.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
The Relationship Between Perceived Stress Level and Healthy Nutritional Attitude and Body Weight in Adults:Descriptive and Cross-Sectional Study
Erişkin Bireylerde Algılanan Stres Düzeyinin Sağlıklı Beslenme Tutumu ve Vücut Ağırlığı ile İlişkisi: Tanımlayıcı ve Kesitsel Çalışma
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2023;8(3):377-84
doi: 10.5336/healthsci.2022-94111
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: This study aimed to evaluate the perceived stres level and its relationship with healthy nutrition attitude and body weight in adults. Material and Methods: This descriptive epidemiological study was conducted with a total of 600 adult individuals who agreed to fill out the online questionnaire. Sociodemographic characteristics, stress levels and nutritional attitudes of individuals were determined with the 25-question online questionnaire applied to collect the research data. In addition, there is a 14-item Perceived Stress Scale and a 21-item Attitude Scale towards Healthy Eating. Results: The mean age of the individuals was 27.96±9.53 years. According to the data obtained, the mean body mass index (BMI) was 23.97±4.23 kg/m2 and 7.5% of the participants were obese. Stress levels of individuals with an ideal level of healthy nutrition attitude were found to be significantly lower than that of individuals with both high and medium attitude levels (p<0.001). In addition, there was a weak negative significant correlation between BMI and stress level in all participants and individuals with BMI<30 (r=-0.193 and r=-0.213, p<0.05, respectively). Conclusion: According to the results of this study, ideal healthy eating attitude. It has been observed that individuals with high blood pressure have lower levels of stress compared to other individuals, perceived stress of individuals does not directly affect BMI, and there is no relationship between BMI and healthy eating attitude. However, when individuals are stressed, they may prefer unhealthy and packaged products. It should not be forgotten that changes in these food preferences made during stres may cause increases in body weight in the long term.
Keywords: Stress; nutritional sciences; nutrition attitude; body weight
Objective: This study aimed to evaluate the perceived stres level and its relationship with healthy nutrition attitude and body weight in adults. Material and Methods: This descriptive epidemiological study was conducted with a total of 600 adult individuals who agreed to fill out the online questionnaire. Sociodemographic characteristics, stress levels and nutritional attitudes of individuals were determined with the 25-question online questionnaire applied to collect the research data. In addition, there is a 14-item Perceived Stress Scale and a 21-item Attitude Scale towards Healthy Eating. Results: The mean age of the individuals was 27.96±9.53 years. According to the data obtained, the mean body mass index (BMI) was 23.97±4.23 kg/m2 and 7.5% of the participants were obese. Stress levels of individuals with an ideal level of healthy nutrition attitude were found to be significantly lower than that of individuals with both high and medium attitude levels (p<0.001). In addition, there was a weak negative significant correlation between BMI and stress level in all participants and individuals with BMI<30 (r=-0.193 and r=-0.213, p<0.05, respectively). Conclusion: According to the results of this study, ideal healthy eating attitude. It has been observed that individuals with high blood pressure have lower levels of stress compared to other individuals, perceived stress of individuals does not directly affect BMI, and there is no relationship between BMI and healthy eating attitude. However, when individuals are stressed, they may prefer unhealthy and packaged products. It should not be forgotten that changes in these food preferences made during stres may cause increases in body weight in the long term.
Keywords: Stress; nutritional sciences; nutrition attitude; body weight
ÖZET
Amaç: Bu çalışma, erişkin bireylerde algılanan stres düzeyinin sağlıklı beslenme tutumu ve vücut ağırlığı ile ilişkisini değerlendirmek amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu tanımlayıcı epidemiyolojik çalışma, çevrim içi anketi doldurmayı kabul eden toplam 600 erişkin birey ile yapılmıştır. Araştırma verilerini toplamak için uygulanan 25 soruluk çevrim içi anket formu ile bireylerin sosyodemografik özellikleri, stres düzeyleri, beslenme tutumları belirlenmiştir. Ayrıca ankette 14 maddelik Algılanan Stres Ölçeği ve 21 maddelik Sağlıklı Beslenmeye Yönelik Tutum Ölçeği de bulunmaktadır. Bulgular: Araştırmada kişilerin yaş ortalaması 27,96±9,53 yıldır. Elde edilen verilere göre beden kitle indeksi (BKİ) ortalaması 23,97±4,23 kg/m2 olup, katılımcıların %7,5'i obezdir. İdeal düzeyde sağlıklı beslenme tutumuna sahip bireylerin stres düzeyleri, hem yüksek hem de orta tutum düzeyine sahip bireylere göre anlamlı derecede daha düşük bulunmuştur (p<0,001). Ayrıca tüm katılımcılarda ve BKİ<30 kg/m2 olan bireylerde BKİ ile stres düzeyi arasında zayıf negatif anlamlı bir ilişki saptanmıştır (sırasıyla r=-0,193 ve r=-0,213, p<0,05). Sonuç: Bu çalışmanın sonuçlarına göre ideal sağlıklı beslenme tutumuna sahip bireylerin stres düzeyleri diğer bireylere göre düşük düzeyde olduğu, bireylerin algılanan stresinin doğrudan BKİ'yi etkilemediği ve BKİ ile sağlıklı beslenme tutumu arasında ilişkili olmadığı görülmüştür. Ancak bireyler stresli olduklarında sağlıksız ve paketli ürünlere yönelebilmektedirler. Stres anında yapılan bu besin tercihlerindeki değişikliklerin uzun dönemde vücut ağırlığında artışlara neden olabileceği unutulmamalıdır.
Anahtar Kelimeler: Stres; beslenme bilimi; beslenme tutumu; vücut ağırlığı
Amaç: Bu çalışma, erişkin bireylerde algılanan stres düzeyinin sağlıklı beslenme tutumu ve vücut ağırlığı ile ilişkisini değerlendirmek amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu tanımlayıcı epidemiyolojik çalışma, çevrim içi anketi doldurmayı kabul eden toplam 600 erişkin birey ile yapılmıştır. Araştırma verilerini toplamak için uygulanan 25 soruluk çevrim içi anket formu ile bireylerin sosyodemografik özellikleri, stres düzeyleri, beslenme tutumları belirlenmiştir. Ayrıca ankette 14 maddelik Algılanan Stres Ölçeği ve 21 maddelik Sağlıklı Beslenmeye Yönelik Tutum Ölçeği de bulunmaktadır. Bulgular: Araştırmada kişilerin yaş ortalaması 27,96±9,53 yıldır. Elde edilen verilere göre beden kitle indeksi (BKİ) ortalaması 23,97±4,23 kg/m2 olup, katılımcıların %7,5'i obezdir. İdeal düzeyde sağlıklı beslenme tutumuna sahip bireylerin stres düzeyleri, hem yüksek hem de orta tutum düzeyine sahip bireylere göre anlamlı derecede daha düşük bulunmuştur (p<0,001). Ayrıca tüm katılımcılarda ve BKİ<30 kg/m2 olan bireylerde BKİ ile stres düzeyi arasında zayıf negatif anlamlı bir ilişki saptanmıştır (sırasıyla r=-0,193 ve r=-0,213, p<0,05). Sonuç: Bu çalışmanın sonuçlarına göre ideal sağlıklı beslenme tutumuna sahip bireylerin stres düzeyleri diğer bireylere göre düşük düzeyde olduğu, bireylerin algılanan stresinin doğrudan BKİ'yi etkilemediği ve BKİ ile sağlıklı beslenme tutumu arasında ilişkili olmadığı görülmüştür. Ancak bireyler stresli olduklarında sağlıksız ve paketli ürünlere yönelebilmektedirler. Stres anında yapılan bu besin tercihlerindeki değişikliklerin uzun dönemde vücut ağırlığında artışlara neden olabileceği unutulmamalıdır.
Anahtar Kelimeler: Stres; beslenme bilimi; beslenme tutumu; vücut ağırlığı
REFERANSLAR:
- Gümüş D, Topal GG, Sevim S, Kızıl M. Savunma sanayinde çalışan bireylerin stres düzeyleri, besin neofobisi ve Akdeniz diyetine uyumlarının incelenmesi [Examination of perceived stress, food neophobia and the mediterranean diet adherence of defense industry workers]. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2022;9(1):50-7. [Crossref]
- Geiker NRW, Astrup A, Hjorth MF, Sjödin A, Pijls L, Markus CR. Does stress influence sleep patterns, food intake, weight gain, abdominal obesity and weight loss interventions and vice versa? Obes Rev. 2018;19(1):81-97. [Crossref] [PubMed]
- Haynes A, Kersbergen I, Sutin A, Daly M, Robinson E. A systematic review of the relationship between weight status perceptions and weight loss attempts, strategies, behaviours and outcomes. Obes Rev. 2018;19(3):347-63. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Flaskerud JH. Mood and food. Issues Ment Health Nurs. 2015;36(4):307-10. [Crossref] [PubMed]
- Ohara K, Mase T, Kouda K, Miyawaki C, Momoi K, Fujitani T, et al. Association of anthropometric status, perceived stress, and personality traits with eating behavior in university students. Eat Weight Disord. 2019;24(3):521-31. [Crossref] [PubMed]
- Rutters F, Nieuwenhuizen AG, Lemmens SG, Born JM, Westerterp-Plantenga MS. Acute stress-related changes in eating in the absence of hunger. Obesity (Silver Spring). 2009;17(1):72-7. [Crossref] [PubMed]
- Zellner DA, Loaiza S, Gonzalez Z, Pita J, Morales J, Pecora D, et al. Food selection changes under stress. Physiol Behav. 2006;87(4):789-93. [Crossref] [PubMed]
- Almajwal AM. Stress, shift duty, and eating behavior among nurses in Central Saudi Arabia. Saudi Medical Journal. 2016;37(2):191-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Tate EB, Spruijt-Metz D, Pickering TA, Pentz MA. Two facets of stress and indirect effects on child diet through emotion-driven eating. Eat Behav. 2015;18:84-90. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ünal SG. Duygusal yeme ve obezite [Emotional eating and obesity]. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2018;2(2):30-47. [Link]
- World Health Organization [Internet]. © 2023 WHO [Cited: October, 2021]. A healthy lifestyle-WHO recommendations. Available from: [Link]
- Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. A global measure of perceived stress. J Health Soc Behav. 1983;24(4):385-96. [Crossref] [PubMed]
- Eskin M, Harlak H, Demirkıran F, Dereboy Ç. Algılanan Stres Ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: güvenirlik ve geçerlik analizi. [The adaptation of the Perceived Stress Scale into Turkish: a reliability and validity analysis]. In New/Yeni Symposium Journal. 2013;(3):132-40. [Link]
- Tekkurşun Demir G, Cicioğlu Hİ. Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği (SBİTÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması [Attitude Scale for Healthy Nutrition (ASHN): validity and reliability study]. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 2019;4(2):256-74. [Crossref]
- Baum A. Stress, intrusive imagery, and chronic distress. Health Psychol. 1990;9(6):653-75. [Crossref] [PubMed]
- Adam TC, Epel ES. Stress, eating and the reward system. Physiol Behav. 2007;91(4):449-58. [Crossref] [PubMed]
- Torres SJ, Nowson CA. Relationship between stress, eating behavior, and obesity. Nutrition. 2007;23(11-12):887-94. [Crossref] [PubMed]
- American Psychological Association. Stress in AmericaTM: our health at risk. Washington, DC: Rep., Am. Psychol. Assoc.; 2012. [Link]
- Wardle J, Steptoe A, Oliver G, Lipsey Z. Stress, dietary restraint and food intake. J Psychosom Res. 2000;48(2):195-202. [Crossref] [PubMed]
- O'Connor DB, Jones F, Conner M, McMillan B, Ferguson E. Effects of daily hassles and eating style on eating behavior. Health Psychol. 2008;27(1S):S20-31. [Crossref] [PubMed]
- Macht M, Haupt C, Salewsky A. Emotions and eating in everyday life: application of the experience-sampling method. Ecol Food Nutr. 2004;43(4):11-21. [Crossref]
- Macht M, Roth S, Ellgring H. Chocolate eating in healthy men during experimentally induced sadness and joy. Appetite. 2002;39(2):147-58. [Crossref] [PubMed]
- Nolan LJ, Halperin LB, Geliebter A. Emotional appetite questionnaire. Construct validity and relationship with BMI. Appetite. 2010;54(2):314-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Block JP, He Y, Zaslavsky AM, Ding L, Ayanian JZ. Psychosocial stress and change in weight among US adults. Am J Epidemiol. 2009;170(2):181-92. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Hasler G, Pine DS, Gamma A, Milos G, Ajdacic V, Eich D, et al. The associations between psychopathology and being overweight: a 20-year prospective study. Psychol Med. 2004;34(6):1047-57. [Crossref] [PubMed]
- Barrington WE, Beresford SA, McGregor BA, White E. Perceived stress and eating behaviors by sex, obesity status, and stress vulnerability: findings from the vitamins and lifestyle (VITAL) study. J Acad Nutr Diet. 2014;114(11):1791-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Diggins A, Woods-Giscombe C, Waters S. The association of perceived stress, contextualized stress, and emotional eating with body mass index in college-aged Black women. Eat Behav. 2015;19:188-92. [Crossref] [PubMed]
- Barcın-Güzeldere HK, Devrim-Lanpir A. The association between body mass index, emotional eating and perceived stress during COVID-19 partial quarantine in healthy adults. Public Health Nutr. 2022;25(1):43-50. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Fyler M, Schumacher J, Banning J, Gam HJ. Influence of body satisfaction, body mass index, and diet quality on healthy eating attitudes among college students. Fam Consum Sci Res J. 2014;42(4):330-40. [Crossref]
.: İşlem Listesi