.: ARAŞTIRMA
Ebelerin Profesyonel Değerleri ile Mahremiyet Bilincinin Karşılaştırılması: Tanımlayıcı Bir Araştırma
Comparison of Professional Values of Midwives with Privacy Consciousness: A Descriptive Research
Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2023;31(3):222-30
doi: 10.5336/mdethic.2023-97507
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Profesyonel bir sağlık disiplini olarak ebelerin, mahremiyetin sağlanmasında etik ve yasal sorumluluğu bulunmaktadır. Bu çalışma ebelerin, profesyonel değerler ve mahremiyet bilinci arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile tanımlayıcı tasarımda gerçekleştirildi. Çalışma, Şubat 2021-Mart 2022 tarihleri arasında İstanbul'da çalışan 248 ebe ile yapıldı. Veriler, anket formu, Ebelerin Profesyonel Değerler Ölçeği (EPDÖ) ve Mahremiyet Bilinci Ölçeği (MBÖ) ile toplandı. Verilerin analizinde bağımsız gruplarda t-testi, tek yönlü varyans analizi, ''post hoc'' (Tukey, LSD) analizleri, Pearson korelasyon analizi ve lineer regresyon analizi kullanıldı. Çalışmaya katılan ebelerin yaş ortalaması 30,39±7,12 olarak bulundu. EPDÖ toplam puan ortalaması 91,29±13,08; MBÖ toplam puan ortalaması 50,49±6,28 olarak belirlendi. EPDÖ puanı ile yaş değişkeni ve MBÖ puanı ile etik yayın okuma alışkanlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmakla birlikte, etik yayın okuma alışkanlığı olan ebelerin MBÖ puanı daha yüksek bulundu. EPDÖ toplan puan ortalaması ile MBÖ toplam puan ortalaması arasında pozitif yönde ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi. Regresyon modelinde, ebelerin profesyonel değerlerinin, mahremiyet bilinci düzeyi varyansının %37'sini açıkladığı görüldü (R2=0,369 F=145,587, p˂0,001). Çalışma sonuçları doğrultusunda, ebelikte artan profesyonel değerler düzeyinin mahremiyet bilincini olumlu olarak etkileyeceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ebelik; profesyonel değerler; mahremiyet
Profesyonel bir sağlık disiplini olarak ebelerin, mahremiyetin sağlanmasında etik ve yasal sorumluluğu bulunmaktadır. Bu çalışma ebelerin, profesyonel değerler ve mahremiyet bilinci arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile tanımlayıcı tasarımda gerçekleştirildi. Çalışma, Şubat 2021-Mart 2022 tarihleri arasında İstanbul'da çalışan 248 ebe ile yapıldı. Veriler, anket formu, Ebelerin Profesyonel Değerler Ölçeği (EPDÖ) ve Mahremiyet Bilinci Ölçeği (MBÖ) ile toplandı. Verilerin analizinde bağımsız gruplarda t-testi, tek yönlü varyans analizi, ''post hoc'' (Tukey, LSD) analizleri, Pearson korelasyon analizi ve lineer regresyon analizi kullanıldı. Çalışmaya katılan ebelerin yaş ortalaması 30,39±7,12 olarak bulundu. EPDÖ toplam puan ortalaması 91,29±13,08; MBÖ toplam puan ortalaması 50,49±6,28 olarak belirlendi. EPDÖ puanı ile yaş değişkeni ve MBÖ puanı ile etik yayın okuma alışkanlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmakla birlikte, etik yayın okuma alışkanlığı olan ebelerin MBÖ puanı daha yüksek bulundu. EPDÖ toplan puan ortalaması ile MBÖ toplam puan ortalaması arasında pozitif yönde ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi. Regresyon modelinde, ebelerin profesyonel değerlerinin, mahremiyet bilinci düzeyi varyansının %37'sini açıkladığı görüldü (R2=0,369 F=145,587, p˂0,001). Çalışma sonuçları doğrultusunda, ebelikte artan profesyonel değerler düzeyinin mahremiyet bilincini olumlu olarak etkileyeceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ebelik; profesyonel değerler; mahremiyet
ABSTRACT
As a professional health discipline, midwives have ethical and legal responsibility in ensuring privacy. This study was carried out in descriptive design with the aim of determining relationship between professional values and privacy consciousness of midwives. It was conducted with 248 midwives working in İstanbul between February 2021 and March 2022. The data were collected with questionnaire form, Professional Values of Midwives Scale and Privacy Consciousness Scale. Independent groups t-test, one-way analysis of variance, post hoc (Tukey, LSD) analysis, Pearson correlation analysis and linear regression analysis were used in data analysis. The mean age of midwives participating in study was found to be 30.39±7.12. The total mean score of Professional Values of Midwives Scale was 91.29±13.08 and the total mean score of Privacy Consciousness Scale was determined as 50.49±6.28. Although there was a statistically significant difference between Professional Values of Midwives Scale score of midwives and age and Privacy Consciousness Scale score and ethical publication reading habit, Privacy Consciousness Scale score of midwives with ethical publication reading habit was found to be higher. It was determined that there was a positive and moderately significant relationship between the total mean score of Professional Values of Midwives Scale and the total mean score of Privacy Consciousness Scale. In regression model, it was seen that professional values of midwives explained 37% of variance in level of privacy consciousness (R2=0.369 F=145.587, p˂0.001). In line with results of study; it is thought that increasing level of professional values in midwifery will positively affect privacy consciousness.
Keywords: Midwifery; professional values; privacy
As a professional health discipline, midwives have ethical and legal responsibility in ensuring privacy. This study was carried out in descriptive design with the aim of determining relationship between professional values and privacy consciousness of midwives. It was conducted with 248 midwives working in İstanbul between February 2021 and March 2022. The data were collected with questionnaire form, Professional Values of Midwives Scale and Privacy Consciousness Scale. Independent groups t-test, one-way analysis of variance, post hoc (Tukey, LSD) analysis, Pearson correlation analysis and linear regression analysis were used in data analysis. The mean age of midwives participating in study was found to be 30.39±7.12. The total mean score of Professional Values of Midwives Scale was 91.29±13.08 and the total mean score of Privacy Consciousness Scale was determined as 50.49±6.28. Although there was a statistically significant difference between Professional Values of Midwives Scale score of midwives and age and Privacy Consciousness Scale score and ethical publication reading habit, Privacy Consciousness Scale score of midwives with ethical publication reading habit was found to be higher. It was determined that there was a positive and moderately significant relationship between the total mean score of Professional Values of Midwives Scale and the total mean score of Privacy Consciousness Scale. In regression model, it was seen that professional values of midwives explained 37% of variance in level of privacy consciousness (R2=0.369 F=145.587, p˂0.001). In line with results of study; it is thought that increasing level of professional values in midwifery will positively affect privacy consciousness.
Keywords: Midwifery; professional values; privacy
REFERANSLAR:
- Vermeulen J, Luyben A, Buyl R, Debonnet S, Castiaux G, Niset A, et al. The state of professionalisation of midwifery in Belgium: A discussion paper. Women Birth. 2021;34(1):7-13. [Crossref] [PubMed]
- Mathias LA, Davis D, Ferguson S. Salutogenic qualities of midwifery care: A best-fit framework synthesis. Women Birth. 2021;34(3):266-77. [Crossref] [PubMed]
- Miv?ek PA, Hundley V, van Teijlingen E, Pahor M, Hlebec V. Slovenian midwifery professionalization: Perception of midwives and related health professions. Eur J Midwifery. 2021;5:30. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ünver H, Şimşek Küçükkelepçe D, Ünver Z. Ebelerde mesleki aidiyetin profesyonel değer tutumuna etkisi [The effect of professional belonging on professional value attitudes of midwives]. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care. 2022;16(1):8-15. [Crossref]
- Özen Çınar İ, Dağlı F. Mesleki uygulama yapan öğrencilerin hasta mahremiyetine ilişkin görüşü [The view of students who make professional application about patient's privacy]. Türkiye Klinikleri Dergisi. 2021;29(1):78-85. [Crossref]
- Poorchangizi B, Borhani F, Abbaszadeh A, Mirzaee M, Farokhzadian J. The importance of professional values from nursing students' perspective. BMC Nurs. 2019;18(26):2-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Bekmezci H, Özkan H. Ebelik uygulamalarında mahremiyetin önemi [The importance of privacy in midwifery practices]. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2015;2(1):113-24. [Crossref]
- American College of Nurse-Midwives [Internet]. Code of Ethics with Explanatory Statements. 2015. Available from: [Link]
- Hasan Tehrani T, Seyed Bagher Maddah S, Fallahi-Khoshknab M, Ebadi A, Mohammadi Shahboulaghi F, Gillespie M. Respecting the privacy of hospitalized patients: An integrative review. Nurs Ethics. 2018:969733018759832. [Crossref] [PubMed]
- Tabata N, Sato H, Ninomiya K, Yamamoto C. Comparison of privacy consciousness between Japanese and Taiwanese. Psych J. 2018;7(4):268-9. [Crossref] [PubMed]
- Demirbaş Meydan Ş, Kaya N. Ebelerin profesyonel değerleri ölçeğinin geliştirilmesi [Development of the midwifery professional values scale]. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2018;5(2):129-38. [Crossref]
- Öztürk D, Eyüboğlu G, Baykara Göçmen Z. Mahremiyet bilinci ölçeği: Türkçe geçerlilik ve güvenirlilik çalışması [The Privacy Consciousness Scale: Turkish validity and reliability study]. Turkiye Klinikleri Dergisi. 2019;27(1):57-64. [Crossref]
- Sökmen Y, Taşpınar A. Ebelerin mesleki profesyonel tutumları ve etkileyen faktörler [Professional attitudes of midwifery and factors affecting]. Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;24(2):156-66. [Link]
- Balçık Çolak M, İçke S. Ebelerin profesyonel değerleri ve mesleki yetkileriyle ilgili algılarının değerlendirmesi [Evaluation of midwives' perceptions regarding professional values and professional authorities]. J Health Pro Res. 2023;5(1):10-8. [Crossref]
- Yücel U, Ünal İ, Özdemir T, Koyuncu M, Çakmak N. Ebelik öğrencilerinin profesyonel değer algılarının belirlenmesi [Determination of professional value perceptions of midwifery students]. Medical Sciences. 2018;13(4):94-104. [Crossref]
- Akan A. Tekirdağ ili ve ilçelerinde çalışan ebelerin tükenmişlik düzeyleri ile profesyonel değerleri arasındaki ilişkinin incelenmesi ⦋Yüksek lisans tezi]. T.C. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. 2021.
- Sağıroğlu E, Alpoğuz A. Doğumhane klinik uygulamasında ebelik öğrencilerinin mahremiyet bilincinin değerlendirilmesi [The evaluation of the privacy consciousness of midwifery students in delivery room clinical practice]. Journal of Midwifery and Health Sciences. 2022;5(1):1-8. [Crossref]
- Adıgüzel O, Tanrıverdi H, Özkan DS. Mesleki profesyonellik ve bir meslek mensupları olarak hemşireler örneği [Occupational professionalism and the case of nurses as the members of the profession]. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2011;9(2):235-60. [Link]
- Ahmadi S, Maleki A. The relationship between burnout and intention to leave work among midwives: the long-lasting impacts of COVID-19. J Healthc Eng. 2022;2022:8608732. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Cramer E, Hunter B. Relationships between working conditions and emotional wellbeing in midwives. Women Birth. 2019;32(6):521-32. [Crossref] [PubMed]
- Kaya A, Kantek F. Yönetici hemşirelerin profesyonel değerler algısı ve etkileyen faktörler [Nurse managers' perception of professional values and affecting factors]. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2016;1(3):18-25. [Link]
- Bayraktar D, Yılmaz H, Khorshtd L. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin profesyonel tutumların incelenmesi [Examinatıon of professional attitudes of nurses employee in a university hospital]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2016;32(3):65-74. [Link]
- Öz M, Özyürek P. Cerrahi hemşirelerin profesyonel değer algıları ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi [Determining the relation between professional values perceptions and organizational citizenship behaviour of surgical nurses]. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2018;5(2):113-22. [Link]
- Ertürk C, Özmen D. Hemşirelerin profesyonel tutumlarını yordayan değişkenlerin belirlenmesi [Determination the variables that predicting the professional attitudes of nurses]. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2018;11(3):191-9. [Link]
- Candan M, Bilgili N. Hemşire ve ebelerin hasta mahremiyetine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi [Evaluation of nurse and midwives' opinions on patient privacy]. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;3(3):34-43. [Link]
- Değirmen N. Jinekoloji ve obstetride beden mahremiyeti: Kütahya örneği [Doktora tezi]. Kütahya: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi; 2014. [Erişim tarihi: 10 Nisan 2023]. Erişim linki: [Link]
- Gün M, Aslantekin Özçoban F. Midwife and nurse students' perceptions of body privacy and self esteem. The case of Turkey. Acta Bioethica. 2021;27(2):259-69. [Crossref]
- Özkan H, Gür EY, Gümüşdaş M. Ebe ve hemşirelerin anne dostu uygulama ve yaklaşımlara bakışı: Erzurum örneği [Mother-friendly practices and approaches overview of midwifes and nurses: Erzurum samples]. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;3(1):22-9. [Link]
- Korkmaz Y. Hasta hakkı olarak özel hayatın korunması bağlamında beden mahremiyeti [Privacy of body in the context of protection of private life as a patient's right]. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi. 2020;8(15):573-98. [Crossref]
- Kurt D. Hemşirelik öğrencilerinde mahremiyet bilinci ve etik duyarlılık [Privacy consciousness and ethical sensitivity in nursing students]. Türkiye Biyoetik Dergisi. 2021;8(3):144-53. [Link]
- Tosun H, Kalkan SC, Tosun A, Yazıcı S. Ebelerin etik duyarlılıklarının belirlenmesine yönelik bir araştırma [A research on determining the ethical sensitivities of midwives]. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi. 2020;28(2):251-63. [Crossref]
- Abu-El-Noor M, Allari RS, Abu-El-Noor N. Perception of Palestinian undergraduate nursing and midwifery students about professional values: A cross-sectional study. BiomedJ Sci & Tech Res. 2021;38(1):29955-62. [Crossref]
- Moridi M, Pazandeh F, Hajian S, Potrata B. Midwives' perspectives of respectful maternity care during childbirth: A qualitative study. PLoS One. 2020;15(3):e0229941. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Köken Durgun S, Şen S, Tayhan E. Ulusal ve uluslararası ebelik kodları [National and international midwifery ethics codes]. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2018;5(4):218-23. [Link]
- Akın Ö, Şahbaz G, Yücesoy H, Erbil N. Doğum yönetiminde etik sorunlar ve sağlık profesyonellerinin sorumlulukları [Ethical problems and responsibilities of health professionals in birth management]. YOBU Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2021;2(1):38-48. [Link]
.: İşlem Listesi