.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Türk Diyabet Eğitim Hemşirelerinin İletişim ve Dinleme Becerilerinin Değerlendirilmesi: Kesitsel Çalışma
Evaluation of Communication and Listening Skills of Turkish Diabetes Educational Nurses: Cross-Sectional Study
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2022;14(4):1128-34
doi: 10.5336/nurses.2022-89765
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Araştırmada, Türkiye'deki diyabet eğitim hemşirelerinin iletişim ve dinleme becerilerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, tanımlayıcı-kesitsel türde planlanmış ve Diyabet Hemşireleri Derneği'ne kayıtlı 112 diyabet eğitim hemşiresi ile yürütülmüştür. Veriler; Aralık 2021-Şubat 2022 tarihleri arasında Hemşire Tanıtıcı Bilgi Formu, İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeği ve Dinleme Becerisi Ölçeği ile çevrimiçi yollarla toplanmıştır; normallik analizlerinden sonra uygun olan tanımlayıcı ve ilişki arayıcı istatistikler kullanılarak değerlendirilmiştir. Tüm istatistiksel kararlarda p<0.05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Hemşirelerin %69,6'sının lisans eğitimi mezunu olduğu, %75'inin dinleme ve iletişim becerilerine yönelik eğitim aldığı, %81,2'sinin diyabet eğitim hemşireliği sertifikası olduğu, %69,6'sının diyabet eğitim hemşireliği dışında hastane içi başka görevlendirmeleri olduğu saptanmıştır. Diyabet Eğitim Hemşirelerinin yaş ortalamaları 42,16±7,34, çalışma yılları 9,38±7,12'dir. Dinleme Becerisi Ölçeği' nden 62,44±6,20 puan alırken, İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeği toplam puan ortalamaları 80,20±7,38'dir. Çalışmaya katılan hemşirelerin tanıtıcı ve mesleki özelliklerine göre ölçeklerden aldıkları puan ortalamalarının karşılaştırılmasına bakıldığında; eğitim durumları ve diyabet eğitimi dışında başka hastane içi görevlendirmeleri olması durumları ile arasında istatistiksel olarak bir anlamlı fark bulundu(p=0.047, p=0.025). Sonuç: Lisansüstü eğitim alan diyabet eğitim hemşirelerinin lisans öncesi ve lisans mezunu hemşirelere göre dinleme becerilerinin daha yüksek olduğu; hastane içinde diyabet eğitimi dışında görevlendirmeleri olmayan hemşirelerin ise hem iletişim hem de dinleme becerilerinin daha yüksek olduğu belirlendi. Hemşirelerin iletişim becerileri arttıkça dinleme becerileri de artmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Diyabet eğitim hemşiresi; iletişim becerisi; dinleme becerisi
Amaç: Araştırmada, Türkiye'deki diyabet eğitim hemşirelerinin iletişim ve dinleme becerilerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, tanımlayıcı-kesitsel türde planlanmış ve Diyabet Hemşireleri Derneği'ne kayıtlı 112 diyabet eğitim hemşiresi ile yürütülmüştür. Veriler; Aralık 2021-Şubat 2022 tarihleri arasında Hemşire Tanıtıcı Bilgi Formu, İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeği ve Dinleme Becerisi Ölçeği ile çevrimiçi yollarla toplanmıştır; normallik analizlerinden sonra uygun olan tanımlayıcı ve ilişki arayıcı istatistikler kullanılarak değerlendirilmiştir. Tüm istatistiksel kararlarda p<0.05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Hemşirelerin %69,6'sının lisans eğitimi mezunu olduğu, %75'inin dinleme ve iletişim becerilerine yönelik eğitim aldığı, %81,2'sinin diyabet eğitim hemşireliği sertifikası olduğu, %69,6'sının diyabet eğitim hemşireliği dışında hastane içi başka görevlendirmeleri olduğu saptanmıştır. Diyabet Eğitim Hemşirelerinin yaş ortalamaları 42,16±7,34, çalışma yılları 9,38±7,12'dir. Dinleme Becerisi Ölçeği' nden 62,44±6,20 puan alırken, İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeği toplam puan ortalamaları 80,20±7,38'dir. Çalışmaya katılan hemşirelerin tanıtıcı ve mesleki özelliklerine göre ölçeklerden aldıkları puan ortalamalarının karşılaştırılmasına bakıldığında; eğitim durumları ve diyabet eğitimi dışında başka hastane içi görevlendirmeleri olması durumları ile arasında istatistiksel olarak bir anlamlı fark bulundu(p=0.047, p=0.025). Sonuç: Lisansüstü eğitim alan diyabet eğitim hemşirelerinin lisans öncesi ve lisans mezunu hemşirelere göre dinleme becerilerinin daha yüksek olduğu; hastane içinde diyabet eğitimi dışında görevlendirmeleri olmayan hemşirelerin ise hem iletişim hem de dinleme becerilerinin daha yüksek olduğu belirlendi. Hemşirelerin iletişim becerileri arttıkça dinleme becerileri de artmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Diyabet eğitim hemşiresi; iletişim becerisi; dinleme becerisi
ABSTRACT
Objective: The aim of the study was to evaluate the communication and listening skills of diabetes education nurses in Türkiye. Material and Methods: The study was planned as a descriptive-cross-sectional study and was conducted with 112 diabetes education nurses registered to the Diabetes Nurses Association. Data; It was collected online between December 2021 and February 2022 with Nurse Introductory Information Form, Communication Skills Evaluation Scale and Listening Skills Scale; After normality analyzes, appropriate descriptive and correlational statistics were used. In all statistical decisions, p<0.05 was accepted. Results: It was determined that 69.6% of the nurses graduated from undergraduate education, 75% received training on listening and communication skills, 81.2% had diabetes education nursing certificate, 69.6% were in-hospital except diabetes education nursing. It was found that he had other assignments. The mean age of Diabetes Education Nurses was 42.16±7.34, and their working years were 9.38±7.12. While he got 62.44±6.20 points from the Listening Skills Scale, the total mean scores of the Communication Skills Evaluation Scale were 80.20±7.38. Considering the comparison of the mean scores of the nurses participating in the study according to their introductory and professional characteristics; A statistically significant difference was found between their education status and their inhospital assignments other than diabetes education (p=0.047, p=0.025). Conclusion: Diabetes education nurses with postgraduate education have higher listening skills than nurses with pre-graduate and undergraduate degrees; It was determined that nurses who did not have assignments other than diabetes education in the hospital had higher both communication and listening skills. As nurses' communication skills increase, their listening skills also increase.
Keywords: Diabetes education nurse; communication skill; listening skill
Objective: The aim of the study was to evaluate the communication and listening skills of diabetes education nurses in Türkiye. Material and Methods: The study was planned as a descriptive-cross-sectional study and was conducted with 112 diabetes education nurses registered to the Diabetes Nurses Association. Data; It was collected online between December 2021 and February 2022 with Nurse Introductory Information Form, Communication Skills Evaluation Scale and Listening Skills Scale; After normality analyzes, appropriate descriptive and correlational statistics were used. In all statistical decisions, p<0.05 was accepted. Results: It was determined that 69.6% of the nurses graduated from undergraduate education, 75% received training on listening and communication skills, 81.2% had diabetes education nursing certificate, 69.6% were in-hospital except diabetes education nursing. It was found that he had other assignments. The mean age of Diabetes Education Nurses was 42.16±7.34, and their working years were 9.38±7.12. While he got 62.44±6.20 points from the Listening Skills Scale, the total mean scores of the Communication Skills Evaluation Scale were 80.20±7.38. Considering the comparison of the mean scores of the nurses participating in the study according to their introductory and professional characteristics; A statistically significant difference was found between their education status and their inhospital assignments other than diabetes education (p=0.047, p=0.025). Conclusion: Diabetes education nurses with postgraduate education have higher listening skills than nurses with pre-graduate and undergraduate degrees; It was determined that nurses who did not have assignments other than diabetes education in the hospital had higher both communication and listening skills. As nurses' communication skills increase, their listening skills also increase.
Keywords: Diabetes education nurse; communication skill; listening skill
REFERANSLAR:
- Vatan F, İletişim yönetimi. Baykal Ü, Türkmen E, editörler. Hemşirelik Hizmetleri Yönetimi. 1. baskı. İstanbul: Akademi Basın; 2014. p.217-56.
- Aşcı Ö, Hazar G, Yılmaz M. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri ve ilişkili değişkenler [Communication skills of students at a health high school and related variables]. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015;6(3):160-5. [Link]
- Karadağ M, Işık O, Cankul İH, Abuhanoğlu H. Hekim ve hemşirelerin iletişim becerilerinin değerlendirilmesi [Evaluation of communication skills of physicians and nurses]. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2015;17(1):160-79. [Link]
- Anoosheh M, Zarkhah S, Faghihzadeh S, Vaismoradi M. Nurse-patient communication barriers in Iranian nursing. Int Nurs Rev. 2009;56(2):243-9. [Crossref] [PubMed]
- Varol R. Sözden Öze, Özden Söze İletişim Becerileri. 6. Baskı. Ankara: Nüve Yayıncılık; 2011.
- Ülker N. Hemşirelerde iletişim becerileri ve iş doyumu (Merkezefendi Devlet Hastanesi Hemşireleri örneği) [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Beykent Üniversitesi; 2014. Erişim tarihi: 06.01.2022. [Link]
- Özkan Z. Sağlıkta İletişimin Gücü: Doktor-Hemşire-Hasta Yakını ve Hasta İşbirliği. 1. Baskı. İstanbul: Optimist Yayınları; 2011.
- Özcan A. Hemşire-Hasta İlişkisi ve İletişim. 2. Baskı. Ankara: Sistem Ofset; 2006.
- Sherman KM. Are you listening? Improving our image by sharpening our communication skills. Imprint. 2009;56(2):43-5. [PubMed]
- Ofşin O. Hemşirelerin dinleme ve problem çözme becerileri [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi; 2019. Erişim tarihi: 12.11.2021. [Link]
- Güler S, Dirgar E, Kaplan B, Avcı S, Çiğdem Z. Yoğun bakım hemşirelerinin iletişim becerilerinin değerlendirilmesi [Evaluation of communication skills of intensive care nurses]. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2021;9(3):1014-26. [Crossref]
- Akgün Çıtak E, Avcı S, Basmacı Ö, Durukan İ. Bir üniversite hastanesinde hemşirelerin "zor hasta" olarak tanımladıkları hastalarla iletişim davranışlarının incelenmesi [Investigating the communication behaviours of nurses towards patients defined as difficult by nurses in a university hospital]. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2011;1(13):35-44. [Link]
- Korkut F. İletişim becerilerini değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi: güvenirlik ve geçerlik çalışmaları [Development of the communication skills assessment scale: reliability and validity studies]. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 1996;2(7):18-23. [Link]
- Cihangir Çankaya Z. Dinleme Becerisi Ölçeği'nin yeniden incelenmesi: psikolojik danışma ve rehberlik öğrencilerinin dinleme becerilerinin çeşitli değişkenlere göre karşılaştırılması [Reconsideration of the listening skill scale: comparison of the listening skills of the students of psychological counseling and guidance in accordance with various variables]. Eğitim Danışmanlığı ve Araştırmaları İletişim Hizmetleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012;12(4):2359-76. [Link]
- Terakye G. Hemşirelikte İletişim ve Hasta Hemşire İlişkileri. 2. Baskı. Ankara: Aydoğdu Ofset; 1994.
- Gürüz D, Eğinli A. İletişim Becerileri Anlamak-Anlatmak-Anlaşmak. 4. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2014.
- Doğan Y. Dinleme Eğitimi. 4. Baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2016.
- Şahin ZA, Özdemir FK. Hemşirelerin iletişim ve empati beceri düzeylerinin belirlenmesi [Determination of communication and empathy skill levels of nurses]. JAREN. 2015;1(1):1-7. [Link]
- Kumcağız H, Yılmaz M, Çelik BS, Avcı Aİ. Hemşirelerin iletişim becerileri: Samsun ili örneği [Communication skills of nurses: Samsun sample]. Dicle Tıp Dergisi. 2011;38:49-56. [Link]
- Aydoğan A, Özkan B. Hemşirelerin iletişim becerileri ve öfke yönetimlerinin belirlenmesi [Determination of anger management and communication skills of nurses]. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;(3):458-63. [Crossref]
- Özlü ZK, Eskici V, Gümüş K, Yayla A, Özlü İ, Aksoy D, et al. Acil birimlerde çalışan hemşirelerin iletişim becerileri ve empati düzeylerinin değerlendirilmesi [Assessment of communication skills and empathy levels of nurses working at emergency departments]. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi. 2016;8:52-71. [Link]
- Yeşiltaş A, Gül İ. Hemşirelerin çalışmak için tercih ettikleri birimler ve tercih nedenleri [Nurses's working units and why they prefer to work of that units]. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute. 2016;4(2):74-87. [Link]
- Çetinkaya A, Özbaşaran F. Üniversite hastanesinde görev yapan hemşirelerin iş doyumu düzeyleri ve etkileyen faktörler [Job satisfaction levels and effecting factors of nurses working to university hospital]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2004;20(1):57-76. [Link]
- Ergin A, Birol C. Eğitimde İletişim. 1. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık; 2000.
.: İşlem Listesi