Amaç: Bu araştırmada, çocukların fiziksel okuryazarlık düzeylerini belirleme amacıyla geliştirilen, Çocuklarda Fiziksel Okuryazarlık Ölçeği'nin (ÇFOÖ) Türkçe formunun yapı geçerliğinin, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analiziyle test edilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırmaya 8- 12 yaş aralığında 122 kız, 119 erkek olmak üzere 241 öğrenci katılmıştır. Katılımcıların %78.42'sinin spor yapmadığı (n:189), %21.58'inin spor yaptığı (n:52) belirlenirken spor yapanların ortalama 3.48±2.00 yıldır spor yaptıkları belirlenmiştir. 30 madde olan resimli ölçeğin, fiziksel, psikolojik, sosyal ve bilişsel alan olmak üzere 4 alt boyutu bulunmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçeklerin güvenirlik düzeyleri içsel tutarlılık (İnternal Consistency) yöntemiyle hesaplanmış ve Cronbach Alpha güvenirlik ölçütünden faydalanılmıştır. Ölçek geçerliğini test etmek amacıyla sırasıyla açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, uyum geçerliği için Çocuklar İçin Algılanan Motor Yeterlik Envanteri (ALMY-Ç) ile Pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre ölçekte yer alan maddelerin faktör yükleri, 0.50 ile 0.89 aralığında değişmekte ve modelin iyi uyum indeks değerlerine sahip olduğu (χ2/sd= 2.07, RMSEA= 0.067, CFI= 0.97, GFI= 0.92, NNFI= 0.96, NFI= 0.96, RMR= 0.056, SRMR= 0.036 ve AGFI=0.90) görülmektedir. Yapılan analizler sonucunda 6,7,8,14,26,30 numaralı ifadelerin diğer maddeler ile korelasyon değerinin 0.30'un altında olduğu ve güvenirlik düzeyini düşürdükleri belirlendiği için ölçekten çıkarılmıştır. ÇFOÖ ile ALMY-Ç arasındaki korelasyonlar ölçeğin uyum geçerliğini desteklemektedir. Ölçek için hesaplanan Cronbach Alfa ve CR katsayıları ise ölçeğin güvenirliğini desteklemektedir. Sonuç: Elde edilen bulgular, ÇFOÖ'nin çocukların fiziksel okuryazarlık düzeylerinin değerlendirilmesi için geçerlik ve güvenirlik koşullarını sağladığını ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler: Fiziksel okuryazarlık; doğrulayıcı faktör analizi; geçerlik ve güvenirlik
Objective: In this study, it was aimed to test the construct validity of the Turkish version of the Physical Literacy in Children Questionnaire (PL-C Quest), which was developed to determine the physical literacy levels of children, by confirmatory factor analysis. Material and Methods: 241 students, 122 girls and 119 boys between the ages of 8-12, participated in the study. It was determined that 78.42% of the participants didn't do sports (n:189), 21.58% did sports (n:52), and those who did sports were determined to have been doing sports for an average of 3.48±2.00 years. The 30 items picture questionnaire has 4 sub-dimensions: physical, psychological, social and cognitive domain. The reliability levels of the scales used in the research were calculated by the internal consistency method and the Cronbach Alpha reliability criterion was used. To test the validity of the scale, exploratory and confirmatory factor analyzes were performed, respectively, and for convergent validity, Pearson correlation analysis was conducted with the Perceived Motor Competence Inventory for Children (PMC-C). Results: According to the confirmatory factor analysis results, the factor loads of the items in the questionnaire ranged from 0.50 to 0.89, and the model had good fit index values (χ2/df =2.07, RMSEA= 0.067, CFI= 0.97, GFI= 0.92, NNFI= 0.96, NFI= 0.96, RMR= 0.056, SRMR= 0.036 and AGFI=0.90) is seen. Statements numbered 6,7,8,14,26,30 were removed from the scale because it was determined that their correlation value with other items was below 0.30 and that they reduced the reliability level. The Cronbach Alpha and CR coefficients support the reliability of the questionnaire. Conclusion: The findings show that the PL-C Quest provides validity and reliability conditions for the assessment of physical literacy levels of children.
Keywords: Physical literacy; confirmatory factor analysis; validity and reliability
- Whitehead M. The concept of physical literacy. European Journal of Physical Education. 2001;6(2):127-38. [Crossref]
- International Physical Literacy Association [Internet]. ©2022 International Physical Literacy Association [Cited: January 22, 2023]. Available from: [Link]
- Keegan RJ, Barnett LM, Dudley DA, Telford RD, Lubans DR, Bryant A, et al. Defining physical literacy for application in Australia: A modified delphi method. Journal of Teaching in Physical Education. 2019;38(2):105-18. [Crossref]
- Lundvall S. Physical literacy in the field of physical education-A challenge and a possibility. Journal of Sport and Health Science. 2015;4(2):113-8. [Crossref]
- Higgs C. Physical literacy: Two approaches, one concept. Literacy. 2010;6(2):127-38. [Link]
- World Health Organization. WHO guidelines on physical activity and sedentary behaviour: Web annex: Evidence profiles. 2020. [Cited: April 10, 2023]. Available from: [Link]
- Aubert S, Barnes JD, Abdeta C, Abi Nader P, Adeniyi AF, Aguilar-Farias N, et al. Global Matrix 3.0 Physical Activity Report Card Grades for Children and Youth: Results and Analysis From 49 Countries. J Phys Act Health. 2018;15(S2):S251-S73. [PubMed]
- Tremblay MS, Barnes JD, González SA, Katzmarzyk PT, Onywera VO, Reilly JJ, et al; Global Matrix 2.0 Research Team. Global Matrix 2.0: Report Card Grades on the Physical Activity of Children and Youth Comparing 38 Countries. J Phys Act Health. 2016;13(11 Suppl 2):S343-S66. [Crossref] [PubMed]
- Kirk D. Physical education, youth sport and lifelong participation: the importance of early learning experiences. European Physical Education Review. 2005;11(3):239-55. [Crossref]
- Sport for Life [Internet]. Sport For Life ©2023 [Cited: December 6, 2022]. Physical Literacy. Available from: [Link]
- Roetert EP, Jefferies SC. Embracing physical literacy. Journal of Physical Education, Recreation & Dance. 2014;85(8):38-40. [Crossref]
- Tremblay MS, Costas-Bradstreet C, Barnes JD, Bartlett B, Dampier D, Lalonde C, et al. Canada's Physical Literacy Consensus Statement: process and outcome. BMC Public Health. 2018;18(Suppl 2):1034. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ülker ŞG. Spor okur-yazarlığı kavramının beden eğitimi öğretmenleri, antrenörler ve spor yöneticilerinin bakış açılarıyla irdelenmesi "İstanbul Örneği" [Doktora tezi]. İstanbul: Gedik Üniversitesi; 2019. [Erişim tarihi: 22 Temmuz 2022]. Erişim linki: [Link]
- Munusturlar S, Yıldızer G. Beden eğitimi öğretmenleri için algılanan beden okuryazarlığı ölçeği'nin faktör yapısının Türkiye örneklemine yönelik sınanması [Assessing factor structure of perceived physical literacy scale for physical education teachers for Turkish sample]. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020;35(1):200-9. [Crossref]
- Taş H, Hürmeriç Altunsöz İ. Bedensel okuryazarlık kavramı ve önemi [The concept of physical literacy and its importance]. Spor Bilimleri Dergisi. 2021;32(3):109-22. [Crossref]
- Whitehead M. Physical Literacy: Throughout the Lifecourse. 1st ed. London, UK: Routledge; 2010.
- Barnett LM, Mazzoli E, Hawkins M, Lander N, Lubans DR, Caldwell S, et al. Development of a self-report scale to assess children's perceived physical literacy. Physical Education and Sport Pedagogy. 2022;27(1):91-116. [Crossref]
- Aksu G, Eser MT, Güzeller CO. Faktör analizi. Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi ile Yapısal Eşitlik Modeli Uygulamaları. 1. Baskı. İstanbul: Detay Yayıncılık; 2017. p.25-46.
- Dreiskaemper D, Utesch T, Tietjens M. The perceived motor competence questionnaire in childhood (PMC-C). Journal of Motor Learning and Development. 2018;6(2):264-80. [Crossref]
- Mülazımoğlu Ballı Ö, Hürmeriç Altunsöz I. Çocuklarda algılanan motor yeterlilik envanterinin Türkçeye uyarlama çalışması [Adaptation Study of the Perceived Motor Competence Inventory in Children into Turkish]. Ejer Congress Bildiri Özetleri Kitabı. 2019:2619-20. [Link]
- Beaton DE, Bombardier C, Guillemin F, Ferraz MB. Guidelines for the process of cross-cultural adaptation of self-report measures. Spine (Phila Pa 1976). 2000;25(24):3186-91. [Crossref] [PubMed]
- Schermelleh-Engel K, Moosbrugger H, Müller H. Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online. 2003;8(2):23-74. [Link]
- Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum. 9. Baskı. Ankara: Pegem Yayınları; 2009.
- Tabachnick BG, Fidel LS. Using Multivariate Statistics. 6th ed. USA: Pearson Education Limited; 2014.
- Kan A, Akbaş A. Lise öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması [High school students' attitude scale development study towards chemistry course]. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2005;1(2):227-37. [Link]
- Hair J, Anderson RE, Tatham RL, Black WC. Multivariate Data Analysis. 5th ed. Upper Saddle River: Prentice-Hall; 1998.
- Fornell C, Larcker DF. Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Journal of Marketing Research. 1981;18(3):382-8. [Crossref]
- Gefen D, Straub D, Boudreau MC. Structural equation modeling and regression: guidelines for research practice. Communications of the Association for Information Systems. 2000;4(1):1-78. [Crossref]
- Baumgartner H, Homburg C. Applications of structural equation modeling in marketing and consumer research: A review. International Journal of Research in Marketing. 1996;13(2):139-61. [Crossref]
- Marsh HW, Hau KT, Artelt C, Baumert J, Peschar JL. OECD's brief self-report measure of educational psychology's most useful affective constructs: Cross-cultural, psychometric comparisons across 25 countries. International Journal of Testing. 2006;6(4):311-60. [Crossref]
- Browne MW, Cudeck R. Alternative ways of assessing model fit. In: Bollen KA, Long JS, eds. Testing Structural Equation Models. 1st ed. Newbury Park, CA: Sage; 1993. p.136-62.
- Hair JF. Multivariate data analysis. 2009 [Link]
- Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. 3. Baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2014.
.: İşlem Listesi