.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Konsolide Sağlık Ekonomisi Değerlendirme Raporlama Standartları Türkçe: Sağlık Hizmetlerinin EkonomikDeğerlendirmesinde Raporlama Standartlarının Türkiye Uyarlaması
Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards: Turkish Adaptation of the Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards Checklist
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2023;8(3):497-504
doi: 10.5336/healthsci.2023-96248
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Türkiye'de sağlık ekonomisi ve sağlık teknolojileri değerlendirme (STD) faaliyetlerinin gelişmesine karşın, yapılan yayımlarda raporlama açısından ciddi farklılıklar bulunmaktadır. Bunun sebeplerinden biri de yaygın olarak kabul gören raporlama kritelerinin bulunmayışıdır. Bu çalışma, Konsolide Sağlık Ekonomisi Değerlendirme Raporlama Standartları [Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards (CHEERS)] kriterlerinin Türkçeye kazandırılmasını amaçlamıştır. Gereç ve Yöntemler: Uyarlama çalışması Sperber tarafından önerilen sistematik bir yöntem izlenerek, sağlık ekonomisi alanında çalışan 2 dilli profesyonellerden oluşan bir ekip ve orijinal CHEERS 2013 ve 2022 kriterlerinin 2 yazarı tarafından yapılmıştır. Yapılan çeviri, Türkiye'de ve yurt dışında sağlık ekonomisi ve sağlık teknolojisi değerlendirme alanında çalışan uzman araştırmacıların katkılarıyla geliştirilmiş ve son hâlini almıştır. Bu çeviriye akademisyenler, Sağlık Bakanlığı Sağlık Teknolojileri Değerlendirme Daire Başkanlığı ve Türkiye Sağlık Politikaları Enstitüsü çalışanları ile ''The Professional Society for Health Economics and Outcomes Research'' Türkiye grubu üyesi sağlık ekonomistleri katkı sağlamıştır. Bulgular: Çalışmada sağlıkta ekonomik değerlendirmelerin raporlanmasında kullanılmak üzere 28 maddeden oluşan, Türkçe CHEERS raporlama rehberi sunulmuştur. Türkçe CHEERS raporlama rehberi, bilimsel dergilerde sağlıkta ekonomik değerlendirme çalışmaları yayımlayan araştırmacılara, hakemlere ve editörler ile sağlık teknolojileri değerlendirme kuruluşlarına hitap etmektedir. Sonuç: CHEERS kriterlerinin Türkiye'de yapılan ekonomik değerlendirmelerde uygulanması uluslararası standartlara uygun nitelikte, karşılaştırılabilir yayımlar üretilmesine ve ülke içinde kanıta dayalı sağlık politikaları geliştirilmesine katkı sağlayacaktır. Ayrıca Türkiye'de sağlık ekonomisi verilerinin, başka ülkelerde de kullanılmasını kolaylaştıracaktır.
Anahtar Kelimeler: Ekonomik değerlendirme; sağlık teknolojileri değerlendirme; CHEERS; Türkiye; düşük ve orta gelirli ülkeler
Amaç: Türkiye'de sağlık ekonomisi ve sağlık teknolojileri değerlendirme (STD) faaliyetlerinin gelişmesine karşın, yapılan yayımlarda raporlama açısından ciddi farklılıklar bulunmaktadır. Bunun sebeplerinden biri de yaygın olarak kabul gören raporlama kritelerinin bulunmayışıdır. Bu çalışma, Konsolide Sağlık Ekonomisi Değerlendirme Raporlama Standartları [Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards (CHEERS)] kriterlerinin Türkçeye kazandırılmasını amaçlamıştır. Gereç ve Yöntemler: Uyarlama çalışması Sperber tarafından önerilen sistematik bir yöntem izlenerek, sağlık ekonomisi alanında çalışan 2 dilli profesyonellerden oluşan bir ekip ve orijinal CHEERS 2013 ve 2022 kriterlerinin 2 yazarı tarafından yapılmıştır. Yapılan çeviri, Türkiye'de ve yurt dışında sağlık ekonomisi ve sağlık teknolojisi değerlendirme alanında çalışan uzman araştırmacıların katkılarıyla geliştirilmiş ve son hâlini almıştır. Bu çeviriye akademisyenler, Sağlık Bakanlığı Sağlık Teknolojileri Değerlendirme Daire Başkanlığı ve Türkiye Sağlık Politikaları Enstitüsü çalışanları ile ''The Professional Society for Health Economics and Outcomes Research'' Türkiye grubu üyesi sağlık ekonomistleri katkı sağlamıştır. Bulgular: Çalışmada sağlıkta ekonomik değerlendirmelerin raporlanmasında kullanılmak üzere 28 maddeden oluşan, Türkçe CHEERS raporlama rehberi sunulmuştur. Türkçe CHEERS raporlama rehberi, bilimsel dergilerde sağlıkta ekonomik değerlendirme çalışmaları yayımlayan araştırmacılara, hakemlere ve editörler ile sağlık teknolojileri değerlendirme kuruluşlarına hitap etmektedir. Sonuç: CHEERS kriterlerinin Türkiye'de yapılan ekonomik değerlendirmelerde uygulanması uluslararası standartlara uygun nitelikte, karşılaştırılabilir yayımlar üretilmesine ve ülke içinde kanıta dayalı sağlık politikaları geliştirilmesine katkı sağlayacaktır. Ayrıca Türkiye'de sağlık ekonomisi verilerinin, başka ülkelerde de kullanılmasını kolaylaştıracaktır.
Anahtar Kelimeler: Ekonomik değerlendirme; sağlık teknolojileri değerlendirme; CHEERS; Türkiye; düşük ve orta gelirli ülkeler
ABSTRACT
Objective: Although the health economics capacity and health technology assessment activities in Türkiye are growing, there are significant variations across publications with regards to the reporting standards. One reason for that is the lack of widely accepted reporting criteria. This study aimed to produce the adaptation of the Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards (CHEERS) into Turkish. Material and Methods: The Turkish adaptation was conducted by a team of bi-lingual professionals working in the field of health economics, and two authors of the CHEERS 2013 and 2022 checklist based on a systematic framework outlined by Sperber. The translation was improved based on feedback from researchers, key health economist groups, and health technology assessment organisations, including The Professional Society for Health Economics and Outcomes Research Türkiye Chapter and Turkish Health Policies Institute. Results: The Turkish CHEERS checklist consisting of 28 items is presented. Turkish CHEERS is intended for researchers publishing in peer-reviewed journals and reviewers, editors, and health technology assessment bodies. Conclusion: Following the Turkish CHEERS criteria in economic evaluations would contribute to producing publications at the international standards and developing evidence-based health policies within the country. Additionally, it would increase the transferability of health economics evidence from Türkiye to other settings.
Keywords: Economic evaluation; health technology assessment; CHEERS; Türkiye; LMICs
Objective: Although the health economics capacity and health technology assessment activities in Türkiye are growing, there are significant variations across publications with regards to the reporting standards. One reason for that is the lack of widely accepted reporting criteria. This study aimed to produce the adaptation of the Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards (CHEERS) into Turkish. Material and Methods: The Turkish adaptation was conducted by a team of bi-lingual professionals working in the field of health economics, and two authors of the CHEERS 2013 and 2022 checklist based on a systematic framework outlined by Sperber. The translation was improved based on feedback from researchers, key health economist groups, and health technology assessment organisations, including The Professional Society for Health Economics and Outcomes Research Türkiye Chapter and Turkish Health Policies Institute. Results: The Turkish CHEERS checklist consisting of 28 items is presented. Turkish CHEERS is intended for researchers publishing in peer-reviewed journals and reviewers, editors, and health technology assessment bodies. Conclusion: Following the Turkish CHEERS criteria in economic evaluations would contribute to producing publications at the international standards and developing evidence-based health policies within the country. Additionally, it would increase the transferability of health economics evidence from Türkiye to other settings.
Keywords: Economic evaluation; health technology assessment; CHEERS; Türkiye; LMICs
REFERANSLAR:
- Drummond MF, Sculpher MJ, Claxton K, Stoddart GL, Torrance GW. Methods for the Economic Evaluation of Health Care Programmes. 4th ed. United Kingdom: Oxford University Press; 2015.
- Langer A. A framework for assessing Health Economic Evaluation (HEE) quality appraisal instruments. BMC Health Serv Res. 2012;12:253. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Chaiyakunapruk N, Tan CJ. Expanding the global outreach of consolidated health economic evaluation reporting standards 2022. Value Health Reg Issues. 2022;27:108-9. [Crossref] [PubMed]
- Watts RD, Li IW. Use of checklists in reviews of health economic evaluations, 2010 to 2018. Value Health. 2019;22(3):377-82. [Crossref] [PubMed]
- Husereau D, Drummond M, Petrou S, Carswell C, Moher D, Greenberg D, et al; CHEERS Task Force. Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards (CHEERS) statement. Int J Technol Assess Health Care. 2013;29(2):117-22. [Crossref] [PubMed]
- Husereau D, Drummond M, Augustovski F, de Bekker-Grob E, Briggs AH, Carswell C, et al. Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards (CHEERS) 2022 Explanation and Elaboration: A Report of the ISPOR CHEERS II Good Practices Task Force. Value Health. 2022;25(1):10-31. Erratum in: Value Health. 2022;25(6):1060. [Crossref] [PubMed]
- Drummond M, Carswell C, Husereau D. Update of the Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards: CHEERS 2022. Med Writ. 2022;31(1):60-4. [Link]
- Augustovski F, García Martí S, Pichon-Riviere A. Estándares consolidados de reporte de evaluaciones económicas sanitarias: Versión en Espa-ol de la Lista de Comprobación CHEERS. Value Health Reg Issues. 2013;2(3):338-41. [Crossref] [PubMed]
- Husereau D, Drummond M, Petrou S, Carswell C, Moher D, Greenberg D, et al; ISPOR Health Economic Evaluation Publication Guidelines-CHEERS Good Reporting Practices Task Force. Consolidated Health Economic Evaluation Reporting Standards (CHEERS)--explanation and elaboration: a report of the ISPOR Health Economic Evaluation Publication Guidelines Good Reporting Practices Task Force. Value Health. 2013;16(2):231-50. [Crossref] [PubMed]
- Caulley L, Catalá-López F, Whelan J, Khoury M, Ferraro J, Cheng W, et al. Reporting guidelines of health research studies are frequently used inappropriately. J Clin Epidemiol. 2020;122:87-94. [Crossref] [PubMed]
- Gheorghe A, Gad M, Ismail SA, Chalkidou K. Capacity for health economics research and practice in Jordan, Lebanon, the occupied Palestinian territories and Turkey: needs assessment and options for development. Health Res Policy Syst. 2020;18(1):99. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Nagi MA, Dewi PEN, Thavorncharoensap M, Sangroongruangsri S. A systematic review on economic evaluation studies of diagnostic and therapeutic interventions in the Middle East and North Africa. Appl Health Econ Health Policy. 2022;20(3):315-35. [Crossref] [PubMed]
- T.C. Sağlık Bakanlığı. Ulusal Sağlık Teknolojisi Değerlendirme Strateji Belgesi. 2022. Erişim linki: [Link]
- T.C. Sağlık Bakanlığı. 2019-2023 Strateji̇k Planı. 2022. Erişim linki: [Link]
- Saygin Avsar T, Yildirim H. HTA120 National health technology assessment in Turkey after a decade: are key principles followed? Value Heal. 2022;25(12):S319. [Crossref]
- Sperber AD. Translation and validation of study instruments for cross-cultural research. Gastroenterology. 2004;126:S124-8. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi