):299-313. [Crossref]
- Gencer N. Pandemi Sürecinde Bireylerin Koronavirüs (Kovid-19) Korkusu: Çorum Örneği [Coronavirus (covid-19) fear of individuals during the pandemia: Çorum sample]. International Journal of Social Sciences Academy. 2020;(4). [Crossref]
- Hossain MA, Jahid MIK, Hossain KMA, Walton LM, Uddin Z, Haque MO, et al. Knowledge, attitudes, and fear of COVID-19 during the Rapid Rise Period in Bangladesh. PLoS One. 2020;15(9):e0239646. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Şimşir Z, Koç H, Seki T, Griffiths MD. The relationship between fear of COVID-19 and mental health problems: a meta-analysis. Death Stud. 2022;46(3):515-23. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi