Sağlık turizmi eski çağlardan beri var olan bir kavram olmasına rağmen kendisine tanım olarak son yüzyılda bir karşılık bulmuş, ancak sektör açısından son 10 yılda gündeme gelmeye başlamıştır. Genel olarak turizm hizmetleri içinde sağlık gereksinimlerinin giderilmesi olarak karşımıza çıkan bu kavramda piyasada ilk olarak özel kuruluşlar hizmet verse de zamanla devletler de bu hizmet sunucuları arasına dâhil olmuş fakat azınlıkta kalmışlardır. Devletin hizmet sunucuları arasında sayılmasının en büyük nedenlerinden biri sağlığın bir temel hak olması sebebi ile kamu hizmeti sınıfına girmesi ve bunun doğal sonucu olarak sağlık faaliyetlerinin hâlihazırda devlet tarafından sunuluyor olmasıdır. Ancak kamu hizmeti olarak faaliyet sunulan bir alanın turizm gibi özel kuruluşların bulunduğu alan ile birleştirilmesi beraberinde birçok soru işareti de getirmektedir. Bu soru işaretleri ise etiksel alanda yoğunlaşmaktadır. Sağlık turizminin etik boyutunu inceleyecek olan çalışmada, sınırlı kaynaklar ile mevcut taleplerin karşılanması perspektifinden kamu hastanelerinin sağlık turizmi pastasındaki yeri değerlendirilecektir. Çalışmada öncelikle sağlık turizmi kavramından, kamu hizmeti ve temel hak kavramı ile başlığı genişletmeden sağlık turizminde devletin rolünden ve daha sonra sağlık turizminin etik boyutundan bahsedilecektir. Ancak sağlık turizmi başlığının genişliği sebebi ile etik tartışmalar, kamu hastaneleri penceresinden kişisel sağlık verilerinde, fiyatlandırma ve tedavide etik olarak üç sorun ile sınırlı olarak incelenecektir. Etik sorunların değerlendirilmesi birincil ve ikincil etik ilkeler üzerinden yapılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Sağlık turizmi; etik; sağlık hukuku; turizm
Although health tourism is a concept that has existed since ancient times, it has found a definition in the last century but it has started to come up in the last decade in terms of the sector. In this concept, which is generally seen as the obviating of health care needs in tourism services, even though private institutions serve for the first time in the market, governments have become part of these service providers in time but they have remained in the minority. One of the main reasons why the state is considered to be among the service providers is that health is included in the public service class because it is a fundamental right, and as a natural consequence, health activities are already being offered by the state. However, combining these two a service area brings along many questions. These questions are concentrated in the ethical area. In this study, which will examine the ethical dimension of health tourism, the place of public hospitals in health tourism pie will be evaluated from the perspective of meeting current demands with limited resources. In this study, firstly the concept of health tourism, the role of the state in health tourism, without expanding the title with the concept of public service and fundamental rights, and then the ethical dimension of health tourism will be mentioned. However, due to the breadth of the title of health tourism, ethical debates will be examined from the public hospitals window with three ethical problems, personal health data, pricing ethics and treatment ethics. Evaluation of ethical problems will be based on primary and secondary ethical principles.
Keywords: Health tourism; ethics; health law; tourism
- Smyth F. Medical geography:therapeutic places, spaces andnetworks. Progress in Human Geography. 2005;29(4):488-95. [Crossref]
- Türksoy A, Türksoy SS. [Evaluationof thermal resources of Çeşme district within the scope of improving thermal tourism]. EgeAcademic Review. 2010;10(1):699-725. [Crossref]
- Mutalib N, Ming L, Yee S, Wong P, Soh Y. Medical tourism: ethics, risksand benefits. Indian Journal of Pharmaceutical Education and Research. 2016;50(2):261-70.
- Tontuş HÖ. Sağlık Turizmi Nedir? Ankara: SATURK; 2018. p.38.
- Edinsel S, Adıgüzel O. [Turkey's health last five years of worldcountries in terms of tourism and developments table of contents location]. ÇankırıKaratekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2014;4(2):167-90.
- Özsarı S, Karatana Ö. [Healthtourism situation in Turkey]. J Kartal TR. 2013;24(2):136-44. [Crossref]
- Aydın O. [An alternative tourism in Turkey; health tourism]. KMÜ Sosyalve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si. 2012;14(23):91-6.
- Sülkü S. [Turkey's place and potential in the world in health tourism].Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2017;(Özel Sayı 1):99-113.
- Aslanova K. [Health tourism and health tourism Law in Turkey]. AvrasyaUluslararası Araştırmalar Dergisi. 2013;2(3):129-45.
- Selvi M. Sağlık Turizmi. 1. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım; 2008.p.275.
- Özalp G. Sağlık Turizmi. Hastane Dergisi. 2005;7:90-8.
- Correra PM, Bridges JF.Globalization and healtcare: understanding health and medical tourism. Expert RevPharmacoecon Outcomes Res. 2006;6(4):447-54. [Crossref] [PubMed]
- Bennett M, King B, Milner L. Thehealth resort sector in Australia: a positioning study. Journal of Vacation Marketing (JVM).2004;10(2):122-37. [Crossref]
- Cohen E. Medical tourism in Thailand. AU-GSB e-Journal. 2008;1(1):24-37.
- Snyder J. Patients withpassports: medical tourism, law, and ethics. Book review. Global Public Health.2015;10(8):1011-2. [Crossref]
- Jesus JE. Ethical challenges andconsiderations of short-term international medical initiatives: An excursion to Ghana as acase study. Ann Emerg Med. 2010;55(1):17-22. [Crossref] [PubMed]
- Snyder J, Crooks VA, Johnston R.Perceptions of the ethics of medical tourism: comparing patient and academic perspectives.Public Health Ethics. 2012;5(1):38-46. [Crossref]
- Karakul S. [Right to health in the decisions of the european court ofhuman rights-I]. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2016;2(3):169-206.
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı, L.H./Letonya (52019/07), 29 Nisan2014.
- Avilkina vd./Rusya (1585/09), 6 Haziran 2013.
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı, I./Finlandiya (20511/03), 17Temmuz 2008.
- Danıştay 15. Hukuk Dairesi 17.01.2018 tarihli 2017/2258 Esas numaralıkararı.
- Birleşmiş Milletler'de İnsan Hakları Yorumları. Birleşmiş Milletler.Uyar L, çeviren. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi İnsan Hakları HukukuUygulama ve Araştırma Merkezi; 2006. p.240-1.
.: İşlem Listesi