.: DERLEME
Öjenizm Kavramına Adli Bilimler Kapsamında Disiplinlerarası Bakış: Öjenik Hareketin Hukuki Boyutu, Genetik Boyutu ve Psikolojik Boyutu: Geleneksel Derleme
An Interdiciplinary Approach to Eugenism in Forensic Sciences: Legal, Genetic and Psychological Aspects of Eugenism: Traditional Review
Turkiye Klinikleri J Foren Sci Leg Med. 2021;18(2):155-64
doi: 10.5336/forensic.2020-79700
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Öjenik hareket, uygulamalarını nesli ıslah etmek amacıyla biyolojik ve genetik temellere dayandırarak, iyi ırkın çoğalmasını, kötü ırkın çoğalmasının engellenmesini ve bu şekilde ıslah edilmiş ari bir ırk oluşturulması fikrini savunmaktadır. Nesli ıslah etmek için de engelliler, hastalar, suçlular gibi grupların toplumdan tecrit edilmesi, kısırlaştırılması ve hatta yok edilmesi gerektiği savunulmaktadır. Bu fikir, ulus devletlerinin oluşmasıyla bazı devletler tarafından da desteklenmiştir. Ancak öjenik hareketin, ileri sürdüğü fikirlerin sınırlarının oldukça geniş olması sebebiyle ırkçılıkla bütünleşerek, tehlikeli boyutlara ulaşması kaçınılmaz olmuştur. Bu çalışmada ise bir yandan iyi bir nesil oluşturma gibi pozitif bir fikri öne süren, diğer yandan insanların temel haklarının yok sayılmasına kadar giden uygulamaları savunan öjeni hareketinin hukuki, genetik ve psikolojik açıdan değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada, öncelikle öjenik hareketin görünüş biçimlerinin evrensel hukukta nasıl yorumlandığı ve yerel mevzuatta nasıl bir düzenlemeyle karşılaşıldığı incelenmiştir. Bunun yanında, modern hukuk açısından öjenik çalışmalara ilişkin düzenlemelerin ne yönde evirildiğine değinilmiştir. Öjeni hareketinin motivasyon kaynağında, 'patolojik narsizm' ve 'antisosyal yapı'ya işaret eden, 'amaçtaki mükemmele ulaşmak ve bunun için de saldırganlığa başvurmayı hak görme'nin olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda çalışmanın psikolojik boyutunda, öjenizmin motivasyonunu anlamak için antisosyal yapı ve narsistik yapının incelenmesi düşünülmüştür. Öjenik hareketlerin genetik sürecine bakıldığında, nesli ıslah etme ve kusurlu sayılan genlerin taşınmasını önleme amacıyla yapılan müdahaleler görülmüş ve bunlar negatif öjeniye dâhil edilmiştir. Öte yandan, genetik araştırmaların ilerlemesiyle beraber pozitif öjeni kapsamında, genetik bilginin insan üremesi bağlamında nasıl kullanılabileceğine de değinilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Öjenizm; adli bilimler; adli psikoloji; adli genetik; hukuk
Öjenik hareket, uygulamalarını nesli ıslah etmek amacıyla biyolojik ve genetik temellere dayandırarak, iyi ırkın çoğalmasını, kötü ırkın çoğalmasının engellenmesini ve bu şekilde ıslah edilmiş ari bir ırk oluşturulması fikrini savunmaktadır. Nesli ıslah etmek için de engelliler, hastalar, suçlular gibi grupların toplumdan tecrit edilmesi, kısırlaştırılması ve hatta yok edilmesi gerektiği savunulmaktadır. Bu fikir, ulus devletlerinin oluşmasıyla bazı devletler tarafından da desteklenmiştir. Ancak öjenik hareketin, ileri sürdüğü fikirlerin sınırlarının oldukça geniş olması sebebiyle ırkçılıkla bütünleşerek, tehlikeli boyutlara ulaşması kaçınılmaz olmuştur. Bu çalışmada ise bir yandan iyi bir nesil oluşturma gibi pozitif bir fikri öne süren, diğer yandan insanların temel haklarının yok sayılmasına kadar giden uygulamaları savunan öjeni hareketinin hukuki, genetik ve psikolojik açıdan değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada, öncelikle öjenik hareketin görünüş biçimlerinin evrensel hukukta nasıl yorumlandığı ve yerel mevzuatta nasıl bir düzenlemeyle karşılaşıldığı incelenmiştir. Bunun yanında, modern hukuk açısından öjenik çalışmalara ilişkin düzenlemelerin ne yönde evirildiğine değinilmiştir. Öjeni hareketinin motivasyon kaynağında, 'patolojik narsizm' ve 'antisosyal yapı'ya işaret eden, 'amaçtaki mükemmele ulaşmak ve bunun için de saldırganlığa başvurmayı hak görme'nin olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda çalışmanın psikolojik boyutunda, öjenizmin motivasyonunu anlamak için antisosyal yapı ve narsistik yapının incelenmesi düşünülmüştür. Öjenik hareketlerin genetik sürecine bakıldığında, nesli ıslah etme ve kusurlu sayılan genlerin taşınmasını önleme amacıyla yapılan müdahaleler görülmüş ve bunlar negatif öjeniye dâhil edilmiştir. Öte yandan, genetik araştırmaların ilerlemesiyle beraber pozitif öjeni kapsamında, genetik bilginin insan üremesi bağlamında nasıl kullanılabileceğine de değinilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Öjenizm; adli bilimler; adli psikoloji; adli genetik; hukuk
ABSTRACT
The eugenic movement, having laid its practices on biological and genetic foundations to rehabilitate the generation, advocates the idea of promoting the reproduction of the good race and preventing the reproduction of the bad race and thus, the creation of a pure race. It is argued that groups such as the disabled, sick and criminals should be isolated, sterilized and even exterminated to rehabilitate the generation. However, having integrated with racism, the eugenic movement reached dangerous dimensions. This study aims to evaluate the eugenics with both positive and negative aspects from a legal, genetic and psychological perspective. The study tries to assess the interpretation of the examples of eugenics in universal law and its implementations in local legislation. In regard with the psychological aspect of the study, it is thought that the motivation source of the eugenic movement is 'achieving the ultimate perfection and sense of entitlement to resort to violence and the use of force as a means', which indicates 'pathological narcissism' and 'antisocial structure'. Considering the genetic aspect of eugenic movements, interventions to rehabilitate and prevent the transmission of defective genes have been seen and these were classified under negative eugenics. Considering the genetic aspect of eugenic movements in history, interventions to rehabilitate the generation were classified as both negative and positive eugenics. On the other hand, within the scope of positive eugenics, how genetic information can be utilized in the context of human reproduction is also addressed.
Keywords: Eugenics; forensic science; forensic psychology; forensic genetics; jurisprudence
The eugenic movement, having laid its practices on biological and genetic foundations to rehabilitate the generation, advocates the idea of promoting the reproduction of the good race and preventing the reproduction of the bad race and thus, the creation of a pure race. It is argued that groups such as the disabled, sick and criminals should be isolated, sterilized and even exterminated to rehabilitate the generation. However, having integrated with racism, the eugenic movement reached dangerous dimensions. This study aims to evaluate the eugenics with both positive and negative aspects from a legal, genetic and psychological perspective. The study tries to assess the interpretation of the examples of eugenics in universal law and its implementations in local legislation. In regard with the psychological aspect of the study, it is thought that the motivation source of the eugenic movement is 'achieving the ultimate perfection and sense of entitlement to resort to violence and the use of force as a means', which indicates 'pathological narcissism' and 'antisocial structure'. Considering the genetic aspect of eugenic movements, interventions to rehabilitate and prevent the transmission of defective genes have been seen and these were classified under negative eugenics. Considering the genetic aspect of eugenic movements in history, interventions to rehabilitate the generation were classified as both negative and positive eugenics. On the other hand, within the scope of positive eugenics, how genetic information can be utilized in the context of human reproduction is also addressed.
Keywords: Eugenics; forensic science; forensic psychology; forensic genetics; jurisprudence
REFERANSLAR:
- Eryücel E. Öjenik Bağlamında Batı Ülkeleri'nde ve Türkiye'de Politika Yapımı Üzerine Karşılaştırmalı Analiz. [A Comparative Analysis on Policy Making in Western Countries and Turkey in the Context of Eugenics]. 8. Uluslararası Avrasya Ekonomileri Konferansı, 2017, 132-140. [Link]
- Lynn R. Eugenics: A Reassessment. 1st ed. Road West, Westport, CT: Praeger Publishers; 2001. [Link]
- Platon. Devlet. Eyüboğlu S, Cimcoz MA, çeviri editörleri. 45. Baskı. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları; 2006. [Link]
- Galton F. Eugenics: Its definition, scope, and aims. American Journal of Sociology. 1904;10(1):1-25. [Crossref]
- Gillham NW. Sir Francis Galton and the birth of eugenics. Annu Rev Genet. 2001;35:83-101. [Crossref] [PubMed]
- Aydın S. Cumhuriyetin ideolojik şekillenmesinde antropolojinin rolü: ırkçı paradigmanın yükselişi ve düşüşü. Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce. 2.Cilt 1. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları; 2001. p.344-50. [Link]
- Delmas-Marty M, Fouchard I, Fronza E, Neyret L. İnsanlığa Karşı Suç. 1. Baskı. Akal B, çeviri editörü. İstanbul: İletişim Yayınları; 2012. p.79. [Link]
- Waltson C. Eugenics, civics and ethics. Cambridge: Cambridge University Press; 1920. [Link]
- Gipser D. Krank, alt behindert-nutzlos oder kostbar für die Gesellschaft? In: Pelinka A, ed. Vorurteile: Ursprünge, Formen, Bedeutung. Berlin: De Gruyter; 2009. [Link]
- Lombardo PA. Medicine, eugenics, and the supreme court: from coercive sterilization to reproductive freedom. J Contemp Health Law Policy. 1996;13(1):1-25. [PubMed]
- Nourse V. History of science: when eugenics became law. Nature. 2016;530:418. [Crossref]
- Grodin MA, Miller EL, Kelly JI. The Nazi physicians as leaders in eugenics and "euthanasia": lessons for today. Am J Public Health. 2018;108(1):53-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Konuk ZF. Biyoetik ve hukuk yönünden gen bilimi. İstanbul Barosu Sağlık Hukuku Merkezi. Sağlık Hukuku Makaleleri II. 2012;208:55-79. [Link]
- Frost D. Protection against eugenics: a comparison of two jurisprudences. Journal of Supreme Court History. 2017;42(3):275-94. [Crossref]
- Tolun A. Genetik araştırma ve uygulamada etik. Türkiye Bilimler Akademisi Raporları. 2007;15. [Link]
- Ertin H, Temel MK. İnsan üzerindeki deneyler ve ilgili etik-yasal metinler. [Controls on the human body and related ethical-legal texts]. Anadolu Kliniği Dergisi. 2016;21(3):223-34. [Link]
- Çankaya H. Dünyanın düzeltilmesi üzerine bir araştırma: genetizm ve insan hakları. [A research on the improvement of the world: genetism and human rights]. Hometown Politics Management. 2014;9(22):295-326. [Link]
- Corpus Hukuk Mevuzatı [İnternet]. [Erişim tarihi: 01.06.2020]. Türk Medeni Kanunu Madde 133'ün gerekçesi. Erişim linki: [Link]
- Çaha H. Elemeci kürtaj: öjenizmin yeni yüzü [Selective Abortion: The New Face of Eugenics]. İş Ahlakı Dergisi. 2014;7(2):53-90. [Crossref]
- Savulescu J. Is current practice around late termination of pregnancy eugenic and discriminatory? Maternal interests and abortion. J Med Ethics. 2001;27(3):165-71. Erratum in: J Med Ethics. 2018;44(2):132. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Edwards SD. Disability, identity and the "expressivist objection". J Med Ethics. 2004;30(4):418-20. [Crossref] [PubMed]
- Wasserman D, Asch A. A duty to discriminate? AJOB. 2012;12(4):22-4. [Crossref] [PubMed]
- UNESCO. Bioethics Core Curriculum. Section 1: Syllabus Ethics Education Programme. Sector for Social and Human Sciences, Division of Ethics of Science and Technology. What is Bioethics? 2008. p.14-8. [Link]
- Ulaş H. Öjenik cinayetler [Eugenic Homicides]. Türkiye Psikiyatri Derneği Bülteni. 2010;13(2):60-1. [Link]
- Tuğ A, Hancı İH, Balseven A. İnsan genom projesi: umut mu, kabus mu? [The human genome project: hope or nightmare?]. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2002;11(2):56-7. [Link]
- Bernasconi R. Irk Kavramını Kim İcat Etti? 1. Baskı. Direk Z, çeviri editörü. İstanbul: Metis Yayınları; 2000. [Link]
- Ulu M. Kişilik ve şiddet ilişkisi üzerine psikolojik bir araştırma. [A psychological research on the relationship between personality and violence]. Bilimname. 2016;32(3):80-2. [Link]
- Ateş MA, Algül A, Gülsün M, Geçici Ö, Özdemir B, Başoğlu C, Başar Semiz Ü. Antisosyal kişilik bozukluğu olan genç erkeklerde aleksitimi, saldırganlık ve psikopati ilişkisi. [The relationship between alexithymia, aggression and psychopathy in young adult males with antisocial personality disorder]. Nöropsikiyatri Arşivi. 2009;46(4):135-9. [Link]
- Murphy JM. Psychiatric labeling in cross-cultural perspective. Science. 1976;12;191(4231):1019-28. [Crossref] [PubMed]
- Black DW. Bad Boys, Bad Men: Confronting Antisocial Personality Disorder (Sociopathy). 3rd ed. İngiltere, Oxford: Oxford University Press; 2013. [Link]
- Tuncer C. The narcissism and otherness theme in Anna Seghers' novel the dead stay young. Karadeniz. 2015;28:96-107. [Link]
- Fromm E. İnsandaki Yıkıcılığın Kökenleri. 1. Baskı. Şükrü Alpagut, çeviri editörü. İstanbul: Payel Yayıncılık; 1993. [Link]
- Masterson JF. Narsistikk ve Borderline Kişilik Bozuklukları: Bir Bütüncül Gelişimsel Yaklaşım. Açıl B, çeviri editörü. 1. Baskı. İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları; 2014 [Link]
- McWilliams N. Psikanalitik Tanı, Klinik Süreç İçerisinde Kişilik Yapısını Anlamak. Kalem E, çeviri editörü. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları; 2010.
- Karaaziz M, Erdem Atak İ. Narsisizm ve narsisizmle ilgili araştırmalar üzerine bir gözden geçirme. [A review on narcissism and researches related narcissism]. Nesne Psikoloji Dergisi. 2013;1(2):44-59. [Link]
- Kernberg OF. Borderline Conditions and Pathological Narcissism. 1st ed. New York: Rowman and Littlefield; 1985. [Link]
- Gersten SP. Narcissistic personality disorder consists of two distinct subtypes. Psychiatric Times. 1991;8:25-6. [Link]
- Masterson JF. The Emerging Self: A Developmental, Self, and Object Relations Approach to the Treatment of the Close Narcissistic Disorder of the Self. 1st ed. New York: Routledge; 1993. [Link]
- Gabbard GO. Transference and countertransference in the treatment of narcissistic patients. In: Ronningstam E, ed. Disorders of Narcissism: Diagnostic, Clinical, and Empirical Implications. Washington, DC: American Psychiatric Press, Inc. 1998. [Link]
- Dickinson KA, Pincus AL. Interpersonalanalysis of grandiose and vulnerable narcissism. Journal of Personality Disorders. 2003;17(3):188-207. [Crossref] [PubMed]
- Rohmann E, Neumann E, Herner MJ, Bierhoff HW. Grandiose and vulnerable narcissism. European Psychologist. 2012;17(4):279-90. [Crossref]
- Kohut H. Thoughts on narcissism and narcissistic rage. The Psychoanalytic Study of the Child. 1972;27(1):360-400. [Crossref]
- Kohut H. Kendiliğin Çözümlenmesi: Narsisistik Kişilik Bozukluklarının Psikanalitik Tedavisine Sistemli Bir Yaklaşım. 2. Baskı. Atbaşoğlu C, Büyükkal B, İşcan C, çeviri editörleri. İstanbul: Metis Yayınları; 2004. [Link]
- Reilly PR. Eugenics and involuntary sterilization: 1907-2015. Annu Rev Genomics Hum Genet. 2015;16:351-68. [Crossref] [PubMed]
- Walton D. The slippery slope argument in the ethical debate on genetic engineering of humans. Sci Eng Ethics. 2017;23(6):1507-28. [Crossref] [PubMed]
- Kevles DJ. Eugenics and human rights. BMJ. 1999;14;319(7207):435-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Allen GE. Eugenics and modern biology: critiques of eugenics, 1910-1945. Ann Hum Genet. 2011;75(3):314-25. [Crossref] [PubMed]
- Allen GE. Eugenics as an international movement. International Encyclopedia of the Social &Behavioral Sciences. 2015;8:224-32. [Crossref] [PubMed]
- American Society of Human Genetics. Board of Directors. Eugenics and the misuse of genetic information to restrict reproductive freedom: ASHG statement. Am J Hum Genet. 1999;64(2):335-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Li CC. Progressing from eugenics to human genetics. Celebrating the 70th birthday of professor Newton E. Morton. Hum Hered. 2000;50(1):22-33. [Crossref] [PubMed]
- Selgelid MJ. Moderate eugenics and human enhancement. Med Health Care Philos. 2014;17(1):3-12. [Crossref] [PubMed]
- Beckwith J. Genes and human behavior: scientific and ethical implications of the human genome project. Techniques in the Behavioral and Neural Sciences. 1999;13:917-26. [Crossref]
- Demir Karabulut S, Kasapoğlu N, Kocak IAA, Külhaş İB, Andıran IN. İnsan genom projesinin korkulan rüyası: ayrıcalıklı insan yaratma. [Frightening dark side of the human genome project: creation of privileged superhumans]. Turkey Journal of Bioethics. 2019;6(3):109-15. [Crossref]
- Euronews [İnternet]. © Euronews 2020. [Erişim tarihi: 02.06.2020]. Genetik tasarımlı ilk bebekler Çin'de doğdu: amaç HIV virüsü ile mücadele. Erişim linki: [Link]
- Artal R, Rubenfeld S. Ethical issues in research. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2017;43:107-14. [Crossref] [PubMed]
- Steffin DHM, Hsieh EM, Rouce RH. Gene therapy: current applications and future possibilities. Adv Pediatr. 2019;66:37-54. [Crossref] [PubMed]
- Wells D, Delhanty JD. Preimplantation genetic diagnosis: applications for molecular medicine. Trends Mol Med. 2001;7(1):23-30. [Crossref] [PubMed]
- Topçu E, Yalım NY. Preimplantasyon genetik tanının öjeniye ve insanın araçsallaştırılmasına yol açıp açmayacağının tıp etiği açısından yamaç aşağı kayma argümanı ile değerlendirilmesi. [A medical ethical evaluation, using the slippery slope argument, as to whether or not preimplantation genetic diagnosis will result in eugenics and human instrumentalization]. Türkiye Biyoetik Dergisi. 2015;2(3):187-201. [Crossref]
.: İşlem Listesi