Amaç: Bu çalışma, kadın sağlığı hemşireliği alanında yapılmış olan lisansüstü tezlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırmada nitel tasarım kullanılmıştır. Çalışmanın verileri Mayıs-Haziran 2021 tarihlerinde 'Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi' veri tabanında doğum ve/veya kadın hastalıkları anahtar kelimeleri kullanılarak toplanmıştır. Sağlık Bilimleri Enstitüsüne kayıtlı 1989-2020 yılları arasında tamamlanan 760 teze ulaşılmış ve araştırma kriterlerini karşılayan 651 tez araştırmaya dâhil edilmiştir. Bulgular: Kadın sağlığı hemşireliği alanında lisansüstü tezlerin sayılarının son 5 yılda (2015-2020) artarak devam ettiği (%34,9) görülmüştür. Lisansüstü tezlerin %72,2'sinin (n=470) yüksek lisans, %27,8'inin (n=181) doktora tezi olduğu belirlenmiştir. Yüksek lisans tezlerinin %76,7'sinin tanımlayıcı, doktora tezlerinin %71,4'ünün deneysel tasarıma sahip olduğu, deneysel çalışmaların %16,5'inde doğum eylemi-süreci, %15,6'sında doğum sonu dönem, %12,8'inde doğum ağrısı ve %10,1'inde üreme sağlığı-cinsel fonksiyonlara yönelik müdahaleler uygulandığı belirlenmiştir. Sonuç: Yüksek lisans tez çalışmalarının çoğunlukla mevcut duruma yönelik tanımlayıcı, doktora tezlerinin müdahale içeren deneysel çalışmalar olduğu ve tezlerin sıklıkla obstetri ve üreme sağlığı alanlarında yapıldığı belirlenmiştir. Kronik sağlık sorunları ve perinatoloji gibi alanlarda ve deneysel veya nitel tasarımlı daha fazla sayıda çalışmanın yürütülmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik; kadın sağlığı; lisansüstü; tez
Objective: The study aimed to investigate the postgraduate theses in the field of women's health nursing in Turkey. Material and Methods: Qualitative design was used in the research. The data of this study were collected by screening the database 'The Council of Higher Education National Theses Center' with the keywords 'obstetrics and/or gynecology' in May-June 2021. Of the 760 theses, which were completed between 1989 and 2020, registered to the Institute of Health Sciences, 651 theses that met the research criteria were included in the study. Results: It was determined that the number of postgraduate theses increased rapidly (34.9%) in the last 5 years (2015-2020) in the department of women health. In addition, 72.2% (n=470) of postgraduate theses were master thesis and 27.8% (n=181) were doctoral dissertations. Out of 76.7% of the master theses were descriptive, 71.4% of the doctoral dissertations were experimental design. Among the experimental studies, 16.5% were on labor-birth process, 15.6% were on postpartum-period, 12.8% were on labor-pain and 10.1% were on reproductive health-sexual functions. Conclusion: Master thesis are mostly descriptive and doctoral dissertations are intervention studies. Thesis were mostly made in the fields of obstetric and reproductive health. It is recommended that more studies with experimental and/or qualitative designs should be carry out in areas such as on chronic health problems and perinatology.
Keywords: Nursing; women health; postgraduate; thesis
- Büyükkaya Besen D. Examining postgraduate theses in nursing in Turkey between 1980-2015. Int J Heal Sci Res Policy. 2016;1(2):46-51. [Link]
- Paşalak Şİ, Eroğlu K, Akyüz A. Kadın sağlığı hemşireliği alanında yapılan araştırmalarda kuram/model kullanımı [Theory/model usage in research in women's health nursing]. EGEHFD. 2018;34(1):91-108. [Link]
- Berman A, Snyder S, Frandsen G. Kozier and Erb's Fundamentals of Nursing. In: Berman A, Snyder S, Frandsen G, eds. The Nature of Nursing. 10th ed. Pearson Education; 2016. p. 9-16.
- Stolley JM, Buckwalter KC, Garand L. The evolution of nursing research. J Neuromusculoskelet Syst. 2000;8(1):10-5. [PubMed] [PMC]
- Carter M. The evolution of doctoral education in nursing. In: Bridges A, Lowenstein L, Andrist P, Wolf NK, eds. History of Nursing Ideas. 2nd ed. New York: Jones & Bartlett; 2006. p.383-91.
- Atalay M, Dogan S. Mandating university-based nursing education: Turkey's experience. Nurse Educ. 2000;25(4):166-9. [Crossref] [PubMed]
- Wyman JF, Henly SJ. PhD programs in nursing in the United States: visibility of American Association of Colleges of Nursing core curricular elements and emerging areas of science. Nurs Outlook. 2015;63(4):390-7. [Crossref] [PubMed]
- Özkütük N, Orgun F, Akçakoca B. Türkiye'de hemşirelik eğitimi veren yükseköğretim kurum larına ilişkin güncel durumun incelenmesi [General situation report about the higher education institutes providing nursing education in Turkey]. Yükseköğretim Dergisi. 2018; 8(2):150-7. [Crossref]
- Dinmez S, Eroğlu K, Akyüz A. Kadın sağlığı hemşireliği alanında yapılan lisansüstü tezlerde model/kuram kullanımı ve özellikleri [The use of model/theory in thesis on women's health nursing and its characteristics]. DEUHFED. 2019;12(3): 199-205. [Link]
- Kocaman G, Arslan Yürümezoğlu H. Türkiye'de hemşirelik eğitiminin durum analizi: sayılarla hemşirelik eğitimi (1996-2015) [Situation analysis of nursing education in Turkey: Nursing education with numbers 1996-2015]. J Higher Edu Sci. 2015;5(3): 255-62. [Link]
- Resmî Gazete (2.5.2007, Sayı: 26510) sayılı Hemşirelik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Erişim tarihi: 26 Haziran 2021. Erişim linki: [Link]
- Ardahan M, Özsoy S. Türkiye'de hemşirelik araştırmalarındaki eğilimler: Yüksek lisans ve doktora tezleri üzerine bir çalışma [Nursing research trends in Turkey: A study on postgraduate and doctorate theses]. Gümüşhane Uni J Health Sci. 2015;4(4):516-34. [Link]
- Candan Dönmez Y, Soyer Geçkil Ö, Yavuz Van Giersbergen M. Türkiye'de yapılan cerrahi hastalıkları hemşireliği doktora tezlerinin incelenmesi (1991-2015) [An examination of surgical nursing doctorate theses in Turkey (1991-2015)]. HEAD. 2018;15(4):248-55. [Link]
- Öncel S, Sümen A. Türkiye'de halk sağlığı hemşireliği alanında yürütülen lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi [Assessment of theses written in the field of public health nursing in Turkey]. Turkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics. 2017;3(1):20-8. [Link]
- Karaman E, Oksel E. An examination of internal medicine nursing postgraduate theses in Turkey [Türkiye'de iç hastalıkları hemşireliği alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi]. Arc Health Sci Res. 2020;7(2):161-6. [Crossref]
- Taş G, Dikeç G, Baysan Arabacı L. Türkiye'de ruh sağlığı ve psikiyatri hemşireliği alanında yürütülen lisansüstü tezlerin niceliksel ve içerik açısından incelemesi [Investigation of the quantity and content of postgraduate theses in turkey in the field of mental health and psychiatric nursing]. J Psychiatric Nurs. 2019; 10(3):173-80. [Link]
- Özsoy S, Yıldırım GJ, Kalkım A, Muslu L, Yıldırım N. Türkiye'de hemşirelikte iş sağlığı lisansüstü tezlerinin eleştirel değerlendirmesi [Critically investigation of postgraduate nursing dissertations about occupational health nursing in Turkey]. EGEHFD. 2012;28(3):65-84. [Link]
- Resmî Gazete (8.3.2010, Sayı: 27515) sayılı Hemşirelik Yönetmeliği. Erişim linki: [Link]
- Resmî Gazete (19.4.2011, Sayı: 27910) sayılı Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılma sına Dair Yönetmelik. Erişim tarihi: 26 Haziran 2021. Erişim linki: [Link]
- Akalın A, Şahin S. Hemşirelik eğitiminde simülasyonun kullanılması: Türkiye'de lisansüstü tezler üzerine bir inceleme [Using simulation in nursing education: A review on postgraduate theses in Turkey]. HEAD. 2020;17(2):139-47. [Link]
- Emiroğlu ON, Kuru N, Çopur EÖ. Türkiye'de 2009-2016 yılları arasında iş sağlığı hemşireliği alanında yürütülen lisansüstü tezlerin değerlendirmesi [Evaluation of postgraduate theses in the field of occupational health nursing in Turkey between 2009-2016]. HUHEMFAD. 2018;5(2):116-27. [Crossref]
- Spear HJ. Nursing theory and knowledge development: a descriptive review of doctoral dissertations, 2000-2004. Advances in Nursing Science. 2007; 30(1):1-14. [Crossref] [PubMed]
- Resmî Gazete (20.4.2016, Sayı: 29690) sayılı Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği. Erişim linki: [Link]
.: İşlem Listesi