.: ARAŞTIRMA
Cerrahi Hemşirelerinde Profesyonel Değer Algısı ve Mahremiyet İlişkisi: Tanımlayıcı Araştırma
The Relationship Between Professional Value Perception and Privacy in Surgical Nurses: Descriptive Study
Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2023;31(3):191-8
doi: 10.5336/mdethic.2023-96786
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Sağlık bakım hizmeti sunan birimlerde hasta mahremiyetinin korunması ve sürdürülmesinde hemşirelerin önemli sorumlulukları vardır. Hemşirelerin bu konudaki yaklaşımları, sahip oldukları profesyonel değerleri ile ilişkilidir. Hemşirelikte profesyonel değerler kişisel değerler, mesleki kuruluşların etik kodları ve kurumsal değerlerin harmanlanmasıyla hasta bakım sürecinde uygulamaya aktarılır. Bu araştırma, cerrahi birimlerde görev yapan hemşirelerin profesyonel değer algısı ve mahremiyet ilişkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Tanımlayıcı türde yapılan bu çalışma, 19 Eylül-20 Ekim 2022 tarihleri arasında İstanbul ilinde bir eğitim ve araştırma hastanesinin cerrahi kliniklerinde ve ameliyathanede çalışan hemşireler ile yapıldı. Evreni bilinen örneklem yöntemi kullanılarak örneklem sayısı belirlenmiş ve çalışmaya 160 hemşire dâhil edilmiştir. Veriler, ''kişisel bilgi formu'', ''Profesyonel Hemşirelik Değerleri Ölçeği'' ve ''Hasta Mahremiyet Ölçeği'' kullanılarak toplandı ve SPPS 23.0 istatistik paket programı kullanılarak değerlendirildi. Araştırmaya katılan hemşirelerin %80'ni 20-29 yaş aralığında, %79,4'ü kadın, %72,5'i bekâr, %76,9'u lisans mezunudur. Hemşirelerin Profesyonel Hemşirelik Değerleri Ölçeği puan ortalaması 106,81±17,92, Hasta Mahremiyet Ölçeği puan ortalaması ise 4,52±0,52'dir. Mahremiyet Ölçeği'nin alt boyutlarından en yüksek puan özel hayat ve kişisel bilgilerin gizliliği (4,56±0,56) ve cinsiyete ilişkin mahremiyet (4,56±0,54) alt boyutlarından alındığı ve ölçekler arasında pozitif yönde korelasyon olduğu saptanmıştır. Elde edilen verilere göre cerrahi hemşirelerinin profesyonel değer algıları ve mahremiyeti sürdürmeye yönelik davranışlarının yüksek olduğu belirlendi. Hemşirelerin profesyonel değer algısı arttıkça mahremiyete gösterilen özenin arttığı sonucuna ulaşıldı.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik; cerrahi; değer algısı; mahremiyet; tanımlayıcı araştırma
Sağlık bakım hizmeti sunan birimlerde hasta mahremiyetinin korunması ve sürdürülmesinde hemşirelerin önemli sorumlulukları vardır. Hemşirelerin bu konudaki yaklaşımları, sahip oldukları profesyonel değerleri ile ilişkilidir. Hemşirelikte profesyonel değerler kişisel değerler, mesleki kuruluşların etik kodları ve kurumsal değerlerin harmanlanmasıyla hasta bakım sürecinde uygulamaya aktarılır. Bu araştırma, cerrahi birimlerde görev yapan hemşirelerin profesyonel değer algısı ve mahremiyet ilişkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Tanımlayıcı türde yapılan bu çalışma, 19 Eylül-20 Ekim 2022 tarihleri arasında İstanbul ilinde bir eğitim ve araştırma hastanesinin cerrahi kliniklerinde ve ameliyathanede çalışan hemşireler ile yapıldı. Evreni bilinen örneklem yöntemi kullanılarak örneklem sayısı belirlenmiş ve çalışmaya 160 hemşire dâhil edilmiştir. Veriler, ''kişisel bilgi formu'', ''Profesyonel Hemşirelik Değerleri Ölçeği'' ve ''Hasta Mahremiyet Ölçeği'' kullanılarak toplandı ve SPPS 23.0 istatistik paket programı kullanılarak değerlendirildi. Araştırmaya katılan hemşirelerin %80'ni 20-29 yaş aralığında, %79,4'ü kadın, %72,5'i bekâr, %76,9'u lisans mezunudur. Hemşirelerin Profesyonel Hemşirelik Değerleri Ölçeği puan ortalaması 106,81±17,92, Hasta Mahremiyet Ölçeği puan ortalaması ise 4,52±0,52'dir. Mahremiyet Ölçeği'nin alt boyutlarından en yüksek puan özel hayat ve kişisel bilgilerin gizliliği (4,56±0,56) ve cinsiyete ilişkin mahremiyet (4,56±0,54) alt boyutlarından alındığı ve ölçekler arasında pozitif yönde korelasyon olduğu saptanmıştır. Elde edilen verilere göre cerrahi hemşirelerinin profesyonel değer algıları ve mahremiyeti sürdürmeye yönelik davranışlarının yüksek olduğu belirlendi. Hemşirelerin profesyonel değer algısı arttıkça mahremiyete gösterilen özenin arttığı sonucuna ulaşıldı.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik; cerrahi; değer algısı; mahremiyet; tanımlayıcı araştırma
ABSTRACT
Nurses have important responsibilities in protecting and maintaining patient privacy in units providing health care services. Nurses' approaches to this issue are related to their professional values. Professional values in nursing are put into practice in the patient care process by blending personal values, ethical codes of professional organizations and institutional values. This research was conducted to determine the professional value perception and privacy relationship of nurses working in surgical clinics and operating rooms. This descriptive study was conducted with nurses working in the surgical clinics and operating room of a training and research hospital in İstanbul between 19 September-20 October 2022. The sample size was determined using the known population sampling method and 160 nurses were included in the study. The data were collected using the ''personal information form'', ''Professional nursing values scale'' and ''Patient privacy scale'' and evaluated using the SPPS 23.0 statistical package program. %80 nurses are between the ages of 20-29, 79.4% female, 72.5% single, 76.9% undergraduate. The mean score of the Professional Nursing Values Scale of the nurses was determined as 106.81±17.92, and the mean score of the Patient Privacy Scale was determined as 4.52±0.52. It was determined that score from the sub-dimensions of the privacy scale was taken in the privacy and personal information privacy (4.56±0.56) and gender-related privacy (4.56±0.54) sub-dimensions, and there was a high level of positive correlation between the scales. According to the data obtained, surgical nurses have high perceptions of professional values and behaviors towards maintaining privacy. It was determined that as the professional value perception of the nurses increased, the attention paid to privacy increased.
Keywords: Nursing; surgery; value perception; privacy; descriptive study
Nurses have important responsibilities in protecting and maintaining patient privacy in units providing health care services. Nurses' approaches to this issue are related to their professional values. Professional values in nursing are put into practice in the patient care process by blending personal values, ethical codes of professional organizations and institutional values. This research was conducted to determine the professional value perception and privacy relationship of nurses working in surgical clinics and operating rooms. This descriptive study was conducted with nurses working in the surgical clinics and operating room of a training and research hospital in İstanbul between 19 September-20 October 2022. The sample size was determined using the known population sampling method and 160 nurses were included in the study. The data were collected using the ''personal information form'', ''Professional nursing values scale'' and ''Patient privacy scale'' and evaluated using the SPPS 23.0 statistical package program. %80 nurses are between the ages of 20-29, 79.4% female, 72.5% single, 76.9% undergraduate. The mean score of the Professional Nursing Values Scale of the nurses was determined as 106.81±17.92, and the mean score of the Patient Privacy Scale was determined as 4.52±0.52. It was determined that score from the sub-dimensions of the privacy scale was taken in the privacy and personal information privacy (4.56±0.56) and gender-related privacy (4.56±0.54) sub-dimensions, and there was a high level of positive correlation between the scales. According to the data obtained, surgical nurses have high perceptions of professional values and behaviors towards maintaining privacy. It was determined that as the professional value perception of the nurses increased, the attention paid to privacy increased.
Keywords: Nursing; surgery; value perception; privacy; descriptive study
REFERANSLAR:
- Yılmaz D, Karaman D. Hemşirelikte profesyonelleşme. Ergün S, editör. Hemşireliğe Giriş. 1. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Basın Yayın Dağıtım AŞ; 2021. p.131-45.
- Göriş S, Kılıç Z, Ceyhan Ö, Şentürk A. Hemşirelerin profesyonel değerleri ve etkileyen faktörler [Nurses' professional values and affecting factors]. J Psy Nurse. 2014;5(3):137-42. [Crossref]
- Adıgüzel O, Tanrıverdi H, Sönmez Özkan D. Mesleki profesyonellik ve bir meslek mensupları olarak hemşireler örneği [Occupational professionalism and the case of nurses as the members of the profession]. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2011;9:239-59. [Link]
- Burkhardt MA, Nathaniel AK, editörler. Ecevit Alpar Ş, Bahçecik N, Karabacak Ü, çeviri editörleri. Çağdaş Hemşirelikte Etik. 3. Baskı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevi; 2013. p.52-78.
- Liaschenko J, Peter E. Nursing ethics and conceptualizations of nursing: profession, practice and work. J Adv Nurs. 2004;46(5):488-95. [Crossref] [PubMed]
- Köktürk Dalcalı B. Hemşirelik ve etik. Ergün S, editör. Hemşireliğe Giriş. 1. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Basın Yayın Dağıtım AŞ; 2021. p.207-16.
- Karadağlı F. Profesyonel hemşirelikte etik [Ethics in professional nursing]. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2016;6(3):197-200. [Link]
- Işık TM. Hemşirelikte değerler ve inançlar. Ergün S, editör. Hemşireliğe Giriş. 1. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Basın Yayın Dağıtım AŞ; 2021. p.119-29.
- Altun İ. Nursing values. Callara L, ed. Nursing Education Challenges In The 21st Century. 1st ed. New York: Nova Publishers; 2008. p.243-69.
- İzgi C. Mahremiyet kavramı bağlamında kişisel sağlık verileri [The concept of privacy in the context of personal health data]. TJOB. 2014;1(1):25-37. [Link]
- International Council of Nurses ICN [Internet]. © 2023 International Council of Nurses (ICN). [Cited: January 18, 2023]. The ICN code of ethics for nurses 2017. Available from: [Link]
- Eti Aslan F, Çınar F, Es M. Cerrahi hemşirelerinin mahremiyet bilinçlerinin incelenmesi [Investigation of the privacy consciousness of surgical nurses]. Kocaeli Med J. 2019;8(3):95-103. [Crossref]
- Geçkil E, Ege E, Akin B, Göz F. Turkish version of the revised nursing professional values scale: validity and reliability assessment. Jpn J Nurs Sci. 2012;9(2):195-200. [Crossref] [PubMed]
- Aktan GG, Eşer İ, Kocaçal E. Hemşirelerin hasta mahremiyetini koruma ve sürdürme durumları ile etkileyen faktörler [The status of nurses' protecting and maintaining patient privacy and affecting factors]. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2019;16(4):301-5. [Crossref]
- Weis D, Schank MJ. Professional values: key to professional development. J Prof Nurs. 2002;18(5):271-5. [Crossref] [PubMed]
- Ozturk H, Bahçecik N, Ozçelik KS. The development of the patient privacy scale in nursing. Nurs Ethics. 2014;21(7):812-28. [Crossref] [PubMed]
- Süzen H, Çevik K. Hemşirelerin profesyonel değerleri ile merhamet ve sabır düzeyleri arasındaki ilişki [Relationship between nurses' professional values and compassion and patience levels]. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2020;12(4):528-35. [Crossref]
- Kaya A, Kantek F. Yönetici hemşirelerin profesyonel değerler algısı ve etkileyen faktörler [Nurse managers' perception of professional values and affecting factors]. Journal of Health and Nursing Management. 2016;1(3). [Link]
- Lin YH, Wang LS. A Chinese version of the revised Nurses Professional Values Scale: reliability and validity assessment. Nurse Educ Today. 2010;30(6):492-8. [Crossref] [PubMed]
- Shahriari M, Baloochestani E. Applying professional values: the perspective of nurses of Isfahan hospitals. J Med Ethics Hist Med. 2014;7:1. [PubMed] [PMC]
- Torabizadeh C, Darari F, Yektatalab S. Operating room nurses' perception of professional values. Nurs Ethics. 2019;26(6):1765-76. [Crossref] [PubMed]
- Kubsch S, Hansen G, Huyser-Eatwell V. Professional values: the case for RN-BSN completion education. J Contin Educ Nurs. 2008;39(8):375-84. [Crossref] [PubMed]
- Gallegos C, Sortedahl C. An exploration of professional values held by nurses at a large freestanding pediatric hospital. Pediatr Nurs. 2015;41(4):187-95. [PubMed]
- Chikeme PC, Ogbonnaya NP, Anarado AN, Ihudiebube-Splendor CN, Madu O, Israel CE. Professional values of Nigerian nursing students. Int J Med Res Health Sci. 2019;8(3):26-35. [Link]
- Öztürk H, Torun Kılıç Ç, Kahriman İ, Meral B, Çolak B. Assessment of nurses' respect for patient privacy by patients and nurses: a comparative study. J Clin Nurs. 2021;30(7-8):1079-90. [Crossref] [PubMed]
- Tanrıkulu F, Erol F, Ziya NY, Gündoğdu H, Karabulut B, Dikmen Y. Hemşirelerin hasta mahremiyetini gözetme durumlarının incelenmesi [Investigation of the evaluation of the nurses in patient privacy]. Journal of Innovative Healthcare Practices. 2020;1(1):22-9. [Link]
- Özkan ZK, Eyi S, Mayda Z. Hemşirelik öğrencilerinin hasta mahremiyetini korumaya yönelik davranışlarının belirlenmesi [Determination of nursing students behaviour about protecting patient privacy]. Journal of Inonu University Health Servicess Vacational School. 2020;8(2):312-20. [Crossref]
- Özen I, Dağlı F. Mesleki uygulama yapan öğrencilerin hasta mahremiyetine ilişkin görüşü [The view of students who make professional application about patient's privacy]. Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2021;29(1):78-85. [Crossref]
- Aktan G, Zaybak A, Eser I. İntörn hemşirelerin hasta mahremiyetini koruma ve sürdürme durumları ve etkileyen faktörler [Patient privacy of intern nurses conservation and maintenance states and affecting factors]. J Educ Res Nurs. 2021;18(4):396-401. [Link]
- Candan M, Bilgili N. Hemşire ve ebelerin hasta mahremiyetine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi [Evaluation of nurse and midwives' opinions on patient privacy]. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;3(3):34-43. [Link]
- Kim K, Han Y, Kim J. Nurses' and patients' perceptions of privacy protection behaviours and information provision. Nurs Ethics. 2016;24(5):1-14. [Crossref] [PubMed]
- Akyüz E, Erdemir F. Surgical patients' and nurses' opinions and expectations about privacy in care. Nurs Ethics. 2013;20(6):660-71. [Crossref] [PubMed]
- Poorchangizi B, Farokhzadian J, Abbaszadeh A, Mirzaee M, Borhani F. The importance of professional values from clinical nurses' perspective in hospitals of a medical university in Iran. BMC Med Ethics. 2017;18(1):20. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Nelwati, Abdullah KL, Chong MC. Factors influencing professional values among Indonesian undergraduate nursing students. Nurse Educ Pract. 2019;41:102648. [Crossref] [PubMed]
- Lin YH, Li J, Shieh SI, Kao CC, Lee I, Hung SL. Comparison of professional values between nursing students in Taiwan and China. Nurs Ethics. 2016;23(2):223-30. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi