.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Medya Araçlarının Kullanımı ile Hekime Güven Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Saha Araştırması: Isparta İli Örneği
A Field Study on the Relationship Between the Use of Media Tools and Trust to Physicians: The Case of Isparta Province
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2022;7(1):233-41
doi: 10.5336/healthsci.2021-81511
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu çalışmada, medya kullanımı ile hekime güven arasında bir ilişkinin olup olmadığının araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Nicel araştırma yönteminden faydalanılan bu araştırmanın evrenini, Isparta'da bulunan 265.000 kişi oluşturmaktadır. Evrenden, kolay örnekleme yöntemi ile seçilen 429 kişi örneklemi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, Yılmaz tarafından oluşturulan 'Hasta-Hekim İlişkisinde Güven İletişimi' anketi ve araştırmacılar tarafından oluşturulan medya kullanım anketi ile toplanmış olup; SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılanlardan %54,3'ü (233 kişi) kadın, geriye kalanlar ise erkek katılımcılardır. Katılımcılardan %38,7'si (166 kişi) lisans, %22,6'sı (97 kişi) lisansüstü, %11,2'si (48 kişi) ön lisans, %18,6'sı lise, geriye kalanlar ise ortaokul mezunudur. En çok zaman geçirilen medya türü internet (%86,7) olup, internette geçirilen süre günlük 258 dk olarak bulunmuştur. Hekime güven alt boyutlarında en yüksek puanı tıbbi bakıma güven (3,606±0,839) boyutu, en düşük puanı ise etik davranışa güven (2,828±0,951) boyutu almıştır. Katılımcıların televizyonda geçirdikleri süre arttıkça, hekimin tıbbi kararına ve sunduğu tıbbi bakıma güvenlerinin arttığı bulunmuştur. Yine sahip olunan sosyal medya sayısı arttıkça, hekimin tıbbi kararına güven azalmaktadır. Sonuç: İnternette geçirilen süre ile hekime güven arasında bir ilişki görülmemiş; katılımcıların televizyonda geçirdikleri süre arttıkça, hekimin tıbbi kararına ve sunduğu tıbbi bakıma güven artış göstermiştir.
Anahtar Kelimeler: Hekime güven; medya; sosyal medya ve hekime güven
Amaç: Bu çalışmada, medya kullanımı ile hekime güven arasında bir ilişkinin olup olmadığının araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Nicel araştırma yönteminden faydalanılan bu araştırmanın evrenini, Isparta'da bulunan 265.000 kişi oluşturmaktadır. Evrenden, kolay örnekleme yöntemi ile seçilen 429 kişi örneklemi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, Yılmaz tarafından oluşturulan 'Hasta-Hekim İlişkisinde Güven İletişimi' anketi ve araştırmacılar tarafından oluşturulan medya kullanım anketi ile toplanmış olup; SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılanlardan %54,3'ü (233 kişi) kadın, geriye kalanlar ise erkek katılımcılardır. Katılımcılardan %38,7'si (166 kişi) lisans, %22,6'sı (97 kişi) lisansüstü, %11,2'si (48 kişi) ön lisans, %18,6'sı lise, geriye kalanlar ise ortaokul mezunudur. En çok zaman geçirilen medya türü internet (%86,7) olup, internette geçirilen süre günlük 258 dk olarak bulunmuştur. Hekime güven alt boyutlarında en yüksek puanı tıbbi bakıma güven (3,606±0,839) boyutu, en düşük puanı ise etik davranışa güven (2,828±0,951) boyutu almıştır. Katılımcıların televizyonda geçirdikleri süre arttıkça, hekimin tıbbi kararına ve sunduğu tıbbi bakıma güvenlerinin arttığı bulunmuştur. Yine sahip olunan sosyal medya sayısı arttıkça, hekimin tıbbi kararına güven azalmaktadır. Sonuç: İnternette geçirilen süre ile hekime güven arasında bir ilişki görülmemiş; katılımcıların televizyonda geçirdikleri süre arttıkça, hekimin tıbbi kararına ve sunduğu tıbbi bakıma güven artış göstermiştir.
Anahtar Kelimeler: Hekime güven; medya; sosyal medya ve hekime güven
ABSTRACT
Objective: This study was conducted to investigate whether there is a relationship between media use and trust in physicians. Material and Methods: The universe of this research, which is benefited from the quantitative research method, consists of 265,000 people in Isparta. The sample consists of 429 people selected from the universe by convenience sampling method. The data of the study were collected by the 'Confidence Communication in Patient-Physician Relationship' questionnaire created by Yılmaz and the media usage questionnaire created by the researchers and analyzed using the SPSS program. Results: 54.3% (233 people) of the participants in the study are female and the rest are male. 38.7% (166) of the participants are undergraduate, 22.6% (97 people) are graduate, 11.2% (48 people) are associate degree, 18.6% are high school graduates, and the rest are secondary school graduates. The media type where the most time was spent was found to be the internet (86.7%) and the time spent on the internet was found to be 258 minutes per day. In the subscales of trust in physician, the highest score was in trust in medical care (3.606±0.839) and the lowest score in ethical behavior (2.828±0.951). It was found that as the time the participants spent on television increased, their confidence in the medical decision of the physician and the medical care provided increased. Again, as the number of owned social media increases, trust in the medical decision of the physician decreases. Conclusion: There was no relationship between time spent on the internet and trust in physicians. As the time the participants spent on television increased, confidence in the medical decision of the physician and the medical care provided increased.
Keywords: Trust in physician; media; social media and trust in physician
Objective: This study was conducted to investigate whether there is a relationship between media use and trust in physicians. Material and Methods: The universe of this research, which is benefited from the quantitative research method, consists of 265,000 people in Isparta. The sample consists of 429 people selected from the universe by convenience sampling method. The data of the study were collected by the 'Confidence Communication in Patient-Physician Relationship' questionnaire created by Yılmaz and the media usage questionnaire created by the researchers and analyzed using the SPSS program. Results: 54.3% (233 people) of the participants in the study are female and the rest are male. 38.7% (166) of the participants are undergraduate, 22.6% (97 people) are graduate, 11.2% (48 people) are associate degree, 18.6% are high school graduates, and the rest are secondary school graduates. The media type where the most time was spent was found to be the internet (86.7%) and the time spent on the internet was found to be 258 minutes per day. In the subscales of trust in physician, the highest score was in trust in medical care (3.606±0.839) and the lowest score in ethical behavior (2.828±0.951). It was found that as the time the participants spent on television increased, their confidence in the medical decision of the physician and the medical care provided increased. Again, as the number of owned social media increases, trust in the medical decision of the physician decreases. Conclusion: There was no relationship between time spent on the internet and trust in physicians. As the time the participants spent on television increased, confidence in the medical decision of the physician and the medical care provided increased.
Keywords: Trust in physician; media; social media and trust in physician
REFERANSLAR:
- Bülbül AR. Genel Gazetecilik Bilgileri. 2. Baskı. Ankara: Nobel Yayınları; 2000.
- Yurdigül Y, Zinderen İE. Yeni medyada haber dili (Ayşe Paşalı olayı üzerinden geleneksel medya ve internet haberciliği karşılaştırması) [News language in the new media (a comparison of traditional media and internet communication on the case of Ayşe Paşalı)]. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication. 2012;2(3):81-91.[Crossref]
- Sanlav Ü. Sosyal Medya Savaşları. 1. Baskı. İstanbul: Hayat Yayınları; 2014.
- Babacan EM. Sosyal Medya ve Gençlik. 1. Baskı. İstanbul: Bir Yayıncılık; 2017.
- Bulunmaz B. Yeni medya eski medyaya karşı: Savaşı kim kazandı ya da kim kazanacak? [New media vs. old media: who won the war or who will win?]. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi. 2014;4(7):22-9. [Link]
- Çambay OS. Bir toplumsallaşma aracı olarak yeni medya: kuramsal bir değerlendirme [New media as a tool of socialization: a theoretical review]. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2015;5(2):237-47.[Crossref]
- Mechanic D. Changing medical organization and the erosion of trust. Milbank Q. 1996;74(2):171-89. [Crossref] [PubMed]
- Oğuz YN. Klinik uygulamada hekim-hasta ilişkisi [Physician-patient relationship in clinical practice]. Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 1995;3(2):59-65. [Link]
- Morgan M. The doctor-patient relationship. In: Scambler G, ed. Sociology as Applied to Medicine. 6th ed. London: Saunders Elsevier Limited; 2008. p.55-70. [Link]
- Yağbasan M, Çakar F. Doktor-hasta ilişkisinde dile ve davranışa dayalı iletişimsel sorunları belirlemeye yönelik bir alan araştırması [A field study to determine communicative problems based on language and behavior in the doctor-patient relationship]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2005;15:609-29. [Link]
- Atilla G, Oksay A, Erdem R. Hekim-hasta iletişimi üzerine nitel bir ön çalışma [A qualitative pre-study on the physician-patient communication]. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 2012;43:23-37. [Link]
- Ong LM, de Haes JC, Hoos AM, Lammes FB. Doctor-patient communication: a review of the literature. Soc Sci Med. 1995;40(7):903-18. [Crossref] [PubMed]
- Atıcı E. Hasta-hekim ilişkisini etkileyen unsurlar [Factors affecting patient-physician relationship]. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2007;33(2):91-6. [Link]
- Hocutt MA. Relationship dissolution model: antecedents of relationship commitment and the likelihood of dissolving a relationship. International Journal of Service Industry Management. 1998;9(2):189-200.[Crossref]
- Gültekin E. Etik açıdan doğru hekim-hasta iletişimi nasıl olmalıdır? [How should be a doctor-patient communication in ethical aspect?]. Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2016;24(3):111-5.[Crossref]
- Gülcemal E, Keklik B. Hastaların hekimlere duydukları güveni etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik bir araştırma: Isparta ili örneği [An investigation on factors affecting the confidence of patients to physicians: a research in Isparta]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2016;8(14):64-87.[Crossref]
- Demirel SD. Geleneksel Medya'dan Yeni Medya'ya: İletişimin değişen boyutu. Örs F, editör. Medya Etik: Medya-İletişim-Etik 1. Baskı. Bursa: Sentez Yayıncılık; 2016. p.86-90. [Link]
- Bilişli Y. İnternet sağlık haberlerinde tıbbileştirmenin inşası: sağlık haber söylemine eleştirel bir bakış [The construction of medicalization in internet health news: a critical view of health news discourse]. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2019;8(4):3608-29.[Crossref]
- Erer S. Kitle iletişim araçları ve tıp etiği [Mass media and medical ethics]. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2013;3(3):24-8. [Link]
- Tosyalı H, Sütçü C. Sağlık iletişiminde sosyal medya kullanımının bireyler üzerindeki etkileri [Effects of social media usage on individuals in terms of health communication]. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 2016;3(2):3-22. [Link]
- Tengilimoğlu E, Parıltı N, Yar CE. Hastane ve hekim seçiminde sosyal medyanın kullanım düzeyi: Ankara ili örneği [Social media usage level in the choice of hospital and doctors: Ankara case study]. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2015;17(2):76-96. [Link]
- Langford AT, Roberts T, Gupta J, Orellana KT, Loeb S. Impact of the internet on patient-physician communication. Eur Urol Focus. 2020;6(3):440-4. [Crossref] [PubMed]
- Yılmaz AA. "Hasta - hekim ilişkisinde güven iletişimi" Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Tüp Bebek Ünitesinde bir uygulama [Yüksek Lisans Tezi]. Antalya: Akdeniz Üniversitesi; 2005. Erişim tarihi: 18.1.2021. Erişim linki: [Link]
- Türkiye İstatistik Kurumu. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2020. Erişim tarihi: 12.1.2021. Erişim linki: [Link]
- Türkiye İstatistik Kurumu. Yazılı Medya İstatistikleri, 2019. Erişim tarihi: 12.1.2021. Erişim linki: [Link]
- Türkiye İnternet Kullanımı Sosyal Medya, Mobil Kullanım ve E-Ticaret İstatistikleri Raporu. 2020. Erişim linki: Erişim tarihi: 18.1.2021. [Link]
- Türkiye İstatistik Kurumu. Tüketici Fiyat Endeksi, Aralık 2020. Erişim tarihi: 13.1.2021. Erişim linki: [Link]
- Vural ZBA, Bat M. Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine yönelik bir araştırma [Social media as a new communication environment: a research on Ege University Faculty of Communication]. Journal of Yaşar University. 2010;20(5):3348-82. [Link]
- Yılmaz E. Türkiye'de hastaların internette tıbbi enformasyon arama davranışlarının doktor-hasta iletişimine etkileri [The impact of patients' medical information seeking behaviours on the internet on doctor-patient communication in Turkey]. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi. 2013:93-108. [Link]
- Eysenbach G, Kohler Ch. What is the prevalence of health-related searches on the World Wide Web? Qualitative and quantitative analysis of search engine queries on the internet. AMIA Annu Symp Proc. 2003;2003:225-9. [PubMed] [PMC]
- Karsavuran S, Kaya S, Akturan S. Hasta-hekim iletişiminde güven: bir genel cerrahi polikliniği örneği [Trust in patient-physician communication: a survey in a general surgery policlinic]. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2011;14(2):185-212. [Link]
- RTÜK. Televizyon İzleme Eğilimleri Araştırması 2018. Erişim tarihi: 11.1.2021. Erişim linki: [Link]
- Anderson LA, Dedrick RF. Development of the Trust in Physician scale: a measure to assess interpersonal trust in patient-physician relationships. Psychol Rep. 1990;67(3 Pt 2):1091-100. [Crossref] [PubMed]
- Ertong G. Sağlık sisteminde hekim hasta ilişkisi ve güven unsuru [Doktora Tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi; 2011. Erişim tarihi: 18.1.2021. Erişim linki: [Link]
- Cirhinlioğlu Z. Sağlık Sosyolojisi. 5. Baskı. Ankara: Nobel Yayıncılık; 2015.
.: İşlem Listesi