Amaç: Bu çalışma, pediatri servislerinde çalışan hemşirelerin kültürel duyarlılıkları ve mülteci hastalara yönelik aile merkezli bakım uygulamaları ve ebeveynlerin beklentilerinin belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, pediatri servislerinde çalışan, gönüllü olan 100 hemşire ve çalışmaya katılmayı kabul eden 80 mülteci çocuk ebeveyni ile yürütülmüştür. Çalışma öncesi etik kurul onayı, kurum izni, katılımcıların yazılı onamı alınmıştır. Verilerin toplanmasında, hasta çocuk ve ebeveyn tanıtım formu, hemşireler için kişisel bilgi formu, hemşireler için Aile Merkezli Bakım Anketi ve Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; Cronbach alfa değeri, tanımlayıcı istatistikler, uygun parametrik (Student t-testi, tek yönlü ANOVA testi) ve Pearson korelasyon testleri kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmada, pediatri servisinde çalışmaktan memnun ve çalışmaya istekli olduğunu belirten hemşirelerin, kültürel duyarlılık puan ortalamalarının diğerlerine göre yüksek olduğu saptanmıştır (p>0,05). Pediatri servisinde çalışma isteği olan ve pediatri servisinde çalışmaktan memnun olduğunu ifade eden ve aile merkezli bakıma yönelik bilgi sahibi olan hemşirelerin aile merkezli bakım puan ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p>0,05). Ailelerin bakım beklentilerine göre hemşirelerin kültürel duyarlılık ve aile merkezli bakım puan ortalamaları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Hemşirelerin aile merkezli bakım puan ortalamaları ile kültürel duyarlılık puan ortalamaları arasında pozitif zayıf doğrusal ilişki olduğu saptanmıştır (r=0,355, p<0,001). Sonuç: Hemşirelerin kültürel odaklı aile merkezli bakım uygulamalarını artırmaya yönelik eğitimler ve farkındalık çalışmaları yapılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Aile merkezli bakım; kültürel duyarlılık; mülteci çocuk ailesi; pediatri hemşiresi
Objective: This study was conducted to determine the cultural sensitivity of nurses working in pediatric clinics, and family centered care practices for refugee patients and expectations of the parents. Material and Methods: The study was conducted with 100 volunteering nurses working in pediatric services and 80 refugee child parents who agreed to participate in the study. The ethics committee approval, institutional permission, verbal and written consent of the participants were obtained to conduct the study. The data was collected by patient child and parent identification form, the personal information forms for nurses, Family Centered Care Questionnaire for the nurses, and Intercultural Sensitivity Scale. Descriptive statistics, Cronbach's alpha, Student t-test, one-way ANOVA and Pearson correlation tests were used in evaluating the data. Results: It was found that the nurses with postgraduate education, desirous to work and satisfied with working in pediatrics (p>0.05) have higher cultural sensitivity average scores. It was determined that the nurses with desirous to work and satisfied with working in pediatrics, and having knowledge about familycentered care have higher family centered care average scores (p>0.05). According to the care expectations of the families, it was determined that there was no significant difference between the nurses' cultural sensitivity and family centered care average scores (p>0.05). A positive weak linear relationship was determined between the family centered care and cultural sensitivity average scores of the nurses (r=0.355, p<0.001). Conclusion: Training and awareness studies should be conducted to increase culturally oriented family-centered care practices of nurses.
Keywords: Family centered care; cultural awareness; family of refugee child; pediatric nurses
- Boztepe H. Pediatri hemşireliğinde aile merkezli bakım [Family centered care in pediatric nursing: review]. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2009;1(2):88-93. [Link]
- Başay BK, Başay Ö, Ürüt A, Hasmercan B, Uysal M, Usul BE. Hastanede yatarak tedavi gören çocuklar: Psikososyal uyumu etkileyen faktörler üzerine bir araştırma [Hospitalized children: A study on the factors affecting psychosocial adjustment]. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2020;23(4):402-13. [Link]
- Sarman A, Sarman E. Gözden kaçırılan bir konu: Çocuğun hastanede yatmasının aile üzerindeki olumsuz etkileri ve önleyici hemşirelik yaklaşımları [An overlooked issue: negative effects of child's hospital treatment on family and preventive nursing approaches]. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi. 2020;2(2):113-20. [Link]
- Öztürk C, Ayar D. Pediatri hemşireliğinde aile merkezli bakım [The practice of art in pediatric nursing]. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2014;7(4):315-20. [Link]
- Özkan S, Taş Arslan F. Hastanede yatan çocukta aile merkezli bakım [Family centered care for hospitalized children]. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi. 2018;12:161-79. [Link]
- Gürol A, Polat S. Pediatride aile merkezli bakım yaklaşımı: Bir sistematik derleme [Family-centered care approach in pediatria: a systematic review]. Türkiye Klinikleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği-Özel Konular. 2019;5(2):63-70. [Link]
- Söyünmez S, Koç ET. Pediatri hemşireliğinde aile merkezli bakım [Family centered care in pediatric nursing]. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2020;1(3):141-8. [Link]
- Alderson P. European charter of children's rights. Bull Med Ethics. 1993;92:13-5. [PubMed]
- Aldem M, Geçkil E. Pediatri hemşireliğinde aile merkezli bakım kavramı ve ilkeleri. Geçkil E, editör. Pediatri Hemşireliğinde Aile Merkezli Bakım. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2019. p.1-4. [Link]
- Shields L. What is "Family-centered care"? European Journal for Person Centered Healthcare. 2015;3(2):139-44. [Link]
- Pepe M, Yiğit R. Çocuk sağlığı bağlamında savaş, göç ve pediatri hemşireliği [War, migration in the child health context and pediatrics nursing]. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2021;6(2):121-6. [Link]
- Peltokorpi V. Intercultural communication in foreign subsidiaries. The influence of expatriates' language and cultural competencies. Scandinavian Journal of Management. 2010;26(2):176-88. [Crossref]
- Du Toit G, Roberts G, Sayre PH, Bahnson HT, Radulovic S, Santos AF, et al; LEAP Study Team. Randomized trial of peanut consumption in infants at risk for peanut allergy. N Engl J Med. 2015;372(9):803-13. Erratum in: N Engl J Med. 2016;375(4):398. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Tuzcu A, Gözüm S. Toplum temelli sağlık hizmetlerinde kültürlerarası yeterli yaklaşımın önemi. Tanrıverdi G, editör. Kültürlerarası Hemşirelik. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2019. p.6-9. [Link]
- Aydın D, Şahin N, Akay B. Göç olayının çocuk sağlığı üzerine etkileri [Effects of immigration on children's health]. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi. 2017;7(1):8-14. [Link]
- Hacıhasanoğlu Aşılar R, Yıldırım A. Göçün sosyal ve ruhsal etkileri ve hemşirelik. Aydın Avci İ, editör. Göç ve Göçmen Sağlığı. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2018. p.10-20. [Link]
- Mülteciler Derneği [İnternet]. Mülteciler Derneği|Tüm Hakları Saklıdır © 2020 [Erişim tarihi: 20 Kasım 2020]. Türkiye'deki Suriyeli Sayısı. Erişim linki: [Link]
- Polat DC, Akcan E. Hemşirelik öğrencilerinin yabancı uyruklu hastalara bakım vermede yaşadığı güçlükler [Difficulties experienced of nursing students who give care foreign patients]. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;19. [Link]
- Şatır N, Aydın Avcı İ. Göçmenlere bakım veren hemşirelerin yaşadığı güçlükler ve kültürel duyarlılıkları [The cultural sensitivity and nurses experienced by nurses care of immigrants]. SETSCI Conference Proceedings. 2019;4(9):6-14.[Link]
- Geçkil E, Aldem M, Kaleci E. Effects of migration on child health. Journal of Human Sciences. 2017;14(1):171-86. [Crossref]
- Diaz C, Clarke PN, Gatua MW. Cultural competence in rural nursing education: are we there yet? Nurs Educ Perspect. 2015;36(1):22-6. [Crossref] [PubMed]
- Douglas MK, Pierce JU, Rosenkoetter M, Pacquiao D, Callister LC, Hattar-Pollara M, et al. Standards of practice for culturally competent nursing care: 2011 update. J Transcult Nurs. 2011;22(4):317-33. [Crossref] [PubMed]
- Doğan B. Hastaneye yatan çocuğun bakımına ebeveynlerin katılımı konusunda, hemşirelerin, doktorların ve ebeveynlerin görüşleri ve beklentileri [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Başkent Üniversitesi; 2010. [Link]
- Bulduk S, Tosun H, Ardıç E. Türkçe kültürler arası duyarlılık ölçeğinin hemşirelik öğrencilerinde ölçümsel özellikleri [Measurement properties of Turkish intercultural sensitivity scale among nursing students]. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi. 2011;19(1):25-31. [Link]
- Kürtüncü M, Arslan N, Çatalçam S, Yapıcı G, Hırçın G. Yataklı tedavi kurumlarında çalışan hemşirelerin kültürlerarası duyarlılıkları ile sosyo-demografik özellikleri ve empati düzeyleri arasındaki ilişkisi [Association between cross-cultural sensitivities and socio-demographic characteristics and empathy levels of nurses working at inpatient treatment institutions]. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2018;20(1):44-56. [Link]
- Karlıdağ Arlı Ş, Bakan AB. Cerrahi hemşirelerde merhamet ve kültürlerarası duyarlılığı etkileyen faktörler [The factors affecting compassion and ıntercultural sensitivity among the surgical nurses]. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2018;27(4):277-83. [Link]
- Yilmaz M, Toksoy S, Direk ZD, Bezirgan S, Boylu M. Cultural sensitivity among clinical nurses: a descriptive study. J Nurs Scholarsh. 2017;49(2):153-61. [Crossref] [PubMed]
- Grant J, Parry Y, Guerin P. An investigation of culturally competent terminology in healthcare policy finds ambiguity and lack of definition. Aust N Z J Public Health. 2013;37(3):250-6. [Crossref] [PubMed]
- Yılmaz M, Yeni C, Avcı E, Uluk N. Aile sağlığı merkezlerinde çalışan hemşire/ebelerin kültürel duyarlılık ve kültürel beceri düzeylerinin incelenmesi [Investigation of cultural sensitivity and cultural skills of nurse/midwives working in family health centers]. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2019;12(3):170-8. [Link]
- Lin MH, Wu CY, Hsu HC. Exploring the experiences of cultural competence among clinical nurses in Taiwan. Appl Nurs Res. 2019;45:6-11. [Crossref] [PubMed]
- Feeg VD, Paraszczuk AM, Çavuşoğlu H, Shields L, Pars H, Al Mamun A. How is family centered care perceived by healthcare providers from different countries? An international comparison study. J Pediatr Nurs. 2016;31(3):267-76. [Crossref] [PubMed]
- Akdeniz Uysal D, Yiğit R. Evaluation of the association of level of self-efficacy of nurses and contribution of inclusion of parents in the care of patients by the nurses. Health MED. 2017;11(3):112-23. [Link]
- Boztepe H, Kerimoğlu Yıldız G, Çınar S, Ay A. Çocuğu hastanede yatan ebeveynlerin aile merkezli bakım alma durumlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi [Determination of factors affecting the status of hospitalized child's parent for receiving family-centered care]. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;10(4):748-55. [Crossref]
- Committee On Hospital Care And Institute For Patient- and Family-Centered Care. Patient- and family-centered care and the pediatrician's role. Pediatrics. 2012;129(2):394-404. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi