Amaç: Bu çalışmada, 'Bakım Çalışanlarına Hastalardan veya Danışanlardan Gelen Cinsel Taciz Davranışları Ölçeği'nin Türkçe güvenilirlik geçerlilik analizi yapılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Metodolojik tipteki bu araştırmanın örneklemini 167 hemşire oluşturmuştur. Araştırma verileri dijital ortamda toplanmıştır. Araştırmada örneklem sayısı, faktör analizinin yapılabilmesi için ölçek madde sayısının en az 10 katı olması gerekliliğine yönelik belirlenmiştir. Ölçeğin dil geçerliliği için çeviri-tekrar çeviri yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada geçerlilik çalışmaları, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile yapılmıştır. Ölçeğin güvenilirlik çalışmaları ise iç tutarlılık katsayıları ile hesaplanmıştır. Veri toplama öncesinde araştırmaya katılan hemşireler, araştırma hakkında bilgilendirilmiş ve çevrim içi onamları alınmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için etik kurul onayı alınmıştır. Bulgular: Yapılan analiz sonucunda, ölçeğin orijinal yapısı ile uyumlu olarak; gözlemlenen cinsel taciz, sözel cinsel taciz ve fiziksel cinsel taciz olarak 3 alt boyut ve 12 maddeden oluştuğu saptanmıştır. Ölçeğin madde yüklerinin 0,555-0,862 arasında değer aldığı belirlenmiştir. Ölçeğin uyum indeksi değerlerinin; Ki-kare Testi (X2/sd)= 2,18, Uyum İyiliği İndeksi=0,90, yaklaşık hataların ortalama karekökü=0,08, Karşılaştırmalı Uyum İndeksi=0,90, ortalama hataların karekökü=0,02, Ayarlanmış Uyum İyiliği İndeksi=0,84 olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin tümü için Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısının 0,843 olduğu saptanmıştır. Gözlemlenen cinsel taciz, sözel cinsel taciz ve fiziksel cinsel taciz alt boyutları için Cronbach alfa iç tutarlılık katsayılarının ise sırasıyla 0,761, 0,768 ve 0,807 olduğu saptanmıştır. Sonuç: Yapılan analizler, ölçeğin bakım çalışanlarına yönelik cinsel taciz davranışlarını ölçebilecek, sağlam psikometrik özelliklere sahip, geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Hasta bakımı; cinsel taciz; hemşirelik bakımı
Objective: The study aimed to perform the Turkish reliability and validity analysis of the 'Sexual Harassment Behaviors from Patients or Clients and the Care Workers' Mental Health'. Material and Methods: The sample of the methodological study consisted of 167 nurses. In the study data were collected digitally. In the study, the size of samples was determined to be at least 10 times the number of items in the scale in order to perform factor analysis. The translation-re-translation method was used for the language validity of the scale. Validity studies in the study were carried out with exploratory and confirmatory factor analysis. Reliability studies of the scale were calculated with internal consistency coefficients. Before data collection, nurses participating in the study were informed about the study and their online consent was obtained. Ethics committee approval was obtained to conduct the study. Results: As a result of the analysis, it was determined that the scale consisted of 12 items and 3 sub-dimensions as Observed Sexual Harassment, Verbal Sexual Harassment, and Physical Sexual Harassment, in line with the original structure of the scale. The item loads of the scale ranged from 0.555 to 0.862, and the fit index values were calculated as Ki-kare Testi (X2/sd)=2.18, Goodness of Fit Index=0.90, root mean square error of approximation=0.08, Comperative Fit Index=0.90, root mean square residuals=0.02, Adjusted Goodness of Fit Index=0.84. The Cronbach alpha internal consistency coefficient for the whole scale was found to be 0.843. Cronbach alpha internal consistency coefficients for nonverbal sexual harassment, verbal sexual harassment and physical sexual harassment sub-dimensions were found to be 0.761, 0.768 and 0.807, respectively. Conclusion: The analyzes showed that the scale is a valid and reliable measurement tool with robust psychometric properties that can measure sexual harassment behaviors towards care workers.
Keywords: Patient care; sexual harassment; nursing care
- von Gruenigen VE, Karlan BY. Sexual harassment in the work place: Its impact on gynecologic oncology and women's health. Gynecol Oncol. 2018;149(2):227-9. [Crossref] [PubMed]
- Öz H, Dönmez B, Akdağ G. İş yerinde cinsel taciz ile iş doyumu ve işten ayrılma niyeti ilişkileri: kadın mutfak çalışanları örneği [The relationships of sexual harassment at the workplace, job satisfaction and turnover intention: the example of female kitchen workers]. Journal of Turkhis Tourism Research. 2020;4(4):3842-54. [Crossref]
- Yang BX, Stone TE, Petrini MA, Morris DL. Incidence, type, related factors, and effect of workplace violence on mental health nurses: a cross-sectional survey. Arch Psychiatr Nurs. 2018;32(1):31-8. [Crossref] [PubMed]
- Chan DKS, Lam CB, Chow SY, Cheung SF. Examining the job-related, psychological, and physical outcomes of workplace sexual harassment: a meta-analytic review. Psychology of Women Quarterly. 2008;32(4):362-76. [Crossref]
- Jagsi R. Sexual harassment in medicine-#MeToo. N Engl J Med. 2018;378(3):209-11. [Crossref] [PubMed]
- Nelson R. Sexual harassment in nursing: a long-standing, but rarely studied problem. Am J Nurs. 2018;118(5):19-20. [Crossref] [PubMed]
- Spector PE, Zhou ZE, Che XX. Nurse exposure to physical and nonphysical violence, bullying, and sexual harassment: a quantitative review. Int J Nurs Stud. 2014;51(1):72-84. [Crossref] [PubMed]
- Aksayan S, Bahar Z, Bayık A, Emiroğlu ON, Görak G, Karataş N, et al. Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri. 3. Baskı. Ankara: Odak Ofset; 2004.
- Büyüköztürk İ. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 14. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık; 2013.
- Cerit K, Türkmen-Keskin S, Erdem R. Hemşirelerin işyerinde şiddete maruz kalma durumlarının ve ilişkili faktörlerin incelenmesi [Investigation of exposure to nurses' violence in the workplace and related factors]. Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute. 2017;31:231-42. [Crossref]
- Jatic Z, Erkocevic H, Trifunovic N, Tatarevic E, Keco A, Sporisevic L, et al. Frequency and forms of workplace violence in primary health care. Med Arch. 2019;73(1):6-10. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Vincent-Höper S, Adler M, Stein M, Vaupel C, Nienhaus A. Sexually harassing behaviors from patients or clients and care workers' mental health: development and validation of a measure. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(7):2570. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Davis LL. Instrument review: getting the most from a panel of experts. Applied Nursing Research. 1992;5:194-7. [Crossref]
- D'Souza MS, Karkada SN, Venkatesaperumal R, Natarajan J. Self-care behaviours and glycemic control among adults with Type 2 diabetes. GSTF Journal of Nursing and Health Care. 2015;2(1):29-40. [Crossref]
- Schermelleh-Engel K, Moosbrugger H, Müller H. Evaluating the fit of structural quation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psycho logical Research Online. 2003;8(2):23-74. [Link]
- Özdamar K. Paket Programlar ile İstatistik Veri Analizi 1. 5. Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi; 2004.
- Ozyurtseven BT, Gungormus Z. Reliability and validity of the Turkish adaptation of dental environmental stress scale: a methodological study. Journal of Advanced Oral Research. 2021;12(2). [Crossref]
- Yücens B, Kalkan-Oğuzhanoğlu N. Sağlık çalışanlarının şiddet algısı, şiddete uğrama ve şiddetten etkilenme durumları [Perception of violence, exposure to violence and being affected by violence in health workers]. Pamukkale Medical Journal. 2020;13(2):321-9. [Crossref]
- Büyüktaş-Gayır G, Özçelik Z. Sağlık profesyonellerinin maruz kaldıkları fiziksel şiddetin demografik değişkenler itibariyle dağılımına yönelik bir araştırma [A research on the distribution of physical violence by health professionals by demographic variables]. Dicle University, Journal of Economics and Administrative Sciences. 2021;11(21):227-51. [Crossref]
- Şahin Ö, Yıldırım E. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet ve neden olan faktörler: üniversite hastanesi örneği [Violence against healthcare workers and its causes factors: university hospital example]. Necmettin Erbakan University Faculty of Health Sciences Journal. 2020;3(1): 7-14. [Link]
- Kıymaz D, Mıdık Ö. Acil serviste çalışan hemşirelerin iletişim becerileri ile agresyon algıları ve şiddete maruz kalma durumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi [Determining the relationship between communication skills of nurses working in emergency service and their aggression perception and exposure to violence]. The Journal of Academic Social Sciences. 2020;8(101):419-37. [Crossref]
- Karagöz Y. SPSS 23 ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler. 1. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2016. [Link]
- Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve Lisrel Uygulamaları. 2. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık; 2012.
- Esin MN. Veri toplama yöntem ve araçları & veri toplama araçlarının güvenirlik ve geçerliği. Erdoğan S, Nahcivan N, Esin MN, editörler. Hemşirelikte Araştırma: Süreç, Uygulama ve Kritik. 2. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2014. p.223-31.
- Çam MO, Baysan-Arabacı L. Tutum ölçeği hazırlamada nitel ve nicel adımlar [Qualitative and quantitative steps on attitude scale construction]. Journal of Research and Development in Nursing. 2010;12(2):59-71: [Link]
- Yaşlıoğlu MM. Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması [Factor analysis and validity in social sciences: application of exploratory and confirmatory factor analyses]. Istanbul University Journal of the School of Business. 2017;46:74-85. [Link]
- Sümer N. Yapısal esitlik modelleri: temel kavramlar ve örnek uygulamalar [Structural equation modelling: basic concepts and applications]. Turkish Psychological Articles. 2000;3(6):49-74. [Link]
- Anderson JC, Gerbing DW. The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-offit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika. 1984;49:155-73. [Crossref]
- Kılıç FA, Koyuncu I. Examination of scale adaptation studies in terms of construct validity. 26th International Conference on Educational Sciences Abstracts Book. 2017;1202-5. [Link]
- Zhang L, Wang A, Xie X, Zhou Y, Li J, Yang L, et al. Workplace violence against nurses: A cross-sectional study. Int J Nurs Stud. 2017;72:8-14. [Crossref] [PubMed]
- Duba A, Messiaen M, Boulangeat C, Boucekine M, Bourbon A, Viprey M, et al. Sexual harassment exposure and impaired mental health in medical students. The MESSIAEN national study. J Affect Disord. 2020;274:276-81. [Crossref] [PubMed]
- Imakita T, Tajime K, Ikenari S. Sexual harassment toward hospital staff by patients their family members in a Japanese general hospital- an examination including inhibitory factors of help-seeking behavior. J Occup Saf Health. 2020;13(1):11-22. [Crossref]
.: İşlem Listesi