Sanal gerçeklik, insanlara gerçek hayatta yapmaları mümkün olmayan eylemleri mümkün kılan, bulunmak istedikleri yerlere sanal ortamda kolaylıkla girişlerini sağlayan, gerçekmiş hissi veren, bilgisayar tasarımlı ileri düzey bir teknolojidir. Bu teknoloji, birçok alanda olduğu gibi obstetride de farmakolojik olmayan destekleyici bir yöntem olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu sistematik derleme çalışmasında da anne adayları için oldukça stresli bir süreç olan doğum eylemi sırasında sanal gerçeklik teknolojilerinin etkilerini inceleyecek araştırmacılara mevcut çalışmaların sistematik analizini yaparak rehberlik etmek amaçlanmıştır. Derleme, PRISMA (2009) sistematik derleme yöntemi kullanılarak, Cochrane, PubMed, Medline, ScienceDirect, CiteSeerx, EBSCOhost, Scopus, Research Square, Semantic Scholar, CINAHL, YÖKTEZ ve ULAKBİM veri tabanlarının incelenmesiyle oluşturuldu. Derlemeye, 2012-2022 yılları arasında yayımlanan, randomize kontrollü 12 çalışma dâhil edildi. Literatür taraması sonucunda, sanal gerçeklik uygulamalarının doğum eylemi ve memnuniyeti üzerine etkilerini araştıran çalışmaların en fazla Türkiye'de yapıldığı ve bu randomize kontrollü deneysel çalışmalarda da en fazla doğum ağrısına olan etkisinin araştırıldığı bulunmuştur. Ayrıca sanal gerçeklik uygulamalarının en fazla doğum ağrısı ve memnuniyetini değerlendirmek için uygulandığı ve kanıt düzeyi yüksek sonuçların elde edildiği, fakat doğum eyleminin süresi ve anksiyetesi üzerine olan etkisinin belirlenebilmesi için daha fazla kanıta dayalı çalışmalara ihtiyaç olduğu bulunmuştur. Çalışmanın sonucunda, sanal gerçeklik teknolojilerinin gebelik ve doğum eylemi üzerine etkisine ilişkin genel bir yargıya ulaşmak için daha fazla randomize kontrollü çalışmalara ihtiyaç olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Sanal gerçeklik; doğum ağrısı; doğum başlangıcı; hasta memnuniyeti
Virtual reality is an advanced computer-designed technology that makes it possible for people to perform actions that are impossible to do in real life, allows them to easily enter the places they want to be in the virtual environment, and makes it feel real. This technology has started to be used as a non-pharmacological supportive method in obstetrics as in many other fields. In this systematic review study, it is aimed to guide researchers who will examine the effects of virtual reality technologies during labor, which is very stressful for expectant mothers, by making a systematic analysis of existing studies. This systematic review was created using the PRISMA (2009) systematic review method. The study was conducted by scanning Cochrane, Pubmed, Medline, ScienceDirect, CiteSeerx, EBSCOhost, Scopus, Research Square, Semantic Scholar, CINAHL, YÖKTEZ ve ULAKBİM databases. In this systematic review, was included between 2012-2022 12 randomized controlled studies. As a result of the literature review, it was found that most of the studies investigating the effects of virtual reality applications on labor and satisfaction were conducted in Türkiye. In addition, it was determined that virtual reality applications were mostly applied to evaluate labor pain and satisfaction, and results with high level of evidence were obtained. However, it was found that more evidence-based studies are needed to determine the effect on the duration of labor and anxiety. As a result of the study, it was determined that more randomized controlled studies are needed to reach a consensus on the effectiveness of virtual reality technologies on pregnancy and childbirth.
Keywords: Virtual reality; labor pain; labor onset; patient satisfaction
- Dikmen H, Şanlı Y. Progresif kas gevşeme egzersizlerinin gebelerin stres düzeyi ve gebelik algısına etkisi [The effect of progressive muscle relaxation exercises on the stress level and pregnancy perception of pregnant women]. DEUHFED. 2019;12(3):186-98. [Link]
- Coşar F, Demirci N. Lamaze felsefesine dayalı doğuma hazırlık eğitiminin doğum algısı ve doğuma uyum sürecine etkisi [The effect of birth preparation education based on Lamaze philosophy on birth perception and birth adaptation process]. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012;3(1):18-30. [Link]
- Yenal K, Okumuş H, Sevil Ü. Web ortamında interaktif-antenatal danışmanlık ile gebeliğe ilişkin bilgi gereksinimlerinin incelenmesi [Examination of information needs regarding pregnancy with interactive-antenatal counseling in the web environment]. DEUHFED. 2010;3(1):9-14. [Link]
- Özyuvacı E. Doğum ağrısı mekanizma ve kont¬rolünde güncel kavramlar. Klinik Gelişim. 1. Baskı. İstanbul: İstan¬bul Tabip Odası; 2007. p.46-52.
- Ergin A, Kömürcü N. Doğum ağrısında farmakolojik olmayan yöntemlerin kullanımı [The use of non-pharmacological methods in labor pain]. HEA. 2009;6(2):29-35. [Link]
- American College of Obstetricians and Gynecologists Committee on Obstetric Practice. ACOG committee opinion. No. 339: Analgesia and cesarean delivery rates. Obstet Gynecol. 2006;107(6):1487-8. [Crossref] [PubMed]
- King T. Labor pain in the 21st century. J Midwifery Womens Health. 2002;47(2):67. [Crossref] [PubMed]
- Sayıner DF, Özerdoğan N, Giray S, Özdemir E, Savcı A. Kadınların doğum şekli tercihlerini etkileyen faktörler [Factors affecting women's birth type preferences]. Perinatoloji Derg. 2009;17(3):104-12. [Link]
- Department of reproductive health and research, cesarean birth rate, World Health Organization; 2015.
- Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) [İnternet]. ©2022. [Erişim tarihi: 28 Ocak 2022]. Üreme Sağlığı. Erişim linki: [Link]
- Huntley AL, Coon JT, Ernst E. Complementary and alternative medicine for labor pain: a systematic review. Am J Obstet Gynecol. 2004;191(1):36-44. [Crossref] [PubMed]
- Karabulutlu Ö. Doğum ağrısı kontrolünde kullanılan non-farmakolojik yöntemler [Non-pharmacological methods used in labor pain control]. J Caucasian of Sciencetley. 2014;1(1):43-50. [Link]
- Vulkan LH, Yıldız S. İntegratif tıp [Integrative medicine]. Turk J Integr Med. 2016;4(2):8-12.
- Steel A, Adams J, Sibbritt D, Broom A, Frawley J, Gallois C. The influence of complementary and alternative medicine use in pregnancy on labor pain management choices: results from a nationally representative sample of 1,835 women. J Altern Complement Med. 2014;20(2):87-97. [Crossref] [PubMed]
- Simkin P, Bolding A. Update on nonpharmacologic approaches to relieve labor pain and prevent suffering. J Midwifery Womens Health. 2004;49(6):489-504. [Crossref] [PubMed]
- Tournaire M, Theau-Yonneau A. Complementary and alternative approaches to pain relief during labor. Evid Based Complement Alternat Med. 2007;4(4):409-17. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Demirci Ş. Sağlık hizmetlerinde sanal gerçeklik teknolojileri [Virtual reality technologies in healthcare]. İnönü Üniv Sağ Hiz Meslek Yük Derg. 2018;6(1):35-46. [Link]
- Sherman W, Craig A. Understanding Virtual Reality: Interface, Application and Design. 1st ed. Amsterdam: Morgan Kaufman Publishers; 2003.
- Mazuryk T, Gervautz M. Virtual reality: History, applications, technology and future technical report. Institute of Computer Graphics Vienna University of Technology. TR-186-2-96-06.1996. [Link]
- Alqahtani AS, Daghestani LF, Ibrahim LF. Environments and system types of virtual reality technology in sytem: a survey. IJACSA. 2017;8(6):77-89. [Crossref]
- Akin B, Yilmaz Kocak M, Küçükaydın Z, Güzel K. The effect of showing images of the foetus with the virtual reality glass during labour process on labour pain, birth perception and anxiety. J Clin Nurs. 2021;30(15-16):2301-8. [Crossref] [PubMed]
- Gür EY, Apay SE. The effect of cognitive behavioral techniques using virtual reality on birth pain: a randomized controlled trial. Midwifery. 2020;91:102856. [Crossref] [PubMed]
- Wong MS, Spiegel BMR, Gregory KD. Virtual reality reduces pain in laboring women: a randomized controlled trial. Am J Perinatol. 2021;38(S 01):e167-72. [Crossref] [PubMed]
- Cowles SD, Norton T, Quiner T, Karen Hannaford K, Foley M. Virtual reality may decrease pain during labor. Amerıcan J Obstetrıcs And Gynecology. 2019;220(1):527-8. [Crossref]
- Dutucu N. Sanal gerçeklik gözlüğünün kadının algıladığı doğum ağrısına etkisi [Doktora tezi]. İstanbul: İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi; 2019. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022. Erişim linki: [Link]
- Pratiwi IG, Husin F, Ganiem AR, Susiarno H, Arifin A, Wirakusuma F. The effect of virtual reality on pain in primiparity women. Int J Nurs Health Sci. 2017;4(4):46-50. [Link]
- Carus EG, Albayrak N, Bildirici HM, Gur Ozmen S. Immersive virtual reality improves labor and delivery experience for women: a randomized controlled trial. Research Square. 2021;1:3-13. [Crossref]
- Frey DP, Bauer ME, Bell CL, Low LK, Hassett AL, Cassidy RB, et al. Virtual Reality Analgesia in Labor: The VRAIL pilot study-a preliminary randomized controlled trial suggesting benefit of immersive virtual reality analgesia in unmedicated laboring women. Anesth Analg. 2019;128(6):e93-6. [Crossref] [PubMed]
- Hussein D, Ahmed M, Mohamed R, Araby O. Usability of virtual reality for alleviating pain and anxiety for primiparity women during 1st stage of labor and its reflection on labor outcomes. J Nurs Sci. 2022;3(1):418-28. [Link]
- Ebrahimian A, Rahmani Bilandi R. Comparisons of the effects of watching virtual reality videos and chewing gum on the length of delivery stages and maternal childbirth satisfaction: a randomized controlled trial. Iran J Med Sci. 2021;46(1):15-22. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ebrahimian A, Bilandi RR, Bilandī MRR, Sabzeh Z. Comparison of the effectiveness of virtual reality and chewing mint gum on labor pain and anxiety: a randomized controlled trial. BMC Pregnancy Childbirth. 2022;22(1):49. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sunay Z. Travayda sanal gerçeklik uygulamalarının primiparlarda algılanan doğum ağrısı ve memnuniyete etkisi: Tasarım tabanlı bir çalışma [Doktora tezi]. Malatya: İnönü Üniversitesi, 2021. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022. Erişim linki: [Link]
.: İşlem Listesi