Amaç: Bu çalışmanın amacı, Süleyman Demirel Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesine başvuran erişkin bireylerdeki koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)] korkusunun, diş çürüğü görülme sıklığı ve ağız sağlığı ile ilgili yaşam kalitesi üzerindeki etkisinin değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmada 300 kişi yer aldı. Hastalara ait COVID-19 korku düzeyi, COVID-19 Korku Ölçeği kullanılarak tespit edildi. Ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesi düzeyi, Ağız Sağlığı Etki Profili-14 [Oral Health Impact Profile-14 (OHIP-14)] Ölçeği ile belirlendi. Hastalara ait sosyodemografik bilgiler kaydedildi. Hastaların ağız içi muayenesi, bir diş hekimi tarafından yapıldı. Kişilerin çürük prevalansı; çürük, kayıp, dolgulu dişlerin [decayed, missing, filled teeth (DMFT)] indeksi ile tespit edildi. İstatistiksel analizler, Spearman korelasyon analizi, ki-kare testi, bağımsız grup t-testi ve varyans analizi ile yapıldı. Bulgular: Çalışmada, yaşları 18-77 arasında değişen, 167 kadın ve 133 erkek gönüllü yer aldı. Çalışmada yer alan katılımcıların, COVID-19 Korku Ölçeği'nden ve OHIP-14 Ölçeği'nden aldıkları puan ortalaması sırasıyla 14,79 ve 11,6 idi. Kadınların COVID-19 korku puanı ortalamasının ve OHIP-14 değeri ortalamasının, erkeklerden yüksek olduğu tespit edildi (bağımsız grup t-testi; p<0,005). Katılımcıların, COVID-19 korku puanı ile OHIP14 değeri arasında anlamlı ve çok zayıf pozitif ilişki olduğu belirlendi (Spearman korelasyon analizi; p<0,05). COVID-19 korku puanı ile DMFT değeri arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0,05). Sonuç: COVID-19 korkusundaki artış ile OHIP-14 ortalamasının arttığı gözlenmiştir. Bu çalışmanın bulgularından, COVID-19 pandemisinin, ülkemizde yaşayan bireylerin ağız sağlığını ve ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediği sonucuna ulaşılabilir.
Anahtar Kelimeler: COVID-19 pandemisi; ağız sağlığı; DMF indeks; yaşam kalitesi
Objective: The aim of this study was to determine the effect of fear of coronavirus disease-2019 (COVID-19) on dental caries prevalence and oral health-related quality of life in adults who applied to Süleyman Demirel University Faculty of Dentistry. Material and Methods: The study included 300 subjects. The COVID-19 fear level of patients was determined by the COVID-19 Fear Scale. Oral healthrelated quality of life was determined by the Oral Health Impact Profile-14 (OHIP-14) Scale. Sociodemographic information of the patients was recorded. Intraoral examination of the patients was performed by one dentist. Caries prevalence of individuals was determined by the decayed, missing, filled teeth (DMFT) index. Statistical analyzes were performed with Spearman correlation analysis, chi-square test, independent group t-test, and analysis of analysis of variance. Results: The study included 167 female and 133 male volunteers aged 18-77 years. The mean scores of the individuals on the COVID-19 Fear Scale and the OHIP-14 Scale were 14.79 and 11.6, respectively. The mean COVID-19 fear score and OHIP-14 values of women were higher than men (independent group t-test; p<0.005). There was a significant and weak positive correlation between the COVID-19 fear score and the OHIP-14 value (Spearman correlation analysis; p<0.05). There was no significant correlation between the COVID-19 fear score and DMFT score (p>0.005). Conclusion: It was observed that the mean of OHIP14 increased with the rising in the fear of COVID-19. From the findings of this study, it can be concluded that the COVID-19 pandemic negatively affects the oral health and oral health-related quality of life of individuals in our country.
Keywords: COVID-19 pandemic; oral health; DMF index; quality of life
- Yang J, Yang G, Jin R, Song G, Yuan G. Changes in paediatric dental clinic after reopening during COVID-19 pandemic in Wuhan: a retrospective study. BMJ Open. 2022;12(1):e048430. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Zhu N, Zhang D, Wang W, Li X, Yang B, Song J, et al; China Novel Coronavirus Investigating and Research Team. A novel coronavirus from patients with pneumonia in China, 2019. N Engl J Med. 2020;382(8):727-33. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Anand PS, Jadhav P, Kamath KP, Kumar SR, Vijayalaxmi S, Anil S. A case-control study on the association between periodontitis and coronavirus disease (COVID-19). J Periodontol. 2022;93(4):584-90. [Crossref] [PubMed]
- Töz M, Yolcu İ, Özkalaycı N. COVID-19 pandemisinde ortodonti pratiği [Orthodontics practice in the COVID-19 pandemic]. Türkiye Klinikleri J Dental Sci. 2021;27(3):490-6. [Crossref]
- Klimik Derneği [İnternet]. [Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023]. COVID-19 Salgınında Ülkelere Göre Olgu Sayıları. Erişim linki: [Link]
- Samuel SR, Kuduruthullah S, Khair AMB, Al Shayeb M, Elkaseh A, Varma SR, et al. Impact of pain, psychological-distress, SARS-CoV2 fear on adults' OHRQOL during COVID-19 pandemic. Saudi J Biol Sci. 2021;28(1):492-4. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dickson-Swift V, Kangutkar T, Knevel R, Down S. The impact of COVID-19 on individual oral health: a scoping review. BMC Oral Health. 2022;22(1):422. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Guo H, Zhou Y, Liu X, Tan J. The impact of the COVID-19 epidemic on the utilization of emergency dental services. J Dent Sci. 2020;15(4):564-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ahorsu DK, Lin CY, Imani V, Saffari M, Griffiths MD, Pakpour AH. The fear of COVID-19 Scale: development and initial validation. Int J Ment Health Addict. 2022;20(3):1537-45. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Haktanir A, Seki T, Dilmaç B. Adaptation and evaluation of Turkish version of the fear of COVID-19 Scale. Death Stud. 2022;46(3):719-27. [Crossref] [PubMed]
- Slade GD. Derivation and validation of a short-form oral health impact profile. Community Dent Oral Epidemiol. 1997;25(4):284-90. [Crossref] [PubMed]
- Mumcu G, Inanc N, Ergun T, Ikiz K, Gunes M, Islek U, et al. Oral health related quality of life is affected by disease activity in Behçet's disease. Oral Dis. 2006;12(2):145-51. Erratum in: Oral Dis. 2006;12(3):356. [Crossref] [PubMed]
- World Health Organization. Oral Health Surveys: Basic Methods. 4th ed. Geneva (Switzerland): World Health Organization; 1997.
- Yildiz G, Ermis RB, Calapoglu NS, Celik EU, Türel GY. Gene-environment interactions in the etiology of dental caries. J Dent Res. 2016;95(1):74-9. [Crossref] [PubMed]
- Phan NQ, Blome C, Fritz F, Gerss J, Reich A, Ebata T, et al. Assessment of pruritus intensity: prospective study on validity and reliability of the visual analogue scale, numerical rating scale and verbal rating scale in 471 patients with chronic pruritus. Acta Derm Venereol. 2012;92(5):502-7. [Crossref] [PubMed]
- Dave M, Seoudi N, Coulthard P. Urgent dental care for patients during the COVID-19 pandemic. Lancet. 2020;395(10232):1257. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Başol ME, Karağaçlıoğlu L, Yılmaz B. Türkçe Ağız Sağlığı Etki Ölçeğinin Geliştirilmesi-OHIP-14-TR [Developing a Turkish Oral Health Impact Profile-OHIP-14-TR]. Türkiye Klinikleri J Dental Sci. 2014;20(2):85-92. [Link]
- Hegarty AM, McGrath C, Hodgson TA, Porter SR. Patient-centred outcome measures in oral medicine: are they valid and reliable? Int J Oral Maxillofac Surg. 2002;31(6):670-4. [Crossref] [PubMed]
- Matsuyama Y, Isumi A, Doi S, Fujiwara T. Impacts of the COVID-19 pandemic exposure on child dental caries: difference-in-differences analysis. Caries Res. 2022;56(5-6):546-54. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kranz AM, Gahlon G, Dick AW, Stein BD. Characteristics of US adults delaying dental care due to the COVID-19 pandemic. JDR Clin Trans Res. 2021;6(1):8-14. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Aksoy M, Bal C, İnce S, Topsakal GK. The effect of COVID-19 pandemic on tooth brushing habits of pediatric patients: a cross-sectional study. Türkiye Klinikleri J Dental Sci. 2023;29(1):58-65. [Crossref]
- Iwasaki M, Usui M, Ariyoshi W, Nakashima K, Nagai-Yoshioka Y, Inoue M, et al. Interruption of regular dental visits during the COVID-19 pandemic due to concerns regarding dental visits was associated with periodontitis in Japanese office workers. J Periodontal Res. 2021;56(6):1091-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Matsuyama Y, Aida J, Takeuchi K, Koyama S, Tabuchi T. Dental pain and worsened socioeconomic conditions due to the COVID-19 pandemic. J Dent Res. 2021;100(6):591-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Tzur Bitan D, Grossman-Giron A, Bloch Y, Mayer Y, Shiffman N, Mendlovic S. Fear of COVID-19 scale: psychometric characteristics, reliability and validity in the Israeli population. Psychiatry Res. 2020;289:113100. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sakib N, Bhuiyan AKMI, Hossain S, Al Mamun F, Hosen I, Abdullah AH, et al. Psychometric Validation of the Bangla Fear of COVID-19 Scale: confirmatory factor analysis and rasch analysis. Int J Ment Health Addict. 2022;20(5):2623-34. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Reich E, Lussi A, Newbrun E. Caries-risk assessment. Int Dent J. 1999;49(1):15-26. [Crossref] [PubMed]
- Arısoy A, Çay M. Yaşlı Bireylerde Koronavirüs (Covid-19) korkusu: yetişkin bireylerle karşılaştırmalı bir çalışma [Fear of coronavirus (Covid-19) in elderly people: a comparative study with adults]. TSHD. 2021;17:82-97. [Crossref]
- Strang P, Fürst P, Schultz T. Excess deaths from COVID-19 correlate with age and socio-economic status. A database study in the Stockholm region. Ups J Med Sci. 2020;125(4):297-304. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Budak F, Korkmaz Ş. COVID-19 pandemi sürecine yönelik genel bir değerlendirme: Türkiye örneği [An overall evaluation for the Covid-19 pandemic process: the case of Turkey]. SAYOD. 2020;1:62-79. [Crossref]
- Dhama K, Patel SK, Natesan S, Vora KS, Iqbal Yatoo M, Tiwari R, et al. COVID-19 in the elderly people and advances in vaccination approaches. Hum Vaccin Immunother. 2020;16(12):2938-43. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Talo Yıldırım T, Yıldırım K, Asafov A. Türkiye'deki sağlık çalışanlarının COVID-19 salgını döneminde uykusuzluk düzeyinin değerlendirilmesi [The evaluation of insomnia level of healthcare workers during COVID-19 pandemic in Turkey]. FÜ Sağ Bil Tıp Derg. 2020;34(3):235-40. [Link]
- Bakioğlu F, Korkmaz O, Ercan H. Fear of COVID-19 and positivity: mediating role of intolerance of uncertainty, depression, anxiety, and stress. Int J Ment Health Addict. 2021;19(6):2369-82. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kaya G, Trabzon Ş, Altındiş S. Bireylerin yeni koronavirüs (SARS CoV-2) ve COVID-19 hastalığı hakkındaki bilgileri ve COVID-19 korku düzeyleri [Individuals' knowledge of the novel coronavirus (SARS CoV-2) and COVID-19 disease and their level of fear of COVID-19]. Sağlık Bil Değer. 2022;12(2):215-23. [Crossref]
- Toraman A, Karaçam K. Covid-19 pandemi sürecinde korku, sağlık kaygısı ve diş sağlığı bilgi düzeyleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi [Evaluation of the relationship between levels of fear, health anxiety and dental health knowledge during the Covid-19 pandemic process]. Selcuk Dent J. 2022;9:738-45. [Crossref]
- Karabekiroğlu S, Öncü E, Kaplanoğlu K, Ünlü N. Okul çağındaki çocuklarda diş hekimi ziyaret sıklığının çürük deneyimi ve ağız sağlığı faktörleri üzerine etkisi [Effect of dental visit frequency on dental caries experience and oral health factors in schoolchildren]. Selcuk Dent J. 2015;2:58-64. [Crossref]
.: İşlem Listesi