Amaç: Bu araştırma, annelerin çocuklarına uyguladıkları geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GETAT) yöntemlerinin ve bu yöntemlere ilişkin tutumlarının belirlenmesi amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntemler: Araştırma tanımlayıcı tipte yapıldı. Veriler, ''tanıtıcı bilgi formu'' ve ''Bütüncül Tamamlayıcı ve Alternatif Tıbba Karşı Tutum Ölçeği (BTATÖ)'' kullanılarak toplandı. Araştırmaya 268 anne katıldı. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, parametrik ve parametrik olmayan testler kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya katılan annelerin yaş ortalaması 34,69±6,56 olup, %62,3'ü üniversite ve üzeri mezunu ve %56,3'ü çalışmamaktadır. Annelerin çocuklarında GETAT kullanım oranı %76,9'dur. Yöntemlerin sırasıyla grip (%17,5), nezle (%11,3) ve diyare (%10,8) durumunda daha fazla kullanıldığı belirlendi. GETAT uygulamalarından en fazla bitki çayı içirme (%19,1), vitamin içeriği yüksek besin içirme (%17,4) ve yedirmenin (%17,3) kullanıldığı saptandı. Annelerin %45,6'sı GETAT'ı zararsız bulduğu için tercih ettiğini belirtti. Annelerin BTATÖ toplam puan ortalaması 26,19±7,52 olarak saptandı. BTATÖ puan ortalamaları ile annelerin yaşı arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu (p0,05). Sonuç: Araştırma sonucunda, annelerin yarıdan fazlasının GETAT yöntemlerini kullandığı, solunum yolu hastalıklarında daha çok tercih edildiği, bitki çayı tüketimlerinin yüksek olduğu ve GETAT'a karşı olumlu tutum içerisinde oldukları görüldü. Sağlık profesyonellerinin, annelerin çocuklarına uyguladıkları GETAT yöntemlerini değerlendirerek uygulamalar hakkında bilgilendirmesi önerilir.
Anahtar Kelimeler: Anne; çocuk sağlığı; geleneksel yöntemler; tamamlayıcı yöntemler
Objective: The research was carried out to determine the traditional complementary medicine (TCM) methods that mothers apply to their children and their attitudes towards these methods. Material and Methods: The research was conducted in descriptive type. The data were collected using the ''descriptive information form'' and the ''Scale of Attitudes to Holistic Complementary and Alternative Medicine (HCAMQ)''. Two hundred sixty eight mothers participated in the study. Descriptive statistics, parametric and non-parametric tests were used in the analysis of the data. Results: The mean age of the mothers participating in the study was 34.69±6.56 and 62.3% of them were university graduates or higher and 56.3% of them were not working. The rate of use of TCM in the children of mothers is 76.9%. It was determined that the methods were used more in cases of influenza (17.5%), cold (11.3%) and diarrhea (10.8%), respectively. Among the TCM applications, it was determined that herbal tea (19.1%), food with high vitamin content (17.4%) and feeding (17.3%) were used the most. 45.6% of the mothers stated that they preferred TCM because they found it harmless. The mothers' total mean score of HCAMQ was found to be 26.19±7.52. It was found that there was a statistically significant difference between the mean scores of HCAMQ and the age of the mothers (p0.05). Conclusion: As a result of the research, it was seen that more than half of the mothers use TCM for their children, they prefer it more in respiratory health problems, their use of herbal tea is high, and mothers have a positive attitude towards TCM. It is recommended that health professionals evaluate the TCM methods that mothers apply to their children and inform them about the practices.
Keywords: Mother; child health; traditional methods; complementary methods
- McClafferty H, Vohra S, Bailey M, Brown M, Esparham A, Gerstbacher D, et al; SECTION ON INTEGRATIVE MEDICINE. Pediatric Integrative Medicine. Pediatrics. 2017;140(3):e20171961. [Crossref] [PubMed]
- Akçay D, Yıldırımlar A. Çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı ve ebeveyn bilgilerinin değerlendirilmesi [Use of complementary and alternative therapy in children and evaluation of parental information]. Çocuk Dergisi. 2017;17(4):174-81. [Crossref]
- Hazır Y, Bozkurt G. Üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi uygulamalarının incelenmesi [Investigation of complementary and alternative treatment practices in children with upper respiratory tract infection]. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2020;13(3):117-23. [Crossref]
- Sezer Efe Y, Özbey H, Caner N, Bayat MB, Tahan F, Cansever M. Allerjik hastalığı olan çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı [Complementary and alternative medicine methods use in children with allergic disease]. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2020;8(3):1054-65. [Crossref]
- Tuncel T, Şen V, Kelekçi S, Karabel M, Şahin C, Uluca Ü, et al. Kronik hastalığı olmayan çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı [Use of complementary and alternative medicine in children who have no chronic disease]. Türk Ped Ars. 2014;49:148-53. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Cuzzolin L, Zaffani S, Murgia V, Gangemi M, Meneghelli G, Chiamenti G, et al. Patterns and perceptions of complementary/alternative medicine among paediatricians and patients' mothers: a review of the literature. Eur J Pediatr. 2003;162(12):820-7. [Crossref] [PubMed]
- Çiftçi EK, Kahraman S, Aydın D. Türkiye'nin iki farklı bölgesindeki 1-12 aylık bebeği olan annelerin karın ağrısına yönelik geleneksel uygulamalarının belirlenmesi [Determination of traditional practices for the abdominal pain of mothers with 1-12 months in two different regions of Turkey]. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2017;4(2):80-7. [Link]
- Efe E, Öncel S, Yılmaz M. Kadınların diş, karın ve kulak ağrısı olan çocuklarına yaklaşımları [Women' approach to child that teeth, abdomen and ear ache]. Ağrı. 2012;24(2):69-76. [Crossref] [PubMed]
- Kemper KJ, Vohra S, Walls R; Task Force on Complementary and Alternative Medicine; Provisional Section on Complementary, Holistic, and Integrative Medicine. American Academy of Pediatrics. The use of complementary and alternative medicine in pediatrics. Pediatrics. 2008;122(6):1374-86. [Crossref] [PubMed]
- Araz N, Bulbul S. Use of complementary and alternative medicine in a pediatric population in southern Turkey. Clin Invest Med. 2011;34(1):E21-9. [Crossref] [PubMed]
- Gündüz S, Kara S, Yüksel ÇN, Yılmaz AE. Acı elma yağının yanlış kullanımına bağlı dört zehirlenme vakası [Four intoxication cases related to the misuse of sage oil]. Dicle Tıp Dergisi. 2016;43(2):364-6. [Link]
- Erci B. Attitudes towards holistic complementary and alternative medicine: a sample of healthy people in Turkey. J Clin Nurs. 2007;16(4):761-8. [Crossref] [PubMed]
- Işık S, Gül İ, Çetin M. Van ilinde astım ve/veya allerjik rinitli çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tıp uygulamaları [Complementary and alternative medicine in children with asthma and/or allergic rhinitis in Van]. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2018;12(2):131-35. [Link]
- Pars H, Suluhan D, Ercan N. Astımlı çocuğu olan annelerin geleneksel tamamlayıcı tedavi kullanımı ve hastalığa yönelik bilgi düzeylerinin astım kontrolüne etkisi: tek merkez deneyimi [Use of traditional complementary treatment by the mothers with asthmatic children and the effect of their knowledge about the disease on the control of asthma: a single-center experience]. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi. 2020;3(1):1-10. [Crossref]
- Akkuş A, Mancak Karakuş M, Koca Çalışkan U. Çocuklarda bitki ve bitkisel ürün kullanımlarının araştırılması [Investigation of herbs and herbal product utilization in children]. Sağlık Bilimlerinde Değer. 2022;12(3):503-10. [Crossref]
- Taşar MA, Potur ED, Kara N, Bostancı İ, Dallar Y. Düşük gelir düzeyine sahip ailelerin çocuklarına tamamlayıcı veya alternatif tıp uygulamaları: Ankara hastanesi verileri [The complementary or alternative medicine practices in children of low-income families: data of Ankara hospital]. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2011;5(2):81-8. [Link]
- Yıldız Y, Yılmaz Yavuz A. Astım tanısı ile takip edilen çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı ve ailelerinin tutumları [The use of complementary and alternative medicine in children followed by asthma diagnosis and attitudes of families]. Ankara Medical Journal. 2021;21(2):238-49. [Crossref]
- Arica SG, Arica V, Onur H, Gülbayzar S, Dağ H, Obut Ö. Knowledge, attitude and response of mothers about fever in their children. Emerg Med J. 2012;29(12):e4. [Crossref] [PubMed]
- Bulduklu Y. Hedef kitle bağlamında tamamlayıcı ve alternatif tıp uygulamaları [Complementary and alternative medicine practices in context of target group]. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2015;1(37):607-27. [Crossref]
- Peltzer K, Pengpid S. Prevalence and determinants of traditional, complementary and alternative medicine provider use among adults from 32 countries. Chin J Integr Med. 2018;24(8):584-90. [Crossref] [PubMed]
- Udo IA, Bassey OI, Bassey US, Akpan IV. Clinical and socio demographic profiles of complementary and alternative medicine users among outpatient clinic attendees in UYO, South-South Nigeria. Family Medicine & Medical Science Research. 2014;3(1):1-5. [Link]
.: İşlem Listesi