.: ARAŞTIRMA
The Relationship Between Pregnant Women Using the Internet to Make Decisions and Their Attitudes Toward Using Patient Rights: A Descriptive and Cross-Sectional Study
Gebelerin İnternet Yolu ile Karar Vermeleri ve Hasta Haklarını Kullanma Tutumları Arasındaki İlişki: Tanımlayıcı ve Kesitsel Bir Çalışma
Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2024;32(3):164-74
doi: 10.5336/mdethic.2024-102931
Makale Dili: EN
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ABSTRACT
This study examined the relationship between pregnant women using the internet to make decisions and their attitudes toward using patient rights. This study was conducted using a descriptive and cross-sectional study. The population of the study consisted of pregnant women who applied to the Maternity and Children's Hospital in a province in the Black Sea region between August 2023 and November 2023. The study included 508 pregnant women and the data were collected face-to-face using the ''sociodemographic information form'', ''Decision Making via the Internet in Pregnancy Scale (DMIPS)'', and ''Patient Rights Utilization Attitude Scale (PRUAS)'' by simple random sampling method. The mean total DMIPS score of the pregnant women was 28.65±8.69, and the mean total score of the PRUAS was 52.36±12.19. A statistically significant and negative correlation was found between the mean scores of the pregnant women on the DMIPS and its sub-dimensions and the mean scores of the PRUAS and its subdimensions (p<0.05). As a result of the simple linear regression analysis conducted to determine the effect of pregnant women's decision-making through the internet on their attitude towards the use of patients' rights, it is seen that decision-making through the Internet has a significant negative effect on the attitude towards the use of patients' rights (R2 =0.016; p=0.004). Pregnant women's use of the internet to make decisions affects their attitudes toward the use of patient rights. This result shows that pregnant women use the internet to make decisions about patient rights.
Keywords: Pregnancy; internet; decision making; patient rights
This study examined the relationship between pregnant women using the internet to make decisions and their attitudes toward using patient rights. This study was conducted using a descriptive and cross-sectional study. The population of the study consisted of pregnant women who applied to the Maternity and Children's Hospital in a province in the Black Sea region between August 2023 and November 2023. The study included 508 pregnant women and the data were collected face-to-face using the ''sociodemographic information form'', ''Decision Making via the Internet in Pregnancy Scale (DMIPS)'', and ''Patient Rights Utilization Attitude Scale (PRUAS)'' by simple random sampling method. The mean total DMIPS score of the pregnant women was 28.65±8.69, and the mean total score of the PRUAS was 52.36±12.19. A statistically significant and negative correlation was found between the mean scores of the pregnant women on the DMIPS and its sub-dimensions and the mean scores of the PRUAS and its subdimensions (p<0.05). As a result of the simple linear regression analysis conducted to determine the effect of pregnant women's decision-making through the internet on their attitude towards the use of patients' rights, it is seen that decision-making through the Internet has a significant negative effect on the attitude towards the use of patients' rights (R2 =0.016; p=0.004). Pregnant women's use of the internet to make decisions affects their attitudes toward the use of patient rights. This result shows that pregnant women use the internet to make decisions about patient rights.
Keywords: Pregnancy; internet; decision making; patient rights
ÖZET
Bu araştırmada, gebelerin internet yoluyla karar almaları ile hasta haklarını kullanma tutumları arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu araştırma tanımlayıcı ve kesitsel tasarımda yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Karadeniz Bölgesi'nde bir ilde bulunan Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesine Ağustos 2023-Kasım 2023 tarihleri arasında başvuran gebeler oluşturmaktadır. Araştırmaya 508 gebe dâhil edilmiş olup, veriler basit rastgele örnekleme yöntemi ile ''sosyodemografik bilgi formu'', ''Gebelikte İnternet Yoluyla Karar Alma Ölçeği (GİYKAÖ)'' ve ''Hasta Hakları Kullanma Tutumu Ölçeği (HHKTÖ)'' kullanılarak yüz yüze toplanmıştır. Gebelerin GİYKAÖ toplam puan ortalaması 28,65±8,69, HHKTÖ toplam puan ortalaması 52,36±12,19 olarak bulunmuştur. Gebelerin GİYKAÖ ve alt boyut puan ortalamaları ile HHKTÖ ve alt boyut puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönde bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Gebelerin internet yoluyla karar almalarının hasta haklarını kullanma tutumu üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik yapılan basit doğrusal regresyon analizi sonucunda internet yoluyla karar almanın hasta haklarını kullanma tutumu üzerinde negatif yönde anlamlı etkisi olduğu görülmektedir (R2 =0,016; p=0,004). Gebelerin internet yolu ile karar almaları, hasta haklarını kullanma tutumları üzerinde etkilidir. Bu sonuç, gebelerin hasta hakları ile ilgili kararlar almaları gerektiği durumlarda internetten faydalandıklarını göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Gebelik; internet; karar verme; hasta hakları
Bu araştırmada, gebelerin internet yoluyla karar almaları ile hasta haklarını kullanma tutumları arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu araştırma tanımlayıcı ve kesitsel tasarımda yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Karadeniz Bölgesi'nde bir ilde bulunan Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesine Ağustos 2023-Kasım 2023 tarihleri arasında başvuran gebeler oluşturmaktadır. Araştırmaya 508 gebe dâhil edilmiş olup, veriler basit rastgele örnekleme yöntemi ile ''sosyodemografik bilgi formu'', ''Gebelikte İnternet Yoluyla Karar Alma Ölçeği (GİYKAÖ)'' ve ''Hasta Hakları Kullanma Tutumu Ölçeği (HHKTÖ)'' kullanılarak yüz yüze toplanmıştır. Gebelerin GİYKAÖ toplam puan ortalaması 28,65±8,69, HHKTÖ toplam puan ortalaması 52,36±12,19 olarak bulunmuştur. Gebelerin GİYKAÖ ve alt boyut puan ortalamaları ile HHKTÖ ve alt boyut puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönde bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Gebelerin internet yoluyla karar almalarının hasta haklarını kullanma tutumu üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik yapılan basit doğrusal regresyon analizi sonucunda internet yoluyla karar almanın hasta haklarını kullanma tutumu üzerinde negatif yönde anlamlı etkisi olduğu görülmektedir (R2 =0,016; p=0,004). Gebelerin internet yolu ile karar almaları, hasta haklarını kullanma tutumları üzerinde etkilidir. Bu sonuç, gebelerin hasta hakları ile ilgili kararlar almaları gerektiği durumlarda internetten faydalandıklarını göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Gebelik; internet; karar verme; hasta hakları
REFERANSLAR:
- Türkiye İstatistik Kurumu 2021 Yılı Verileri [Turkish Statistical Institute 2021 year data]. [Cited: September 20, 2024] [Link]
- Lagan BM, Sinclair M, Kernohan WG. Internet use in pregnancy informs women's decision making: a web-based survey. Birth. 2010;37(2):106-15. [Crossref] [PubMed]
- Öztürk G, Ünlü N, Uzunkaya E, Karaçam Z. Gebelerin bilgi kaynağı olarak internet ve sosyal medya kullanım durumları [The internet and social media using of pregnant women as a source of information]. Journal of Adnan Menderes University Healty Sciences Faculty. 2020;4(3):210-20. [Crossref]
- Lagan BM, Sinclair M, Kernohan WG. Pregnant women's use of the internet: a review of published and unpublished evidence. Evidence Based Midwifery. 2006;4(1):17-23. [Link]
- Bayrak E, Kanbur A. Gebelerde internet yoluyla karar alma ile sağlık uygulamaları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Examining the relationship between decision-making via internet and health practices in pregnant women]. Journal of Inonu University Health Services Vocational School. 2022;10(1):255-69. [Crossref]
- Koyun ÖÜ, Kesim ÖÜ. Gebelikte Karar Vermeye İnternetin Etkisi: Sistematik Bir İnceleme. Köse O, Serbestoğlu İ, editörler. 3. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi; 9-12 Eylül 2018; Nevşehir, Türkiye. Ankara: Berikan Yayınevi; 2018. [Link]
- Aydın N. Hasta haklarının hukuki boyutu ve korunma yolları [Legal dimension of patient rights and their protection]. Dumlupınar University Journal of Social Sciences. 2008;22:297-326. [Link]
- Aydıner AH. Bursa'daki hekimlerin hasta haklarına yaklaşımı [Tıpta uzmanlik tezi]. Bursa: Uludağ Üniversitesi; 2006. Erişim tarihi: 18 Aralık 2023. [Link]
- Kılıçarslan N, Yılmaz F, Tarım M. Hasta haklarının sağlık çalışanları tarafından algılanması [The health care preoviders perceptions about patient rights]. Journal of Performance and Quality in Health. 2012;3(1):47-62. [Link]
- Bostan O. Sağlık çalışanlarının hasta haklarına yönelik tutumlarının araştırılması: Farabi hastanesi örneği [The investigation of health employees attitudes related patient rights: Instances of Farabi Hospital] Hacettepe Journal of Health Administration. 2007;10(1):1-18. [Link]
- Değirmen N, Durmaz A. Obstetrik jinekolojik bakım alan kadınlarda hasta haklarını kullanma tutumlarının incelenmesi [Investigation of attitudes to use patient rights in women that receiving obstetric gynecological care]. Journal of Performance and Quality in Health. 2022;2(19):26-45. [Link]
- Ertaş H, Kıraç FÇ. hastaneye müracaat eden hastaların hasta hakları konusundaki bilgilerinin ölçülmesi [Measurement of patient rights information of patients who applying to the hospital]. Journal of Social and Humanities Sciences Research. 2018;5(27):2939-45. [Link]
- Soysal A, Kuşcu FN. Hasta hakları: üniversite öğrencileri üzerinde bir uygulama [Patient rights: An application on university students]. Gümüşhane University Journal of Health Sciences. 2018;7(1):101-10. [Link]
- Koyun A, Erbektaş G. Gebelikte internet yoluyla karar alma ölçeği [Internet decision making scale during pregnancy]. International Refereed Journal of Gynecology and Maternal Child Health. 2018;12:25-38. [Crossref]
- Erbil N. Hasta haklarını kullanma tutumu ölçeği [Developing scale of patient' rights using attitude]. International Journal of Human Sciences. 2009;6(1):826-37. [Link]
- Soysal A, Mahanoğlu E. Hastaların hasta haklarını kullanma tutumlarının belirlenmesi: birinci basamak sağlık kuruluşunda bir araştırma: (Hatay İli Örneği) [Determination of attitudes of patients using patient rights: a survey in primary health care institution: (Case of Hatay province)]. Journal of Inonu University Health Services Vocational School. 2018;30:138-58. [Link]
- Narasimhulu DM, Karakash S, Weedon J, Minkoff H. Patterns of Internet Use by Pregnant Women, and Reliability of Pregnancy-Related Searches. Matern Child Health J. 2016;20(12):2502-9. [Crossref] [PubMed]
- Tosyalı H, Sütçü CS. Sağlık iletişiminde sosyal medya kullanımının bireyler üzerindeki etkileri [Effect of social media usage on ındividuals in terms of health communication]. Maltepe University Journal of Faculty of Communication. 2016;3(2):3-22. [Link]
- Üstün Tokay A, Gülen Savaş H, Süzer Özkan F. Gebelikte internet kullanımının gebelikte karar alma sürecine etkisinin saptanması [Determining the effect of internet use during pregnancy on the decision making process during pregnancy]. Postpartum Care Congress Proceedings Book. 2019;31(1):767-76. [Link]
- Erzincanlı S, Zaybak A. Hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi [An axamination of patient's attitudes toward the utilisation of patient rights]. Journal of Ege University Nursing Faculty. 2015;31(1):39-51. [Link]
- Öztaş B, İyigün E. Kalp-damar cerrahisi geçirmiş hastaların hasta hakları kullanma tutumlarının belirlenmesi [Determination of the attitudes to use the patients rights of patients undergone cardiovascular surgery]. Gülhane Medical Journal. 2016;58(3):256-60. [Link]
- Öztürk G, Ünlü N, Uzunkaya E, Karaçam Z. Gebelerin bilgi kaynağı olarak internet ve sosyal medya kullanım durumları [The Internet and Social Media Using of Pregnant Women as a Source of Information]. Journal of Adnan Menderes University Health Sciences Faculty. 2020;4(3):210-20. [Crossref]
- Zaybak A, İsmailoğlu EG. Bir üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi [An analysis of the attitude of patients towards using their patient rights at a university hospital]. Florence Nightingale Journal of Nursing. 2012;20(2):104-11. [Link]
- Taşçı DK. Doğum yapan hastaların aldıkları bakımı hasta hakları açısından değerlendirmeleri [Evaluation of patients to received care after birth from the aspect of patient rights]. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences. 2007;10(3):26-33. [Link]
- Taşhan ST, Çelik H. Bireylerin hasta haklarını kullanma tutumlarının sağlık çalışanlarına yönelik şiddet düşüncesiyle ilişkisinin belirlenmesi [Determination of the correlation between patient rights using attitude and their ideas to use violence against health care workers]. Journal of Health Academics. 2014;1(2):89-98. [Link]
- Taşhan ST, Çelik H. Bireylerin hasta haklarını kullanma tutumlarının sağlık çalışanlarına yönelik şiddet düşüncesiyle ilişkisinin belirlenmesi [Determination of the Correlation between Patient Rights Using Attitude and Their Ideas to Use Violence against Health Care Workers]. Journal of Helath Academics. 2014;1(2):89-98. [Link]
.: İşlem Listesi