Amaç: Bu çalışma, çalışan bireylere verilen beslenme eğitiminin bireylerin antropometrik ölçümleri, sağlıklı yaşam davranışları ve beslenme bilgi düzeylerini üzerine etkisini ölçmek amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Mart 2019-Mayıs 2019 tarihleri arasında çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden, yaşları 18-64 arasında 40'ı kadın 41'i erkek toplam 81 ofis çalışanı birey üzerinde yürütülmüştür. Bireylere ilk görüşmede sosyo-demografik özellikleri, genel sağlık durumları, bazı beslenme alışkanlıkları anket formu ile sorgulanmıştır. Bireylere beslenme bilgi düzeyi testi ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II (SYBDÖ II) uygulanmış, antropometrik ölçümleri alınmıştır. Tüm katılımcılara belirlenen gün ve saatte şirketin toplantı salonunda yüz yüze ve sözel anlatım şeklinde araştırmayı yapan diyetisyen tarafından bilgilendirme yapılmıştır. Eğitim görsel olarak power point sunum ile desteklenmiştir. Eğitimden 1 ay sonra bireylere tekrar beslenme bilgi düzeyi testi ve SYBDÖ II ölçeği uygulanmış, antropometrik ölçümleri alınmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan kadınların yaş ortalaması 36.1±6.54 yıl, erkeklerin yaş ortalaması ise 38.0±7.03 yıldır. Kadınların eğitim öncesinde vücut ağırlığı ortalaması 63.9±9.45 kg, BKI ortalamaları 24.05±4.28 kg/m2, bel çevresi ortalamaları 90.10±7.93 olarak belirlenmiştir. Erkeklerin eğitim öncesinde vücut ağırlıkları ortalaması 83.7±9.61 kg, BKI ortalaması 26.57±3.25 kg/m2, bel çevresi ortalaması 96.85±7.31 cm, kalça çevresi ortalaması 105.53±5.16 cm olarak bulunmuştur. Kadın ve erkeklerde antropometrik ölçümler bakımından eğitim öncesinde ve sonrası arasındaki farklar istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Bireylerin eğitim sonrasında beslenme bilgi puanı ortalamasının arttığı saptanmıştır (p<0.05). Bireylerin eğitim öncesinde aldıkları SYBDÖ II toplam puan ortalaması 131.4±17.92 iken, eğitim sonrasında 134.8±16.58 olduğu bulunmuştur. Eğitim öncesi ve eğitim sonrasında su tüketimi ile SYBDÖ II ölçeği arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p<0.05). SYBDÖ II ölçek puanı ve beslenme bilgi düzeyi arasında hem eğitim öncesinde hem de eğitim sonrasında pozitif yönde ilişki saptanmış ve istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Çalışanlara verilen beslenme eğitiminin antropometrik ölçümler, beslenme bilgi düzeyi ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları üzerinde etkili olduğu görülmektedir. Bireylere işyerlerinde düzenli olarak sağlıklı beslenme eğitimlerinin verilmesi eğitimin etkili ve kalıcı olmasını sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Beslenme; beslenme eğitimi; beslenme alışkanlıkları; sağlıklı yaşam biçimi davranışları
Objective: This study was designed to determine the effect of nutrition education given to individuals to measuring anthropometric measurements, healthy life behaviours and nutritional knowledge levels. Material and Methods: This study is conducted between March 2019-May 2019 on a total of 81 voluntary participants between 18-64 years old among which 40 are female and 41 are male. In first interview, survey form is applied to collect information about socio-demographical properties, general health conditions, eating habits. Nutritional knowledge level test and Healthy Lifestyle Behaviour Scale II (HLBS II) is applied of individuals Anthropometric measurements are recorded. All participants were informed by the dietician who conducted the research in the form of face-to-face and verbal expression in the meeting hall of the company on the specified day and time. The training is supported by visual power point presentation. 1 month after the training, nutritional knowledge level test and HLBS II scale was applied, anthropometric measurements were taken again. Results: Age average of participant females is 36.1±6.54 years and age average of participant males is 38.0±7.03 years. For female participants, average body weight is 63.9±9.45 kg, average BMI is 24.05±4.28 kg/m2, average waist measurement is 90.10±7.93, before training. For male participants, average body weight is 83.7±9.61 kg, average BMI is 26.57±3.25 kg/m2, average waist measurement is 96.85±7.31, average hip circumference 105.53±5.16 before training. There are statistically significant difference in females and males for anthropometric measurements between before and after training (p<0.05). It is determined that nutritional knowledge score of individuals increased after training. (p<0.05). While total average HLBS II score of individuals before education is 131.4±17.92, score after education is 134.8±16.58. Positive and significant relationship between water consumption before and after education and SYBDÖ II scale is determined (p<0.05). Positive and statistically significant relationship between HLBS II scale score and nutritional knowledge level is found for both before and after education conditions (p<0.05). Conclusion: It is seen that nutrition education provided to employees increased anthropometric measurements, nutritional knowledge level, physical activities and healthy lifestyle behaviours. Providing regular healthy nutritional trainings to individuals in workplaces will make these trainings effective and permanent.
Keywords: Nutrition; nutrition education; dietary habits; healthy life style behaviors
- Baysal A. Beslenme. 13. Baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi; 2011. p.9-10.
- Besler HT, Rakıcıoğlu N, Ayaz A. Türkiye'ye özgü besin ve beslenme rehberi. Yenilenmiş 1. Baskı. Ankara: Merdiven Reklam Tanıtım; 2015. p.93.
- Merdol T. Okul öncesi dönem eğitimi veren kişi ve kurumlar için beslenme eğitimi rehberi. 1. Baskı. İstanbul: Özgür Yayınları; 1999.
- Worsley A. Nutrition knowledge and food consumption: can nutrition knowledge change food behaviour? Asia Pac J Clin Nutr. 2002;11 Suppl 3:S579-85. [Crossref] [PubMed]
- Yardımcı H, Özçelik AÖ. [Meal patterns of university students and the impact of nutrition education on their nutritional knowledge]. Bes Diy Derg. 2015;43(1):19-26.
- Baysal A. Genel beslenme. 10. Baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi; 2000. p.146.
- FAO. Preventing Micronutrient Malnutrition: A guide to Food-based Approaches-A manual for policy makers and programme planners. 1997. http://www.fao.org/3/x5244e/X5244e00.htm
- Wardle J, Parmenter K, Waller J. Nutrition knowledge and food intake. Appetite. 2000;34(3):269-75. [Crossref] [PubMed]
- Kutluay Merdol T. Beslenme eğitimi ve danışmanlığı. T. C. Sağlık bakanlığı temel sağlık hizmetleri genel müdürlüğü beslenme ve fiziksel aktiviteler daire başkanlığı. 1. Baskı. Ankara: Klasmat Matbaacılık; 2008. p.19.
- Akdevelioğlu Y. Banka çalışanlarının beslenme durumlarının değerlendirilmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012;(3):15-20.
- Brown LB, Larsen KJ, Nyland NK, Eggett DL. Eating competence of collage students in an introductory nutrition course. J Nutr Educ Behav. 2013;45(3):269-73. [Crossref] [PubMed]
- Schulte PA,Wagner GR, Ostry A, Blanciforti LA, Cutlip RG, Krajnak KM, et al. Work, obesity, and occupational safety and health. Am J Public Health. 2007;97(3):428-36. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Walker SN, Sechrist KR, Pender NJ. The health-promoting lifestyle profile: development and psychometric characteristics. Nurs Res. 1987;36(2):76-81. [Crossref] [PubMed]
- Walker SN, Hill-Polerecky DM. Psychometric evaluation of the health- promoting lifestyle profile II. unpublished manuscript, university of Nebraska Med Cent. Omaha. 1996.
- Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği 2'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. C.Ü Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;12(1):1-13.
- Oenema A, Brug J, Lechner L. Web-based tailored nutrition education: results of a randomized controlled trial. Health Educ Res. 2001;16(6):647-60. [Crossref] [PubMed]
- Lindén AL, Nyberg M. The workplace lunch room: an arena for multicultural eating. Int J Consumer Studies. 2009;33(1):42-8. [Crossref]
- Nyberg M, Olsen Tvedebrink TD. Meals at work: integrating social and architectural aspects. Int J Workplace Health Management. 2010;3(3):222-32. [Crossref]
- T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat-db/Yayinlar/kitaplar/diger-kitaplar/TBSA-Beslenme-Yayini.pdf (Erişim tarihi: 05.09.2020)
- Kim HJ, Hong JI, Mok HJ, Lee KM. Effect of workplace-visiting nutrition education on anthropometric and clinical measures in male workers. Clin Nutr Res. 2012;1(1):49-57. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sim KS, Lee KH. The effect of nutrition education on nutrition knowledge and health improvement in dyslipidemic industrial employees. J Korean Diet Assoc. 2012;18(1):43-58. [Crossref]
- Sabbağ Ç, Sürücüoğlu MS. [Evaluation of the influence of the nutrition education to be provided to the primary students on the nutrition attitudes and behaviors]. Electronic Journal of Food Technologies. 2011;6(3):1-13.
- Özenoğlu A, Yalnız T, Uzdil Z. [The effect of health education on nutritional status and healthy life style behavior among university student]. ACU Sağlık Bil Derg. 2018;9(3):234-42.
- Tanrıverdi H, Işık S. [Health professional conduct business with healthy life style investigation of the relationship between quality of life]. Sosyal Bilimler Dergisi. 2014;7:125-34.
- Cihangiroğlu Z, Deveci SE. Fırat Üniversitesi Elazığ Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi. 2011;16(2):78-83.
- Karadamar M, Yiğit R, Sungur MA. [Evaluation of healthy lifestyle behaviours in adolescents]. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;17(3):131-9.
- Anderson LM, Quinn TA, Glanz K, Ramirez G, Kahwati LC, Johnson DB, et al. The effectiveness of worksite nutrition and physical activity interventions for controlling employee overweight and obesity: a systematic review. Am J Prev Med. 2009;37(4):340-57. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi