.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Şizofreni Tanılı Bireylerde Benlik Yitimi ve Bilişsel İçgörü İlişkisinin Değerlendirilmesi: Tanımlayıcı Bir Çalışma
Evaluation of the Relationship Between Loss of Self and Cognitive Insight in Individuals Diagnosed with Schizophrenia: A Descriptive Study
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2024;16(3):894-903
doi: 10.5336/nurses.2023-100204
Makale Dili: TR
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ÖZET
Amaç: Bu çalışmada, şizofreni tanılı bireylerde benlik yitimi ile bilişsel içgörü arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma Konya ilindeki bir hastanenin Psikiyatri Polikliniğine kayıtlı 18-65 yaş arasında remisyon dönemindeki 81 şizofreni hastasıyla, Ocak- Nisan 2023 tarihleri aralığında gerçekleştirilmiş tanımlayıcı ilişkisel bir araştırmadır. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Benlik Yitimi ve Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın verileri SPSS for Windows 22.0 istatistik programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin normal dağılımı Kolmogorov- Smirnov testi ve Q-Q grafiği ile değerlendirilmiştir. Veriler normal dağılım gösterdiği için bağımsız gruplarda t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Bulgular: Erkeklerin Benlik Yitimi Ölçeği puan ortalamaları, kadınlardan daha yüksektir (p<0,05). Medeni durum ile Benlik Yitimi Ölçeği arasındaki fark anlamlıdır, fark eşi ölmüş olan bireylerden kaynaklanmaktadır (p<0,05). Eğitim durumu ile Benlik Yitimi Ölçeği arasındaki fark anlamlıdır fark ilkokul mezunu olan bireylerden kaynaklanmaktadır (p<0,05). Kadınların, Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği puan ortalamaları erkeklerden daha yüksektir (p<0,05). Eğitim durumu ile Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği arasındaki fark anlamlıdır, fark lise mezunu olan bireylerden kaynaklanmaktadır (p<0,05). Benlik yitimi ile bilişsel içgörü arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur (r: 0,846; p: 0,001). Sonuç: Çalışmamızda şizofreni tanılı bireylerin, benlik yitimleri azaldıkça bilişsel içgörüleri artmaktadır. Erkek olan, eş kaybı yaşayan ve düşük eğitim düzeyine sahip bireyler, benlik yitimi açısından; erkek, düşük eğitim düzeyine sahip bireyler ise bilişsel içgörü açısından risk grubundadır. Sonuçlar doğrultusunda; Şizofreni tanılı bireylere bakım veren hemşireler bakımında benlik yitimini azaltmaya ve bilişsel içgörülerini arttırmaya yönelik müdahale programlarını planlanmalıdır. Benlik yitimi ve bilişsel içgörüyü etkileyen faktörlerin ileri analizlerle ortaya konulduğu çalışmaların yapılması tavsiye edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Şizofreni; psikiyatri hemşireliği; benlik; içgörü
Amaç: Bu çalışmada, şizofreni tanılı bireylerde benlik yitimi ile bilişsel içgörü arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma Konya ilindeki bir hastanenin Psikiyatri Polikliniğine kayıtlı 18-65 yaş arasında remisyon dönemindeki 81 şizofreni hastasıyla, Ocak- Nisan 2023 tarihleri aralığında gerçekleştirilmiş tanımlayıcı ilişkisel bir araştırmadır. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Benlik Yitimi ve Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın verileri SPSS for Windows 22.0 istatistik programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin normal dağılımı Kolmogorov- Smirnov testi ve Q-Q grafiği ile değerlendirilmiştir. Veriler normal dağılım gösterdiği için bağımsız gruplarda t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Bulgular: Erkeklerin Benlik Yitimi Ölçeği puan ortalamaları, kadınlardan daha yüksektir (p<0,05). Medeni durum ile Benlik Yitimi Ölçeği arasındaki fark anlamlıdır, fark eşi ölmüş olan bireylerden kaynaklanmaktadır (p<0,05). Eğitim durumu ile Benlik Yitimi Ölçeği arasındaki fark anlamlıdır fark ilkokul mezunu olan bireylerden kaynaklanmaktadır (p<0,05). Kadınların, Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği puan ortalamaları erkeklerden daha yüksektir (p<0,05). Eğitim durumu ile Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği arasındaki fark anlamlıdır, fark lise mezunu olan bireylerden kaynaklanmaktadır (p<0,05). Benlik yitimi ile bilişsel içgörü arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur (r: 0,846; p: 0,001). Sonuç: Çalışmamızda şizofreni tanılı bireylerin, benlik yitimleri azaldıkça bilişsel içgörüleri artmaktadır. Erkek olan, eş kaybı yaşayan ve düşük eğitim düzeyine sahip bireyler, benlik yitimi açısından; erkek, düşük eğitim düzeyine sahip bireyler ise bilişsel içgörü açısından risk grubundadır. Sonuçlar doğrultusunda; Şizofreni tanılı bireylere bakım veren hemşireler bakımında benlik yitimini azaltmaya ve bilişsel içgörülerini arttırmaya yönelik müdahale programlarını planlanmalıdır. Benlik yitimi ve bilişsel içgörüyü etkileyen faktörlerin ileri analizlerle ortaya konulduğu çalışmaların yapılması tavsiye edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Şizofreni; psikiyatri hemşireliği; benlik; içgörü
ABSTRACT
Objective: This study aimed to determine the relationship between loss of self and cognitive insight in individuals diagnosed with schizophrenia. Material and Methods: The study is a descriptive relational study conducted between January and April 2023 with 81 schizophrenia patients aged 18-65 in remission registered in the Psychiatry Outpatient Clinic of a hospital in Konya province. Data were collected using the Personal Information Form, Loss of Self and Beck Cognitive Insight Scale. The data of the study were evaluated using the SPSS for Windows 22.0 statistical program. The normal distribution of the data was evaluated with the Kolmogorov-Smirnov test and Q-Q plot. Since the data showed a normal distribution, t-test and one-way analysis of variance were used in independent groups. Results: The mean scores of men on the Loss of Self Scale were higher than women (p<0.05). The difference between marital status and the Loss of Ego Scale is significant, the difference is due to individuals whose spouses have died (p<0.05). The difference between educational status and the Loss of Ego Scale is significant, the difference is due to individuals who are primary school graduates (p<0.05). Women have higher Beck Cognitive Insight Scale mean scores than men (p<0.05). The difference between educational status and the Beck Cognitive Insight Scale is significant, the difference is due to individuals who are high school graduates (p<0.05). A negative correlation was found between loss of self and cognitive insight (r: 0.846; p: 0.001). Conclusion: In our study, as the loss of self decreases in individuals diagnosed with schizophrenia, their cognitive insight increases. Individuals who are male, have lost their spouses and have a low level of education are in the risk group in terms of loss of self; whereas individuals who are male and have a low level of education are in the risk group in terms of cognitive insight. According to the results; Intervention programs aimed at reducing self-deprecation and increasing cognitive insight should be planned for nurses who provide care to individuals diagnosed with schizophrenia. It is recommended that studies be conducted to reveal the factors affecting self-deprecation and cognitive insight through advanced analyses.
Keywords: Schizophrenia; psychiatric nursing; ego; insight
Objective: This study aimed to determine the relationship between loss of self and cognitive insight in individuals diagnosed with schizophrenia. Material and Methods: The study is a descriptive relational study conducted between January and April 2023 with 81 schizophrenia patients aged 18-65 in remission registered in the Psychiatry Outpatient Clinic of a hospital in Konya province. Data were collected using the Personal Information Form, Loss of Self and Beck Cognitive Insight Scale. The data of the study were evaluated using the SPSS for Windows 22.0 statistical program. The normal distribution of the data was evaluated with the Kolmogorov-Smirnov test and Q-Q plot. Since the data showed a normal distribution, t-test and one-way analysis of variance were used in independent groups. Results: The mean scores of men on the Loss of Self Scale were higher than women (p<0.05). The difference between marital status and the Loss of Ego Scale is significant, the difference is due to individuals whose spouses have died (p<0.05). The difference between educational status and the Loss of Ego Scale is significant, the difference is due to individuals who are primary school graduates (p<0.05). Women have higher Beck Cognitive Insight Scale mean scores than men (p<0.05). The difference between educational status and the Beck Cognitive Insight Scale is significant, the difference is due to individuals who are high school graduates (p<0.05). A negative correlation was found between loss of self and cognitive insight (r: 0.846; p: 0.001). Conclusion: In our study, as the loss of self decreases in individuals diagnosed with schizophrenia, their cognitive insight increases. Individuals who are male, have lost their spouses and have a low level of education are in the risk group in terms of loss of self; whereas individuals who are male and have a low level of education are in the risk group in terms of cognitive insight. According to the results; Intervention programs aimed at reducing self-deprecation and increasing cognitive insight should be planned for nurses who provide care to individuals diagnosed with schizophrenia. It is recommended that studies be conducted to reveal the factors affecting self-deprecation and cognitive insight through advanced analyses.
Keywords: Schizophrenia; psychiatric nursing; ego; insight
REFERANSLAR:
- İpçi K. Şizofreni hastalarında iyileşme: öznel iyileşme ile nesnel iyileşme arasındaki ilişkinin araştırılması [Yüksek lisans tezi]. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi; 2019. [Erişim Tarihi: 25 Aralık 2023] Erişim linki: [Link]
- Solmi M, Radua J, Olivola M, Croce E, Soardo L, Salazar de Pablo G, et al. Age at onset of mental disorders worldwide: large-scale meta-analysis of 192 epidemiological studies. Mol Psychiatry. 2022;27(1):281-95. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Cicero DC, Martin EA, Becker TM, Kerns JG. Decreased Self-concept clarity in people with schizophrenia. J Nerv Ment Dis. 2016;204(2):142-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kök H, Demir S. Şizofreni ve bipolar bozukluğu olan hastalarda içselleştirilmiş damgalanma, benlik saygısı ve algılanan sosyal destek [Internalized stigma, self-esteem and perceived social support among patients with schizophrenia and bipolar disorder]. Cukurova Medical Journal. 2018;43(1):99-106. [Crossref]
- Vining D, Robinson JC. Concept analysis of illness engulfment in schizophrenia. Arch Psychiatr Nurs. 2016;30(3):370-4. [Crossref] [PubMed]
- Doğanavşargil Baysal G, Özkan Ç, Gökmen Z. Duygudurum yapısında içselleştirilmiş damgalanma, işlevsellik [Self stigmatization, cognitive functions and social functioning in mood disorders]. Çukurova Tıp Dergisi. 2013;38(3):390-402. [Link]
- Fıstıkçı N, Keyvan A, Cesur E. Psikiyatrik hastalıklarda içgörü kavramı: bir gözden geçirme [The concept of ınsight in psychiatric disorders: a review]. Yeni Symposium. 2016;54(2):25-9. [Crossref]
- Aslan S, Türkçapar H, Güney E, Eren N, Akkoca Y, Uğurlu M et al. Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği Türkçe Formunun şizofrenik hastalar için güvenilirlik ve geçerlik çalışması [The validity and reliability of the Turkish version of Beck Cognitive Insight Scale in Schizophrenic Patient]. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2005;8(4):186-96. [Link]
- Beck AT, Baruch E, Balter JM, Steer RA, Warman DM. A new instrument for measuring insight: the Beck Cognitive Insight Scale. Schizophr Res. 2004;68(2-3):319-29. [Crossref] [PubMed]
- Omori Y, Mori C, White AH. Self-stigma in schizophrenia: a concept analysis. Nurs Forum. 2014;49(4):259-66. [Crossref] [PubMed]
- Çam O, Engin E. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi; 2014.
- McCay E, Beanlands H, Zipursky R, Roy P, Leszcz M, Landeen J, et al. A randomized controlled trial of a group intervention to reduce engulfment and selfstigmatisation in first episode schizophrenia. Australian e-Journal for the Advancement of Mental Helath. 2007;6(3):212-20. [Crossref]
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi [İnternet]. ©2020 [Erişim tarihi: 13 Ocak 2024]. Erişim linki: [Link]
- Mohamed S, Rosenheck R, McEvoy J, Swartz M, Stroup S, Lieberman JA. Cross-sectional and longitudinal relationships between insight and attitudes toward medication and clinical outcomes in chronic schizophrenia. Schizophr Bull. 2009;35(2):336-46. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Beck EM, Cavelti M, Kvrgic S, Kleim B, Vauth R. Are we addressing the 'right stuff' to enhance adherence in schizophrenia? Understanding the role of insight and attitudes towards medication. Schizophr Res. 2011;132(1):42-9. [Crossref] [PubMed]
- Desai S, Manjaly P, Lee K, Li SJ, Manjaly C, Noe M, et al. Assessment of sales and marketing of online vouchers for discounted direct-to-consumer medical imaging services. JAMA Intern Med. 2021;181(2):267-9. Erratum in: JAMA Intern Med. 2021;181(2):296. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- McCay EA, Seeman MV. A scale to measure the impact of a schizophrenic illness on an individual's self-concept. Arch Psychiatr Nurs. 1998;12(1):41-9. [Crossref] [PubMed]
- Kaşlı S. Benlik Yitimi Ölçeği'nin Türkçe formunun şizofreni hastaları için psikometrik özelliklerinin belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. Antalya: Akdeniz Üniversitesi; 2019. [Erişim Tarihi: 28 Aralık 2023]. Erişim linki: [Link]
- Candan İE. Kronik şizofreni hastalarında bilişsel içgörü, yeti yitimi ve öznel iyileşmenin değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi; 2019. [Erişim Tarihi: 08 Ocak 2024]. Erişim linki: [Link]
- Aydın R, Şahin Altun Ö. Şizofreni Hastalarında Yeti Yitimi ile Öz Bakım Gücü Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Çalışma. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences. 2023;15(2):482-9. [Crossref]
- Akyön KN. Şizofreni hastalarında benlik yitimi ile umut düzeyleri arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Erzurum: Atatürk Üniversitesi; 2023. [Erişim Tarihi: 13 Ocak 2024]. Erişim linki: [Link]
- Boulanger M, Dethier M, Gendre F, Blairy S. Identity in schizophrenia: a study of trait self-knowledge. Psychiatry Research. 2013;209(3):367-74. [Crossref] [PubMed]
- Verhaeghe M, Bracke P, Bruynooghe K. Stigmatization and self-esteem of persons in recovery from mental illness: the role of peer support. Int J Soc Psychiatry. 2008;54(3):206-18. [Crossref] [PubMed]
- İpçi K, İncedere A, Kiras F, Yıldız M. Şizofreni hastalarında öznel iyileşme ile bilişsel içgörü arasındaki ilişkinin incelenmesi [Examination of the relationship between subjective recovery and cognitive insight in patients with schizophrenia]. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;4(1):1-4. [Crossref]
- Cobo J, Nieto L, Ochoa S, Pousa E, Usall J, Baños I, et al. Insight and gender in schizophrenia and other psychoses. Psychiatry Res. 2016;243:268-77. [Crossref] [PubMed]
- Tiryaki A, Karahan A, Arslan FC. Şizofreni hastalarında içgörünün psikopatoloji ve nöropsikolojik işlevlerle ilişkisi [The relationship of insight with psychopathology and neuropsychological functioning in patients with schizophrenia]. Turk Psikiyatri Dergisi. 2018;29(1):22-30 [Link]
- Umut G, Altun ÖZ, Danışmant BS, Küçükparlak İ, Karamustafalıoğlu N. Bir Eğitim Hastanesinde Yatarak Tedavi Gören Şizofreni Hastalarında Tedavi Uyumu, İçgörü ve Agresyon İlişkisi [Relationship between treatment adherence, insight and violence among schizophrenia inpatients in a training hospital sample]. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 2012;25(3):212-20. [Crossref]
- Wiffen BD, Rabinowitz J, Lex A, David AS. Correlates, change and 'state or trait' properties of insight in schizophrenia. Schizophr Res. 2010;122(1-3):94-103. [Crossref] [PubMed]
- Gülcüoğlu M. Toplum ruh sağlığı merkezinde şizofreni tanısıyla takip edilen hastaların bilişsel içgörü, toplumsal işlevsellik ve başa çıkma tutumları açısından değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi]. Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi; 2021. [Erişim Tarihi: 18 Şubat 2024]. Erişim linki: [Link]
- Werner P, Aviv A, Barak Y. Self-stigma, self-esteem and age in persons with schizophrenia. Int Psychogeriatr. 2008;20(1):174-87. [Crossref] [PubMed]
- Deveci A, Danacı AE, Yurtsever F, Deniz F, Yüksel EG. Şizofrenide psikososyal beceri eğitiminin belirti örüntüsü, içgörü, yaşam kalitesi ve intihar olasılığı üzerine etkisi [The effects of psychosocial skills training on symptomatology, insight, quality of life, and suicide probability in schizophrenia]. Türk Psikiyatri Dergisi 2008;19(3):266-73. [Link]
- Uchida T, Matsumoto K, Kikuchi A, Miyakoshi T, Ito F, Ueno T, et al. Psychometric properties of the Japanese version of the Beck Cognitive Insight Scale: relation of cognitive insight to clinical insight. Psychiatry Clin Neurosci. 2009;63(3):291-7. [Crossref] [PubMed]
- Collins AA, Remington GJ, Coulter K, Birkett K. Insight, neurocognitive function and symptom clusters in chronic schizophrenia. Schizophr Res. 1997;27(1):37-44. [Crossref] [PubMed]
- Kumar S, Mohanty S, Factors associated with self-esteem in patients with chronic schizophrenia. SIS Journal of Projective Psychology and Mental Health. 2016;23(1):56-60. [Link]
.: İşlem Listesi