Operating rooms are dangerous areas that may pose a risk to patients and healthcare professionals. One of the risks for patients and healthcare professionals is surgical smoke. Electrosurgical devices, which cause the formation of surgical smoke, are frequently used during surgical procedures performed in operating rooms and outpatient services, during endoscopic applications such as removal of polyps, stopping bleeding and tissue resection. Many studies on surgical smoke report the negative effects of smoke on health professionals in the short term. Although the harmful effects of surgical smoke are known, studies show that operating room staff do not have sufficient knowledge about these effects and do not comply with smoke evacuation guidelines. Visible and malodorous, 95% of surgical smoke is water however, the remaining 5% consists of bacteria, viruses, living and dead cellular materials, blood, harmful chemicals. Many studies on surgical smoke report the negative effects of smoke on health professionals in the short term. Operating room personnel had headache, nausea, burning in the throat, cough, eye irritation, watery eye, sneezing, hair odor, hepatitis, cancer, asthma, dizziness, throat irritation, discomfort from smell, chronic bronchitis, rhinitis, drowsiness, anxiety, dermatitis. In the 2022 guideline of the Association of periOperative Registered Nurses, attention is drawn to the necessity of providing a surgical smoke-free working environment in healthcare institutions. It is of great importance that the evacuation of surgical smoke is carried out in the best way, compliance with the recommendations in this direction and the implementation of the hierarchy.
Keywords: Danger; surgical smoke; operating room; surgery; nursing
Ameliyathaneler, hasta ve sağlık çalışanları için risk oluşturabilecek tehlikeli alanlardır. Hastalar ve sağlık çalışanları için risklerden biri de cerrahi dumandır. Cerrahi duman oluşumuna neden olan elektrocerrahi cihazları, ameliyathanelerde ve poliklinik servislerinde yapılan cerrahi işlemlerde, poliplerin çıkarılması, kanamanın durdurulması ve doku rezeksiyonu gibi endoskopik uygulamalar sırasında sıklıkla kullanılmaktadır. Cerrahi duman üzerine yapılan pek çok çalışma, dumanın sağlık çalışanları üzerinde kısa vadede olumsuz etkilerini bildirmektedir. Cerrahi dumanın zararlı etkileri bilinmesine rağmen yapılan çalışmalar ameliyathane personelinin bu etkiler konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığını ve duman tahliye kurallarına uymadığını göstermektedir. Görünür ve kötü kokulu cerrahi dumanın %95'i sudur ancak geriye kalan %5'lik kısım bakteriler, canlı ve ölü hücresel materyaller, kan, zehirli gazlar ve virüslerden oluşmaktadır. Cerrahi duman üzerine yapılan pek çok çalışma, dumanın sağlık çalışanları üzerinde kısa vadede olumsuz etkilerini bildirmektedir. Ameliyathane çalışanlarında baş ağrısı, mide bulantısı, boğazda yanma, öksürük, gözlerde sulanma, hapşırma, saç kokusu, hepatit, kanser, astım, baş dönmesi, boğazda tahriş, kokudan rahatsızlık, kronik bronşit, rinit, uyuşukluk, anksiyete, dermatit görüldüğü tespit edilmiştir. PeriOperatif Kayıtlı Hemşireler Derneği 2022 (Association of periOperative Registered Nurses 2022) kılavuzunda sağlık hizmeti veren kurumlarda cerrahi dumansız bir çalışma ortamı sağlamasının gerekliliğine dikkat çekilmiştir. Cerrahi duman tahliyesinin en iyi şekilde yapılması, bu doğrultuda önerilere uyulması ve hiyerarşinin uygulanması büyük önem taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: Tehlike; cerrahi duman; ameliyathane; ameliyat; hemşirelik
- Aydın N, Kaya U, Dal Yılmaz Ü. Cerrahi dumanın ameliyathane çalışanlarına etkisi [The effect of surgical smoke on operating room employees]. Med J West Black Sea. 2021;5(1):80-5. [Crossref]
- Özkan S, Arslan E, Çinar H. Ameliyathanede çalışan hemşirelerin çalışma ortamı ile hasta güvenliği tutumları arasındaki ilişki: kesitsel çalışma [The relationship between the working environment and patient safety attitudes of nurses working in the operating room: cross-sectional study]. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2023;6(3):157-64. [Crossref]
- Olgun Ş. Cerrahi duman, alınacak önlemler ve çalışan farkındalığı [Surgical smoke, precautions and employee awareness]. Journal of Awareness. 2020;5(1):65-70. [Crossref]
- Kandaş E. Ameliyathane çalışanlarının cerrahi dumana maruz kalması ve farkındalıklarının değerlendirilmesi: ameliyathane çalışanlarının cerrahi dumana maruz kalması [Evaluation of surgical smoke exposure and awareness of operating room staff]. Journal of 5N1Quality. 2023;1(2):101-8. [Link]
- Fencl JL. Guideline implementation: surgical smoke safety. AORN J. 2017;105(5):488-97. [Crossref] [PubMed]
- Steege AL, Boiano JM, Sweeney MH. Secondhand smoke in the operating room? Precautionary practices lacking for surgical smoke. Am J Ind Med. 2016;59(11):1020-31. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Yavuz Van Giersbergen M, Okgun Alcan A, Kaymakci S, Ozsaker E, Dirimese E. Investigation of surgical smoke symptoms and preventive measures in Turkish operating rooms. IJHSR. 2019;9(1):138-44. [Link]
- Usta E, Aygin D, Bozdemir H, Uçar N. The effects of surgical smoke in operating rooms and precautions for protection. HSP. 2019;6(1):17-24. [Crossref]
- Karaman Özlü Z, Uymaz Aras G, Bayrak A. Ameliyathanedeki görünmez tehlike: cerrahi duman [Invisible danger in the operating room: surgical smoke]. Archives Medical Review Journal. 2022;31(1):10-4. [Crossref]
- Gallagher K, Dhinsa B, Miles J. Electrosurgery. Surgery. 2010;29(2):70-2. [Crossref]
- Şahin Köze B, Yavuz van Giersbergen M, Yeniay L. Ouality of air in the operating room: Surgical smoke-A descriptive study. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2022;42(4):282-8. [Crossref]
- Yaman Aktaş Y, Aksu D. Ameliyathane hemşirelerinin cerrahi dumana maruz kalma durumları ve korunmaya yönelik aldıkları önlemler [Exposure to surgical smoke of nurses in operating rooms and precautions for protection]. Balıkesir Health Sciences Journal. 2019;8(3):123-8. [Link]
- Okgün Alcan A, Yavuz Van Giersbergen M, Tanıl V, Dinçarslan G, Hepçivici Z, Kurcan Ç, et al. Bir üniversite hastanesinde cerrahi duman riskleri ve koruyucu önlemlerin incelenmesi [Investigation of surgical smoke risks and preventive measures in an university hospital]. Journal of Ege University Nursing Faculty. 2017;33(2):27-35. [Link]
- Canicoba ARB, Poveda VB. Surgical smoke and biological symptoms in healthcare professionals and patients: a systematic review. J Perianesth Nurs. 2022;37(1):130-6. [Crossref] [PubMed]
- Williams K. Guidelines in practice: surgical smoke safety. AORN J. 2022;116(2):145-59. [Crossref] [PubMed]
- Özdemir Ü, Karayiğit A, Karakaya İB, Özdemir DB, Dizen H, Özer İ, et al. Is electrosurgery a revolution? Mechanism, benefits, complications and precautions. Journal of Pharmaceutical Technology. 2020;1(3):60-4. [Crossref]
- Heroor AA, Asaf BB, Deo SSV, Lau EH, Mok CW, DiPasco PJ, et al. Occupational hazards of surgical smoke and achieving a smoke free operating room environment: asia-pacific consensus statement on practice recommendations. Front Public Health. 2022;10:899171. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dolgun E, Yavuz Van Giersbergen M. Ameliyathanede kimyasal madde güvenliği [Chemical safety in operating room]. Journal of Ege University Nursing Faculty. 2016;32(1):130-40. [Link]
- Kwak HD, Kim SH, Seo YS, Song KJ. Detecting hepatitis B virus in surgical smoke emitted during laparoscopic surgery. Occup Environ Med. 2016;73(12):857-63. [PubMed]
- Hahn KY, Kang DW, Azman ZAM, Kim SY, Kim SH. Removal of hazardous surgical smoke using a built-in-filter trocar: a study in laparoscopic rectal resection. Surg Laparosc Endosc Percutan Tech. 2017;27(5):341-5. [Crossref] [PubMed]
- Choi DH, Choi SH, Kang DH. Influence of surgical smoke on indoor air quality in hospital operating rooms. Aerosol and Air Quality Research. 2017;17:821-30. [Crossref]
- She S, Lu G, Yang W, Hong M, Zhu L. Health Risk Assessment of VOCs from Surgical Smoke. Preprints. 2017. [Crossref]
.: İşlem Listesi