.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Cerrahi Menopozlu Kadınlarda Sağlık Algısı ve Osteoporoz Farkındalığı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Tanımlayıcı ve Kesitsel Bir Çalışma
Determination of the Relationship Between Health Perception and Osteoporosis Awareness in Surgical Menopausal Women: A Descriptive and Cross-Sectional Study
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2024;16(3):722-30
doi: 10.5336/nurses.2024-101928
Makale Dili: TR
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ÖZET
Amaç: Cerrahi menopoz, yaşamın ilerleyen dönemleri açısından kadın sağlığını olumsuz etkileyen önemli bir süreçtir. Bu çalışmada, kadınların cerrahi menopoz sonrası sağlık algısı ve osteoporoz farkındalığı arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu araştırma tanımlayıcı ve kesitsel tasarımda, 01 Eylül 2022-30 Eylül 2023 tarihleri arasında 110 cerrahi menopozda olan kadınla yapılmıştır. Veriler, Tanımlayıcı Özellikler Değerlendirme Formu, Sağlık Algısı Ölçeği ve Osteoporoz Farkındalık Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma için kurum izni, etik kurul onayı ve katılımcılardan bilgilendirilmiş onam alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Spearman's korelasyon, Mann-Whitney-U, Kruskal-Wallis testi ve Bonferroni düzeltmesi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık olarak p<0,05 alınmıştır. Bulgular: Ölçeklerin toplam puanlarının ortalaması ve standart sapması Sağlık Algısı Ölçeği için 48,80±6,67, Osteoporoz Farkındalık Ölçeği için 63,70±14,92'dir. Kadınların Sağlık Algısı Ölçeği alt boyutlarından Öz farkındalık puanları ile Osteoporoz Farkındalık Ölçeği alt boyutlarından kemik fizyolojisi (r=0,40), koruyucu davranışlar (r=0,50), egzersiz (r=0,30) ve Osteoporoz Farkındalık Ölçeği toplam puan (r=0,49) arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönlü orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Kadınların Sağlık Algısı Ölçeği toplam puanları ile Osteoporoz Farkındalık Ölçeği alt boyutlarından kemik fizyolojisi (r=0,33), koruyucu davranışlar (r=0,32) ve Osteoporoz Farkındalık Ölçeği toplam puan (r=0,35) arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönlü orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Sonuç: Kadınlarda öz farkındalık arttıkça, osteoporaza yönelik kemik fizyolojisi, koruyucu davranışlar, egzersiz ve toplam osteoporoz farkındalığı artmaktadır. Sağlık algısı arttıkça; osteoporaza yönelik kemik fizyolojisi, koruyucu davranışlar ve toplam osteoporoz farkındalığı artmaktadır. Sağlığın önemi arttıkça, osteoporaza yönelik egzersiz farkındalığı artmaktadır. Cerrahi menopozlu kadınlara, sağlık profesyonelleri tarafından sağlık eğitimlerinin yapılması postmenopozal dönemde kadın sağlığının korunması ve geliştirilmesi açısından önem taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: Cerrahi menopoz; osteoporoz; sağlık algısı
Amaç: Cerrahi menopoz, yaşamın ilerleyen dönemleri açısından kadın sağlığını olumsuz etkileyen önemli bir süreçtir. Bu çalışmada, kadınların cerrahi menopoz sonrası sağlık algısı ve osteoporoz farkındalığı arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu araştırma tanımlayıcı ve kesitsel tasarımda, 01 Eylül 2022-30 Eylül 2023 tarihleri arasında 110 cerrahi menopozda olan kadınla yapılmıştır. Veriler, Tanımlayıcı Özellikler Değerlendirme Formu, Sağlık Algısı Ölçeği ve Osteoporoz Farkındalık Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma için kurum izni, etik kurul onayı ve katılımcılardan bilgilendirilmiş onam alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Spearman's korelasyon, Mann-Whitney-U, Kruskal-Wallis testi ve Bonferroni düzeltmesi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık olarak p<0,05 alınmıştır. Bulgular: Ölçeklerin toplam puanlarının ortalaması ve standart sapması Sağlık Algısı Ölçeği için 48,80±6,67, Osteoporoz Farkındalık Ölçeği için 63,70±14,92'dir. Kadınların Sağlık Algısı Ölçeği alt boyutlarından Öz farkındalık puanları ile Osteoporoz Farkındalık Ölçeği alt boyutlarından kemik fizyolojisi (r=0,40), koruyucu davranışlar (r=0,50), egzersiz (r=0,30) ve Osteoporoz Farkındalık Ölçeği toplam puan (r=0,49) arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönlü orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Kadınların Sağlık Algısı Ölçeği toplam puanları ile Osteoporoz Farkındalık Ölçeği alt boyutlarından kemik fizyolojisi (r=0,33), koruyucu davranışlar (r=0,32) ve Osteoporoz Farkındalık Ölçeği toplam puan (r=0,35) arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönlü orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Sonuç: Kadınlarda öz farkındalık arttıkça, osteoporaza yönelik kemik fizyolojisi, koruyucu davranışlar, egzersiz ve toplam osteoporoz farkındalığı artmaktadır. Sağlık algısı arttıkça; osteoporaza yönelik kemik fizyolojisi, koruyucu davranışlar ve toplam osteoporoz farkındalığı artmaktadır. Sağlığın önemi arttıkça, osteoporaza yönelik egzersiz farkındalığı artmaktadır. Cerrahi menopozlu kadınlara, sağlık profesyonelleri tarafından sağlık eğitimlerinin yapılması postmenopozal dönemde kadın sağlığının korunması ve geliştirilmesi açısından önem taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: Cerrahi menopoz; osteoporoz; sağlık algısı
ABSTRACT
Objective: Surgical menopause is an important process that negatively affects women's health in the later stages of life. In this study, it was aimed to determine the relationship between women's health perception and osteoporosis awareness after surgical menopause. Material and Methods: This descriptive and cross-sectional study was conducted with 110 surgical menopausal women between September 01, 2022 and September 30, 2023. Data were collected using the Descriptive Characteristics Assessment Form, Health Perception Scale and Osteoporosis Awareness Scale. Institutional permission, ethics committee approval and informed consent were obtained from the participants. Descriptive statistics, Spearman's correlation, Mann-Whitney-U, Kruskal-Wallis test and Bonferroni correction were used to evaluate the data. Statistical significance was taken as p<0.05. Results: The mean and standard deviation of the total scores of the scales were 48.80±6.67 for Health Perception Scale and 63.70±14.92 for Osteoporosis Awareness Scale. A statistically significant positive moderate relationship was found between women's self-awareness scores from the Health Perception Scale sub-dimensions and Bone physiology (r=0.40), Protective behaviors (r=0.50), Exercise (r=0.30) and total score (r=0.49) from the Osteoporosis Awareness Scale sub-dimensions. A statistically significant, positive, moderate relationship was found between the total scores of the women in the Health Perception Scale and the sub-dimensions of Bone physiology (r=0.33), Protective behaviors (r=0.32) and total score (r=0.35) of the Osteoporosis Awareness Scale. Conclusion: As self-awareness increases in women, bone physiology, protective behaviors, exercise and total osteoporosis awareness towards osteoporosis increase. As health perception increases, bone physiology, protective behaviors and total osteoporosis awareness towards osteoporosis increases. As the importance of health increases, awareness of exercise for osteoporosis increases. Providing health education to women with surgical menopause by health professionals is important for the protection and improvement of women's health in the postmenopausal period.
Keywords: Surgical menopause; osteoporosis; health perception
Objective: Surgical menopause is an important process that negatively affects women's health in the later stages of life. In this study, it was aimed to determine the relationship between women's health perception and osteoporosis awareness after surgical menopause. Material and Methods: This descriptive and cross-sectional study was conducted with 110 surgical menopausal women between September 01, 2022 and September 30, 2023. Data were collected using the Descriptive Characteristics Assessment Form, Health Perception Scale and Osteoporosis Awareness Scale. Institutional permission, ethics committee approval and informed consent were obtained from the participants. Descriptive statistics, Spearman's correlation, Mann-Whitney-U, Kruskal-Wallis test and Bonferroni correction were used to evaluate the data. Statistical significance was taken as p<0.05. Results: The mean and standard deviation of the total scores of the scales were 48.80±6.67 for Health Perception Scale and 63.70±14.92 for Osteoporosis Awareness Scale. A statistically significant positive moderate relationship was found between women's self-awareness scores from the Health Perception Scale sub-dimensions and Bone physiology (r=0.40), Protective behaviors (r=0.50), Exercise (r=0.30) and total score (r=0.49) from the Osteoporosis Awareness Scale sub-dimensions. A statistically significant, positive, moderate relationship was found between the total scores of the women in the Health Perception Scale and the sub-dimensions of Bone physiology (r=0.33), Protective behaviors (r=0.32) and total score (r=0.35) of the Osteoporosis Awareness Scale. Conclusion: As self-awareness increases in women, bone physiology, protective behaviors, exercise and total osteoporosis awareness towards osteoporosis increase. As health perception increases, bone physiology, protective behaviors and total osteoporosis awareness towards osteoporosis increases. As the importance of health increases, awareness of exercise for osteoporosis increases. Providing health education to women with surgical menopause by health professionals is important for the protection and improvement of women's health in the postmenopausal period.
Keywords: Surgical menopause; osteoporosis; health perception
REFERANSLAR:
- Chandran T, Venkatachalam I. Efficacy and safety of denosumab compared to bisphosphonates in improving bone strength in postmenopausal osteoporosis: a systematic review. Singapore Med J. 2019;60(7):364-78. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Parker WH. Ovarian conservation versus bilateral oophorectomy at the time of hysterectomy for benign disease. Menopause. 2014;21(2):192-4. [Crossref] [PubMed]
- Yoo JE, Shin DW, Han K, Kim D, Yoon JW, Lee DY. Association of female reproductive factors with ıncidence of fracture among postmenopausal women in Korea. JAMA Netw Open. 2021;4(1):e2030405. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Wong RH, Thaung Zaw JJ, Xian CJ, Howe PR. Regular supplementation with resveratrol ımproves bone mineral density in postmenopausal women: a randomized, placebo-controlled trial. J Bone Miner Res. 2020;35(11):2121-31. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Rodriguez M, Shoupe D. Surgical menopause. endocrinol metab clin north am. 2015;44(3):531-42. [Crossref] [PubMed]
- Fakkert IE, Teixeira N, Abma EM, Slart R, Mourits M, de Bock GH. Bone mineral density and fractures after surgical menopause: systematic review and meta-analysis. BJOG. 2017;124(10):1525-35. [Crossref] [PubMed]
- Pedersen AB, Ehrenstein V, Szépligeti SK, Lunde A, Lagerros YT, Westerlund A, et al. Thirty-five-year trends in first-time hospitalization for hip fracture, 1-year mortality, and the prognostic impact of comorbidity: a danish nationwide cohort study, 1980-2014. Epidemiology. 2017;28(6):898-905. [Crossref] [PubMed]
- Burge R, Dawson-Hughes B, Solomon DH, Wong JB, King A, Tosteson A. Incidence and economic burden of osteoporosis-related fractures in the United States, 2005-2025. J Bone Miner Res. 2007;22(3):465-75. [Crossref] [PubMed]
- Lunde A, Tell GS, Pedersen AB, Scheike TH, Apalset EM, Ehrenstein V, et al. The role of comorbidity in mortality after hip fracture: a nationwide norwegian study of 38,126 Women With Hip Fracture Matched to a General-Population Comparison Cohort. Am J Epidemiol. 2019;188(2):398-407. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Haentjens P, Magaziner J, Colón-Emeric CS, Vanderschueren D, Milisen K, Velkeniers B, et al. Meta-analysis: excess mortality after hip fracture among older women and men. Ann Intern Med. 2010;152(6):380-90. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Lespessailles E, Cortet B, Legrand E, Guggenbuhl P, Roux C. Low-trauma fractures without osteoporosis. Osteoporos Int. 2017;28(6):1771-8. [Crossref] [PubMed]
- Curtis E, Litwic A, Cooper C, Dennison E. Determinants of muscle and bone aging. J Cell Physiol. 2015;230(11):2618-25. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Jackson RD, Mysiw WJ. Insights into the epidemiology of postmenopausal osteoporosis: the Women's Health Initiative. Semin Reprod Med. 2014;32(6):454-62. [Crossref] [PubMed]
- Rikkonen T, Sund R, Sirola J, Honkanen R, Poole KES, Kröger H. Obesity is associated with early hip fracture risk in postmenopausal women: a 25-year follow-up. Osteoporos Int. 2021;32(4):769-77. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- World Health Organization. Research on the Menopause in the 1990's. WHO; 1996. [Cited: November 28, 2023]. Available from: [Link]
- American Cancer Society. [Internet]. Key Statistics for Ovarian Cancer. 2021. [Cited: November 28, 2023]. Available from: [Link]
- Türkiye İstatistik Kurumu. [Internet] Hayat Tabloları, 2020-2022. [Erişim tarihi: 28 Kasım 2023]. Erişim linki: [Link]
- Australasian Menopause Society. [Internet]. Surgical Menopause. 2017. [Cited: November 28, 2023]. Available from: [Link]
- Kılınçarslan MG, Şahin EM, Sarıgül B, Kocaoğlu SB. Postmenopozal Türk kadınlarında vücut kompozisyonu ve fiziksel aktivitenin kemik mineral yoğunluğu ile ilişkisi [The relationship of body composition and physical activity with bone mineral density in Turkish women in postmenopausal stage]. Türk Osteoporoz Dergisi. 2020;26(2):70-4. [Link]
- Secoșan C, Balint O, Pirtea L, Grigoraș D, Bălulescu L, Ilina R. Surgically induced menopause-a practical review of literature. Medicina (Kaunas). 2019;55(8):482. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Collaborative Group On Epidemiological Studies Of Ovarian Cancer; Beral V, Gaitskell K, Hermon C, Moser K, Reeves G, Peto R. Menopausal hormone use and ovarian cancer risk: individual participant meta-analysis of 52 epidemiological studies. Lancet. 2015;385(9980):1835-42. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Du L, Xu B, Huang C, Zhu L, He N. Menopausal symptoms and perimenopausal healthcare-seeking behavior in women aged 40-60 years: a community-based cross-sectional survey in shanghai, China. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(8):2640. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Diamond JJ, Becker JA, Arenson CA, Chambers CV, Rosenthal MP. Development of a scale to measure adults' perceptions of health: priliminary findings. Journal of Community Psychology. 2007;35(5):557-61. [Crossref]
- Kadıoğlu H, Yıldız A. Sağlık Algısı Ölçeği'nin Türkçe çevriminin geçerlilik ve güvenilirliği [Validity and reliability of Turkish version of Perception of Health Scale]. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences. 2012;32(1):47-53. [Crossref]
- Choi E, Kim J, Chung M, Hwang K. [Development of an osteoporosis awareness scale for women]. J Korean Acad Nurs. 2008;38(6):813-21. Korean. [Crossref] [PubMed]
- Ocak Aktürk S, Meseri R, Özentürk MG. Osteoporoz Farkındalık Ölçeği Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesi [Evaluation of the psychometric properties of the Turkish version of the Osteoporosis Awareness Scale]. Türk Osteoporoz Dergisi. 2021;27:151-8. [Crossref]
- Akyol Y, Ulus Y, Bilgici A, Kuru Ö. Premenopozal ve postmenopozal kadınlarda osteoporoz bilgi ve farkındalık düzeyinin karşılaştırılması [The comparison of knowledge level and awareness of osteoporosis between premenopausal and postmenopausal women]. Türk Osteoporoz Dergisi. 2020;26(1):10-8. [Link]
- Güzel H, Öner C, Çetin H, Şimşek EE. Postmanopozal kadınlarda osteoporoz bilgi düzeyi ve ilişkili faktörler [Evaluation of osteoporosis knowledge level and associated factors in postmenopausal women]. The Journal of Turkish Family Physician. 2022;13(2):50-8. [Crossref]
- Shahzad D, Thakur AA, Kidwai S, Shaikh HO, AlSuwaidi AO, AlOtaibi AF, et al. Women's knowledge and awareness on menopause symptoms and its treatment options remains inadequate: a report from the United Arab Emirates. Menopause. 2021;28(8):918-27. [Crossref] [PubMed]
- The American College of Obstetricians and Gynecologists [Internet]. 2021. [Cited: November 28, 2023]. The Menopause Years. Available from: [Link]
- Shen TY, Strong C, Yu T. Age at menopause and mortality in Taiwan: a cohort analysis. Maturitas. 2020;136:42-8. [Crossref] [PubMed]
- Alvarado S, Kanter-Braem B, Manz K, Masciopinto P, McKenna E, Nelson D, et al. Sensation and perception a unit lesson plan for high school psychology teachers. 2007. [Cited: November 28, 2023]. Available from: [Link]
- University of Utah Health. [Internet]. S4E9: Perception awareness. 2021. [Cited: November 28, 2023]. Available from: [Link]
- Alshogran OY, Mahmoud FM, Alkhatatbeh MJ. Knowledge and awareness toward menopause and hormone therapy among premenopausal women in Jordan. Climacteric. 2021;24(2):171-8. [Crossref] [PubMed]
- Saw SM, Hong CY, Lee J, Wong ML, Chan MF, Cheng A, et al. Awareness and health beliefs of women towards osteoporosis. Osteoporos Int. 2003;14(7):595-601. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi