.: ARAŞTIRMA
Hemşirelerin Etik Duyarlılığı ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi
Investigation of the Moral Sensitivity and a Affecting Factors of Nurses
Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2021;29(1):86-93
doi: 10.5336/mdethic.2020-73404
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Bu çalışma, hemşirelerin etik duyarlılığını ve etik duyarlılığı etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, tanımlayıcı olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evreni, Artvin devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin tümüdür. Veri toplama aracı olarak, kişisel bilgi formu ve ''Ahlaki Duyarlılık Anketi'' kullanılmıştır. Araştırmaya başlamadan önce etik kurul izni ve kurum izni alınmıştır. Araştırma, 124 hemşire ile Mayıs ve Temmuz 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde, ölçeğin normallik dağılımına bakılmış (Kolmogorov-Smirnov) ve nonparametrik testler uygulanmıştır. Tanımlayıcı istatistiksel metotların (frekans, yüzde, ortalama)yanı sıra Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H testi kullanılmıştır. Verilerin analizinde anlamlılık değeri olarak p<0,05 alınmıştır. Çalışmaya katılan hemşirelerin %75,8'inin 20-37 yaş arasında, %61,3'ünün evli, %63,7'sinin lisans ve yüksek lisans düzeyinde eğitime sahip olduğu bulunmuştur. Hemşirelerin %90,2'sinin bulunduğu klinikte 1-14 yıl arasında çalıştığı ve %91,9'unun klinik hemşire olarak görev yaptığı bulunmuştur. Çalışmaya katılan hemşirelerin %76,6'sı etik ile ilgili eğitim almıştır. Çalışmaya katılan hemşirelerin ''Ahlaki Duyarlılık Anketi'' puan ortalaması 100,00±44,93 bulunmuştur. Etik duyarlılık ile hemşirelerin yaşı, cinsiyeti, eğitim düzeyi, çalışılan klinik, mesleki derneğe üye olma ve etik ile ilgili eğitim alma bağımsız değişkenleri arasında anlamlı bir fark olduğu (p<0,05) tespit edilmiştir. Sonuç olarak araştırmaya katılan hemşirelerin etik duyarlılığı orta düzeydedir. Yaş, cinsiyet, çalışma yılı, eğitim düzeyi, çalışma yeri gibi değişkenlerin etik duyarlılığı etkilediği söylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Hastane; hemşire; etik; etik duyarlılık
Bu çalışma, hemşirelerin etik duyarlılığını ve etik duyarlılığı etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, tanımlayıcı olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evreni, Artvin devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin tümüdür. Veri toplama aracı olarak, kişisel bilgi formu ve ''Ahlaki Duyarlılık Anketi'' kullanılmıştır. Araştırmaya başlamadan önce etik kurul izni ve kurum izni alınmıştır. Araştırma, 124 hemşire ile Mayıs ve Temmuz 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde, ölçeğin normallik dağılımına bakılmış (Kolmogorov-Smirnov) ve nonparametrik testler uygulanmıştır. Tanımlayıcı istatistiksel metotların (frekans, yüzde, ortalama)yanı sıra Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H testi kullanılmıştır. Verilerin analizinde anlamlılık değeri olarak p<0,05 alınmıştır. Çalışmaya katılan hemşirelerin %75,8'inin 20-37 yaş arasında, %61,3'ünün evli, %63,7'sinin lisans ve yüksek lisans düzeyinde eğitime sahip olduğu bulunmuştur. Hemşirelerin %90,2'sinin bulunduğu klinikte 1-14 yıl arasında çalıştığı ve %91,9'unun klinik hemşire olarak görev yaptığı bulunmuştur. Çalışmaya katılan hemşirelerin %76,6'sı etik ile ilgili eğitim almıştır. Çalışmaya katılan hemşirelerin ''Ahlaki Duyarlılık Anketi'' puan ortalaması 100,00±44,93 bulunmuştur. Etik duyarlılık ile hemşirelerin yaşı, cinsiyeti, eğitim düzeyi, çalışılan klinik, mesleki derneğe üye olma ve etik ile ilgili eğitim alma bağımsız değişkenleri arasında anlamlı bir fark olduğu (p<0,05) tespit edilmiştir. Sonuç olarak araştırmaya katılan hemşirelerin etik duyarlılığı orta düzeydedir. Yaş, cinsiyet, çalışma yılı, eğitim düzeyi, çalışma yeri gibi değişkenlerin etik duyarlılığı etkilediği söylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Hastane; hemşire; etik; etik duyarlılık
ABSTRACT
This study was conducted to determine the ethical sensitivity of nurses and the variables that affect the ethical sensitivity of nurses. The study was conducted as descriptive. The population of the study is all nurses working in Artvin public hospital. As a data collection tool, a personel information form and ''Moral Sensitivity Questionnaire'' were used. Ethics committee permission and institutional permission were obtained before the study. The research was conducted with 124 nurses between May-July, 2019. In data evaluation, the normality distribution of the scale was analyzed and nonparametric tests were used. Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis H test was used as well as descriptive statistical methods (frequency, percentage, mean). Significance value was determined as p<0.05. It was found that 75.8% of the nurses participated in the study were between 20-37 years old, 61.3% were married and 63.7% had undergraduate and graduate education. It was found that 90.2% of the nurses worked in the clinic for 1-14 years and 91.9% of them worked as clinical nurses. 76.6% of the nurses participated in the research received training on ethics. Nurses participated in the research was found ''Moral Sensitivity Questionnaire'' score of as 100.00±44.93. There was a significant difference (p<0.05) between the ethical sensitivity and the independent variables of the nurses' age, gender, educational level, membership of the clinical and Professional association studied and ethics-related education. As a conclusion, the nurses' the ethical sensitivity is moderate of participating in the study. It can be said that variables such as age, gender, working year, education level, working place affect ethical sensitivity.
Keywords: Hastane; hemşire; etik; etik duyarlılık
This study was conducted to determine the ethical sensitivity of nurses and the variables that affect the ethical sensitivity of nurses. The study was conducted as descriptive. The population of the study is all nurses working in Artvin public hospital. As a data collection tool, a personel information form and ''Moral Sensitivity Questionnaire'' were used. Ethics committee permission and institutional permission were obtained before the study. The research was conducted with 124 nurses between May-July, 2019. In data evaluation, the normality distribution of the scale was analyzed and nonparametric tests were used. Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis H test was used as well as descriptive statistical methods (frequency, percentage, mean). Significance value was determined as p<0.05. It was found that 75.8% of the nurses participated in the study were between 20-37 years old, 61.3% were married and 63.7% had undergraduate and graduate education. It was found that 90.2% of the nurses worked in the clinic for 1-14 years and 91.9% of them worked as clinical nurses. 76.6% of the nurses participated in the research received training on ethics. Nurses participated in the research was found ''Moral Sensitivity Questionnaire'' score of as 100.00±44.93. There was a significant difference (p<0.05) between the ethical sensitivity and the independent variables of the nurses' age, gender, educational level, membership of the clinical and Professional association studied and ethics-related education. As a conclusion, the nurses' the ethical sensitivity is moderate of participating in the study. It can be said that variables such as age, gender, working year, education level, working place affect ethical sensitivity.
Keywords: Hastane; hemşire; etik; etik duyarlılık
REFERANSLAR:
- Karahan Okuroğlu G, Bahçecik N, Ecevit Alpar Ş. [Philosophy and nursing ethics]. Cilicia Journal of Philososhy. 2014;1:53-61.[Crossref]
- Karadağlı F. [Ethics in professional nursing]. J DU Health Sc Inst. 2016;6(3):197-200.[Link]
- Utlu N. [Ethical approach and ethical dilemmas of nurses working in hospitals]. Journal of Istanbul Aydın University. 2016;29:17-35.[Link]
- Aksu T, Akyol A. [Investigation of the moral sensibility of nurses in İzmir]. Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2011;19(1):16-24.[Link]
- Cortis JD, Kendrick K. Nursing ethics, caring and culture. Nurs Ethics. 2003;10(1):77-88.[Crossref] [PubMed]
- Yıldırım S, Dülgerler Ş. [Ethics in psychiatry and its implications on psychiatric nursing practise]. Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2010;18(2):103-8.[Link]
- Elçigil A, Bahar Z, Beşer A, Mızrak B, Bahçelioğlu D, Demirtaş D, et al. [Ethical dilemmas which are faced by nurses]. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences. 2011;14(2):52-60.[Link]
- Köktürk Dalcalı B, Şendir M. [Determining the relationship between nurses personal values and their ethical sensitivity]. FNJN. 2016;24(1):1-9.[Crossref]
- Kahriman İ, Yeşilçiçek Çalık K. [Ethical sensitivity of clinical nurses]. GÜSBD. 2017;6(3):111-21.[Link]
- Tosun H. [Moral Sensitivity Questionnaire (MSQ): Turkish adaptation of the validity and reliability]. Journal Of Contemporary Medicine. 2018;8(4):316-21.[Link]
- Tschudin V. Ethics: Nursing People with Special Needs: Part One. London, England: Scutari Press; 1994. p.145.[Link]
- Karaöz S. [Ethics in perioperative nursing]. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2000;4(1):1-8.[Link]
- Ertuğ N, Aktaş D, Faydalı S, Yalçın O. Ethical Sensitivity and related factors of nurses working in the hospital setting. Acta Bioethica. 2014;20(2):265-70.[Crossref]
- Comrie RW. An analysis of undergraduate and graduate student nurses' moral sensitivity. Nurs Ethics. 2012;19(1):116-27.[Crossref] [PubMed]
- Öztürk H, Hintistan S, Kasım S, Candaş B. [Ethical sensitivity of physicians and nurses in intensive care units]. Journal of the Turkısh Society of Critical Care Nursing. 2009;13(2):77-84.[Link]
- Weaver K, Morse J, Mitcham C. Ethical sensitivity in professional practice: concept analysis. J Adv Nurs. 2008;62(5):607-18.[Crossref] [PubMed]
- Baykara ZG, Demir SG, Yaman S. The effect of ethics training on students recognizing ethical violations and developing moral sensitivity. Nurs Ethics. 2015;22(6):661-75.[Crossref] [PubMed]
- Filizöz B, Mesci G, Aşçı A, Bağcıvan E. Nurses' ethical sensitivity: research on central public hospitals in Sivas province. Turkish Journal of Business Ethics. 2015;8(1):56-66.[Crossref]
- Kim YS, Park JW, You MA, Seo YS, Han SS. Sensitivity to ethical issues confronted by Korean hospital staff nurses. Nurs Ethics. 2005;12(6):595-605.[Crossref] [PubMed]
- Yılmaz D, Düzgün F, Uzelli Yılmaz D, Akın Korhan E, Dikmen Y. [Examination of ethical sensitivity and related factors of nurses in internal clinics: an example of university hospital]. DEUHFED. 2018;11(2):157-63.[Link]
- Vanlaere L, Gastmans C. Ethics in nursing education: learning to reflect on care practices. Nurs Ethics. 2007;14(6):758-66.[Crossref] [PubMed]
- Başak T, Uzun Ş, Arslan F. [Investigation of the moral sensibility of intensive care nurses]. Gülhane Tıp Dergisi. 2010;52:76-81.[Link]
- Rainer J, Schneider JK, Lorenz RA. Ethical dilemmas in nursing: an integrative review. J Clin Nurs. 2018;27(19-20):3446-61.[Crossref] [PubMed]
- Larkin ME, Beardslee B, Cagliero E, Griffith CA, Milaszewski K, Mugford MT, et al. Ethical challenges experienced by clinical research nurses: a qualitative study. Nurs Ethics. 2019;26(1):172-84.[Crossref] [PubMed]
- Milliken A. Nurse ethical sensitivity: an integrative review. nurs ethics. 2018;25(3):278-303.[Crossref] [PubMed]
- Sari D, Baysal E, Celik GG, Eser I. Ethical decision making levels of nursing students. Pak J Med Sci. 2018;34(3):724-9.[Crossref] [PubMed] [PMC]
- Başak T, Cerit B. Comparing two teaching methods on nursing students' ethical desicion-making level. Clinical Simulation in Nursing. 2019;29:15-23.[Crossref]
- Lützén K, Blom T, Ewalds-Kvist B, Winch S. Moral stress, moral climate and moral sensitivity among psychiatric professionals. Nurs Ethics. 2010;17(2):213-24.[Crossref] [PubMed]
- Tas Arslan F, Calpbinici P. Moral sensitivity, ethical experiencesand related factors of pediatric nurses: a cross-sectional, correlational study. Acta Bioethica. 2018;24(1):9-18.[Crossref]
- Borhani F, Abbaszadeh A, Mohamadi E, Ghasemi E, Hoseinabad-Farahani MJ. Moral sensitivity and moral distress in Iranian critical care nurses. Nurs Ethics. 2017;24(4):474-82.[Crossref] [PubMed]
- Aydoğan A, Ceyhan Ö. [Moral sensitivity of health care providers in emergency departments]. ACU Sağlık Bil Derg. 2019;10(2):182-89.[Link]
- Tazagün A, Çelebioğlu A. [Ethical sensitivity levels of pediatric nurses and effective factors]. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast Dergisi. 2016;6(2):97-102.[Link]
- Oğuzhan G, Aydın GZ, Bölükbaşı FB. [Determination of nursing moral sensitivity: a state hospital example]. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2019;6(2):91-9.[Link]
- Taylan S, Arslan A. [Determination of the ethical sensitivity of healthcare working in the pre-hospital area and hospital emergency service]. Mersin University Journal of Health Sciences. 2017;10(2):100-12.[Link]
- Fırat B, Karataş G, Barut A, Metin G, Sarı D. [Investigation of ethical sensitivities of emergency service nurses]. DEUHFED. 2017;10(4):229-35.[Link]
- Temiz Z, Öztürk D, Ünver S, Tohumat Ş, Akyolcu N, Kanan N, et al . [Determining ethical sensitivity of nurses employed in surgical units]. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences. 2017;20(2):83-9.[Link]
- Tural Büyük E, Rizalar S, Güdek E. Ethical sensitivity, job satisfaction and related factors of the nurses working in different areas. Prog Health Sci. 2015;5(1):138-49.[Link]
- Daşbilek F, Avşar G. [İnvestigation of some variables ethics awareness and personal values of nurses]. J Midwifery and Health Sci. 2019;2(2):45-53.[Link]
.: İşlem Listesi