Amaç: Yapılan çalışmada, adölesanlarda spor yapma durumunun seçilmiş bazı motorik ve fizyolojik testler üzerindeki etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Deneysel modellerden olan statik grup karşılaştırmalı desenin kullanıldığı araştırmada evren sayısı 350, örneklem sayısı ise 60 kişi (30 spor yapan, 30 spor yapmayan) olarak belirlenmiştir. Veriler 2021-2022 öğrenim yılı içerisinde Kovancılar Şehit Mehmet Kaya Ortaokulunda okuyan adölesanlar üzerinde toplanmıştır. Çalışmada gruplar oluşturulurken spor yapma kriteri olarak en az 2 yıl herhangi bir spor branşıyla uğraşma şartı uygulanmıştır. Verilerin toplanması aşamasında 30 metre sprint ölçümü için kronometre, durarak uzun atlama ve dikey sıçrama testleri için mezura, bacak kuvveti için TKK 5402 dijital markalı sırt-bacak dinamometresi, el kavrama testi için TAKEİ marka el dinamometresi ve solunum fonksiyonları için ise spirometre kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programına aktarılarak istatistiksel işlemler gerçekleştirilmiştir. Veriler normallik sınamasının ardından betimsel istatistikler ve bağımsız örneklem t-testi yöntemleri ile incelenmiş ve yapılan analizlerde anlamlılık seviyesi p<0,05 olarak belirlenmiştir. Bulgular: Bulgulara bakıldığında; 30 metre sprint, durarak uzun atlama, dikey sıçrama, bacak kuvveti ve fizyolojik testlerden olan vital kapasite, zorlu vital kapasite, bir saniyede zorlu ekspirasyon volüm verilerinde spor yapan ve spor yapmayan grupların arasında anlamlı farklılıklar elde edilmiştir. Sağ el kavrama ve sol el kavrama testlerinde spor yapan ve spor yapmayan gruplar arasında ise anlamlı farklılık elde edilmemiştir. Sonuç: Sonuç olarak spor yapan adölesanların dikey sıçrama, durarak uzun atlama, el kavrama kuvveti, bacak kuvveti ve spirometre ölçüm değerleri göz önünde bulundurulduğunda spor yapmayan akranlarına kıyasla psikomotor ve fizyolojik yönden daha iyi durumda oldukları gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Adölesan; fizyolojik; motorik; spor; sedanter
Objective: This study aimed to investigate the effect of engaging in sports on adolescents' selected motoric and physiological tests. Material and Methods: Within a static group comparison design, the research universe was identified as 350 people whilst the sample consisted of 60 people (30 regular sports engagers, 30 non-sports engagers). Data were collected amongst adolescents studying at Kovancılar Şehit Mehmet Kaya Middle School in the 2021-2022 academic year. While forming the groups in the study, the condition of engaging in any sports branch for at least 2 years was applied as a criterion for doing sports. During the data collection, a stopwatch was used to measure 30-metre sprint performance, a measuring tape to measure standing long jump and vertical jump performance, a TKK 5402 brand back-and-leg dynamometer to measure leg and back strength, a TAKEI brand hand dynamometer to measure handgrip strength, and a spirometer to measure respiratory function. The statistical analysis of the data collected was conducted on SPSS package software. After the normality test, the data collected were investigated by descriptive statistics and an independent sample t-test, and the significance level was identified as p<0.05. Results: The results demonstrated significant differences between those who regularly perform sports and those who do not in terms of 30-metre sprint, standing long jump, vertical jump, leg strength, and physiological tests such as vital capacity, forced vital capacity, and forced expiratory volume in 1 second. However, no significant difference was found in terms of right and left handgrip strength between regular sports engagers and non-engagers. Conclusion: To sum up, it was observed that when their 30-metre sprint, vertical jump, standing long jump, handgrip strength, leg strength, and spirometer measurement values are considered, adolescents who regularly engage in sports are in better psychomotor and physiological conditions than those who do not engage in sports.
Keywords: Adolescent; physiologic; physical; sports; sedentary
- Muratlı S. Çocuk ve Spor: Antrenman Bilimi Yaklaşımıyla. 1. Baskı. Ankara: Nobel Yayınevi; 2013.
- Keskin V. Çocuklarını spora yönlendiren anne ve babaların beklentileri [Yüksek lisans tezi]. Afyon: Kocatepe Üniversitesi; 2006. Erişim tarihi: 01.08.2022 [Link]
- Pekel HA, Bağcı E, Güzel NA, Onay M, Balcı ŞS, Pepe H. Spor yapan çocuklarda performansla ilgili fiziksel uygunluk test sonuçlarıyla antropometrik özellikler arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi [The evaluation reliationship between some anthropometric characteristics and performance-related physical fitness test result in childeren athletes]. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2006;14(1):299-308. [Link]
- Takken T, van der Net J, Kuis W, Helders PJ. Physical activity and health related physical fitness in children with juvenile idiopathic arthritis. Ann Rheum Dis. 2003;62(9):885-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Tınazcı C, Emiroğlu O. Assessment of physical fitness levels, gender and age differencess of rural and urban elementary school children. J Med Sci. 2010;30(1):1-7. [Crossref]
- Köylü H. Fizyoloji. 3. Baskı. İstanbul Tıp Kitapevi; 2019.
- Altınkök M, Ölçücü B. 10 Yaş tenisçilerde yarışma öncesi postural kontrol ile çeviklik performanslarının incelenmesi [The examination on postural control and agility performance of 10 year old tennis players before the competition]. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimi Dergisi. 2012;14(2):273-6. [Link]
- Global health estimates. Deaths by cause, age, sex and country, 2000-2012. Geneva: World Health Organization; 2014. Erişim tarihi: 18.08.2022. [Link]
- Nugent R. A chronology of global assistance funding for NCD. Glob Heart. 2016;11(4):371-4. [Crossref] [PubMed]
- Mathers CD, Loncar D. Projections of global mortality and burden of disease from 2002 to 2030. PLoS Med. 2006;3(11):e442. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Uçan İ, Buzdağlı Y, Ağgön E. Çocuklarda sporun fiziksel uygunluk üzerine etkisinin incelenmesi [Research of the effect of physical fitness on sports in children]. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2018;20(3):123-33. [Link]
- Tamer K. Sporda Fiziksel-Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi. 2. Baskı. Ankara: Bağırgan Yayınevi; 2000.
- George D, Mallery P. IBM SPSS Statistics 26 Step by Step: A Simple Guide and Reference. 16th ed. New York: Routledge; 2019. [Crossref]
- İmamoğlu O, Ziyagil M, Zorba E. Egzersiz ve sportif aktivitenin büyüme ve gelişme üzerine etkisi [The effect of exercise and sports activity on growth and development]. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty. 1994;9:74-89. [Link]
- Çoşkun M, Eyuboğlu E. Tenis eğitimi alan 10-12 yaş arası erkek çocuklarda temel motorik özelliklerin tenis beceri öğretimine etkisinin incelenmesi [Investigation of the effect of basic motoric properties on tennis skill teaching in 10-12 year-old boys]. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2020;18(2):191-200. [Crossref]
- Aksoy Y, Aslan H, İmamoğlu O. Değişik yaş gruplarındaki güreşçilerde bazı antropometrik ve motorik performans parametrelerinin karşılaştırılması [Comparison of some anthropometric and motoric performance parameters in wrestlers of different age groups]. TurkishStudies. 2020;15(3):1473-83. [Crossref]
- Hepsert S, Özdemir T, Kılıç Y. Çocuklarda 6 haftalık core egzersizin bazı psikomotor ve 50 metre serbest stil yüzme derecelerine etkisi [The effects of 6 weeks of core exercise on some psychomotor and 50 meters freestyle swimming degrees of children]. Turkish Studies-Social. 2022;17(1):89-96. [Crossref]
- Aktürk S, Yazıcı AG. 17-25 yaş grubu gençlerde düzenli tenis çalışmalarının bazı fiziksel ve motorik özelliklere etkisinin araştırılması [The investigation of the effect of regular tennis execises on some physical and motoric features in young aged 17-25]. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2020;22(2):4-20. [Link]
- Kurban M, Kaya Y. Futbol temel teknik antrenmanlarının 10- 13 yaş grubu çocukların bazı motorik ve teknik yetenek gelişimlerine etkisinin araştırılması [A research on the effect of football basic technical training on the 10-13 age group children's some motor and technical skill developments]. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi. 2017;8(3):210-21. [Crossref]
- Işın A, Özus ÇBÖ, Melekoğlu T. 13-14 yaş arası adölesanlarda el boyutları ile el kavrama kuvvetinin ilişkisi [The relationship of handgrip strength and hand dimensions in adolescents aged between 13-14 years]. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 2018;5(1):9-19. [Link]
- Polat Y, Çınar V, Şahin M, Osman P. 14 yaş çocukların fiziksel uygunluk düzeyleri ile antropometrik özelliklerinin incelenmesi [Evoluation of 14 years old children's physical fitness levels and anthropometric characteristics]. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 2011;3:127-30. [Link]
- Dağdelen S, Kumartaşlı M. 12-14 yaş arası futbolcularda 8 haftalık antrenman programının fizyolojik ve biyomotorik özelliklere etkisi [Effects of 8 weeks training program on 12-14 age football players' physiological and biomotorical properties]. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi. 2021;4(1):73-88. [Crossref]
- Mendeş B, Mendeş E, Tepe A. Futbolcular ile sedanterlerde büst yüksekliğinin seçilmiş bazı fiziksel ve fizyolojik parametreler üzerine etkisi [The effect of bust height on some selected physical and physiological parameters in footballers and sedentaries]. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 2016;1(1):57-68. [Link]
- Özveren Y, Özçaldıran B, Oral O. Examining effects of volleyball trainings on some respiration and circulation parameters of 11-14 years old female test subjects. International Journal of Sport Culture and Science. 2015;2(Özel Sayı 2):234-41. [Link]
- Alpay CB, Altuğ K, Hazar S. İlköğretim okul takımlarında yer alan 11-13 yaş gurubu öğrencilerin bazı solunum ve dolaşım parametrelerinin spor yap- mayan öğrencilerle karşılaştırılarak değerlendirilmesi [Evaluation of some respiratory and circulatory parameters of 11-13 age group students in primary schools teams by comaring them with students who do not do sports]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;(14):22-9. [Link]
- Atan T, Akyol P, Çebi M. Bireysel sporlarla uğraşan yıldızlar kategorisindeki sporcuların solunum fonksiyonlarının karşılaştırılması [Comparison of respiratory functions of athletes engaged in different individual sports branches]. Dicle Tıp Dergisi. 2013;40(2):192-8. [Link]
.: İşlem Listesi