.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Genç Kadınlarda Toplumsal Cinsiyet Rolü Stresinin Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığında Damgalama İle İlişkisi: Kesitsel Bir Araştırma
The Relationship Between Gender Role Stress and Stigmatization in Sexual Health and Reproductive Health Among Young Women: A Cross-Sectional Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2024;9(1):67-73
doi: 10.5336/healthsci.2023-99229
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu çalışma, 18-24 yaş arasındaki kadınların, toplumsal cinsiyet rolü stresi ile cinsel sağlık-üreme sağlığı damgalaması arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel tipte yürütülen araştırma, 15 Nisan-15 Haziran 2023 tarihleri arasında 207 genç kadın ile yürütüldü. Katılımcıların sosyodemografik özelliklerinin ve ölçek puanlarının analizinde tanımlayıcı istatistikler ile ölçeklerin puanları arasındaki ilişkinin belirlenmesinde ise Pearson korelasyon analizi kullanıldı. Bulgular: Katılımcılar, ortalama 21,64±1,56 (minimum: 18, maksimum: 24) yaşında ve %72,5'i üniversite öğrencisi idi. Genç kadınların Kadın Toplumsal Cinsiyet Rolü Stresi Ölçeği puan ortalaması 81,90±18,43 (minimum:20, maksimum:100), Genç Kadınlarda Cinsel ve Üreme Sağlığı Damgalama Ölçeği ortalaması ise 7,28±2,84 (minimum:0, maksimum:15) puan olarak bulundu. Damgalama ölçeğinin alt boyutları arasında en yüksek puanı dışsal damgalama [4,20±1,57 (minimum: 0, maksimum: 6)], en düşük puanı ise gerçek olmayan damgalama tutumları alt boyutundan [1,09±1,20 (minimum: 0, maksimum: 6)] aldıkları belirlendi. İki ölçeğin puan ortalamaları arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0,05). Ancak Genç Kadınlarda Cinsel ve Üreme Sağlığı Damgalama Ölçeği alt boyutları ile toplumsal cinsiyet rolü stresi arasında anlamlı bir ilişki olduğu görüldü (p<0,05). Katılımcıların toplumsal cinsiyet rollerine ait streslerinin dışsal damgalama ile pozitif (r=0,150; p=0,031), gerçek olmayan damgalama tutumları ile ise negatif (r=-0,154; p=0,027) yönde bir ilişkisi olduğu tespit edildi. Sonuç: Çalışmamızdaki genç kadınların toplumsal cinsiyet rolü stresleri yüksektir. Cinsel sağlık-üreme sağlığı damgalamaları ise ortalama düzeyde olup, dışsal damgalama düzeyi arttıkça toplumsal cinsiyet rolü stresleri de artmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet rolü; üreme sağlığı; cinsel sağlık; damgalama
Amaç: Bu çalışma, 18-24 yaş arasındaki kadınların, toplumsal cinsiyet rolü stresi ile cinsel sağlık-üreme sağlığı damgalaması arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel tipte yürütülen araştırma, 15 Nisan-15 Haziran 2023 tarihleri arasında 207 genç kadın ile yürütüldü. Katılımcıların sosyodemografik özelliklerinin ve ölçek puanlarının analizinde tanımlayıcı istatistikler ile ölçeklerin puanları arasındaki ilişkinin belirlenmesinde ise Pearson korelasyon analizi kullanıldı. Bulgular: Katılımcılar, ortalama 21,64±1,56 (minimum: 18, maksimum: 24) yaşında ve %72,5'i üniversite öğrencisi idi. Genç kadınların Kadın Toplumsal Cinsiyet Rolü Stresi Ölçeği puan ortalaması 81,90±18,43 (minimum:20, maksimum:100), Genç Kadınlarda Cinsel ve Üreme Sağlığı Damgalama Ölçeği ortalaması ise 7,28±2,84 (minimum:0, maksimum:15) puan olarak bulundu. Damgalama ölçeğinin alt boyutları arasında en yüksek puanı dışsal damgalama [4,20±1,57 (minimum: 0, maksimum: 6)], en düşük puanı ise gerçek olmayan damgalama tutumları alt boyutundan [1,09±1,20 (minimum: 0, maksimum: 6)] aldıkları belirlendi. İki ölçeğin puan ortalamaları arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0,05). Ancak Genç Kadınlarda Cinsel ve Üreme Sağlığı Damgalama Ölçeği alt boyutları ile toplumsal cinsiyet rolü stresi arasında anlamlı bir ilişki olduğu görüldü (p<0,05). Katılımcıların toplumsal cinsiyet rollerine ait streslerinin dışsal damgalama ile pozitif (r=0,150; p=0,031), gerçek olmayan damgalama tutumları ile ise negatif (r=-0,154; p=0,027) yönde bir ilişkisi olduğu tespit edildi. Sonuç: Çalışmamızdaki genç kadınların toplumsal cinsiyet rolü stresleri yüksektir. Cinsel sağlık-üreme sağlığı damgalamaları ise ortalama düzeyde olup, dışsal damgalama düzeyi arttıkça toplumsal cinsiyet rolü stresleri de artmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet rolü; üreme sağlığı; cinsel sağlık; damgalama
ABSTRACT
Objective: This study was aimed to determine the relationship between gender role stress and sexual health-reproductive health stigma among women aged 18-24. Material and Methods: The research was cross-sectional study. This study was conducted with 207 young women between April 15 and June 15, 2023. Descriptive statistics were used to analyze the socio-demographic characteristics of the participants and the relationship between scale scores. Pearson correlation analysis was employed to determine the correlation between scale scores. Results: The participants were 21.64±1.56 (minimum: 18, maximum: 24) years old on average, 72.5% were university students. He mean score for the Women's Gender Role Stress Scale among young women was 81.90±18.43 (minimum: 20, maximum: 100), while the mean score for the Sexual and Reproductive Health Stigma Scale was 7.28±2.84 (minimum: 0, maximum: 15) points. The sub-dimension with the highest score among the stigma scale's dimensions is external stigma [4.20±1.57 (minimum: 0, maximum: 6)], while the lowest score is obtained from the sub-dimension of unreal stigma attitudes [1.09±1.20 (minimum: 0, maximum: 6)]. No significant relationship was found between the mean scores of the two scales (p>0.05). However, a significant relationship was observed between the subscales of the Sexual and Reproductive Health Stigma Scale and gender role stres among young women (p<0.05). It was determined that participants' stress related to societal gender roles had a positive correlation with external stigma (r=0.150; p=0.031) and a negative correlation with unreal stigma attitudes (r=-0.154; p=0.027). Conclusion: The young women had the high gender role stress in our study. Sexual health-reproductive health stigma is at an average level, and as the level of external stigma increases, gender role stress also increases.
Keywords: Gender role; reproductive health; sexual health; stigma
Objective: This study was aimed to determine the relationship between gender role stress and sexual health-reproductive health stigma among women aged 18-24. Material and Methods: The research was cross-sectional study. This study was conducted with 207 young women between April 15 and June 15, 2023. Descriptive statistics were used to analyze the socio-demographic characteristics of the participants and the relationship between scale scores. Pearson correlation analysis was employed to determine the correlation between scale scores. Results: The participants were 21.64±1.56 (minimum: 18, maximum: 24) years old on average, 72.5% were university students. He mean score for the Women's Gender Role Stress Scale among young women was 81.90±18.43 (minimum: 20, maximum: 100), while the mean score for the Sexual and Reproductive Health Stigma Scale was 7.28±2.84 (minimum: 0, maximum: 15) points. The sub-dimension with the highest score among the stigma scale's dimensions is external stigma [4.20±1.57 (minimum: 0, maximum: 6)], while the lowest score is obtained from the sub-dimension of unreal stigma attitudes [1.09±1.20 (minimum: 0, maximum: 6)]. No significant relationship was found between the mean scores of the two scales (p>0.05). However, a significant relationship was observed between the subscales of the Sexual and Reproductive Health Stigma Scale and gender role stres among young women (p<0.05). It was determined that participants' stress related to societal gender roles had a positive correlation with external stigma (r=0.150; p=0.031) and a negative correlation with unreal stigma attitudes (r=-0.154; p=0.027). Conclusion: The young women had the high gender role stress in our study. Sexual health-reproductive health stigma is at an average level, and as the level of external stigma increases, gender role stress also increases.
Keywords: Gender role; reproductive health; sexual health; stigma
REFERANSLAR:
- Aksoy Derya Y, Timur Taşhan S, Uçar T, Karaaslan T, Akbaş Tunç Ö. Toplumsal ci̇nsi̇yet rolleri̇ne ı̇li̇şki̇n tutumların ci̇nsel tabulara etki̇si̇ [The effect on sexual taboos of attitudes of towards gender roles]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilim Derg. 2017;6(1):1-8. [Link]
- Donnalyn P. Female gender role stress/conflict. Rhetoric of Femininity : Female Body Image, Media, and Gender Role Stress/Conflict. 1st ed. Lexington Books/Fortress Academic; 2016. p.53-74.
- Koç M, Haskan Avcı Ö, Bayar Ö. Kadın Toplumsal Cinsiyet Rolü Stresi Ölçeği'nin (KTCRSÖ) geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması [Development of the Feminine Gender Role Stress Scale: validity and reliability study]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Derg. 2017;1(41):284-97. [Crossref]
- Bayar Ö, Haskan-Avcı Ö, Koç M. Kadın üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet rolü stresi, namus anlayışı ve toplumsal cinsiyet rolü tutumu [Feminine gender role stress, perception of honor and gender role attitude on female university students]. Ulakbilge Derg. 2017;5(19):1835-53. [Crossref]
- Cook RJ, Dickens BM. Reducing stigma in reproductive health. Int J Gynaecol Obstet. 2014;125(1):89-92. [Crossref] [PubMed]
- Avcil C, Bulut H, Hızlı Sayar G. Psikiyatrik hastalıklar ve damgalama [Psychiatric disease and stigmatization]. Üsküdar Üniversitesi Sos Bilgiler Derg. 2016;2(2):175-202. [Crossref]
- Oğul Z. Adölesan ve gençlerde cinsel sağlık üreme sağlığı: etkileyen faktörler ve sorunlar [Sexual and reproductive health in adolescents and youth: affecting factors and problems]. Kadın Sağlığı Hemşireliği Derg. 2021;7(2):149-65. [Link]
- TÜSES, KONDA, UNFPA. Gençleri̇n Ci̇nsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Araştırması Raporu. 2020. [Link]
- Türmen T, Akın A. Türkiye'de Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Durum Analizi Raporu. İstanbul: CİSÜ Platformu; 2021. [Link]
- Bakır N, Irmak Vural P, Demir C. Genç kadınların perspektifinden cinsel sağlık ve üreme sağlığında damgalama [Stigmatization in sexual health and reproductive health from the perspective of young women]. Androloji Bülteni. 2021;23(3):146-51. [Crossref]
- Demirel Bozkurt Ö, Işık G, Gün S. Hemşirelik ve iletişim fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolü tutumları ve stresleri [Gender role stress and attitudes of nursing and communication faculty students]. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Derg. 2021;6(3):139-47. [Link]
- Yıldız M, Yıldırım MS, Okyar G. Determination of sexual and reproductive health stigmatization levels of young women. Anatol. J Fam Med. 2020;3(3):254-9. [Crossref]
- Bayrakçeken E. Genç Kadınlarda Cinsel ve Üreme Sağlığı Damgalama Ölçeği geçerlik ve güvenirliği [Doktora tezi]. Erzurum: Atatürk Üniversitesi; 2018. [Erişim tarihi: 18 Haziran 2023]. Erişim linki: [Link]
- Kurtuluş E, Ateş Bulut F. Examination of the relationship between fear of negative evaluation, gender role stress, and gender equality of female university students. Int J New Trends Educ Their. 2021;12(1):1-17. [Link]
- Littlefield MB. Gender role identity and stress in African American women. J Hum Behav Soc Environ. 2004;8(4):93-104. [Crossref]
- Perrotte JK, Baumann MR, Knight CF. Traditional gender roles and the stress-alcohol relationship among latina/o college students. Subst Use Misuse. 2018;53(10):1700-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Akgül H. X, Y ve Z kuşağı bireylerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının incelenmesi [Examination of the attitudes of X, Y and Z generation individuals regarding gender roles]. Uluslararası Eğitim Spektrumu Derg. 2022;4(1):31-42. [Crossref]
- Polat F, Şenol DK. Examining the correlation between sexual and reproductive health stigmatization level and gender perception: a case of a university in Turkey - a descriptive cross-sectional study. Sao Paulo Med J. 2022;141(2):146-53. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Hall KS, Morhe E, Manu A, Harris LH, Ela E, Loll D, et al. Factors associated with sexual and reproductive health stigma among adolescent girls in Ghana. PLoS One. 2018 2;13(4):e0195163. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Marsack J, Stephenson R. Sexuality-based stigma and depression among sexual minority individuals in rural United States. J. Gay Lesbian Ment. Heal. 2017;21(1):51-63. [Crossref]
- Charlton BM, Hatzenbuehler ML, Jun HJ, Sarda V, Gordon AR, Raifman JRG, et al. Structural stigma and sexual orientation-related reproductive health disparities in a longitudinal cohort study of female adolescents. J Adolesc. 2019;74:183-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Karagöz M. Toplumsal cinsiyet rolleri ile cinsel doyum ve özgüven arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Kent Üniversitesi; 2021. [Erişim tarihi: 15 Haziran 2023]. Erişim linki: [Link]
- Üstgörül S, Önür H, Tekin Önür H. Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet algıları ile cinsel tutumlarının incelenmesi [Examining university students' gender perceptions and sexual attitudes]. Al-Farabi Int J Soc Sci. 2020;5(5):77-87. [Crossref]
- Güler K, Tüysüz B. Cinsel mitler ve toplumsal cinsiyet rolleri tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Examination of the relationship between sexual myths and sexual gender roles attitudes]. J Soc Res Behav Sci. 2021;7(14):291-313. [Crossref]
- Reidy DE, Brookmeyer KA, Gentile B, Berke DS, Zeichner A. Gender role discrepancy stress, high-risk sexual behavior, and sexually transmitted disease. Arch Sex Behav. 2016;45(2):459-65. [Crossref] [PubMed] [PMC]
.: İşlem Listesi