.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
COVID-19 Pandemi Sürecinde Diş Hekimlerinde Risk Algı Düzeyinin Değerlendirilmesi: Tanımlayıcı Anket Çalışması
Evaluation of Risk Perception Levels of Dentists During COVID-19 Pandemic: Descriptive Survey Study
Turkiye Klinikleri J Dental Sci. 2022;28(2):307-13
doi: 10.5336/dentalsci.2021-85015
Makale Dili: TR
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ÖZET
Amaç: Diş hekimliği, ağız içerisinde tedavi uygulamaları esnasında tükürük, kan, ortaya çıkan yoğun aerosol ve damlacıklara maruz kalması nedeniyle koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)] enfeksiyonu açısından riskli mesleklerdendir. Çalışmanın amacı, COVID-19 pandemisinin diş hekimlerinde yarattığı risk algısını ve etkileyen faktörleri belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, 3 bölümlü 25 sorudan oluşmaktaydı. COVID-19 Algılanan Risk Ölçeği'nin ilk 4 sorusu kişisel riskin bilişsel boyutunu, diğer 4 sorusu ise duygusal boyutunu içermekteydi. Çalışma, sosyal medya (WhatsApp) tabanlı olarak 4-24 Nisan 2021 tarihleri arasında gerçekleştirildi. İstatistiksel analizde, Shapiro-Wilk, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi ve Spearman korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Bulgular: Kadınların duygusal risk algısı puanları erkeklere göre daha fazla hesaplanmıştır (p=0,007). Evlilerin duygusal ve toplam risk algısı puanlarının bekârlara göre daha fazla olduğu saptanmıştır (p=0,045, p=0,029). Katılımcıların yaşları ile duygusal ve toplam risk algısı puanları arasında negatif yönlü korelasyon saptanmıştır (sırasıyla r=-0,108 p=0,014; r=-0,105 p=0,017). Kamuda çalışan diş hekimlerinin, bilişsel risk algısı (p=0,026), duygusal risk algısı (p=0,006) ve toplam risk algısı (p=0,001) puanları, özelde çalışanlara göre daha yüksek bulunmuştur. Filyasyonda çalışan diş hekimlerin bilişsel risk algısı (p=0,005), duygusal risk algısı (p=0,022) ve toplam risk algısı (p=0,001) çalışmayan diş hekimlerine oranla daha yüksek hesaplanmıştır. COVID-19 geçiren diş hekimlerin bilişsel risk algısı puanları geçirmeyenlere göre daha fazla bulunmuştur (p=0,003). Sonuç: Diş hekimlerinde COVID-19 pandemisinin yarattığı risk algısının faktörlere göre değiştiği tespit edilmiştir. Duygusal risk algısı; kadınlarda, gençlerde, evli kişilerde ve mesleğe yeni başlayanlarda, bilişsel risk algısı ise COVID-19 enfeksiyonu geçirenlerde yüksek hesaplanmıştır. Duygusal ve bilişsel risk algısı kamuda ve filyasyonda çalışanlarda yüksek bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: COVID-19; diş hekimleri; risk algısı
Amaç: Diş hekimliği, ağız içerisinde tedavi uygulamaları esnasında tükürük, kan, ortaya çıkan yoğun aerosol ve damlacıklara maruz kalması nedeniyle koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)] enfeksiyonu açısından riskli mesleklerdendir. Çalışmanın amacı, COVID-19 pandemisinin diş hekimlerinde yarattığı risk algısını ve etkileyen faktörleri belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, 3 bölümlü 25 sorudan oluşmaktaydı. COVID-19 Algılanan Risk Ölçeği'nin ilk 4 sorusu kişisel riskin bilişsel boyutunu, diğer 4 sorusu ise duygusal boyutunu içermekteydi. Çalışma, sosyal medya (WhatsApp) tabanlı olarak 4-24 Nisan 2021 tarihleri arasında gerçekleştirildi. İstatistiksel analizde, Shapiro-Wilk, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi ve Spearman korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Bulgular: Kadınların duygusal risk algısı puanları erkeklere göre daha fazla hesaplanmıştır (p=0,007). Evlilerin duygusal ve toplam risk algısı puanlarının bekârlara göre daha fazla olduğu saptanmıştır (p=0,045, p=0,029). Katılımcıların yaşları ile duygusal ve toplam risk algısı puanları arasında negatif yönlü korelasyon saptanmıştır (sırasıyla r=-0,108 p=0,014; r=-0,105 p=0,017). Kamuda çalışan diş hekimlerinin, bilişsel risk algısı (p=0,026), duygusal risk algısı (p=0,006) ve toplam risk algısı (p=0,001) puanları, özelde çalışanlara göre daha yüksek bulunmuştur. Filyasyonda çalışan diş hekimlerin bilişsel risk algısı (p=0,005), duygusal risk algısı (p=0,022) ve toplam risk algısı (p=0,001) çalışmayan diş hekimlerine oranla daha yüksek hesaplanmıştır. COVID-19 geçiren diş hekimlerin bilişsel risk algısı puanları geçirmeyenlere göre daha fazla bulunmuştur (p=0,003). Sonuç: Diş hekimlerinde COVID-19 pandemisinin yarattığı risk algısının faktörlere göre değiştiği tespit edilmiştir. Duygusal risk algısı; kadınlarda, gençlerde, evli kişilerde ve mesleğe yeni başlayanlarda, bilişsel risk algısı ise COVID-19 enfeksiyonu geçirenlerde yüksek hesaplanmıştır. Duygusal ve bilişsel risk algısı kamuda ve filyasyonda çalışanlarda yüksek bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: COVID-19; diş hekimleri; risk algısı
ABSTRACT
Objective: Dentistry is a risky profession in terms of coronavirus disease-2019 (COVID-19) infection due to exposure to saliva, blood, intense aerosols and droplets during oral treatment. The aim of the study is to determine the risk perception created by the COVID-19 pandemic in dentists and the affecting factors. Material and Methods: The study consisted of 25 questions with 3 parts. The first 4 questions of the COVID-19 Perceived Risk Scale included the cognitive dimension of personal risk, and the other 4 questions included the emotional dimension. The study was carried out between 4th and 24th of April 2021 based on social media (WhatsApp). In statistical analysis, Shapiro-Wilk, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis test and Spearman's correlation coefficient were used. Results: Emotional risk perception scores of women were calculated to be higher than for men (p=0.007). It was determined that the emotional and total risk perception scores of the married people were higher than the singles (p=0.045, p=0.029). A negative correlation was found between the ages of the participants and their emotional and total risk perception scores (respectively r=-0.108 p=0.014; r=-0.105 p=0.017). The cognitive risk perception (p=0.026), emotional risk perception (p=0.006) and total risk perception (p=0.001) scores of public dentists were found to be higher when compared to those of working in private. The cognitive risk perception (p=0.005) and emotional risk perception (p=0.022) and total risk perception (p=0.001) scores of dentists working in filiation were calculated to be higher than those of non-working dentists. The cognitive risk perception scores of dentists who had COVID-19 were higher than those who did not (p=0.003). Conclusion: It has been determined that the risk perception created by the COVID-19 pandemic in dentists varies according to the factors. Emotional risk perception was calculated high in women, young people and married people, while cognitive risk perception was calculated high in those who had COVID19 infection. Emotional and cognitive risk perception were found to be high among those working in the public sector and in filia.
Keywords: COVID-19; dentists; risk perception
Objective: Dentistry is a risky profession in terms of coronavirus disease-2019 (COVID-19) infection due to exposure to saliva, blood, intense aerosols and droplets during oral treatment. The aim of the study is to determine the risk perception created by the COVID-19 pandemic in dentists and the affecting factors. Material and Methods: The study consisted of 25 questions with 3 parts. The first 4 questions of the COVID-19 Perceived Risk Scale included the cognitive dimension of personal risk, and the other 4 questions included the emotional dimension. The study was carried out between 4th and 24th of April 2021 based on social media (WhatsApp). In statistical analysis, Shapiro-Wilk, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis test and Spearman's correlation coefficient were used. Results: Emotional risk perception scores of women were calculated to be higher than for men (p=0.007). It was determined that the emotional and total risk perception scores of the married people were higher than the singles (p=0.045, p=0.029). A negative correlation was found between the ages of the participants and their emotional and total risk perception scores (respectively r=-0.108 p=0.014; r=-0.105 p=0.017). The cognitive risk perception (p=0.026), emotional risk perception (p=0.006) and total risk perception (p=0.001) scores of public dentists were found to be higher when compared to those of working in private. The cognitive risk perception (p=0.005) and emotional risk perception (p=0.022) and total risk perception (p=0.001) scores of dentists working in filiation were calculated to be higher than those of non-working dentists. The cognitive risk perception scores of dentists who had COVID-19 were higher than those who did not (p=0.003). Conclusion: It has been determined that the risk perception created by the COVID-19 pandemic in dentists varies according to the factors. Emotional risk perception was calculated high in women, young people and married people, while cognitive risk perception was calculated high in those who had COVID19 infection. Emotional and cognitive risk perception were found to be high among those working in the public sector and in filia.
Keywords: COVID-19; dentists; risk perception
REFERANSLAR:
- Smith RD. Responding to global infectious disease outbreaks: lessons from SARS on the role of risk perception, communication and management. Soc Sci Med. 2006;63(12):3113-23. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sohrabi C, Alsafi Z, O'Neill N, Khan M, Kerwan A, Al-Jabir A, et al. World Health Organization declares global emergency: A review of the 2019 novel coronavirus (COVID-19). Int J Surg. 2020;76:71-6. Erratum in: Int J Surg. 2020;77:217. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Slovic P. Perception of risk. Science. 1987;236(4799):280-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Vartti AM, Oenema A, Schreck M, Uutela A, de Zwart O, Brug J, et al. SARS knowledge, perceptions, and behaviors: a comparison between Finns and the Dutch during the SARS outbreak in 2003. Int J Behav Med. 2009;16(1):41-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Yeung NCY, Lau JTF, Choi KC, Griffiths S. Population responses during the pandemic phase of the ınfluenza A(H1N1)pdm09 epidemic, Hong Kong, China. Emerg Infect Dis. 2017;23(5):813-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Renn O, Rohrmann B. Cross-cultural risk perception research: state and challenges. Cross-Cultural Risk Perception. Technology, Risk, and Society (An International Series in Risk Analysis). Vol. 13. Dordrecht, The Netherlands: Springer. 2000. p.211-33. [Crossref]
- Leppin A, Aro AR. Risk perceptions related to SARS and avian influenza: theoretical foundations of current empirical research. Int J Behav Med. 2009;16(1):7-29. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Yıldırım M, Güler A. Factor analysis of the COVID-19 Perceived Risk Scale: A preliminary study. Death Stud. 2020:1-8. [Crossref] [PubMed]
- Brug J, Aro AR, Oenema A, de Zwart O, Richardus JH, Bishop GD. SARS risk perception, knowledge, precautions, and information sources, the Netherlands. Emerg Infect Dis. 2004;10(8):1486-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Group of Interventional Respiratory Medicine, Chinese Thoracic Society. [Expert consensus for bronchoscopy during the epidemic of 2019 novel coronavirus infection (Trial version)]. Zhonghua Jie He He Hu Xi Za Zhi. 2020;43(3):199-202. Chinese. [PubMed]
- T.C. Sağlık Bakanlığı [İnternet]. © 2022 T.C. Sağlık Bakanlığı [Erişim tarihi: 20.03.2021]. COVID-19 Bilgilendirme Platformu. Erişim linki: [Link]
- Batra K, Urankar Y, Batra R, Gomes AF, S M, Kaurani P. Knowledge, protective behaviors and risk perception of COVID-19 among dental students in India: a cross-sectional analysis. Healthcare (Basel). 2021;9(5):574. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Umeizudike KA, Isiekwe IG, Fadeju AD, Akinboboye BO, Aladenika ET. Nigerian undergraduate dental students' knowledge, perception, and attitude to COVID-19 and infection control practices. J Dent Educ. 2021;85(2):187-96. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sjöberg L. Factors in risk perception. Risk Analysis. 2000;20(1):1-12. [Crossref]
- Lee JE, Lemyre L, Krewski D. A multi-method, multi-hazard approach to explore the uniqueness of terrorism risk perceptions and worry. Journal of Applied Social Psychology. 2010;40(1):241-72. [Crossref]
- Samadipour E, Ghardashi F, Aghaei N. Evaluation of risk perception of COVID-19 disease: a community-based participatory study. Disaster Med Public Health Prep. 2020:1-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Keskin Tunç S, Toprak ME. Diş hekimlerinin COVID-19 enfeksiyonu ile ilgili bilgi düzeyleri ve tutumlarına etki eden sosyodemografik verilerin değerlendirilmesi [Evaluation of sociodemographic data affecting dentists' knowledge levels and attitudes related to COVID-19 infection]. Van Sag Bil Derg. 2020;13:33-8. [Link]
- Tekin Atay Ü, Dinçer NN, Uçan Yarkaç F, Öncü E. COVID-19 pandemi sürecinde diş hekimliği uzmanlık öğrencilerinin korku ve anksiyete düzeylerinin değerlendirilmesi [Evaluation of fear and anxiety levels of postgraduate students in dentistry during COVID-19 pandemic]. NEU Dent J. 2020;2(3):86-93. [Crossref]
- Lu W, Wang H, Lin Y, Li L. Psychological status of medical workforce during the COVID-19 pandemic: a cross-sectional study. Psychiatry Res. 2020;288:112936. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Puci MV, Nosari G, Loi F, Puci GV, Montomoli C, Ferraro OE. Risk perception and worries among health care workers in the COVID-19 pandemic: findings from an Italian survey. Healthcare (Basel). 2020;8(4):535. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dryhurst S, Schneider CR, Kerr J, Freeman A, Recchia G, Bles AM, et al. Risk perceptions of COVID-19 around the world. Journal of Risk Research. 2020;23(7-8):994-1006. [Crossref]
- Oh SH, Paek HJ, Hove T. Cognitive and emotional dimensions of perceived risk characteristics, genre-specific media effects, and risk perceptions: The case of H1N1 influenza in South Korea. Asian Journal of Communication. 2015;25(1):14-32. [Crossref]
- Davidson DJ, Freudenburg WR. Gender and environmental risk concerns. Environ Behav. 1996;28:302-39. [Crossref]
- Gerhold L. COVID-19: risk perception and coping strategies. PsyArXiv. 2020. [Crossref]
.: İşlem Listesi