.: DERLEME
High Security Forensic Psychiatry Hospitals in Türkiye Current Status and Future Challenges: Traditional Review
Türkiye'de Yüksek Güvenlikli Adli Psikiyatri Hastaneleri Mevcut Durum ve Gelecekteki Zorluklar: Geleneksel Derleme
Turkiye Klinikleri J Foren Sci Leg Med. 2023;20(2):149-56
doi: 10.5336/forensic.2023-95917
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
In many countries where modern law is valid, people who have a mental health illness that do not know the meaning and consequences of the crime they commit are not punished. However, for those who are in this situation, a security measure for the purposes of protection and treatment shall be imposed. High security forensic psychiatric hospitals, the first of which were opened in Adana in Türkiye in 2018, continue to be opened in line with the National Mental Health Action Plan of the Ministry of Health. In addition to the forensic psychiatry services within the regional mental health hospitals used until today; 6 high security forensic psychiatric hospitals were opened within the city hospital campuses in Adana, Kayseri, Elâzığ, Eskişehir, Bursa and Ankara. There are a total of 407 forensic psychiatry beds in these hospitals, of which 371 are male, 26 female, and 10 child and adolescent beds. Forensic psychiatry is an interdisciplinary field that fills the gaps between law and medical science and requires the coordinated work of different professions. High security forensic psychiatric hospitals have an important place in the treatment and rehabilitation of individuals who are included in the judicial system and who do not have criminal responsibility. In the literature, it is seen that there are very few studies on high security forensic psychiatric hospitals in Türkiye. In this review; It is aimed to evaluate the historical development of forensic psychiatry in Türkiye, the current situation and the future planning of forensic psychiatry hospitals in the light of literature.
Keywords: Criminal responsibility; forensic sciences; forensic psychiatry; forensic psychiatric hospital
In many countries where modern law is valid, people who have a mental health illness that do not know the meaning and consequences of the crime they commit are not punished. However, for those who are in this situation, a security measure for the purposes of protection and treatment shall be imposed. High security forensic psychiatric hospitals, the first of which were opened in Adana in Türkiye in 2018, continue to be opened in line with the National Mental Health Action Plan of the Ministry of Health. In addition to the forensic psychiatry services within the regional mental health hospitals used until today; 6 high security forensic psychiatric hospitals were opened within the city hospital campuses in Adana, Kayseri, Elâzığ, Eskişehir, Bursa and Ankara. There are a total of 407 forensic psychiatry beds in these hospitals, of which 371 are male, 26 female, and 10 child and adolescent beds. Forensic psychiatry is an interdisciplinary field that fills the gaps between law and medical science and requires the coordinated work of different professions. High security forensic psychiatric hospitals have an important place in the treatment and rehabilitation of individuals who are included in the judicial system and who do not have criminal responsibility. In the literature, it is seen that there are very few studies on high security forensic psychiatric hospitals in Türkiye. In this review; It is aimed to evaluate the historical development of forensic psychiatry in Türkiye, the current situation and the future planning of forensic psychiatry hospitals in the light of literature.
Keywords: Criminal responsibility; forensic sciences; forensic psychiatry; forensic psychiatric hospital
ÖZET
Modern hukukun geçerli olduğu birçok ülkede işlediği suçun anlam ve sonuçlarını bilemeyecek derecede bir ruh sağlığı hastalığına sahip olan kişilere ceza verilmemektedir. Ancak bu kişilere koruma ve tedavi amacıyla güvenlik tedbiri uygulanır. Türkiye'de de ilki 2018 yılında Adana ilinde açılan yüksek güvenlikli adli psikiyatri hastaneleri Sağlık Bakanlığı Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı doğrultusunda açılmaya devam etmektedir. Bugüne kadar kullanılan bölge ruh sağlığı hastaneleri içinde adli psikiyatri servislerine ek olarak; Adana, Kayseri, Elâzığ, Eskişehir, Bursa ve Ankara illerindeki şehir hastaneleri kampüsleri içinde 6 adet yüksek güvenlikli adli psikiyatri hastanesi açılmıştır. Bu hastanelerde 371 erkek, 26 kadın, 10 çocuk ergen yatağı olmak üzere toplam 407 adli psikiyatri yatağı mevcuttur. Adli psikiyatri hukuk ve tıp bilimi arasındaki boşlukları dolduran farklı mesleklerin koordinasyonlu çalışmasını gerektiren disiplinler arası bir alandır. Yüksek güvenlikli adli psikiyatri hastaneleri adli sisteme dâhil olmuş ceza ehliyeti olmayan bireylerin tedavi ve rehabilitasyonlarında önemli bir konuma sahiptir. Literatüre bakıldığında Türkiye'de yüksek güvenlikli adli psikiyatri hastaneleri konusunda yapılmış çalışmaların oldukça az olduğu görülmektedir. Bu derlemede; Türkiye'de adli psikiyatrinin tarihsel gelişimi, günümüzdeki mevcut durum ve adli psikiyatri hastanelerinin gelecekteki planlamalarına ilişkin durumla ilgili literatür bilgileri eşliğinde değerlendirme yapmak amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Ceza ehliyeti; adli bilimler; adli psikiyatri; adli psikiyatri hastanesi
Modern hukukun geçerli olduğu birçok ülkede işlediği suçun anlam ve sonuçlarını bilemeyecek derecede bir ruh sağlığı hastalığına sahip olan kişilere ceza verilmemektedir. Ancak bu kişilere koruma ve tedavi amacıyla güvenlik tedbiri uygulanır. Türkiye'de de ilki 2018 yılında Adana ilinde açılan yüksek güvenlikli adli psikiyatri hastaneleri Sağlık Bakanlığı Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı doğrultusunda açılmaya devam etmektedir. Bugüne kadar kullanılan bölge ruh sağlığı hastaneleri içinde adli psikiyatri servislerine ek olarak; Adana, Kayseri, Elâzığ, Eskişehir, Bursa ve Ankara illerindeki şehir hastaneleri kampüsleri içinde 6 adet yüksek güvenlikli adli psikiyatri hastanesi açılmıştır. Bu hastanelerde 371 erkek, 26 kadın, 10 çocuk ergen yatağı olmak üzere toplam 407 adli psikiyatri yatağı mevcuttur. Adli psikiyatri hukuk ve tıp bilimi arasındaki boşlukları dolduran farklı mesleklerin koordinasyonlu çalışmasını gerektiren disiplinler arası bir alandır. Yüksek güvenlikli adli psikiyatri hastaneleri adli sisteme dâhil olmuş ceza ehliyeti olmayan bireylerin tedavi ve rehabilitasyonlarında önemli bir konuma sahiptir. Literatüre bakıldığında Türkiye'de yüksek güvenlikli adli psikiyatri hastaneleri konusunda yapılmış çalışmaların oldukça az olduğu görülmektedir. Bu derlemede; Türkiye'de adli psikiyatrinin tarihsel gelişimi, günümüzdeki mevcut durum ve adli psikiyatri hastanelerinin gelecekteki planlamalarına ilişkin durumla ilgili literatür bilgileri eşliğinde değerlendirme yapmak amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Ceza ehliyeti; adli bilimler; adli psikiyatri; adli psikiyatri hastanesi
REFERANSLAR:
- Balcıoğlu YH. Koruyucu ve toplum temelli psikiyatri perspektifinden adli psikiyatri: Suçun ve şiddet davranışının önlenmesi. Özgen Hergül G, editör. Psikiyatri Uygulamalarının Koruyucu ve Toplum Temelli Boyutları. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2022. p.53-9. [Link]
- Yanık M. Türkiye ruh sağlığı sistemi üzerine değerlendirme ve öneriler: Ruh sağlığı eylem planı önerisi. Psikiyatride Derlemeler, Olgular ve Varsayımlar Dergisi. 2007;1(Özel Sayı):11-29. [Link]
- Ersoy N, Gündoğmuş ÜN, Şehiraltı M. Türkiye'de adli tıp eğitimin tarihsel sürecinde beş temel kaynak (1294-1331) [Five main sources in the historical process of forensic medicine education in Turkey 1294-1331]. Türkiye Klinikleri Tıp Tarihi Dergisi, 2001;1(2):127-37. [Link]
- Gökçen C, Dursun OB. Bir eğitim hastanesi çocuk psikiyatri birimine gönderilen adli olguların incelenmesi [Evaluation of forensic cases referred to the child psychiatry clinic of a research hospital]. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 2012;25(3):238-43. [Link]
- Karaağaç H, Çalık Var E. Adli psikiyatrik alanda sosyal hizmet uzmanlarının rol ve işlevleri [Roles and functions of social workers in the forensic psychiatric field]. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi. 2021;18:125-41. [Crossref]
- Abdalla-Filho E, Bertolote JM. Sistemas de psiquiatria forense no mundo [Forensic psychiatric systems in the world]. Braz J Psychiatry. 2006;28 Suppl 2:S56-61. Portuguese. [Crossref] [PubMed]
- Di Lorito C, Castelletti L, Lega I, Gualco B, Scarpa F, Vӧllm B. The closing of forensic psychiatric hospitals in Italy: Determinants, current status and future perspectives. A scoping review. Int J Law Psychiatry. 2017;55:54-63. [Crossref] [PubMed]
- Seppänen A, Törmänen I, Shaw C, Kennedy H. Modern forensic psychiatric hospital design: clinical, legal and structural aspects. Int J Ment Health Syst. 2018;12:58. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Artvinli F. Psikiyatri etiği ve akıl hastalarına davranışa tarihsel bir yaklaşım: ondokuzuncu yüzyıldan bir vaka analizi [A historical approach to the ethics in psychiatry and attitudes towards mentally ill patients: a case study from nineteenth century]. Türkiye Klinikleri J Med Ethics. 2012;20(1):1-9. [Link]
- Artvinli F. Delilik Siyaset ve Toplum: Toptaşı Bimarhanesi (1873-1927). 1. Baskı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi; 2022.
- Sercan M. Ruh Sağlığı Yasası, Hemen Şimdi. Türkiye Psikiyatri Derneği Bülteni. 2006;9(3):9. [Link]
- T.C. Sağlık Bakanlığı. Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı (2011-2023). Yayın No: 847. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Yayınları; 2011. [Link]
- Biçer Ü, Hancı H. Adli Psikiyatri (Birinci Basamak İçin Adli Tıp Elkitabı). 1. Baskı. İstanbul: TTB-ATUD; 1999.
- Dinçmen K. Adli Psikiyatri. 1. Baskı. İstanbul: Birlik Yayınları; 1984. p.87-92.
- Meran N. Açıklamalı-İçtihatlı Yeni Türk Ceza Kanunu. 1. Baskı. Ankara: Seçkin Yayınevi; 2007.
- Öncü F, Soysal H, Uygur N, Özdemir F, Türkcan S, Yeşilbursa D, et al. Zorunlu klinik tedavi sonrası yineleyici suç işleyen adli psikiyatri olgularının tanı ve suç niteliği açısından değerlendirilmesi [Evaluation of forensic psychiatry cases with repetitive offenses after compulsory clinical treatment in terms of diagnosis and criminal characteristics]. Düşünen Adam, Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 2002;15(3):132-48. [Link]
- İnan S, Yıldızhan E, Öncü F. İnsana yönelik ciddi suç işleyen adli psikiyatri olgularının hastalık öyküleri, sosyodemografik ve suç özellikleri [The disease history, sociodemographics, and criminal features of the homicidal forensic psychiatric patients]. Turk Psikiyatri Derg. 2018;29(4):258-68. [Link]
- Altuner D, Engin N, Gürer C, Akyay İ, Akgül A. Madde kullanımı ve suç ilişkisi: kesitsel bir araştırma [Substance use and crime: the results of a survey research]. Tıp Araştırmaları Dergisi. 2009;7(2):87-94. [Link]
- Belli H, Ozcetin A, Ertem U, Tuyluoglu E, Namli M, Bayik Y, et al. Perpetrators of homicide with schizophrenia: sociodemographic characteristics and clinical factors in the eastern region of Turkey. Compr Psychiatry. 2010;51(2):135-41. [Crossref] [PubMed]
- Jager AD. Forensic psychiatry services in Australia. Int J Law Psychiatry. 2001;24(4-5):387-98. [Crossref] [PubMed]
- Gordon H, Lindqvist P. Forensic psychiatry in Europe. Psychiatric Bulletin. 2007;31(11):421-4. [Crossref]
- Jansman-Hart EM, Seto MC, Crocker AG, Nicholls TL, Côté G. International trends in demand for forensic mental health services. Int. J. Forensic Ment. Health. 2011;10(4):326-36. [Crossref]
- Hanley NK, Ross S. Forensic mental health in Australia: Charting the gaps. Current Issues in Criminal Justice. 2013;24(3):341-56. [Crossref]
- Rutherford M, Duggan S. El Centro Sainsbury de Salud Mental: Los Servicios Forenses de Salud Mental en Inglaterra y el País de Gales [The sainsbury centre for mental health: forensic mental health services in England and wales]. Rev Esp Sanid Penit. 2008;10(1):10-21. Spanish. [Crossref] [PubMed]
- Müller-Isberner R, Freese R, Jöckel D, Gonzalez Cabeza S. Forensic psychiatric assessment and treatment in Germany. Legal framework, recent developments, and current practice. Int J Law Psychiatry. 2000;23(5-6):467-80. [Crossref] [PubMed]
- Mundt AP, Franči?ković T, Gurovich I, Heinz A, Ignatyev Y, Ismayilov F, et al. Changes in the provision of institutionalized mental health care in post-communist countries. PLoS One. 2012;7(6):e38490. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Salize HJ, Dreßing H, Kief C. Placement and treatment of mentally ill offenders-legislation and practice in EU member states. Mannheim: Central Institute of Mental Health. 2005:6-9. [Link]
.: İşlem Listesi