Amaç: Araştırma, kalp yetersizliği tanısı olan hastaların, uyku kalitelerinin psikososyal uyuma etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı nitelikte olan bu araştırmanın evrenini, Nisan-Kasım 2021 tarihleri arasında Doğu Anadolu Bölgesindeki bir hastanede kalp yetersizliği tanılı 209 hasta oluşturmaktadır. Çalışma, araştırma kriterlerine uyan gönüllü 172 hastayla tamamlandı. Verilerin toplanmasında; Kişisel Bilgi Formu, Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ve Hastalığa Psikososyal Uyum-Öz Bildirim Ölçeği [Psychosocial Adjustment to Illness-Self-Report Scale (PAIS-SR)]; verilerin değerlendirilmesinde sayı, ortalama, yüzdelik dağılımlar, standart sapma, Cronbach alfa katsayısı, Pearson korelasyon analizi ve Simple Linear Regresyon analizi kullanıldı. Bulgular: Araştırma bulgularına göre PUKİ'de hastaların uyku kalitesinin kötü (12,80±3,86) olduğu, PUKİ'nin en fazla etkilenen alt boyutu uyku latensi (2,48±0,68), en az etkilenen alt boyutu ise uyku ilacı kullanımı (0,40±0,88) olarak bulundu. PAIS-SR'ye göre hastaların psikososyal uyumunun kötü (67,09±24,70) olduğu, PAIS-SR en fazla etkilenen alt boyutunun sosyal çevre (12,75±5,66) olduğu, en az etkilenen alt boyutunun ise geniş aile ilişkileri (5,69±3,85) olduğu saptandı. PAIS-SR ve PUKİ toplam puan ortalamaları arasındaki ilişki incelendiğinde; ölçeklerin tüm alt boyutları arasında ve toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönde anlamlı düzeyde ilişki olduğu belirlendi (p<0,05). Katılımcıların PUKİ toplam puanı ile PAIS-SR alt boyutları ve ölçek puan ortalamaları arasındaki regresyon analizinde; PUKİ toplam puanının %63,6 oranında mesleki uyumuna etkisi olduğu belirlendi. Sonuç: Hastaların uyku kalitesinin ve psikososyal uyumlarının kötü düzeyde olduğu araştırma bulgulara göre saptandı. Kalp yetersizliği hastalarının uyku kalitesinin psikososyal uyumlarına etki ettiği tespit edildi.
Anahtar Kelimeler: Kalp yetersizliği; psikiyatri hemşireliği; psikososyal uyum; uyku kalitesi
Objective: The study was conducted to determine the effect of sleep quality on psychosocial adjustment in patients diagnosed with heart failure. Material and Methods: The population of this descriptive research consists of 209 patients diagnosed with heart failure in a hospital in the Eastern Anatolia Region between April-November 2021. The study was completed with 172 voluntary patients who met the research criteria. Personal Information Form, Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), and Illness Psychosocial Adjustment Self-Report Scale were used for data collection, while number, mean, percentage distributions, standard deviation, Cronbach's alpha coefficient, Pearson correlation analysis, and Simple Linear Regression analysis were used for data evaluation. Results: According to the research findings, based on the PSQI, the patients' sleep quality was poor (12.80±3.86). The PSQI subscale most affected was sleep latency (2.48±0.68), while the least affected subscale was sleep medication usage (0.40±0.88). According to the Psychosocial Adjustment to Illness Scale-Self Report (PAIS-SR), the patients' psychosocial adjustment was poor (67.09±24.70). The PAIS-SR subscale most affected was social environment (12.75±5.66), and the least affected subscale was extended family relationships (5.69±3.85). When the relationship between PAISSR and PSQI total mean scores was examined, it was determined that there was a positive significant relationship between all sub-dimensions of the scales and total mean scores (p<0.05). In the regression analysis between the PSQI total score of the participants and the PAIS-SR subdimensions and the mean scores of the scale, it was determined that the PSQI total score had an effect on their professional adaptation by 63.6%. Conclusion: Sleep quality and psychosocial adjustment of the patients were found to be at a poor level. Sleep quality of patients with heart failure was found to affect their psychosocial adjustment.
Keywords: Heart failure; psychiatric nursing; psychosocial adjustment; sleep quality
- World Health Organization [Internet]. © 2024 WHO [Cited: September 27, 2023]. Noncommunicable Diseases. Available from: [Link]
- Metra M, Tomasoni D, Adamo M, Bayes-Genis A, Filippatos G, Abdelhamid M, et al. Worsening of chronic heart failure: definition, epidemiology, management and prevention. A clinical consensus statement by the Heart Failure Association of the European Society of Cardiology. Eur J Heart Fail. 2023;25(6):776-91. [Crossref] [PubMed]
- Kanbay M, Yerlikaya A, Sag AA, Ortiz A, Kuwabara M, Covic A, et al. A journey from microenvironment to macroenvironment: the role of metaflammation and epigenetic changes in cardiorenal disease. Clin Kidney J. 2019;12(6):861-70. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Değertekin M, Erol C, Ergene O, Tokgözoğlu L, Aksoy M, Erol MK, et al. Türkiye'deki kalp yetersizliği prevalansı ve öngördürücüleri: HAPPY çalışması [Heart failure prevalence and predictors in Turkey: HAPPY study]. Turk Kardiyol Dern Ars. 2012;40(4):298-308. Turkish. [Crossref] [PubMed]
- Wang TJ, Lee SC, Tsay SL, Tung HH. Factors influencing heart failure patients' sleep quality. J Adv Nurs. 2010;66(8):1730-40. [Crossref] [PubMed]
- Moradi M, Mehrdad N, Nikpour S, Haghani H, Aalaa M, Sanjari M, et al. Sleep quality and associated factors among patients with chronic heart failure in Iran. Med J Islam Repub Iran. 2014;28:149. [PubMed] [PMC]
- Nasir U, Shahid H, Shabbir MO. Sleep quality and depression in hospitalized congestive heart failure patients. J Pak Med Assoc. 2015;65(3):264-9. [PubMed]
- Javadi N, Darvishpour A, Mehrdad N, Lakeh NM. Survey of sleep status and its related factors among hospitalized patients with heart failure. J Tehran Heart Cent. 2015;10(1):9-17. [PubMed] [PMC]
- Heidenreich PA, Albert NM, Allen LA, Bluemke DA, Butler J, Fonarow GC, et al. Forecasting the impact of heart failure in the United States: a policy statement from the American Heart Association. Circ Heart Fail. 2013;6(3):606-19. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Bui AL, Horwich TB, Fonarow GC. Epidemiology and risk profile of heart failure. Nat Rev Cardiol. 2011;8(1):30-41. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Erşan EE, Kelleci M, Baysal B. Kalp hastalarında psikososyal uyum, depresyon, anksiyete ve stres düzeylerine bir bakış [An overview on psychosocial adaptation, depression, anxiety and stress levels in patients with heart disease]. Klinik Psikiyatri. 2013;16:214-24. [Link]
- Doğan T. Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği'nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması [Adaptation of the short psychological well-being scale: validity and reliability study]. The Journal of Happiness & Well-Being. 2015;3:93-102. [Link]
- Kaçmaz N. Konsültasyon Liyezon psikiyatrisi ve konsültasyon liyezon psikiyatrisi hemşireliği: Tarihsel bakış [Consultation liaison psychiatry and psychiatric consultation liaison nursing: historical view]. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2006;9:75-85. [Link]
- Yıldırım S, Şimşek E, Geridönmez K, Basma Ş, Vurak Ü. Hemşirelerin konsültasyon liyezon psikiyatrisi hemşireliği hakkındaki bilgi ve uygulamalarının incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi [Examination of nurses' knowledge and practices about consultation liaison psychiatric nursing]. 2019;10(2):96-102. [Link]
- Durmaz H, Orak OY. Konsültasyon liyezon psikiyatrisi hemşireliği (KLPH). Gürhan N eds. Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği. 1. Baskı. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri; 2016. p.791-814.
- Türksen Ülkü S, Ünsar S. Kalp yetersizliği hastalarının psikososyal uyumlarının belirlenmesi [Determination of psychosocial adjustment of patients with heart]. Turk J Cardiovasc Nurs. 2022;13(32):159-66. [Crossref]
- Baba E, Özdelikara A. Kalp yetersizliği hastalarının psikososyal uyumu ve öz bakım davranışları [Psychosocial Adjustment and Self-Care Behaviors of Heart Failure Patients]. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi. 2022;13(31):85-90. [Link]
- Buysse DJ, Reynolds CF 3rd, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburgh Sleep Quality Index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Res. 1989;28(2):193-213. [Crossref] [PubMed]
- Ağargün MY, Kara H, Anlar Ö. Pittsburgh uyku kalitesi indeksinin geçerliği ve güvenirliği [The Validity and Reliability of the Pittsburgh Sleep Quality Index]. Türk Psikiyatri Dergisi. 1996;7:107-15. [Link]
- Derogatis LR. The psychosocial adjustment to illness scale (PAIS). J Psychosom Res. 1986;30(1):77-91. [Crossref] [PubMed]
- Aygün M. Hastalığa Psikososyal Uyum-Öz Bildirim (PAIS-SR) Ölçeği Türkçe Geçerlik-Güvenilirlik Analizi, 4. Uluslararası Hipokrat Tıp ve Sağlık Bilimleri Kongresi; 25-26 Eylül 2020; Antalya. Türkiye: 2020. p.482-92.
- Awotidebe TO, Adeyeye VO, Adedoyin RA, Ogunyemi SA, Oke KI, Ativie RN, et al.Assessment of functional capacity and sleep quality of patients with chronic heart failure. Hong Kong Physiother J. 2016;36:17-24. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Suna JM, Mudge A, Stewart I, Marquart L, O'Rourke P, Scott A. The effect of a supervised exercise training programme on sleep quality in recently discharged heart failure patients. Eur J Cardiovasc Nurs. 2015;14(3):198-205. [Crossref] [PubMed]
- Avcı A. Kalp yetersizliği olan yaşlılarda günlük yaşam aktivite ve depresyon belirti düzeyinin uyku kalitesine etkisi. [Yüksek lisans tezi]. Mersin: Mersin Üniversitesi; 2018. [Erişim tarihi: 27 Eylül 2023]. Erişim linki: [Link]
- Walter FA, Ede D, Hawkins MAW, Dolansky MA, Gunstad J, Josephson R, et al. Sleep quality and daytime sleepiness are not associated with cognition in heart failure. J Psychosom Res. 2018;113:100-6. [Crossref] [PubMed]
- Song EK, Wu JR. Associations of Vitamin D Intake and sleep quality with cognitive dysfunction in older adults with heart failure. J Cardiovasc Nurs. 2018;33(4):392-9. [Crossref] [PubMed]
- Edmealem A, Degu SG, Haile D, Gedfew M, Bewket B, Andualem A. Sleep quality and associated factors among diabetes, hypertension, and heart failure patients at debre markos referral hospital, northwest ethiopia. Sleep Disord. 2020;2020:6125845. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Akın S. Kardiyovasküler sistem hastalıkları ve bakım. Durna Z ed. İç Hastalıkları Hemşireliği. 1. Baskı. İstanbul: Akademi Basın; 2013. p.148-230..
- Kılıçlı AB, Özdemir L. Psychosocial adjustment in heart failure patients with cardioverter defibrillator implantation. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;20(1):41-7. [Link]
- Karataş T. Koroner kalp hastalığı olan hastalarda algılanan sosyal destek ve psikososyal uyum. [Yüksek lisans tezi] Ankara: Gazi Üniversitesi; 2014. [Erişim tarihi: 27 Ağustos, 2024]. Erişim linki: [Link]
- Jaarsma T, Halfens R, Abu-Saad HH, Dracup K, Stappers J, van Ree J. Quality of life in older patients with systolic and diastolic heart failure. Eur J Heart Fail. 1999;1(2):151-60. [Crossref] [PubMed]
- Vural Doğru B, Karadakovan A. Evaluation of the correlation between quality of life and psychosocial adaptation in elderly patients with heart failure. Turkish Journal of Cardiovascular Nursing. 2016;7(13):88-104. [Crossref]
- Çelik Ş, Çak E. COVID-19 pandemi sürecinin aile üzerine etkisi [The effect of the COVID-19 pandemia process on the family]. Gevher Nesibe Journal Of Medical & Health Sciences, 2021;6(11):43-9. [Crossref]
- Kemp CD, Conte JV. The pathophysiology of heart failure. Cardiovasc Pathol. 2012;21(5):365-71. [Crossref] [PubMed]
- Serap Ö, Argon G. Kalp yetersizliğinde sağlık davranışları, sağlığa verilen önem ve yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi [Examining relationship among health behaviours, importance of health and quality of life in heart failure]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2005;21(1):63-77. [Link]
.: İşlem Listesi