.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Silah Ruhsatı Almak için Hastaneye Başvuranlarda Sosyodemografik Veriler, Psikolojik Belirti ve Kişilik Özelliklerinin Değerlendirmesi, Trabzon Örneği: Retrospektif Tanımlayıcı Araştırma
Evaluation of Sociodemographic Data, Psychological Symptoms and Personality Traits in Those Who Applied to the Hospital to Obtain a Gun License, the Case of Trabzon: A Retrospective Descriptive Research
Turkiye Klinikleri J Foren Sci Leg Med. 2024;21(3):156-66
doi: 10.5336/forensic.2024-102837
Makale Dili: TR
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ÖZET
Amaç: Çalışmamız, Trabzon ilinde silah ruhsatı başvurusunda bulunan kişilerin ruhsat alma nedenleri ile psikolojik belirtileri ve kişilik özelliklerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisini araştırmayı amaçlamıştır. Gereç ve Yöntemler: Katılımcılara rutin klinik incelemelerin yanı sıra sosyodemografik veri formu ve Belirti Tarama Testi-90-Revize (SCL-90-R) uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmamızda silah ruhsatı almak isteyen ve polikliniğine başvuran 334 kişinin verileri değerlendirilmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 48,9±11,9 (21-76)'dur. Silah ruhsatı alma nedeni olarak katılımcıların 48'si (%14,4) kişisel hobi, 219'i (%65,6) bireysel güvenliğini sağlamak amaçlı olduğunu belirtmişlerdir. 50 yaş altında, ilk defa silah ruhsatı alım istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır (p=0,032). Bekârlarda ve boşanmış olanlarda ilk defa silah ruhsatı alma durumu evlilere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır (p=0,001). 50 yaş ve üzeri katılımcıların, 50 yaş altı katılımcılara göre SCL-90-R tüm alt boyutlarından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek puan aldıkları saptanmıştır. Cinsiyet açısından değerlendirildiğinde, kadınların anksiyete alt boyutundan aldıkları puan, erkeklere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Medeni durum açısından değerlendirildiğinde, ek semptomlar açısından medeni durumu boşanmış olanların puanı, bekârlara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır. Meslek durumu açısından herhangi bir işte çalışmayanların serbest meslek sahibi olanlara göre depresyon, öfke ve düşmanlık, genel ölçek alt boyutlarından aldıkları puan ile diğer grubunun memurlara göre psikotizm alt boyutundan aldıkları puan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır. Sonuç: Bireysel silahlanma, tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bireysel silahlanmanın önlenmesinde silah ruhsatı başvurularında sosyodemografik özellikler ve psikiyatrik ek semptomların değerlendirilmesi önemli olabilir.
Anahtar Kelimeler: Silah ruhsatı; psikolojik belirtiler; kişilik özellikleri
Amaç: Çalışmamız, Trabzon ilinde silah ruhsatı başvurusunda bulunan kişilerin ruhsat alma nedenleri ile psikolojik belirtileri ve kişilik özelliklerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisini araştırmayı amaçlamıştır. Gereç ve Yöntemler: Katılımcılara rutin klinik incelemelerin yanı sıra sosyodemografik veri formu ve Belirti Tarama Testi-90-Revize (SCL-90-R) uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmamızda silah ruhsatı almak isteyen ve polikliniğine başvuran 334 kişinin verileri değerlendirilmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 48,9±11,9 (21-76)'dur. Silah ruhsatı alma nedeni olarak katılımcıların 48'si (%14,4) kişisel hobi, 219'i (%65,6) bireysel güvenliğini sağlamak amaçlı olduğunu belirtmişlerdir. 50 yaş altında, ilk defa silah ruhsatı alım istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır (p=0,032). Bekârlarda ve boşanmış olanlarda ilk defa silah ruhsatı alma durumu evlilere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır (p=0,001). 50 yaş ve üzeri katılımcıların, 50 yaş altı katılımcılara göre SCL-90-R tüm alt boyutlarından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek puan aldıkları saptanmıştır. Cinsiyet açısından değerlendirildiğinde, kadınların anksiyete alt boyutundan aldıkları puan, erkeklere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Medeni durum açısından değerlendirildiğinde, ek semptomlar açısından medeni durumu boşanmış olanların puanı, bekârlara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır. Meslek durumu açısından herhangi bir işte çalışmayanların serbest meslek sahibi olanlara göre depresyon, öfke ve düşmanlık, genel ölçek alt boyutlarından aldıkları puan ile diğer grubunun memurlara göre psikotizm alt boyutundan aldıkları puan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır. Sonuç: Bireysel silahlanma, tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bireysel silahlanmanın önlenmesinde silah ruhsatı başvurularında sosyodemografik özellikler ve psikiyatrik ek semptomların değerlendirilmesi önemli olabilir.
Anahtar Kelimeler: Silah ruhsatı; psikolojik belirtiler; kişilik özellikleri
ABSTRACT
Objective: The increase in individual armament is a societal issue. Our study aimed to investigate the relationship between the reasons for obtaining a gun license by individuals applying for a gun license in Trabzon province and their psychological symptoms and personality traits with their sociodemographic characteristics. Material and Methods: Participants underwent routine clinical examinations, sociodemographic data collection, and Symptom Checklist-90-Revised (SCL-90-R). Results: Data from 334 individuals seeking a gun license and visiting the clinic were evaluated. The average age of the participants was 48.9±11.9 (21-76) years. 48 participants (14.4%) stated personal hobby as the reason for gun license application, while 219 (65.6%) mentioned it was for individual security. Obtaining a gun license for the first time was significantly higher in those under 50 years old (p=0.032). The situation of obtaining a gun license for the first time was statistically significantly higher in singles and divorced individuals compared to married ones (p=0.001). Participants aged 50 and above scored significantly higher on all SCL-90-R subscales compared to those under 50. When considering gender, females scored significantly higher than males in the anxiety subscale. Regarding marital status, divorced individuals scored significantly higher than singles in additional symptoms. In terms of occupation, those not employed in any job scored significantly higher in depression, anger, hostility, and overall scale subscales compared to self-employed individuals, and in the psychoticism subscale compared to civil servants. Conclusion: Individual armament is a significant public health issue worldwide. Sociodemographic characteristics in gun license applications play a role in preventing individual armament.
Keywords: Gun license; psychological symptoms; personality traits
Objective: The increase in individual armament is a societal issue. Our study aimed to investigate the relationship between the reasons for obtaining a gun license by individuals applying for a gun license in Trabzon province and their psychological symptoms and personality traits with their sociodemographic characteristics. Material and Methods: Participants underwent routine clinical examinations, sociodemographic data collection, and Symptom Checklist-90-Revised (SCL-90-R). Results: Data from 334 individuals seeking a gun license and visiting the clinic were evaluated. The average age of the participants was 48.9±11.9 (21-76) years. 48 participants (14.4%) stated personal hobby as the reason for gun license application, while 219 (65.6%) mentioned it was for individual security. Obtaining a gun license for the first time was significantly higher in those under 50 years old (p=0.032). The situation of obtaining a gun license for the first time was statistically significantly higher in singles and divorced individuals compared to married ones (p=0.001). Participants aged 50 and above scored significantly higher on all SCL-90-R subscales compared to those under 50. When considering gender, females scored significantly higher than males in the anxiety subscale. Regarding marital status, divorced individuals scored significantly higher than singles in additional symptoms. In terms of occupation, those not employed in any job scored significantly higher in depression, anger, hostility, and overall scale subscales compared to self-employed individuals, and in the psychoticism subscale compared to civil servants. Conclusion: Individual armament is a significant public health issue worldwide. Sociodemographic characteristics in gun license applications play a role in preventing individual armament.
Keywords: Gun license; psychological symptoms; personality traits
REFERANSLAR:
- Tan S, Aldemir S, Sevinç ŞS, Özer İbrahim. Ruhsatlı silâh bulunduran ve taşıyanların klinik profillerinin değerlendirilmesi [Evaluation of personality profiles of licensed gun holders]. New/Yeni Symposium Journa. 2011;49(2):89-94. [Link]
- Koeppel MDH, Nobles MR. Understanding female gun ownership: 1973-2010. Feminist Criminology. 2017;12(1):43-71. [Crossref]
- Parker K, Horowitz JM, Igielnik R, Oliphant B, Brown A. American's complex relationship with guns: a in-depth look at the attitudes and experience of U.S. adults. Pew Research Center. 2017. [Link]
- Killias M. International correlations between gun ownership and rates of homicide and suicide. CMAJ. 1993;148(10):1721-5. [PubMed] [PMC]
- Hempstead K, Nguyen T, David-Rus R, Jacquemin B. Health problems and male firearm suicide. Suicide Life Threat Behav. 2013;43(1):1-16. [Crossref] [PubMed]
- Downey LV, Zun LS, Burke T, Jefferson T. Does gun accessibility lead to violence-related injury? South Med J. 2013;106(2):161-72. [Crossref] [PubMed]
- Hocaoğlu Ç. Ateşli silahlar ve değişen yaşamlar: iki olgu sunumu [Firearms and the changed lifes:two cases report] Adli Psikiyatri Dergisi. 2006;3(3-4):3-6. [Link]
- Ayyıldız E. Türkiye'de bireysel silahsızlanma ve şiddet haberleri. Umut Vakfı Yerel Medya Seminerleri. 2010. Erişim tarihi: 08 Ekim 2019. Erişim linki: [Link]
- Umut Vakfı [İnternet]. Copyright Information Goes Here © 2015. 2023 Yılı Türkiye'nin Şiddet Haritası. Erişim tarihi: 12 Şubat 2024. Erişim linki: [Link]
- Umut Vakfı [İnternet]. [Erişim tarihi: 01 Eylül 2020]. 2018'in şiddet haritası. Erişim linki: [Link]
- Orhan G, Bahri Ö. Bir iç güvenlik sorunu olarak bireysel silahlanma: Türkiye için durum değerlendirmesi ve politika alternatifleri. Assam Uluslararası Hakemli Dergisi 13. Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildirileri. 2019. [Link]
- Emniyet Genel Müdürlüğü [İnternet]. © 2024 T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü. 9.07.2022 Tarihli Basın Açıklaması. 2022. [Erişim tarihi: 12 Şubat 2024]. Erişim linki: [Link]
- Euronews [İnternet]. © euronews 2024 [Erişim tarihi: 14 Ağustos 2023]. Bireysel silahlanma: Türkiye'de sivillerde ruhsatlı ve ruhsatsız kaç silah var? Erişim linki: [Link]
- Diener E, Kerber KW. Personality characteristics of American gun-owners. J Soc Psychol. 1979;107(2):227-38. [Crossref] [PubMed]
- Akcan A. Silahlanma? Diğer ülkelerde neler oluyor?. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2006;7(Ek 1):5-9. [Link]
- T.C. Sağlık Bakanlığı. Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Silah ruhsatı alacak kişilere verilecek raporlarla ilgili 2004/74 sayılı Genelge. 2004. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2004. Erişim linki: [Link]
- Mann JJ, Apter A, Bertolote J, Beautrais A, Currier D, Haas A, et al. Suicide prevention strategies: a systematic review. JAMA. 2005;294(16):2064-74. [Crossref] [PubMed]
- Özalp E, Soygür H. Silah ruhsatlandırmasında ruh hekiminin rolü [The role of psychiatrists in gun licencing]. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2006;7:28-34. [Link]
- Derogatis LR, Lipman RS, Covi L. SCL-90: an outpatient psychiatric rating scale--preliminary report. Psychopharmacol Bull. 1973;9(1):13-28.
- Torun F, Torun SD, Akgün Yıldırım E. Silah ruhsatı almak için başvuranlarda depresyon, öfke, aleksitimi ve kişilik özellikleri [Depression, anger, alexithymia and personality characteristics in people applying for gun licence]. Nobel Medicus. 2011;7(1):61-7. [Link]
- Topçu O, Hocaoğlu Ç, Üvenli H, Kandemir G, Bahçeci B. Bir eğitim hastanesi psikiyatri polikliniğine silah ruhsatı için başvuran olguların değerlendirilmesi [Evaluation of persons admitted for a gun license to outpatient psychiatry clinic of a education hospital]. Adli Tıp Dergisi. 2015;29(1):29-37. [Crossref]
- Uysal C, Atli A, Kir MZ, Bulut M, Korkmaz M, Güneş M, et al. Evaluation of the Dicle University Hospitals health board's gun licenses applications: a retrospective study. Turkish Journal OF Forensic Medicine. 2014;28(2):97-107. [Crossref]
- Atlı A, Bulut M, Uysal C, Kaya M, Karababa F, Güneş M, et al. Silah ruhsatı rapor başvuruları: Şanlıurfa örneği [Applications for gun license report: sample of Şanlıurfa]. Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Dergisi. 2012;3(12):28-38. [Link]
- Yasuntimur A, Öğünç Gİ. Bireysel silahlanma ve şiddet: ateşli silah şiddetinin güncel durumu [Individual armament and violence: the current status of firearm violence]. Güvenlik Bilimleri Dergisi. 2022;11(1):167-200. [Crossref]
- Aydemir O,Güvenir T, Küey L. Kültür S.Hastane Anksiyete Ve Depresyon Ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması [Reliability and validity of the Turkish version of Hospital Anxiety and Depression Scale]. Turkish Journal of Psychiatry. 1997;8(4)280-7. [Link]
- Erdoğdu Y, Koçoğlu F, Sevim C. An investigation of the psychosocial and demographic determinants of anxiety and hopelessness during COVID-19 pandemic. Turkish J Clin Psy. 2020;23(1):24-37. [Link]
- Bahadır Yılmaz E. Psikiyatri hastalarında özkıyım riskini değerlendirme ve yönetme. [Evaluation and management of the suicide risk in psychiatry patients]. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2019;11(4):438-50. [Crossref]
- Öncü E, Köksoy Vayısoğlu S. D tipi kişilik ölçeğinin Türk toplumunda geçerlilik ve güvenirlilik çalışması [The validity and reliability of type D personality scale in Turkish population]. Ankara Medical Journal. 2018;18(4):646-56. [Link]
- Öncü F, Soysal H, Uygur N, Özdemir F, Türkcan S, Yeşilbursa D, et al. Zorunlu klinik tedavi sonrası yineleyici suç işleyen adli psikiyatri olgularının tanı ve suç niteliği açısından değerlendirilmesi [Evaluation of forensic psychiatry cases who commit recurrent crimes after compulsory clinical treatment in terms of diagnosis and crime characteristics]. The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences. 2002;15:132-48. [Link]
.: İşlem Listesi