.: DERLEME
Türkiye'de Hemşirelik Alanında Astımlı Çocuklarla İlgili Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi
Analysis of Postgraduate Thesis About Asthmatic Children in Nursing Field in Turkey
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2019;11(2):176-89
doi: 10.5336/nurses.2018-61506
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Bu sistematik çalışmada, çocuklarda astım konusunda hemşireler tarafından yapılan lisansüstü çalışmaların incelenerek konu alanlarını ve özelliklerini belirlemek ve hemşirelerin uygulamada kullanabileceği sonuçları ortaya çıkararak bu alanda yapılacak yeni araştırmalara yol gösterici olması amaçlanmıştır. Sistematik analiz/derleme olan bu araştırmada, Yüksek Öğretim Kurulu başkanlığı ulusal tez merkezi veri tabanı kullanılarak çocuklarda astım ile ilgili tüm tezler 15 Aralık 2017-15 Ocak 2018 tarihleri arasında taranmıştır. Tarama yapılan veri tabanında 332 teze ulaşılmıştır. Dâhil etme ve dışlama kriterlerine göre çalışmalar değerlendirilmiş ve kriterlere uyan sekiz tez çalışmaya alınmıştır. Tezlerin yarısı yüksek lisans tezi olup, bu çalışmaların daha çok tanımlayıcı ve ilişki arayıcı (%75); doktora tezlerinin ise deneysel ve yarı deneysel (%100) çalışmalar olduğu belirlenmiştir. Örneklem sayısı genelde 50-200 arasındadır. Çocuklarda astım en çok Çocuk Sağlığı ve Halk Sağlığı Hemşireliği alanlarında çalışılmıştır. İki çalışmada astımlı çocukların ebeveynleri, üç çalışmada ise astımlı çocuklar örnekleme alınmıştır. Müdahale çalışmalarında eğitimin; hastalık hakkında bilgi, yaşam kalitesi, hastalıkla başa çıkma, hastalık seyri ve öz etkililiğin artmasında; hastaneye başvurma ve günlük yaşam aktiviteleri kısıtlamalarının azalmasında etkili olduğu belirlenmiştir. Astımlı çocuğun/ebeveynlerinin eğitilmesi ile hastalık hakkında bilgi, başa çıkma, öz yeterlilik artar iken, hastaneye yapılan başvuru sayısı azalmıştır. Astımlı çocuğun zamanının büyük bir kısmını okulda geçirmesi nedeni ile öğretmenlere ve diğer okul çalışanlarına astımda hastalık yönetimi konusunda periyodik olarak sağlık profesyonelleri tarafından eğitimler verilmeli ve tüm okullarda okul sağlığı hemşiresinin bulunması zorunlu hâle getirilmelidir. Yine çocukların astım yönetiminde okul personeline verilecek eğitimlerin etkilerini inceleyen araştırmaların yapılması yararlı olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Astım; çocuk; hemşirelik
Bu sistematik çalışmada, çocuklarda astım konusunda hemşireler tarafından yapılan lisansüstü çalışmaların incelenerek konu alanlarını ve özelliklerini belirlemek ve hemşirelerin uygulamada kullanabileceği sonuçları ortaya çıkararak bu alanda yapılacak yeni araştırmalara yol gösterici olması amaçlanmıştır. Sistematik analiz/derleme olan bu araştırmada, Yüksek Öğretim Kurulu başkanlığı ulusal tez merkezi veri tabanı kullanılarak çocuklarda astım ile ilgili tüm tezler 15 Aralık 2017-15 Ocak 2018 tarihleri arasında taranmıştır. Tarama yapılan veri tabanında 332 teze ulaşılmıştır. Dâhil etme ve dışlama kriterlerine göre çalışmalar değerlendirilmiş ve kriterlere uyan sekiz tez çalışmaya alınmıştır. Tezlerin yarısı yüksek lisans tezi olup, bu çalışmaların daha çok tanımlayıcı ve ilişki arayıcı (%75); doktora tezlerinin ise deneysel ve yarı deneysel (%100) çalışmalar olduğu belirlenmiştir. Örneklem sayısı genelde 50-200 arasındadır. Çocuklarda astım en çok Çocuk Sağlığı ve Halk Sağlığı Hemşireliği alanlarında çalışılmıştır. İki çalışmada astımlı çocukların ebeveynleri, üç çalışmada ise astımlı çocuklar örnekleme alınmıştır. Müdahale çalışmalarında eğitimin; hastalık hakkında bilgi, yaşam kalitesi, hastalıkla başa çıkma, hastalık seyri ve öz etkililiğin artmasında; hastaneye başvurma ve günlük yaşam aktiviteleri kısıtlamalarının azalmasında etkili olduğu belirlenmiştir. Astımlı çocuğun/ebeveynlerinin eğitilmesi ile hastalık hakkında bilgi, başa çıkma, öz yeterlilik artar iken, hastaneye yapılan başvuru sayısı azalmıştır. Astımlı çocuğun zamanının büyük bir kısmını okulda geçirmesi nedeni ile öğretmenlere ve diğer okul çalışanlarına astımda hastalık yönetimi konusunda periyodik olarak sağlık profesyonelleri tarafından eğitimler verilmeli ve tüm okullarda okul sağlığı hemşiresinin bulunması zorunlu hâle getirilmelidir. Yine çocukların astım yönetiminde okul personeline verilecek eğitimlerin etkilerini inceleyen araştırmaların yapılması yararlı olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Astım; çocuk; hemşirelik
ABSTRACT
In this systematic review, it was aimed to determine the subject areas and characteristics of the asthma studies done by nurses in children, to identify the subject areas and their characteristics, to reveal the results that the nurses could use in practice and to guide the new researches to be done in this area. In the systematic analysis/review study; database of Presidency of Higher Education Council, National Thesis Center was used and all the thesis studies about asthma among children were scanned between 15 December 2017-15 January 2018. 322 theses were obtained in the database. Studies were evaluated according to inclusion and exclusion criteria and eight thesis studies which are compatible with the criterion were included. It was determined that half of the theses are postgraduate these which are rather descriptive and relational (75%), and doctorate these were experimental and semi-experimental (100%). Number of samples is generally between 50-200. Asthma among children was mostly analyzed in Children Health and Public Health Nursing fields. In two studies parents of asthmatic children, in three studies asthmatic children themselves were included in the sampling. In the intervention studies, education were found to be effective in increasing knowledge about the disease, life quality, coping with disease, the course of disease, self efficacy and also to be effective in decreasing hospital admission and limitation in daily living activities. With education the parents of the child, diagnosed with asthma, the number of being hospitalized decreases as getting informed about the illness, the means of how to cope with it, and self-efficacy increases. Since the asthmatic children spend most of their time at school, health professionals should periodically give trainings to teachers and other personnel at school about the management of disease and it must be compulsory to keep school health nurse in service at every school. It is also helpful to conduct researches which examines the effects of the trainings to be given to school personnel on the asthma management of children.
Keywords: Asthma; child; nursing
In this systematic review, it was aimed to determine the subject areas and characteristics of the asthma studies done by nurses in children, to identify the subject areas and their characteristics, to reveal the results that the nurses could use in practice and to guide the new researches to be done in this area. In the systematic analysis/review study; database of Presidency of Higher Education Council, National Thesis Center was used and all the thesis studies about asthma among children were scanned between 15 December 2017-15 January 2018. 322 theses were obtained in the database. Studies were evaluated according to inclusion and exclusion criteria and eight thesis studies which are compatible with the criterion were included. It was determined that half of the theses are postgraduate these which are rather descriptive and relational (75%), and doctorate these were experimental and semi-experimental (100%). Number of samples is generally between 50-200. Asthma among children was mostly analyzed in Children Health and Public Health Nursing fields. In two studies parents of asthmatic children, in three studies asthmatic children themselves were included in the sampling. In the intervention studies, education were found to be effective in increasing knowledge about the disease, life quality, coping with disease, the course of disease, self efficacy and also to be effective in decreasing hospital admission and limitation in daily living activities. With education the parents of the child, diagnosed with asthma, the number of being hospitalized decreases as getting informed about the illness, the means of how to cope with it, and self-efficacy increases. Since the asthmatic children spend most of their time at school, health professionals should periodically give trainings to teachers and other personnel at school about the management of disease and it must be compulsory to keep school health nurse in service at every school. It is also helpful to conduct researches which examines the effects of the trainings to be given to school personnel on the asthma management of children.
Keywords: Asthma; child; nursing
REFERANSLAR:
- Kara M. [Asthma and care]. Durna Z, editör. Kronik Hastalıklar ve Bakım. 1. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2012. p.65-73.
- Karaağaç G, Çelik N, Başlılar S, Yılmaz T. [Response differences of asthma to direct and indirect stimulant]. Toraks Dergisi. 2003;4(2): 161-7.
- Illi S, von Mutius E, Lau S, Niggemann B, Grüber C, Wahn U; Multicentre Allergy Study (MAS) group. Perennial allergen sensitisation early in life and chronic asthma in children: a birth cohort study. Lancet. 2006;368(9537): 763-70. [Crossref]
- Akpınar S, Canbakan S, Mungan D, Başer Y, Akpınar E. [Storage mite sensitivity and related factors in asthmatic patients]. Tuberk Toraks. 2015;63(4):226-34. [Crossref][PubMed]
- Özşeker Z. [The management of asthma attack]. Güncel Göğüs Hastalıkları Serisi. 2015;3(2):262-6. [Crossref]
- Mallol J, Crane J, von Mutius E, Odhiambo J, Keil U, Stewart A; ISAAC Phase Three Study Group. The International study of asthma and allergies in childhood (ISAAC) phase three: a global synthesis. Allergol Immunopathol (Madr). 2013;41(2):73-85. [Crossref][PubMed]
- Akcay A, Tamay Z, Dağdeviren E, Zencir M, Ones U, Güler N. [The prevalences of allergic diseases symptoms among 6-7 yr-old school children in Denizli]. Ege Journal of Medicine. 2007;46(3):145-50.
- Cetemen A, Yenigün A. [Prevalences of asthma and allergic diseases in primary school children in Aydin]. Asthma Allergy Immunol. 2012;10(2):84-92.
- Topal E, Kaplan F, Türker K, Kutlutürk K, Gözükara Bağ H. [The prevalence of allergic diseases and associated risk factors in the 67 age children who are living in Malatya, Turkey]. Asthma Allergy Immunol. 2018;15(3): 129-34.
- Bozkurt N, Bozkurt Aİ. [Relationship between symptom control and life quality in asthma]. Dicle Medical Journal. 2015;42(2):208-13. [Crossref]
- Topan A, Alkan I, Kuzlu Ayyıldız T, Bayram D. [Efficiency of training given to the families of children with asthma]. Turkiye Klinikleri J Pediatr Nurs-Special Topics. 2016;2(1):100-8.
- Gandhi P, Kenzik K, Thompson L, DeWalt DA, Revicki DA, Shenkman EA, et al. Exploring factors influencing asthma control and asthma-spesific health-related quality of life among children. Respir Res. 2013;14:26. [Crossref][PubMed][PMC]
- Toyran M, Kocabaş CN. [School and the allergic child]. Turkish J Pediatr Dis. 2014;8(4): 223-8.
- Yüzer S, Polat S. [Nursing management in asthmatic children]. Turkiye Klinikleri J Pediatr Nurs-Special Topics. 2015;1(3):36-9.
- Genç Özkan Ç, Kara Kaşıkçı M. [Metered dose inhaler using and the role of the nurse in managing of the patient training process]. Journal of Health Science and Profession (HSP). 2015;2(3):355-62. [Crossref]
- Ones U, Akcay A, Tamay Z, Guler N, Dogru M. Asthma knowledge level of primary school teachers in Istanbul, Turkey. Asian Pacific Journal of Allergy and Immunology. 2006; 24(1):9-15.
- Şahin N, Aslan F. [Teacher?s opinion related to students with chronic illness]. GÜSBD. 2017; 6(3):35-40.
- Tzeng YF, Chiang BL, Chen YH, Gau BS. Health literacy in children with asthma: a systematic review. Pediatr Neonatol. 2018;59(5): 429-38. [Crossref][PubMed]
- Collura-Burke C, Speller-Brown B, Smith L, Nelson M, Schmidt H. Asthma education and its effect on quality of life. J Allergy Clin Immunol. 2003;111(2):176. [Crossref]
- Iio M, Hamaguchi M, Narita M, Takenaka K, Ohya Y. Tailored education to increase selfefficacy for caregivers of children with asthma: a randomized controlled trial. Comput Inform Nurs. 2017;35(1):36-44. [Crossref][PubMed]
- Gümüştakım R, Aksoy H. Control of asthma in primary care: a cross sectional study. Family Practice and Palliative Care. 2016;1(2):537.
- Martínez-Moragón E, Palop M, de Diego A, Serra J, Pellicer C, Casán P, et al. Factors affecting quality of life of asthma patients in Spain: the importance of patient education. Allergol Immunopathol (Madr). 2014;42(5):476-84. [Crossref][PubMed]
- Başer S, Evyapan Fişekçi F, Özkurt S. [Prevalence of occupational asthma and early bronchial airflow impairment among hairdressers in Denizli]. Turkiye Klinikleri Arch Lung. 2007;8(1):14-8.
- Balcı S, Bozkurt Aİ. [The evaluation of asthmatic patients working in a textile factory]. Türk Toraks Dergisi. 2012;13:23-7. [Crossref]
- Christensen BH, Hougaard KS, Larsen AD, Skadhauge L, Thulstrup AM, Hansen KS, et al. Occupational exposure during pregnancy and asthma in the children: a prospective cohort-study. Reprod Toxicol. 2011;2(32):164-5. [Crossref]
- Zock JP, Vizcaya D, Le Moual N. Update on asthma and cleaners. Curr Opin Allergy Clin Immunol. 2010;10(2):114-20. [Crossref][PubMed][PMC]
- Gotzev S, Lipszyc JC, Connor D, Tarlo SM. Trends in occupations and work sectors among patients with work-related asthma at a Canadian tertiary care clinic. Chest. 2016;150 (4):811-8. [Crossref][PubMed]
- McHugh MK, Symanski E, Pompeii LA, Delclos GL. Prevalence of asthma by industry and occupation in the US working population. Am J Ind Med. 2010;53(5):463-75. [Crossref][PubMed]
- Bruzzese JM, Unikel LH, Evans D, Bornstein L, Surrence K, Mellins RB. Asthma knowledge and asthma management behavior in urban elementary school teachers. J Asthma. 2010;47(2):185-91. [Crossref][PubMed][PMC]
- Witusik A, Mokros Ł, Pietras T. Knowledge on bronchial asthma among teachers and educators-preliminary results of a pilot study. Pol Merkur Lekarski. 2017;42(247):26-9.
- Juliá-Benito JC, Escarrer-Jaume M, GuerraPérez MT, Contreras-Porta J, Tauler-Toro E, Madroñero-Tentor A, et al. Knowledge of asthma and anaphylaxis among teachers in Spanish schools. Allergol Immunopathol (Madr). 2017;45(4):369-74. [Crossref][PubMed]
- Lucas T, Anderson MA, Hill PD. What level of knowledge do elementary school teachers possess concerning the care of children with asthma? A pilot study. J Pediatr Nurs. 2012;27(5):523-7. [Crossref][PubMed]
.: İşlem Listesi