.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Satisfaction with Quality and Access to Al-Masjid Al-Haram Services Among Persons with Disabilities During Umrah Season, 1441 H (2019-2020): Cross-sectional Study
Hicri 1441 (2019-2020) Umre Sezonunda Engelli Kişilerde Mescid-i Haram'a Ulaşım ve Kaliteden Memnuniyet Durumu: Kesitsel Çalışma
Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2021;41(3):242-9
doi: 10.5336/medsci.2021-82409
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: To assess satisfaction with quality and accessibility compliance to Al-Masjid Al-Haram services among wheelchair users, to determine how far the disability policy of Grand Mosque authorities has contributed to creation of accessible built environments. Material and Methods: A cross-sectional study was designed using a structured questionnaire to collect data from 377 wheelchair users visiting Al-Masjid Al-Haram in Makkah city during Umrah season 1441 H (2019-2020). We assessed socio-demographics, information on access to, use of and satisfaction with Al-Haram services which are essential for visitors to get in and out, moving around and using the services. Results: Services with highest satisfaction included accessibility, signboards, warning boards and pathways while parking space, enough lifts to easily reach toilets and cost of renting wheelchair were with the lowest level of satisfaction. Their satisfaction with overall provided services and overall experience in quality of provided services were above average (72.9% and 68.2%, respectively) and they were not statistically related with any socio-demographic variable (p>0.05). Conclusion: Our results may help authorities to drive future services in a meaningful direction to consider the needs of persons with disabilities and to improve usability and functionality of services provided at Al-Masjid Al-Haram to ensure a barrier-free environment for all.
Keywords: Satisfaction; accessibility; persons with disabilities; Al-Masjid Al-Haram
Objective: To assess satisfaction with quality and accessibility compliance to Al-Masjid Al-Haram services among wheelchair users, to determine how far the disability policy of Grand Mosque authorities has contributed to creation of accessible built environments. Material and Methods: A cross-sectional study was designed using a structured questionnaire to collect data from 377 wheelchair users visiting Al-Masjid Al-Haram in Makkah city during Umrah season 1441 H (2019-2020). We assessed socio-demographics, information on access to, use of and satisfaction with Al-Haram services which are essential for visitors to get in and out, moving around and using the services. Results: Services with highest satisfaction included accessibility, signboards, warning boards and pathways while parking space, enough lifts to easily reach toilets and cost of renting wheelchair were with the lowest level of satisfaction. Their satisfaction with overall provided services and overall experience in quality of provided services were above average (72.9% and 68.2%, respectively) and they were not statistically related with any socio-demographic variable (p>0.05). Conclusion: Our results may help authorities to drive future services in a meaningful direction to consider the needs of persons with disabilities and to improve usability and functionality of services provided at Al-Masjid Al-Haram to ensure a barrier-free environment for all.
Keywords: Satisfaction; accessibility; persons with disabilities; Al-Masjid Al-Haram
ÖZET
Amaç: Tekerlekli sandalye kullananlarda Mescid-i Haram'a ulaşma ve kalitesinden memnuniyeti değerlendirmek, Büyük Cami yetkililerinin engellilik politikalarının ulaşılabilir yapılı çevrelerin yaratılmasına ne ölçüde katkıda bulunduğunu belirlemek. Gereç ve Yöntemler: Hicri 1441 (2019-2020) Umre sezonunda Mekke'de bulunan Mescid-i Haram'ı ziyaret eden 377 tekerlekli sandalye kullanıcısının verileri yapılandırılmış bir anket formuyla toplanarak kesitsel bir çalışma yapıldı. Sosyo-demografik özellikleri, ziyaretçiler için içeri girip çıkmak, etrafta dolaşmak için ve hizmetlerden faydalanmak için önemli olan El-Haram hizmetlerine ulaşma ve kullanma ile ilgili bilgi düzeyleri değerlendirildi. Bulgular: En fazla memnuniyet ulaşılabilirlik, tabelalar, uyarı levhaları ve yollarla ilgiliyken, en düşük memnuniyet oranları park alanları, tuvaletlere kolayca ulaşmak için yeterli asansörler ve tekerlekli sandalye kira ücretleri ile ilgili bulunmuştur. Sağlanan tüm hizmetlerle ilgili ve sağlanan hizmetlerin kalitesi ile ilgili deneyimleri ortalamanın üzerindeydi (sırasıyla, %72.9 ve %68.2) ve hiçbir sosyo-demografik değişkenle istatistiksel olarak ilişkili değildi. Sonuç: Sonuçlarımız, yetkililerin engelleri olan kişilerin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak anlamlı bir yönde geleceği yönlendirmesine ve sağlanan hizmetlerin kullanılabilirliğini ve işlevselliğini geliştirmek için Mescid-i Haram'da engelsiz bir ortam sağlamak için yardımcı olabilir.
Anahtar Kelimeler: Memnuniyet; ulaşılabilirlik; engelli kişiler; Mescid-i Haram
Amaç: Tekerlekli sandalye kullananlarda Mescid-i Haram'a ulaşma ve kalitesinden memnuniyeti değerlendirmek, Büyük Cami yetkililerinin engellilik politikalarının ulaşılabilir yapılı çevrelerin yaratılmasına ne ölçüde katkıda bulunduğunu belirlemek. Gereç ve Yöntemler: Hicri 1441 (2019-2020) Umre sezonunda Mekke'de bulunan Mescid-i Haram'ı ziyaret eden 377 tekerlekli sandalye kullanıcısının verileri yapılandırılmış bir anket formuyla toplanarak kesitsel bir çalışma yapıldı. Sosyo-demografik özellikleri, ziyaretçiler için içeri girip çıkmak, etrafta dolaşmak için ve hizmetlerden faydalanmak için önemli olan El-Haram hizmetlerine ulaşma ve kullanma ile ilgili bilgi düzeyleri değerlendirildi. Bulgular: En fazla memnuniyet ulaşılabilirlik, tabelalar, uyarı levhaları ve yollarla ilgiliyken, en düşük memnuniyet oranları park alanları, tuvaletlere kolayca ulaşmak için yeterli asansörler ve tekerlekli sandalye kira ücretleri ile ilgili bulunmuştur. Sağlanan tüm hizmetlerle ilgili ve sağlanan hizmetlerin kalitesi ile ilgili deneyimleri ortalamanın üzerindeydi (sırasıyla, %72.9 ve %68.2) ve hiçbir sosyo-demografik değişkenle istatistiksel olarak ilişkili değildi. Sonuç: Sonuçlarımız, yetkililerin engelleri olan kişilerin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak anlamlı bir yönde geleceği yönlendirmesine ve sağlanan hizmetlerin kullanılabilirliğini ve işlevselliğini geliştirmek için Mescid-i Haram'da engelsiz bir ortam sağlamak için yardımcı olabilir.
Anahtar Kelimeler: Memnuniyet; ulaşılabilirlik; engelli kişiler; Mescid-i Haram
REFERANSLAR:
- United Nations, Department of Economic and Social Affairs. Disability and Development Report. Realizing the Sustainable Development Goals by, for and with persons with disabilities. New York, 2018. [Link] (Last accessed August 10, 2020)
- United Nations [Internet]. [Cited: 10.08.2020]. International Day of Persons with Disabilities 3 December. Background: Inclusive society and deve lopment. Available from: [Link]
- Al Ju'beh K. Disability inclusive development toolkit 2015. Bensheim: CBM. [Link]
- Al-Jadid MS. Disability in Saudi Arabia. Saudi Med J. 2013;34(5):453-60. [PubMed]
- Kingdom of Saudi Arabia vision 2030. [Link]
- Diplomatic News Agency [Internet]. © 2018 DNA News Agency. [Cited: 09.02.2018]. Special measures in holy mosque of Makkah for disabled people. Available from: [Link]
- American with Disability Act Accessibility Guidelines (ADAAG), 1990. [Link] (Last accessed March 5, 2021)
- Ministry of Municipal and Rural Affairs. Makkah City Profile, United Nations Human Settlements Programme (UN-Habitat). 2019. [Link]
- Rivano-Fischer D. Wheelchair accessibility of public buildings in Al Ain, United Arab Emirates (UAE). Disabil Rehabil. 2004;7;26(19):1150-7. [Crossref] [PubMed]
- Fouts BS, Andersen E, Hagglund K. Disability and satisfaction with access to health care. J Epidemiol Community Health. 2000;54(10): 770-1. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Lu W, Zhang C, Ni X, Liu H. Do the elderly need wider parking spaces? Evidence from experimental and questionnaire surveys. Sustainability. 2020;12(9):3800. [Crossref]
- The Grand Mosque in Mecca honors its visitors with special needs. Al Arabiya Net. (Translated from Arabic). [Link] (Last accessed May 20, 2020)
- Alkawai FM, Alowayyed AS. Barriers in accessing care services for physically disabled in a hospital setting in Riyadh, Saudi Arabia, cross-sectional study. J Community Hosp Intern Med Perspect. 2017;6;7(2):82-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Castro SS, Lefèvre F, Lefèvre AM, Cesar CL. Accessibility to health services by persons with disabilities. Rev Saude Publica. 2011;45(1):99-105. [Crossref] [PubMed]
- Mendonça KMPP, Guerra RO. Development and validation of an instrument to measuring patient satisfaction with physical therapy. Rev Bras Fisioter. 2007;11(5):369-76. [Link]
- Ujang N. Place attachment and continuity of urban place identity. Asian J Environ-Behav Stud. 2010;1(2):61-76. [Link]
- Mayer P, Güldenpfennig F, Panek P. Towards smart adaptive care toilets. Stud Health Technol Inform. 2019;260:9-16. [PubMed]
- Abdul Kadir S, Jamaludin M. Users' satisfaction and perception on accessibility of public buildings in Putrajaya: access audit study. Procedia Soc Behav Sci. 2012;50:429-41. [Crossref]
- Asfaw B, Azage M, Gebregergs GB. Latrine access and utilization among people with limited mobility: a cross sectional study. Arch Public Health. 2016;1;74:9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 210 doors in the Grand Mosque in Mecca serve pilgrims during Ramadan. Alwatan. (Translated from Arabic). [Link] (Last accessed March 20, 2020)
- Jung Y, Bridge C, Mills S. Cost-benefit analysis of ramps versus lifts. Sydney: Home Modification Infor mation Clearinghouse. Evidence Based Research. 2010. [Link]
- Mattie JL, Borisoff JF, Wong AS, Miller WC. User perceptions of existing home access solutions and a novel home access device. Disabil Rehabil Assist Technol. 2016; 11(8):668-77. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Mulazadeh MA, Al-Harbi TS. Design of the built environment and the integration of wheelchair users in the Kingdom of Saudi Arabia: commentary and exploratory study. J Dev Disabil. 2016;22(2):121-37. [Link]
- Palad YY, Barquia RB, Domingo HC, Flores CK, Padilla LI, Ramel JM. Scoping review of instruments measuring attitudes toward disability. Disabil Health J. 2016;9(3):354-74. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi