.: DERLEME
Hidrosefalisi Olan Çocuğun Bakımına Yönelik Teknoloji Tabanlı Ebeveyn Eğitim Programlarının KomplikasyonlarıÖnlemedeki Önemi: Geleneksel Derleme
The Importance of Technology-Based Parent Education Programs for Care of Child with Hydrocephalis in Preventing Complications: A Traditional Review
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2023;15(2):529-35
doi: 10.5336/nurses.2022-93362
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Hidrosefali; beyin omurilik sıvısı fizyolojisinin bozulması ve bununla ilişkili olan beyin ventriküllerinin anormal genişlemesi nedeniyle oluşur. En yaygın çocukluk çağı beyin hastalıklarından biri olan hidrosefalinin tedavisinde sıklıkla kullanılan ventriküloperitoneal şant cerrahisi sonrası önemli komplikasyonlar görülebilmektedir. Tedavinin özellikle ilk yılında şant komplikasyon riski yüksektir. Hidrosefalisi olan bir çocuğun bakımı, tedavisi ve izlemi yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Ebeveynlerin, çocuklarını şant komplikasyonlarından koruyabilmesi ve çocuğu izleyip şant disfonksiyonu ve enfeksiyonunu erken fark edebilmesi mortalite ve morbiditeyi önleme açısından önemlidir. Bu zorlu süreçte ebeveynlerin en önemli gereksinimleri arasında eğitim ve danışmanlık yer alır. Eğitim ve danışmanlıkta hemşire, multidisipliner ekibin bir üyesi olarak hem klinik/cerrahi prosedürler sırasında bakımda, hem de aile merkezli bakım felsefesi doğrultusunda ebeveynlerin çocuğun bakımına aktif katılabilmesi ve aile-çocuk ilişkilerinin sağlıklı bir şekilde devam edebilmesinde önemli bir yere sahiptir. Dünya geneline bakıldığında, hidrosefalisi olan çocuğun bakımına ilişkin ebeveyn eğitim odaklı, girişimsel çalışmaların az sayıda olduğu görülmektedir. Bilgi iletişim teknolojilerinde meydana gelen değişimler ve maliyet dikkate alındığında, eğitim aracı olarak teknoloji tabanlı müdahaleler kullanılması önemlidir. Bu bağlamda bu derlemenin amacı, hidrosefali hakkında bilgi vererek hidrosefali nedeniyle şant takılan çocuklarda komplikasyonları önlemek, morbidite ve mortalitenin azaltılmasında ebeveynlere verilen eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin önemini vurgulamak ve teknoloji tabanlı eğitim yöntemlerinin kullanımına dikkat çekmektir.
Anahtar Kelimeler: Hidrosefali; şant komplikasyonu; teknoloji; ebeveynler; çocuk hemşireliği
Hidrosefali; beyin omurilik sıvısı fizyolojisinin bozulması ve bununla ilişkili olan beyin ventriküllerinin anormal genişlemesi nedeniyle oluşur. En yaygın çocukluk çağı beyin hastalıklarından biri olan hidrosefalinin tedavisinde sıklıkla kullanılan ventriküloperitoneal şant cerrahisi sonrası önemli komplikasyonlar görülebilmektedir. Tedavinin özellikle ilk yılında şant komplikasyon riski yüksektir. Hidrosefalisi olan bir çocuğun bakımı, tedavisi ve izlemi yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Ebeveynlerin, çocuklarını şant komplikasyonlarından koruyabilmesi ve çocuğu izleyip şant disfonksiyonu ve enfeksiyonunu erken fark edebilmesi mortalite ve morbiditeyi önleme açısından önemlidir. Bu zorlu süreçte ebeveynlerin en önemli gereksinimleri arasında eğitim ve danışmanlık yer alır. Eğitim ve danışmanlıkta hemşire, multidisipliner ekibin bir üyesi olarak hem klinik/cerrahi prosedürler sırasında bakımda, hem de aile merkezli bakım felsefesi doğrultusunda ebeveynlerin çocuğun bakımına aktif katılabilmesi ve aile-çocuk ilişkilerinin sağlıklı bir şekilde devam edebilmesinde önemli bir yere sahiptir. Dünya geneline bakıldığında, hidrosefalisi olan çocuğun bakımına ilişkin ebeveyn eğitim odaklı, girişimsel çalışmaların az sayıda olduğu görülmektedir. Bilgi iletişim teknolojilerinde meydana gelen değişimler ve maliyet dikkate alındığında, eğitim aracı olarak teknoloji tabanlı müdahaleler kullanılması önemlidir. Bu bağlamda bu derlemenin amacı, hidrosefali hakkında bilgi vererek hidrosefali nedeniyle şant takılan çocuklarda komplikasyonları önlemek, morbidite ve mortalitenin azaltılmasında ebeveynlere verilen eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin önemini vurgulamak ve teknoloji tabanlı eğitim yöntemlerinin kullanımına dikkat çekmektir.
Anahtar Kelimeler: Hidrosefali; şant komplikasyonu; teknoloji; ebeveynler; çocuk hemşireliği
ABSTRACT
Hydrocephalus is caused by impaired cerebrospinal fluid physiology and associated abnormal enlargement of the brain ventricles. Important complications can be seen after ventriculoperitoneal shunt surgery, which is frequently used in the treatment of hydrocephalus, one of the most common childhood brain diseases. The risk of shunt complications is high, especially in the first year of treatment. The care, treatment, and follow-up of a child with hydrocephalus is a lifelong process. It is important for parents to protect their children from shunt complications and to monitor the child and detect shunt dysfunction and infection early in terms of preventing mortality and morbidity. In this challenging process, education and counseling are among the most important needs of parents. In education and counseling, the nurse, as a member of the multidisciplinary team, has an important role both in care during clinical/surgical procedures and in the active participation of parents in the care of the child in line with the family-centered care philosophy and in the continuation of healthy family-child relationships. When we look at the world in general, it is seen that there are few educational and interventional studies on the care of the child with hydrocephalus. Considering the changes in information and communication technologies and the cost, it is important to use technologybased interventions as an educational tool. In this context, the aim of this review is to give information about hydrocephalus, to emphasize the importance of education and counseling services given to parents in preventing complications, reducing morbidity and mortality in children with shunt due to hydrocephalus, and to draw attention to the use of technology-based education methods.
Keywords: Hydrocephalus; shunt complication; technology; parents; pediatric nursing
Hydrocephalus is caused by impaired cerebrospinal fluid physiology and associated abnormal enlargement of the brain ventricles. Important complications can be seen after ventriculoperitoneal shunt surgery, which is frequently used in the treatment of hydrocephalus, one of the most common childhood brain diseases. The risk of shunt complications is high, especially in the first year of treatment. The care, treatment, and follow-up of a child with hydrocephalus is a lifelong process. It is important for parents to protect their children from shunt complications and to monitor the child and detect shunt dysfunction and infection early in terms of preventing mortality and morbidity. In this challenging process, education and counseling are among the most important needs of parents. In education and counseling, the nurse, as a member of the multidisciplinary team, has an important role both in care during clinical/surgical procedures and in the active participation of parents in the care of the child in line with the family-centered care philosophy and in the continuation of healthy family-child relationships. When we look at the world in general, it is seen that there are few educational and interventional studies on the care of the child with hydrocephalus. Considering the changes in information and communication technologies and the cost, it is important to use technologybased interventions as an educational tool. In this context, the aim of this review is to give information about hydrocephalus, to emphasize the importance of education and counseling services given to parents in preventing complications, reducing morbidity and mortality in children with shunt due to hydrocephalus, and to draw attention to the use of technology-based education methods.
Keywords: Hydrocephalus; shunt complication; technology; parents; pediatric nursing
REFERANSLAR:
- Kahle KT, Kulkarni AV, Limbrick DD Jr, Warf BC. Hydrocephalus in children. Lancet. 2016;387(10020):788-99. [Crossref] [PubMed]
- Dewan MC, Rattani A, Mekary R, Glancz LJ, Yunusa I, Baticulon RE, et al. Global hydrocephalus epidemiology and incidence: systematic review and meta-analysis. J Neurosurg. 2018;1-15. [PubMed]
- Düzgün MV, Erdem Y. Factors affecting the anxiety level and quality of life of parents of children with hydrocephalus. International Journal of Caring Sciences. 2020;13(2):1382-91. [Link]
- Melo JRT, Vieira KA, Miranda T. Stress in caregivers of children with hydrocephalus. Revista Brasileira de Neurologia e Psiquiatria. 2014;18(1):3-12. [Link]
- Tully HM, Dobyns WB. Infantile hydrocephalus: a review of epidemiology, classification and causes. Eur J Med Genet. 2014;57(8):359-68. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Warf BC, Alkire BC, Bhai S, Hughes C, Schiff SJ, Vincent JR, et al. Costs and benefits of neurosurgical intervention for infant hydrocephalus in sub-Saharan Africa. J Neurosurg Pediatr. 2011;8(5):509-21. Erratum in: J Neurosurg Pediatr. 2012;9(1):109. [Crossref] [PubMed]
- Ünver S, Tütüncüler B, Özkan ZK, Fındık ÜY. Effect of giving brochures to ventriculoperitoneal shunted children's mothers about preventing shunt infections. Cocuk Enfeksiyon Dergisi. 2020;14(3):E97-E105. [Crossref]
- Tavares PAJ, Hamamoto Filho PT, Ferreira ASSBS, Avila MAG. Construction and validation of educational material for children with hydrocephalus and their informal caregivers. World Neurosurg. 2018;114:381-90. [Crossref] [PubMed]
- Nielsen N, Breedt A. Hydrocephalus. In: Cartwright CC, Wallace DC, eds. Nursing Care of the Pediatric Neurosurgery Patient. 2nd ed. Cham: Springer; 2017. p.39-89. [Crossref]
- Kulkarni AV, Drake JM, Mallucci CL, Sgouros S, Roth J, Constantini S; Canadian Pediatric Neurosurgery Study Group. Endoscopic third ventriculostomy in the treatment of childhood hydrocephalus. J Pediatr. 2009;155(2):254-9.e1. [Crossref] [PubMed]
- Kulkarni AV, Riva-Cambrin J, Holubkov R, Browd SR, Cochrane DD, Drake JM, et al; Hydrocephalus Clinical Research Network. Endoscopic third ventriculostomy in children: prospective, multicenter results from the Hydrocephalus Clinical Research Network. J Neurosurg Pediatr. 2016;18(4):423-9. [Crossref] [PubMed]
- Akgün B, Gerçek Aktaş E, Erol FS, Kaplan M, Arıcı L. Ventrikuloperitoneal şant komplikasyonları: 75 olgunun değerlendirilmesi [Ventrikuloperitoneal shunt complications: evaluation of 75 cases]. FÜ Sağ Bil Derg. 2008;22(2):69-72. [Link]
- Eroğlu A, Esenoğlu M, Ekrem Y, Atabey C. Hidrosefali tanısı ile ventriküloperitoneal şant takılan 47 olguda şanta bağlı gelişen komplikasyonların değerlendirilmesi [Evaluation of shunt-related complications in ventriculoperitoneal shunt performed with a hydrocephalus diagnosis of 47 cases]. Türk Nöroşirurji Dergisi. 2016;26(1):36-9. [Link]
- Gülşen İ, Ak H, Arslan M, Gökalp A, Sösuncu E, Kıymaz N. Çocukluk çağında ventriküloperitoneal şant disfonksiyonları [Ventriculoperitoneal shunt dysfunctions in childhood]. Türk Nöroşiruruji Dergisi. 2014;24(3):280-3. [Link]
- Gündeşlioğlu ÖÖ, Haytoğlu Z, Özsoy KM, Alabaz D, Kocabaş E. Çocuklarda ventriküloperitoneal şant enfeksiyonu: demografik, klinik özellikler ve tanıda trombosit parametrelerinin değerlendirilmesi [Ventriculoperitoneal shunt infections in children: demographical, clinical findings and evaluation of thrombocyte parameters]. J Pediatr Inf. 2018;12(2):65-71. [Crossref]
- Athanasakis E. Post-operative complications of ventriculoperitoneal shunt in hydrocephalic pediatric patients-nursing care. International Journal of Caring Sciences. 2011;4(2):66. [Link]
- Cestari VRF, de Figueiredo Carvalho ZM, Barbosa IV, Melo EM, Studart RMB. Nursing care to the child with hydrocephalus: an integrative literature review. Journal of Nursing UFPE on Line. 2013;7(5):1490-6. [Crossref]
- Erbaş A, Bulut H. Şantı olan hidrosefalili çocuklara sahip ailelerin yaşadıkları güçlükler [The experienced problems of families having children with cerebrospinal fluid shunt]. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;2(2):9-19. [Link]
- Shattnawi KK, Qananbeh FS, Khater W. The experiences of mothers of children with hydrocephalus in Jordan: a phenomenological study. Journal of Pediatric Nursing. 2022. [Crossref] [PubMed]
- Abd Elaziz MS, Abd Elaal EM, Abd El-Sadik BR, Said KM. Nursing management protocol for mothers of children having ventricular peritoneal shunt. Egyptian Nursing Journal. 2017;14(3):226-34. [Crossref]
- Kirk EA, White C, Freeman S. Effects of a nursing education intervention on parents' knowledge of hydrocephalus and shunts. J Neurosci Nurs. 1992;24(2):99-103. [Crossref] [PubMed]
- Tongpeth J, Du H, Barry T, Clark RA. Effectiveness of an Avatar application for teaching heart attack recognition and response: a pragmatic randomized control trial. J Adv Nurs. 2020;76(1):297-311. [Crossref] [PubMed]
- Naftel RP, Safiano NA, Falola MI, Shannon CN, Wellons JC 3rd, Johnston JM Jr. Technology preferences among caregivers of children with hydrocephalus. J Neurosurg Pediatr. 2013;11(1):26-36. [Crossref] [PubMed]
- Im EO, Chang SJ. Web-based interventions in nursing. Comput Inform Nurs. 2013;31(2):94-102. [Crossref] [PubMed]
- Griffiths F, Lindenmeyer A, Powell J, Lowe P, Thorogood M. Why are health care interventions delivered over the internet? A systematic review of the published literature. J Med Internet Res. 2006;8(2):e10. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Graffigna G, Barello S, Riva G. How to make health information technology effective: the challenge of patient engagement. Arch Phys Med Rehabil. 2013;94(10):2034-5. [Crossref] [PubMed]
- An LC, Demers MR, Kirch MA, Considine-Dunn S, Nair V, Dasgupta K, et al. A randomized trial of an avatar-hosted multiple behavior change intervention for young adult smokers. J Natl Cancer Inst Monogr. 2013;2013(47):209-15. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Wonggom P, Kourbelis C, Newman P, Du H, Clark RA. Effectiveness of avatar-based technology in patient education for improving chronic disease knowledge and self-care behavior: a systematic review. JBI Database System Rev Implement Rep. 2019;17(6):1101-29. [Crossref] [PubMed]
- Falloon G. Using avatars and virtual environments in learning: what do they have to offer? British Journal of Educational Technology. 2010;41(1):108-22. [Crossref]
- Bell D, Gachuhi N, Assefi N. Dynamic clinical algorithms: digital technology can transform health care decision-making. Am J Trop Med Hyg. 2018;98(1):9-14. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Wu IXY, Kee JCY, Threapleton DE, Ma RCW, Lam VCK, Lee EKP, et al. Effectiveness of smartphone technologies on glycaemic control in patients with type 2 diabetes: systematic review with meta-analysis of 17 trials. Obes Rev. 2018;19(6):825-38. [Crossref] [PubMed]
- Tongpeth J, Du HY, Clark RA. Development and feasibility testing of an avatar-based education application for patients with acute coronary syndrome. J Clin Nurs. 2018;27(19-20):3561-71. [Crossref] [PubMed]
- Wonggom P, Du H, Clark RA. Evaluation of the effectiveness of an interactive avatar-based education application for improving heart failure patients' knowledge and self-care behaviours: a pragmatic randomized controlled trial protocol. J Adv Nurs. 2018;74(11):2667-76. [Crossref] [PubMed]
- Fortier MA, Chung WW, Martinez A, Gago-Masague S, Sender L. Pain buddy: a novel use of m-health in the management of children's cancer pain. Comput Biol Med. 2016;76:202-14. [Crossref] [PubMed] [PMC]
.: İşlem Listesi