Amaç: Bu çalışmanın amacı, sporcu öğrencilerin spora bağlılığını ölçebilmek adına Kuokkanen ve ark. (2020) tarafından uyarlanmış olan Spora Bağlılık Ölçeği'ni (SpBÖ) Türk kültürüne uyarlamaktır. Gereç ve Yöntemler: Araştırmaya, yaş ortalamaları 21,05 (±2,9) olan, 179'u kadın, 313'ü erkek toplam 492 gönüllü sporcu öğrenci katılmıştır. Değerlendirme biçimi 5'li Likert olan SpBÖ'nün özgün hâlinde, 6 alt boyuta eşit dağılmış toplam 18 madde yer almaktadır. Alt boyutlar sırasıyla 'Anne Desteği'(3 madde), 'Baba Desteği' (3 madde), 'Antrenör-Sporcu İlişkisi' (3 madde), ''Akran Desteği'' (3 madde), 'Spora Hakimiyet' (3 madde) ve 'Gelecek Beklentileri ve Hedefler' (3 madde) biçimindedir. Ölçek ile veri toplanabilmesi için öncelikle Türkçeye çevrilmesi gerekmektedir. Bu noktada, Beaton, Bombardier, Guillemin ve Ferraz'in (2000) önerileri ışığında, ölçek uyarlamalarda sıkça başvurulan çeviri-geri çeviri yöntemine başvurulmuştur.23 Verilerin normallik varsayımını test etmek için çarpıklık-basıklık katsayılarına (-1,093 ve ,394) bakılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliği için doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapıldıktan sonra iç tutarlılığı için Cronbach alfa değerlerine bakılmıştır. Bulgular: DFA sonuçlarında, ki-kare uyumu indeksi (x2/sd) değeri 2,99; uyum iyiliği indeksi 0,92; fazlalık uyum indeksi 0,94; Tucker-Lewis indeksi 0,92; karşılaştırmalı uyum indeksi 0,94; yaklaşık hataların ortalama karekökü 0,064 ve son olarak p değeri 0,000 olarak bulunmuştur. Bunun yanı sıra iç tutarlık değerleri 0,66 (gelecek beklentileri ve hedefler) ile 0,85 (antrenör-sporcu ilişkisi) arasındadır. Sonuç: Elde edilen bulgular sonucunda, SpBÖ?nün geçerlilik ve güvenirliğinin sağlandığı görülmüş olup ilgili araştırmacılarca kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çift kariyer; sporcu öğrenci; spora bağlılık; doğrulayıcı faktör analizi; geçerlik ve güvenirlik
Objective: The purpose of this study is; to adapt the Sport Engagement Instrument (SpEI) for student athletes into Turkish, which was developed by Kuokkanen et al. (2020) to measure the commitment to sports of individuals trying to pursue an academic career in addition to their sports career. Material and Methods: A total of 492 volunteer student athletes, 179 female and 313 male, with an average age of 21.05 (±2.9), participated in this research. The original version of the SpEI consists of 18 items in 6 sub-dimensions that are rated on a 5-point Likert scale. These sub-dimensions consist of 'Maternal Support for Sport' (3 items), 'Paternal Support for Sport' (3 items), 'Coach-Athlete Relationships' (3 items), 'Peer Support for Sport' (3 items), 'Control and Relevance of Sports' (3 items) and 'Future Goals and Aspirations' (3 items). In order to collect data with the scale, it needs to be translated into Turkish. At this point, in the light of the suggestions of Beaton, Bombardier, Guillemin, and Ferraz (2000), the cross-cultural adaptation (back-translation) method, which is frequently used in scale adaptations, was used. In addition, to test the normality assumption of the data, the skewness-kurtosis coefficients (-1.093 and .394) were checked. The confirmatory factor analysis (CFA) was conducted to test the scale's construct validity, and then Cronbach alpha values were calculated for internal consistency. Results: CFA results showed that: the chi-square (x2/sd) value is 2.99; goodness of fit index 0.92; incremental fit index 0.94; TuckerLewis index 0.92; comparative fit index of 0.94; the root mean square error of approximation 0.064 and p-value 0.000. In addition, internal consistency values were between 0.66 (Future Goals and Aspirations) and 0.85 (coachathlete relationships). Conclusion: In conclusion the validity and reliability of SpEI were supported and it could be used by the relevant researchers.
Keywords: Dual career; student-athlete; sport engagement; confirmatory factor analysis; validity and reliability
- Stambulova NB, Wylleman P. Dual career development and transitions. Psychology of Sport and Exercise. 2015;21:1-134. [Crossref]
- Ryba TV, Stambulova NB, Ronkainen NJ, Bundgaard J, Selänne H. Dual career pathways of transnational athletes. Psychology of Sport and Exercise. 2015;21:125-34. [Crossref]
- Aquilina D. A study of the relationship between elite athletes' educational development and sporting performance. The International Journal of the History of Sport. 2013;30(4):374-92. [Crossref]
- Sorkkila M, Ryba TV, Aunola K, Selänne H, Salmela-Aro K. Sport burnout inventory-Dual career form for student-athletes: assessing validity and reliability in a Finnish sample of adolescent athletes. J Sport Health Sci. 2020;9(4):358-66. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Perez-Rivases A, Pons, J, Regüela S, Viladrich C, Pallarès S, Torregrossa M. Spanish female student-athletes' perception of key competencies for successful dual career adjustment. International Journal of Sport and Exercise Psychology. 2020;1-15. [Crossref]
- Semiz K. Okul ve spor bir arada gider mi? Üniversite sporcu-öğrencilerinin ihtiyaç analizi [Does sports and school run together? A needs analysis of university student-athletes]. Journal of Physical Education and Sports Studies. 2018;10(2):123-33. [Crossref]
- Stambulova NB. Crisis-transitions in athletes: current emphases on cognitive and contextual factors. Curr Opin Psychol. 2017;16:62-66. [Crossref] [PubMed]
- Harrison GE, Vickers E, Fletcher D, Taylor G. Elite female soccer players' dual career plans and the demands they encounter. Journal of Applied Sport Psychology. 2022;34(1):133-54. [Crossref]
- Condello G, Capranica L, Doupona M, Varga K, Burk V. Dual-career through the elite university student-athletes' lenses: The international FISU-EAS survey. PLoS One. 2019;14(10):e0223278. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Pink MA, Lonie BE, Saunders JE. The challenges of the semi-professional footballer: a case study of the management of dual career development at a victorian football league (VFL) club. Psychology of Sport and Exercise. 2018;35:160-70. [Crossref]
- Knight CJ, Harwood CG, Sellars PA. Supporting adolescent athletes' dual careers: the role of an athlete's social support network. Psychology of Sport and Exercise. 2018;38:137-47. [Crossref]
- Lupo C, Guidotti F, Goncalves CE, Moreira L, Doupona Topic M, Bellardini H, et al. Motivation towards dual career of European student-athletes. Eur J Sport Sci. 2015;15(2):151-60. [Crossref] [PubMed]
- Karadağ D, Aşçı FH. Sporcular için çift kariyer yetkinliği ölçeğinin Türkçe uyarlaması [The Turkish adaptation of 'dual career competency questionnaire for athletes']. Turkiye Klinikleri Spor Bilimleri. 2021;13(2):284-91. [Crossref]
- Kayhan RF, Bardakçı S, Caz Ç. Spora Bağlılık Ölçeği'ni Türkçeye uyarlama çalışması [Adaptation of the sport engagement scale to Turkish]. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches. 2020;9(3):2905-22. [Crossref]
- Cihan BB, Ilgar EA, Sırgancı G. Spora Bağlılık Ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gençlik Araştırmaları Dergisi. 2018;7(17):171-91. [Link]
- Kuokkanen J, Virtanen T, Hirvensalo M, Romar JE. The reliability and validity of the sport engagement instrument in the finnish dual career context. International Journal of Sport and Exercise Psychology. 2021;20(2):1-23. [Crossref]
- Appleton JJ, Christenson SL, Kim D, Reschly AL. Measuring cognitive and psychological engagement: validation of the student engagement instrument. Journal of School Psychology. 2006;44(5):427-45. [Crossref]
- Fraenkel JR, Wallen NE, Hyun HH. How to Design and Evaluate Research in Education. 8th ed. New York: McGrawHill; 2012.
- Nunnally JC. Psychometric Theory. 2nd ed. New York: McGrawHill; 1978.
- Mishel MH. Methodological studies: instrument development. Advanced Design in Nursing Research. 2nd ed. New York: SAGE Publications, Inc; 1998. p.238-84. [Crossref]
- Büyüköztürk Ş. Faktör analizi: temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Eğitim Yönetimi Dergisi. 2002;32(32):470-83. [Link]
- Şimşek ÖF. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları. 1. Baskı. Ankara: Ekinoks; 2007.
- Beaton DE, Bombardier C, Guillemin F, Ferraz MB. Guidelines for the process of cross-cultural adaptation of self-report measures. Spine (Phila Pa 1976). 2000;25(24):3186-91. [Crossref] [PubMed]
- George D, Mallery P. IBM SpSS Statistics 23 Step by Step: A Simple Guide and Reference. 14th ed. USA: Routledge; 2016.
- Kline RB. Principles and Practice of Structural Equation Modeling. 4th ed. New York: Guilford Publications; 2015.
- Tabachnick BG, Fidell LS, Ullman JB. Using Multivariate Statistics. 5th ed. Boston, MA: Pearson; 2007.
- Browne, MW, Cudeck R. Alternative ways of assessing model fit. Sociological Methods & Research. 1992;21(2):230-58. [Crossref]
- Jöreskog K, Sörbom D. LISREL 8: Structural Equation Modeling with the SIMPLIS Command Language. Chicago: Scientific Software International; 1993. Baskı sayısı verilmeli.
- Hu LT, Bentler PM. Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal. 1999;6(1):1-55. [Crossref]
- Hair JF, Black WC, Babin BJ, Anderson RE. Multivariate Data Analysis. 7th ed. NJ: Pearson; 2009.
- Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. 3. Baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2014.
- Önen E. Öğrencinin Okula Bağlılığı Ölçeği: Türk ortaokul ve lise öğrencileri için uyarlama çalışması [Student Engagement Instrument: adaptation study for Turkish secondary and high school students]. PDR Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2014;5(42):221-34. [Link]
.: İşlem Listesi