Amaç: Engelli çocuklar, akranlarına göre istismarla daha fazla karşılaşmasına karşın sınırlı sayıda çalışma engelli çocukları kapsamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Down sendromlu çocuğu olan annelerin istismar potansiyeli riskini belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma, kesitsel bir tasarım kullanılarak İstanbul'da engelli çocuklar için özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde gerçekleştirildi. Veri toplama sürecinde 2 farklı form kullanılmıştır: Katılımcı Veri Toplama Formu ve Ebeveynler için Kötüye Kullanım Farkındalık Ölçeği. Verilerin değerlendirilmesi, bağımsız örneklem t-testi, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis H testi, Bonferoni düzeltmeli Mann-Whitney U testi ve çoklu regresyon analiziyle gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Annelerin eğitim düzeyi, çocuk sayısı, aile tipi, mesleği, algılanan sosyoekonomik durumu, algılanan sosyal destek düzeyi ve çocukluğunda istismara uğradığını düşünme durumu ile Ebeveynler için Kötüye Kullanım Farkındalık Ölçeği puan ortalaması arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Down sendromlu çocuğu olan annelerin istismar potansiyellerinin orta düzey olduğu belirlenmiştir. Annelerin istismar potansiyellerinin %53,7'si 4 bağımsız değişken (aile tipi, çalışma durumu, algılanan sosyal destek düzeyi ve annelerin çocukluğunda istismar edildiğini düşünme durumu) tarafından açıklandığı saptanmıştır. İstismar düzeylerini düşürmek ve annelerin farkındalığını artırmak için çocuk istismarı ve ihmali konusunda eğitim alan hemşirelerin, öncelikle geniş veya parçalanmış aile tipindeki, çalışmayan ve algılanan sosyal desteği düşük annelere eğitim vermesi önerilir.
Keywords: Child abuse; nursing; Down syndrome; mother; abuse awareness
Amaç: Engelli çocuklar, akranlarına göre istismarla daha fazla karşılaşmasına karşın sınırlı sayıda çalışma engelli çocukları kapsamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Down sendromlu çocuğu olan annelerin istismar potansiyeli riskini belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma, kesitsel bir tasarım kullanılarak İstanbul'da engelli çocuklar için özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde gerçekleştirildi. Veri toplama sürecinde 2 farklı form kullanılmıştır: Katılımcı Veri Toplama Formu ve Ebeveynler için Kötüye Kullanım Farkındalık Ölçeği. Verilerin değerlendirilmesi, bağımsız örneklem t-testi, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis H testi, Bonferoni düzeltmeli Mann-Whitney U testi ve çoklu regresyon analiziyle gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Annelerin eğitim düzeyi, çocuk sayısı, aile tipi, mesleği, algılanan sosyoekonomik durumu, algılanan sosyal destek düzeyi ve çocukluğunda istismara uğradığını düşünme durumu ile Ebeveynler için Kötüye Kullanım Farkındalık Ölçeği puan ortalaması arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Down sendromlu çocuğu olan annelerin istismar potansiyellerinin orta düzey olduğu belirlenmiştir. Annelerin istismar potansiyellerinin %53,7'si 4 bağımsız değişken (aile tipi, çalışma durumu, algılanan sosyal destek düzeyi ve annelerin çocukluğunda istismar edildiğini düşünme durumu) tarafından açıklandığı saptanmıştır. İstismar düzeylerini düşürmek ve annelerin farkındalığını artırmak için çocuk istismarı ve ihmali konusunda eğitim alan hemşirelerin, öncelikle geniş veya parçalanmış aile tipindeki, çalışmayan ve algılanan sosyal desteği düşük annelere eğitim vermesi önerilir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk istismarı; hemşirelik; Down sendromu; anne; istismar farkındalığı
- Krug EG, Dahlberg LL, Mercy JA, Zwi AB, Lozano R. World REPort on Violence and Health. Geneva: World Health Organization; 2002. p.59-60. [Link]
- Ben-Natan M, Sharon I, Barbashov P, Minasyan Y, Hanukayev I, Kajdan D, et al. Risk factors for child abuse: quantitative correlational design. J Pediatr Nurs. 2014;29(3):220-7. [Crossref] [PubMed]
- Sullivan PM, Knutson JF. Maltreatment and disabilities: a population-based epidemiological study. Child Abuse Negl. 2000;24(10): 1257-73. [Crossref] [PubMed]
- Spencer N, Devereux E, Wallace A, Sundrum R, Shenoy M, Bacchus C, et al. Disabling conditions and registration for child abuse and neglect: a population-based study. Pediatrics. 2005;116(3):609-13. [Crossref] [PubMed]
- Gore MT, Janssen KN. What educators need to know about abused children with disabilities. Preventing School Failure: Alternative Education for Children and Youth. 2007;52(1): 49-55. [Crossref]
- Jones L, Bellis MA, Wood S, Hughes K, McCoy E, Eckley L, et al. Prevalence and risk of violence against children with disabilities: a systematic review and meta-analysis of observational studies. Lancet. 2012;8;380 (9845):899-907. [Crossref] [PubMed]
- Lightfoot E. Children and youth with disabilities in the child welfare system: an overview. Child Welfare. 2014;93(2):23-45. [Link]
- Child Welfare Information Gateway. The Risk and Prevention of Maltreatment of Children With Disabilities. Washington, DC: U.S. Department of Health and Human Services, Children's Bureau, 2018. [Link]
- Palusci VJ, Nazer D, Greydanus DE, Merrick J. Child Abuse: Children with Disabilities. Hauppauge, New York: Nova Science Publishers Inc; 2017. [Link]
- Korkut S, Özel Ş, Şen Özyer Ş, Tayman C, Çakar EŞ, Engin Üstün Y. Down sendromunda izlem, prenatal izleminde karşılaşılan zorluklar [The management of down syndrome, the challenges in the perinatal period]. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi. 2018; 15(2):90-3. [Link]
- Van Horne BS, Caughy MO, Canfield M, Case AP, Greeley CS, Morgan R, et al. First-time maltreatment in children ages 2-10 with and without specific birth defects: a population-based study. Child Abuse Negl. 2018;84:53-63. [Crossref] [PubMed]
- Van Horne BS. Child maltreatment among children with specific birth defects: A population-based study, Texas 2002-2011 [Doctoral thesis]. Houston Texas: The University of Texas School of Public Health; 2014. [Link]
- Mulder TM, Kuiper KC, van der Put CE, Stams GJM, Assink M. Risk factors for child neglect: a meta-analytic review. Child Abuse Negl. 2018;77:198-210. [Crossref] [PubMed]
- Sethi D, Bellis M, Hughes K, Gilbert R, Mitis F, Galea G. European report on preventing child maltreatment. World Health Organization Regional Office for Europe; 2013. [Link]
- Thornberry TP, Matsuda M, Greenman SJ, Augustyn MB, Henry KL, Smith CA, et al. Adolescent risk factors for child maltreatment. Child Abuse Negl. 2014;38(4):706-22. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ajduković M, Rajter M, Rezo I. Individual and contextual factors for the child abuse potential of Croatian mothers: the role of social support in times of economic hardship. Child Abuse Negl. 2018;78:60-70. [Crossref] [PubMed]
- Altıparmak S, Yıldırım G, Yardımcı F, Ergin D. Annelerden alınan bilgilerle çocuk istismarı ve etkileyen etkenler [Child abuse and neglect based on the information obtained from mothers, and the factors affecting child abuse]. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2013;14(4):354-61. [Crossref]
- Caneira L, Myrick KM. Diagnosing child abuse: the role of the nurse practitioner. The Journal for Nurse Practitioners. 2015;11(6): 640-6. [Crossref]
- Pekdoğan S. İstismar farkındalık ölçeği ebeveyn formu: ölçek geliştirme çalışması [Abuse awareness scale parents form: scale development study]. Akademik Bakış Dergisi. 2017;62:173-85. [Link]
- Malik F. Determinants of child abuse in Pakistani families: parental acceptance-rejection and demographic variables. International Journal of Business and Social Science. 2010;1(1):67-80. [Link]
- Koç F, Aksit S, Tomba A, Aydın C, Koturoğlu G, Aslan A, et al. Demographic and clinical features of child abuse and neglect cases: one year experience of The Hospital Based Child Protection Team of Ege University Turkey. Türk Pediatri Arşivi. 2012;47(2):119-24. [Crossref]
- Almuneef MA, Alghamdi LA, Saleheen HN. Family profile of victims of child abuse and neglect in the Kingdom of Saudi Arabia. Saudi Med J. 2016;37(8):882-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Atta H, Youssef R. Child abuse and neglect: mothers' behaviour and perceptions. Eastern Mediterranean Health Journal. 1998;4(3):502-12. [Link]
- Jabraeili M, Asadollahi M, Asghari Jafarabadi M, Hallaj M. Attitude toward child abuse among mothers referring health centers of tabriz. J Caring Sci. 2015;1;4(1):75-82. [PubMed] [PMC]
- Ono M, Honda S. Association between social support and child abuse potential among Japanese mothers. Children and Youth Services Review. 2017;73:88-92. [Crossref]
- Guterman NB, Lee Y, Lee SJ, Waldfogel J, Rathouz PJ. Fathers and maternal risk for physical child abuse. Child Maltreat. 2009; 14(3):277-90. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Christoffersen MN, DePanfilis D. Prevention of child abuse and neglect and improvements in child development. Child Abuse Review. 2009;18(1):24-40. [Crossref]
- Stith SM, Liu T, Davies LC, Boykin EL, Alder MC, Harris JM, et al. Risk factors in child maltreatment: a meta-analytic review of the literature. Aggression and Violent Behavior. 2009;14(1):13-29. [Crossref]
- Pekdoğan S. Annelerin istismar potansiyellerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [Investigation of mothers' abuse potentials according to some variables]. Ege Eğitim Dergisi. 2016;17(2):425-41. [Crossref]
- Sidebotham P, Heron J, Golding J; ALSPAC study team. Child maltreatment in the "Children of the Nineties:" deprivation, class, and social networks in a UK sample. Child Abuse Negl. 2002;26(12):1243-59. [Crossref] [PubMed]
- Tracy K. Relationship between child behavior problems, parental stress, child abuse potential, and substance use among mothers in the child welfare system [Doctoral thesis]. Las Vegas: University of Nevada; 2014. [Link]
- Kalebić Jakupčević K, Ajduković M. Risk factors of child physical abuse by parents with mixed anxiety-depressive disorder or posttraumatic stress disorder. Croat Med J. 2011; 52(1):25-34. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Raissian KM, Bullinger LR. Money matters: does the minimum wage affect child maltreatment rates? Children and Youth Services Review. 2017;72:60-70. [Crossref]
- World Health Organization. Preventing child maltreatment: a guide to taking action and generating evidence. Geneva, Switzerland: World Health Organization; 2006. [Link]
- Helmy FF, Aljiuad RM, Alsufyani MH, Alsufyani SA, Alkhadi AS. Mother's awareness about different types of child abuse in taif region (Western KSA). EC Paediatrics. 2017;5(4):89-96. [Link]
.: İşlem Listesi