Amaç: Hemşirelerin, kanıta dayalı hemşireliğe yönelik bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel tipte yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, bir kamu hastanesinde 321 hemşireden oluşan evrenden 264 hemşireyle tamamlanmıştır. Veriler, 'Bilgi Formu' ve 'Kanıta Dayalı Hemşireliğe Yönelik Tutum Ölçeği' kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, Kolmogorov-Smirnov analizi, açıklayıcı faktör analizi, Cronbach alfa güvenirlik analizi, ki-kare testi, ilişkisiz örneklemler t-testi, tek yönlü varyans analizi ve 'post hoc' Tukey testi kullanılmıştır. Bulgular: Hemşirelerin kanıta dayalı hemşirelik uygulamaları hakkında bilgi sahibi olma durumları %64, bilgi sahibi olma durumu ile eğitim durumu (p<0,05) arasında ve girişimlerini gerçekleştirirken bilimsel çalışmalardan/kanıtlardan yararlanma durumları ile cinsiyet (p=0,001) arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutum ölçeği puan ortalaması 60,76±7,9 olup, alt boyutlar; inanç ve beklentiler, duygular ve uygulama niyeti sırasıyla 29,06±4,12, 20,59±3,37 ve 11,10±1,96 olarak yüksek düzeyde olumlu bulunmuştur. Ölçek puan ortalamaları ile yaş (p=0,041) ve cinsiyet (p=0,022) arasında, duygular alt boyutu ile yaş (p=0,002) ve cinsiyet (p=0,020), uygulama niyeti alt boyutu ile cinsiyet (p=0,008) arasında anlamlı farklılık saptanmıştır. Hemşirelerin, hemşirelik girişimlerini gerçekleştirmede araştırma yapma, sonuçları uygulamaya aktarma ve bilimsel araştırma ve/veya kanıtları kullanma konusunda kendi yeterliliklerini zayıf olarak değerlendirdikleri belirlenmiştir. Sonuç: Hemşirelerin kanıta dayalı hemşirelik uygulamaları hakkındaki bilgileri orta, tutumları ise yüksek düzeyde olumlu ve cinsiyet açısından kadınlar lehine anlamlı fark bulunmaktadır. Kanıtları oluşturma ve kullanma için araştırma yapma ve sonuçlarından yararlanma yeterliliklerinin zayıf olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Hemşireler; kanıt; kanıta dayalı hemşirelik; kanıta dayalı uygulama
Objective: This descriptive and cross-sectional study was conducted in order to evaluate nurses' knowledge and attitudes towards evidence-based nursing. Material and Methods: The search was completed with 264 nurses from a population of 321 nurses in a public hospital. The data were collected using the "Information Form" and 'Scale for Attitudes of Nurses Intended to Evidence Based Nursing' Number, percentage, mean, standard deviation, Kolmogorov- Smirnov analysis, explanatory factor analysis, Cronbach alpha reliability analysis, chi-square test, unrelated samples t-test, one-way analysis of variance and post hoc Tukey test were used to evaluate the data. Results: Knowledge status of nurses on evidence-based nursing implementations ratio is 64% signific ant difference was found between knowledge status and education status (p<0.05) and between rate of utilization from scientific studies/evidence while performing the attempts with gender (p=0.001). The mean score of the attitude scale towards evidence-based nursing was 60.76±7.9 and its sub-dimensions; faiths and expectations, feelings and intention to implement were highly positive found as 29.06±4.12, 20.59±3.37 and 11.10±1.96, respectively. Significant differences were found between the mean scores of the scale with age (p=0.041) and gender (p=0.022), between the feelings and age (p=0.002) and gender (p=0.020), and between the intention to implement and gender (p=0.008). It was determined that nurses evaluated their own competencies as weak in conducting research, transferring the results in to practice, and using scientific studies and / or evidence to carry out nursing interventions. Conclusion: Nurses' knowledge of evidence-based nursing practices is moderate, their attitudes are highly positive, and there is a significant difference in favor of women in terms of gender. It has been determined that their ability to conduct research and make use of its results to create and use evidence is weak.
Keywords: Nurses; evidence; evidence-based nursing; evidence-based practice
- Özer Küçük E, Çakmak S, Kapucu S, Koç M, Kahveci R. Hemşirelik öğrencilerinin kanıta dayalı hemşirelik uygulamalarına ilişkin farkın dalıklarının belirlenmesi [Determination of nursing students awareness of evidence-based nur sing practice]. Hacettepe Üniversitesi Hem şirelik Fakültesi Dergisi. 2017;4(2):1-12. [Link]
- Yılmaz Merdan N. Hemşirelerde kanıta dayalı akut inme bilgi düzeyinin değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi]. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi; 2020. [Link]
- Kapucu S, Kahveci R. Kanıta Dayalı Hemşirelik Uygulamaları: Kanıtlar Uygulamalar. 1. Baskı. Ankara: Sage Yayıncılık; 2017. [Link]
- Resmî Gazete (08.03.2010, Sayı: 27515) sayılı Hemşirelik Yönetmeliği. Hemşirelik Yönetmeliği; 2010. [Link]
- Makic MB, VonRueden KT, Rauen CA, Chadwick J. Evidence-based practice habits: putting more sacred cows out to pasture. Crit Care Nurse. 2011;31(2):38-61; quiz 62. [Crossref] [PubMed]
- Pétré B, Gillain N, Jacqmin N, Adriaenssens J, Vandenbosch K, Gillet P, et al. Perception of Belgian nurses about evidence-based clinical practice implementation: a focus group study. Acta Clin Belg. 2018;73(2):110-8. [Crossref] [PubMed]
- Gallagher-Ford L, Fineout-Overholt E, Melnyk BM, Stillwell SB. Evidence-based practice, step by step: implementing an evidence-based practice change. Am J Nurs. 2011; 111(3):54-60. [Crossref] [PubMed]
- Ammouri AA, Raddaha AA, Dsouza P, Geethakrishnan R, Noronha JA, Obeidat AA, et al. Evidence-based practice: knowledge, attitudes, practice and perceived barriers among nurses in Oman. Sultan Qaboos Univ Med J. 2014;14(4):e537-45. [PubMed] [PMC]
- Williamson KM, Almaskari M, Lester Z, Maguire D. Utilization of evidence-based practice knowledge, attitude, and skill of clinical nurses in the planning of professional development programming. J Nurses Prof Dev. 2015;31(2):73-80. [Crossref] [PubMed]
- Yılmaz M, Gürler H. Hemşirelerin kanıta dayalı uygulamaya ilişkin görüşleri [Opinions of nurses in relation to evidence-based practice]. F.N. Hem Derg. 2017;25(1):1-12. [Crossref]
- Maaskant JM, Knops AM, Ubbink DT, Vermeulen H. Evidence-based practice: a survey among pediatric nurses and pediatricians. J Pediatr Nurs. 2013;28(2):150-7. [Crossref] [PubMed]
- Hannes K, Vandersmissen J, De Blaeser L, Peeters G, Goedhuys J, Aertgeerts B. Barriers to evidence-based nursing: a focus group study. J Adv Nurs. 2007;60(2):162-71. [Crossref] [PubMed]
- Berland A, Gundersen D, Bentsen SB. Evidence-based practice in primary care: an explorative study of nurse practitioners in Norway. Nurse Educ Pract. 2012;12(6):361-5. [Crossref] [PubMed]
- Ruzafa-Martínez M, López-Iborra L, Madrigal-Torres M. Attitude towards evidence-based nursing questionnaire: development and psychometric testing in Spanish community nurses. J Eval Clin Pract. 2011;17(4):664-70. [Crossref] [PubMed]
- Ayhan Y, Kocaman G, Bektaş M. Kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması [The validity and reliability of attitude towards evidence-based nursing questionnaire for Turkish]. Hem Araş Geliş Derg. 2015;17(2-3):21-35. [Link]
- Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. 22. Baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2016. [Link]
- Johansson B, Fogelberg-Dahm M, Wadensten B. Evidence-based practice: the importance of education and leadership. J Nurs Manag. 2010;18(1):70-7. [Crossref] [PubMed]
- Patelarou AE, Patelarou E, Brokalaki H, Dafermos V, Thiel L, Melas CD, et al. Current evidence on the attitudes, knowledge and perceptions of nurses regarding evidence-based practice implementation in European community settings: a systematic review. J Community Health Nurs. 2013;30(4):230-44. [Crossref] [PubMed]
- Lam CK, Schubert C. Evidence-based practice competence in nursing students: an exploratory study with important implications for educators. Worldviews Evid Based Nurs. 2019;16(2):161-8. [Crossref] [PubMed]
- Yılmaz E, Çeçen D, Aslan A, Kara H, Kızıl Toğaç H, Mutlu S. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumları ve araştırma kullanımında algıla dıkları engeller [Attitudes towards evidence-based nursing and perceptions of obstacles in using research of nurses working in surgical clinics]. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2018;15(4):235-41. [Link]
- Wahoush O, Banfield L. Information literacy during entry to practice: information-seeking behaviors in student nurses and recent nurse graduates. Nurse Educ Today. 2014;34(2): 208-13. [Crossref] [PubMed]
- Fairbrother G, Cashin A, Conway R, Symes A, Graham I. Evidence based nursing and midwifery practice in a regional Australian healthcare setting: behaviours, skills and barriers. Collegian. 2016;23(1):29-37. [Crossref] [PubMed]
- Hasanpoor E, Siraneh Belete Y, Janati A, Hajebrahimi S, Haghgoshayie E. Nursing managers' perspectives on the facilitators and barriers to implementation of evidence-based management. Worldviews Evid Based Nurs. 2019;16(4):255-62. [Crossref] [PubMed]
- Hassona FM, Winkelman C, El-Sayed SH. The effect of a workshop on Egyptian nurse educators' motivation and attitude toward evidence-based teaching. J Nurs Educ Pract. 2013;3(10):64-74. [Crossref]
- Küçükoğlu S, Bükecik T, Aytekin A, Çelebi A. Acil birimlerde çalışan hemşirelerin adli vakayla ilgili yaklaşımları ve kanıta dayalı uygulamaları [Evidence based practices and approaches of nurses working in emergency departments regarding judicial cases]. Turkiye Klinikleri J Foren Sci Leg Med. 2017;14(1):1-8. [Crossref]
- Koehn ML, Lehman K. Nurses' perceptions of evidence-based nursing practice. J Adv Nurs. 2008;62(2):209-15. [Crossref] [PubMed]
- Dikmen Y, Filiz NY, Tanrıkulu F, Yılmaz D, Kuzgun H. Attitudes of intensive care nurses towards evidence-based nursing. International Journal of Health Sciences and Research. 2018;8(1):138-43. [Link]
- Yıldırım MS. Hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumunun belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. Erzurum: Atatürk Üniversitesi; 2018. [Link]
- Majid S, Foo S, Luyt B, Zhang X, Theng YL, Chang YK, et al. Adopting evidence-based practice in clinical decision making: nurses' perceptions, knowledge, and barriers. J Med Libr Assoc. 2011;99(3):229-36. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Engels C, Boutin E, Boussely F, Bourgeon-Ghittori I, Couturier B, Fromantin I, et al. Use of evidence-based practice among healthcare professionals after the implementation of a new competency-based curriculum. Worldviews Evid Based Nurs. 2020;17(6):427-36. [Crossref] [PubMed]
- Palese A, Gonella S, Grassetti L, Destrebecq A, Mansutti I, Terzoni S, et al. Multilevel national analysis of nursing students' perceived opportunity to access evidence-based tools during their clinical learning experience. Worldviews Evid Based Nurs. 2018;15(6):480-90. [Crossref] [PubMed]
- Yılmaz D, Düzgün F, Dikmen Y. Hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumlarının incelenmesi [An investigation into nurses attitudes towards evidence-based nursing]. ACU Sağlık Bil Derg. 2019;10(4):713-9. [Link]
.: İşlem Listesi