.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Sığınmacı Öğrencilerin de Yer Aldığı İlkokullarda Okul Sağlığı Hemşireliği Kapsamında Bazı Sağlık Sorunlarının Belirlenmesi: Tanımlayıcı ve Kesitsel Bir Çalışma
Determining Some Health Problems of Refugee Students within the Scope of School Health Nursing in Primary Schools: A Descriptive and Cross-Sectional Study
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2024;16(2):364-72
doi: 10.5336/nurses.2023-99874
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: İlkokul dönemindeki Türk ve sığınmacı öğrencilerin halk sağlığı hemşireliği boyutuyla okul sağlığı hemşireliği kapsamında bazı sağlık taramalarının yapılması ve sağlık sorunlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Türkiye'nin Ege bölgesinde bulunan bir ilde sığınmacı ailelerin yoğun olarak yaşadığı mahallelerde bulunan basit rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen 6 ilkokulda 1.315 öğrenci ile Mart 2021'de gerçekleştirilmiş tanımlayıcı ve kesitsel bir çalışmadır. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilmiş okul sağlığı öğrenci tarama formuyla toplanmıştır. Araştırma için etik izinler alınmıştır. Araştırmanın istatistiksel analizi SPSS 29.0 programında sayı, yüzde, ortalama ki-kare ve t-testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Öğrencilerin %90,8'i Türk, %9,2'si yabancı uyrukludur. Yabancı uyruklu öğrencilerin çoğunluğu İranlı ve Afganistanlıdır. Öğrencilerin %67,9'u normal kilodadır ancak; obez olma oranı Türk öğrencilerde daha yüksek, yabancı uyruklu öğrencilerde ise düşüktür. Öğrencilerin %13,8'inde görme kusuru, %0,5'inde şaşılık şüphesinin olduğu saptanmıştır. Türk öğrencilerde daha çok görme kusuru şüpheli olgu bulunurken, yabancı uyruklu öğrencilerde şaşılık şüpheli olgu vardır. Öğrencilerin %65,8'inde bir ve üzeri çürük diş, %5,2'sinin saçlı deride bit/sirke, %7,5'inin el hijyeninin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Türk ve yabancı uyruklu öğrencilerin görme kusuru ve el hijyeni değerlendirmeleri açısından aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardır. Sonuç: Bu araştırmanın sonuçları; öğrencilerde beden kitle indeksi, görme kusurları, hijyen davranışlarında yetersizlikler ve ağız-diş sağlığı sorunları olduğunu göstermiştir. Bu bulgular okul sağlığı hizmetleri kapsamında öğrencilerin sağlık sorunlarını belirlemek için taramaların yapılması, belirlenen sorunlara yönelik eğitim ve danışmanlık ihtiyacı olduğunu göstermektedir. Yabancı uyruklu öğrencilerin sağlık sorunlarının çözümünde; okul sağlık hizmetleri içine yerleştirilmiş ve kültürel olarak uyarlanmış sağlık bakım modellerinin kullanılması, bu çocukların sağlık bakım hizmetlerine ulaşmalarını kolaylaştırabilir. Öğrencilerin sağlığını koruma ve geliştirmeye odaklı okul sağlığı hizmetlerinin geliştirilmesi ve uygulanması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: İlkokul; okul sağlığı hemşireliği; öğrenciler; sağlık taraması; sığınmacılar
Amaç: İlkokul dönemindeki Türk ve sığınmacı öğrencilerin halk sağlığı hemşireliği boyutuyla okul sağlığı hemşireliği kapsamında bazı sağlık taramalarının yapılması ve sağlık sorunlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Türkiye'nin Ege bölgesinde bulunan bir ilde sığınmacı ailelerin yoğun olarak yaşadığı mahallelerde bulunan basit rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen 6 ilkokulda 1.315 öğrenci ile Mart 2021'de gerçekleştirilmiş tanımlayıcı ve kesitsel bir çalışmadır. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilmiş okul sağlığı öğrenci tarama formuyla toplanmıştır. Araştırma için etik izinler alınmıştır. Araştırmanın istatistiksel analizi SPSS 29.0 programında sayı, yüzde, ortalama ki-kare ve t-testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Öğrencilerin %90,8'i Türk, %9,2'si yabancı uyrukludur. Yabancı uyruklu öğrencilerin çoğunluğu İranlı ve Afganistanlıdır. Öğrencilerin %67,9'u normal kilodadır ancak; obez olma oranı Türk öğrencilerde daha yüksek, yabancı uyruklu öğrencilerde ise düşüktür. Öğrencilerin %13,8'inde görme kusuru, %0,5'inde şaşılık şüphesinin olduğu saptanmıştır. Türk öğrencilerde daha çok görme kusuru şüpheli olgu bulunurken, yabancı uyruklu öğrencilerde şaşılık şüpheli olgu vardır. Öğrencilerin %65,8'inde bir ve üzeri çürük diş, %5,2'sinin saçlı deride bit/sirke, %7,5'inin el hijyeninin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Türk ve yabancı uyruklu öğrencilerin görme kusuru ve el hijyeni değerlendirmeleri açısından aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardır. Sonuç: Bu araştırmanın sonuçları; öğrencilerde beden kitle indeksi, görme kusurları, hijyen davranışlarında yetersizlikler ve ağız-diş sağlığı sorunları olduğunu göstermiştir. Bu bulgular okul sağlığı hizmetleri kapsamında öğrencilerin sağlık sorunlarını belirlemek için taramaların yapılması, belirlenen sorunlara yönelik eğitim ve danışmanlık ihtiyacı olduğunu göstermektedir. Yabancı uyruklu öğrencilerin sağlık sorunlarının çözümünde; okul sağlık hizmetleri içine yerleştirilmiş ve kültürel olarak uyarlanmış sağlık bakım modellerinin kullanılması, bu çocukların sağlık bakım hizmetlerine ulaşmalarını kolaylaştırabilir. Öğrencilerin sağlığını koruma ve geliştirmeye odaklı okul sağlığı hizmetlerinin geliştirilmesi ve uygulanması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: İlkokul; okul sağlığı hemşireliği; öğrenciler; sağlık taraması; sığınmacılar
ABSTRACT
Objective: It is aimed to conduct some health screenings and determine the health problems of Turkish and refugee students in primary school within the scope of school health nursing. Material and Methods: The research is a descriptive and cross-sectional study conducted with 1,315 students in six primary schools selected in March 2021 by simple random sampling method in areas where refugee families live intensively in a province in the Aegean region of Türkiye. Data were collected with the school health student screening form developed by the researchers. Ethical permissions were obtained for the research. The statistical analysis of the study was evaluated using number, percentage, mean, chi-square, and t-test in SPSS 29.0 program. Results: 90.8% of the students are Turkish, while 9.2% are foreign nationals. The majority of foreign national students are Iranian and Afghan. Most students are of normal weight, but the obesity rate is higher among Turkish students and the rate of obesity is lower among foreign national students. 13.8% of the students have vision problems, while 0.5% have suspected strabismus. While more Turkish students have suspected vision problems, foreign national students have suspected strabismus. 65.8% of the students have one or more decayed teeth, 5.2% have lice/nits on their scalp, and 7.5% have inadequate hand hygiene. There is a statistically significant difference between Turkish and foreign national students in terms of vision problems, and hand hygiene evaluations. Conclusion: The results of this study have shown that students have problems with body mass index, vision problems, inadequate hygiene behavior, and oral/dental health. These findings indicate the need for screenings to identify students' health problems within the scope of school health services and the need for education and counseling for identified problems. The use of health care models placed within school health services and culturally adapted for foreign national students can facilitate access to health care services for these children in solving the health problems of foreign national students. It is recommended to develop and implement school health services focused on protecting and improving students' health.
Keywords: Primary schools; school health nursing; students; health survey; refugees
Objective: It is aimed to conduct some health screenings and determine the health problems of Turkish and refugee students in primary school within the scope of school health nursing. Material and Methods: The research is a descriptive and cross-sectional study conducted with 1,315 students in six primary schools selected in March 2021 by simple random sampling method in areas where refugee families live intensively in a province in the Aegean region of Türkiye. Data were collected with the school health student screening form developed by the researchers. Ethical permissions were obtained for the research. The statistical analysis of the study was evaluated using number, percentage, mean, chi-square, and t-test in SPSS 29.0 program. Results: 90.8% of the students are Turkish, while 9.2% are foreign nationals. The majority of foreign national students are Iranian and Afghan. Most students are of normal weight, but the obesity rate is higher among Turkish students and the rate of obesity is lower among foreign national students. 13.8% of the students have vision problems, while 0.5% have suspected strabismus. While more Turkish students have suspected vision problems, foreign national students have suspected strabismus. 65.8% of the students have one or more decayed teeth, 5.2% have lice/nits on their scalp, and 7.5% have inadequate hand hygiene. There is a statistically significant difference between Turkish and foreign national students in terms of vision problems, and hand hygiene evaluations. Conclusion: The results of this study have shown that students have problems with body mass index, vision problems, inadequate hygiene behavior, and oral/dental health. These findings indicate the need for screenings to identify students' health problems within the scope of school health services and the need for education and counseling for identified problems. The use of health care models placed within school health services and culturally adapted for foreign national students can facilitate access to health care services for these children in solving the health problems of foreign national students. It is recommended to develop and implement school health services focused on protecting and improving students' health.
Keywords: Primary schools; school health nursing; students; health survey; refugees
REFERANSLAR:
- Erkin Ö, Kılınç E. Okul sağlığı hemşireliği. Erkin Ö, Kalkım A, Göl İ, editörler. Halk Sağlığı Hemşireliği. 1. Baskı. Ankara: Çukurova Nobel Tıp Kitabevi; 2022. p.915-52.
- Alper Z, Ercan İ, Uncu Y. A meta-analysis and an evaluation of trends in obesity prevalence among children and adolescents in Turkey: 1990 through 2015. J Clin Res Pediatr Endocrinol. 2018;10(1):59-67. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Altuğ Özsoy S, Kalkım A, Emlek Sert Z. İlkokul öğrencilerinin sağlık durumunun ve sağlık risklerinin tanılanması [Identification of the state of health and health risks in primary school children]. Balıkesir Sağ Bil Derg. 2019;8(3):135-42. [Link]
- Meydanlıoğlu A, Sakınmaz E, Yiğit S, Ulusoy F, Şencan Keskin B, Demirel S. Antalya'da bir ilkokuldaki öğrencilerin sağlık taramaları ve belirlenen sorunlar [Health sciences and determined problems of students in an primary school in Antalya]. Halk Sağ Hemş Derg. 2019;1(2):15-25. [Link]
- Yılmaz A, Kocataş S. Ortaokul öğrencilerinde obezite sıklığı, beslenme davranışları ve fiziksel aktivite düzeyleri [Obesity prevalence, nutritional behaviors and physical activity levels in the secondary school students]. Halk Sağ Hemş Derg. 2019;1(3):66-83. [Link]
- Yıldırım B, Adana F, Kırağ N, Yeşilfidan D, Kaplan O. Aydın ili bir merkez ilkokulda göz tarama sonuçları [Results of eye screening in a primary school in the city center of Aydın]. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast Derg. 2018;8(2):132-8. [Crossref]
- Kırağ N, Bayık Temel A. İlkokul çağı çocuklarda görme taraması ile göz sağlığı sorunlarının belirlenmesi [Primary school age children determination of eye health problems with vision screening]. F.N. Hemş Derg. 2016;24(1):10-5. [Link]
- Zhang XJ, Lau YH, Wang YM, Kam KW, Ip P, Yip WW, et al. Prevalence of strabismus and its risk factors among school aged children: the Hong Kong Children Eye Study. Sci Rep. 2021;11(1):13820. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- UNHCR (The UN Refugee Agency). Child protection. Global Report 2022. p.140. Cited: October 06, 2023. Available from: [Link]
- Baauw A, Ritz N. Towards better healthcare for migrant and refugee children in Europe. Eur J Pediatr. 2018;177:161-2. [Crossref] [PubMed]
- Inkeroinen S, Hupli M, Stolt M. School nurses' experiences of health promotion for school-age asylum seekers. J Sch Nurs. 2023;39(3):229-37. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kjøllesdal M, Labberton AS, Reneflot A, Hauge LJ, Qureshi S, Surén P. Variation in disease in children according to immigrant background. Scand J Public Health. 2023;51(3):355-62. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- UNHCR (BM Mülteci Örgütü). [İnternet]. [Erişim tarihi: 06 Ekim 2023]. Erişim linki: [Link]
- UNHCR (The UN Refugee Agency). [Internet]. [Cited: October 06, 2023]. Refugee statistics. Available from: [Link]
- Göç İdaresi Başkanlığı [İnternet]. [Erişim tarihi: 03 Ekim 2023]. İstatistikler, Geçici Koruma. Erişim linki: [Link]
- Hjern A, Kling S. Health care needs in school-age refugee children. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(21):4255. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dığrak E, Eyimaya Öztürk A, Zengin H, Tezel A. İki devlet ilkokulundaki öğrencilerin sağlık tarama sonuçlarının değerlendirilmesi [Evaluation of health screening results of two public primary school students]. Turkish J Fam Med and Primary Care. 2020;14(2):289-98. [Crossref]
- World Health Organization. WHO Child Growth Standards: Training Course on Child Growth Assessment. Switzerland: WHO Press; 2018. p.15-8.
- Savaşhan Ç, Sarı O, Aydoğan Ü, Erdal M. İlkokul çağındaki çocuklarda obezite görülme sıklığı ve risk faktörleri [Obesity frequency in school children and related risk factors]. Türk Aile Hek Derg. 2015;19(1):14-21. [Crossref]
- Yazıcı-Gülay M, Korkmaz Z, Kaya-Erten Z, Gürbüz Z. Çocukların fiziksel aktivite, obezite düzeylerinin incelenmesi: Kayseri ili örneği [Investigation of the physical activity, obesity levels of children: Kayseri province case]. Genel Sağ Bil Derg. 2021;3(3):228-38. [Crossref]
- Ünlü U, Yıldız Çeltek N, Erdoğdu Ceylan E, Demir O. Research of socioeconomic status and school-based health screening results of study with children after two years of COVID-19 pandemic. J Health Sci Med. 2022;5(4):1002-8. [Crossref]
- Moncho J, Martínez-García A, Trescastro-López EM. Prevalence of overweight and obesity in children of immigrant origin in Spain: a cross-sectional study. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(3):1711. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Salami B, Olukotun M, Vastani M, Amodu O, Tetreault B, Obegu PO, et al. Immigrant child health in Canada: a scoping review. BMJ Glob Health. 2022;7(4):e008189. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Gursoy H, Basmak H, Yaz Y, Colak E. Vision screening in children entering school: Eskisehir, Turkey. Ophthalmic Epidemiol. 2013;20(4):232-8. [Crossref] [PubMed]
- Matsuo T, Matsuo C. The prevalence of strabismus and amblyopia in Japanese elementary school children. Ophthalmic Epidemiol. 2005;12(1):31-6. [Crossref] [PubMed]
- Hashemi H, Yekta A, Jafarzadehpur E, Ostadimoghaddam H, Eshrati B, Mohazzab-Torabi S, et al. The prevalence of strabismus in 7-year-old schoolchildren in Iran. Strabismus. 2015;23(1):1-7. [Crossref] [PubMed]
- Bruce A, Santorelli G. Prevalence and Risk Factors of Strabismus in a UK Multi-ethnic Birth Cohort. Strabismus. 2016;24(4):153-60. [Crossref] [PubMed]
- Caca I, Cingu AK, Sahin A, Ari S, Dursun ME, Dag U, et al. Amblyopia and refractive errors among school-aged children with low socioeconomic status in southeastern Turkey. J Pediatr Ophthalmol Strabismus. 2013;50(1):37-43. [Crossref] [PubMed]
- Bhusari S, Ilechukwu C, Elwishahy A, Horstick O, Winkler V, Antia K. Dental caries among refugees in europe: a systematic literature review. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(24):9510. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Leung AKC, Lam JM, Leong KF, Barankin B, Hon KL. Paediatrics: how to manage pediculosis capitis. Drugs Context. 2022;11:2021-11-3. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Campos Nogueira R, Nonato FR, Duchene Veauvy MC, Cavin AL, Al-Anbaki M, Graz B. Head lice at school: traditional medicine and community engagement. Health Equity. 2021;5(1):310-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Mumcuoglu KY, Pollack RJ, Reed DL, Barker SC, Gordon S, Toloza AC, et al. International recommendations for an effective control of head louse infestations. Int J Dermatol. 2021;60(3):272-80. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ryoo S, Hong S, Chang T, Shin H, Park JY, Lee J, et al. Prevalence of head louse infestation among primary schoolchildren in the Republic of Korea: nationwide observation of trends in 2011-2019. Parasites Hosts Dis. 2023;61(1):53-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Akbari M, Sheikhi S, Rafinejad J, Akbari MR, Pakzad I, Abdi F, et al. Prevalence of pediculosis among primary school-aged students in Iran: an updated comprehensive systematic review and meta-analysis. J Med Entomol. 2022;59(6):1861-79. [Crossref] [PubMed]
- Özkan Ö, Hamzaoğlu O, Yavuz M. Türkiye'de pedikulozis kapitis prevalansı ve yönetimi: sistematik derleme [The prevalence and management of pediculosis capitis in Turkey: a systematic review]. Turkiye Parazitol Derg. 2015;39(2):135-46. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi