.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Aşırılıkçı Düşünce Biçimi Ölçeği Türkçe Uyarlama Çalışması
The Turkish Adaptation Study of the Militant Extremist Mindset
Turkiye Klinikleri J Foren Sci Leg Med. 2021;18(1):1-9
doi: 10.5336/forensic.2020-76116
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Psikologlar, radikalizm ve terörle ilişkili aşırılıkçı bireylerin psikolojik alt yapısını ve özelliklerini anlamaya ve tanımlamaya çalışmış, bu bireylerde psikopatoloji veya ruhsal bozuklukların yaygın olduğunu bulmuşlardır. Psikolog Dr.Stankov ve ark. bu bulgulardan hareketle bireylerin ve/veya grupların aşırılıkçı düşünce biçimlerini çeşitli eksenlerde değerlendirmeye olanak sağlayacak ''aşırılıkçı düşünce biçimi'' (militant extremist mindset) ölçeğini geliştirmiştir. Ölçek, kişinin militan aşırılığın prototip eğilimlerine uygunluğunu ölçme, hangi bireylerin/grupların şiddete eğilimli olacağını önceden tahmin etme ve teröre yatkın bireyleri/grupları tespit etme amacıyla geliştirilmiştir. Bu araştırmanın amacı, ''aşırılıkçı düşünce biçimi ölçeği'nin (militant extremist mindset) Türkçe uyarlama çalışmasının yapılmasıdır. Ölçek ile bireylerin, militan aşırıcılığın prototip eğilimlerine uygunluğunu ölçmek ve hangi grupların şiddete eğilimli olacağını tahmin etmek ve teröre yatkın grupları tespit etmektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya, 18-72 yaşları arasında 285 kadın ve 215 erkek olmak üzere toplam 500 kişi katılmıştır. Ölçeğin dil geçerliliği; grup çeviri yöntemi, içerik/kapsam geçerliliği; Davis tekniği, yapı/kavram geçerliliği ise açıklayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile yapılmıştır. Ölçeğin güvenilirlik analizi; Cronbach alfa katsayısı, madde-toplam korelasyon puanları, test-tekrar test analizi ile yapılmıştır. Bulgular: DFA analizinde maddelerin 4 faktör tarafından temsil edildiği belirlenmiştir. Model uyum indeksleri olan İyi Uyum İndeksi [Goodness of Fit Index (GFI)]=0,94, Düzeltilmiş İyi Uyum İndeksi [Ad-justed Goodness of Fit Index (AGFI)]=0,92, Yaklaşık Hataların Ortalama Karekökü [Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA)]=0,05, Karşılaştırmalı Uyum İndeksi [Comparative Fit Index (CFI)]=0,89 olarak hesaplanmıştır. İç tutarlılık için Cronbach alfa değeri 0,67-0,86 arasındadır. Tüm maddeler ile ölçek puanı arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlıdır. Sonuç: Türkçeye çevirisi yapılan formdan elde edilen değerler, 'Aşırılıkçı Düşünce Biçimi Ölçeği'nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Adli bilimler; geçerlilik ve güvenilirlik; şiddet; terör
Amaç: Psikologlar, radikalizm ve terörle ilişkili aşırılıkçı bireylerin psikolojik alt yapısını ve özelliklerini anlamaya ve tanımlamaya çalışmış, bu bireylerde psikopatoloji veya ruhsal bozuklukların yaygın olduğunu bulmuşlardır. Psikolog Dr.Stankov ve ark. bu bulgulardan hareketle bireylerin ve/veya grupların aşırılıkçı düşünce biçimlerini çeşitli eksenlerde değerlendirmeye olanak sağlayacak ''aşırılıkçı düşünce biçimi'' (militant extremist mindset) ölçeğini geliştirmiştir. Ölçek, kişinin militan aşırılığın prototip eğilimlerine uygunluğunu ölçme, hangi bireylerin/grupların şiddete eğilimli olacağını önceden tahmin etme ve teröre yatkın bireyleri/grupları tespit etme amacıyla geliştirilmiştir. Bu araştırmanın amacı, ''aşırılıkçı düşünce biçimi ölçeği'nin (militant extremist mindset) Türkçe uyarlama çalışmasının yapılmasıdır. Ölçek ile bireylerin, militan aşırıcılığın prototip eğilimlerine uygunluğunu ölçmek ve hangi grupların şiddete eğilimli olacağını tahmin etmek ve teröre yatkın grupları tespit etmektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya, 18-72 yaşları arasında 285 kadın ve 215 erkek olmak üzere toplam 500 kişi katılmıştır. Ölçeğin dil geçerliliği; grup çeviri yöntemi, içerik/kapsam geçerliliği; Davis tekniği, yapı/kavram geçerliliği ise açıklayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile yapılmıştır. Ölçeğin güvenilirlik analizi; Cronbach alfa katsayısı, madde-toplam korelasyon puanları, test-tekrar test analizi ile yapılmıştır. Bulgular: DFA analizinde maddelerin 4 faktör tarafından temsil edildiği belirlenmiştir. Model uyum indeksleri olan İyi Uyum İndeksi [Goodness of Fit Index (GFI)]=0,94, Düzeltilmiş İyi Uyum İndeksi [Ad-justed Goodness of Fit Index (AGFI)]=0,92, Yaklaşık Hataların Ortalama Karekökü [Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA)]=0,05, Karşılaştırmalı Uyum İndeksi [Comparative Fit Index (CFI)]=0,89 olarak hesaplanmıştır. İç tutarlılık için Cronbach alfa değeri 0,67-0,86 arasındadır. Tüm maddeler ile ölçek puanı arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlıdır. Sonuç: Türkçeye çevirisi yapılan formdan elde edilen değerler, 'Aşırılıkçı Düşünce Biçimi Ölçeği'nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Adli bilimler; geçerlilik ve güvenilirlik; şiddet; terör
ABSTRACT
Objective: Psychologists have found that psychopathology or mental disorders are common in these individuals who have attempted to understand and describe the psychological back ground and characteristics of extremist individuals related to radicalism and terrorism. Based on these findings, psychologist Dr. Stankov and colleagues developed the ''militant extremist mindset'' scale, which will enable individuals and groups to evaluate the extremist ways of thinking in various axes. The scale was developed to measure the suitability of the militant extremism to the prototype tendencies, to predic twhich individuals/groups will be prone to violence, and to identify individuals or groups prone to terrorism. The aim of this study is to adopt ''militant extremist mindset'' into Turkish and to examine the scale's psychometric properties. Matherial and Methods: A total of 500 people, 285 females and 215 males aged between 18-72 years, participated in the study. Language validity of the scale; group translation method, contentvalidity; davis technique and construct/ concept validity were made with explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis (CFA). Reliability analysis of the scale; cronbach's alpha coefficient, item-total correlation scores, and test-retest analysis. Results: In the analysis of the CFA, it shows the priority of four factors. Model fit indexes were calculated as Goodness of Fit Index (GFI)=0.94, Ad-justed Goodness of Fit Index (AGFI)=0.92, Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA)=0.05, Comparative Fit Index (CFI)=0.89. Cronbach alpha value is between 0.67-0.86. Conclusion: This study shows that the values obtained from the form translated into Turkish show that the "militant extremist mindset" is a valid and reliable measurement device.
Keywords: Forensic sciences; reliability and validity; violence; terrorism
Objective: Psychologists have found that psychopathology or mental disorders are common in these individuals who have attempted to understand and describe the psychological back ground and characteristics of extremist individuals related to radicalism and terrorism. Based on these findings, psychologist Dr. Stankov and colleagues developed the ''militant extremist mindset'' scale, which will enable individuals and groups to evaluate the extremist ways of thinking in various axes. The scale was developed to measure the suitability of the militant extremism to the prototype tendencies, to predic twhich individuals/groups will be prone to violence, and to identify individuals or groups prone to terrorism. The aim of this study is to adopt ''militant extremist mindset'' into Turkish and to examine the scale's psychometric properties. Matherial and Methods: A total of 500 people, 285 females and 215 males aged between 18-72 years, participated in the study. Language validity of the scale; group translation method, contentvalidity; davis technique and construct/ concept validity were made with explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis (CFA). Reliability analysis of the scale; cronbach's alpha coefficient, item-total correlation scores, and test-retest analysis. Results: In the analysis of the CFA, it shows the priority of four factors. Model fit indexes were calculated as Goodness of Fit Index (GFI)=0.94, Ad-justed Goodness of Fit Index (AGFI)=0.92, Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA)=0.05, Comparative Fit Index (CFI)=0.89. Cronbach alpha value is between 0.67-0.86. Conclusion: This study shows that the values obtained from the form translated into Turkish show that the "militant extremist mindset" is a valid and reliable measurement device.
Keywords: Forensic sciences; reliability and validity; violence; terrorism
REFERANSLAR:
- Borum R. Understanding terrorist psychology. Mental Health Law & Policy Faculty Publications. 2010;1:1-23.
- Victoroff J, Kruglanski AW. psychology of Ter-rorism: Classic and Contemporary Insights. In: Victoroff J, Kruglanski AW, ed. Book Review. 1st ed. New York: psychology Press; 2009. p.24-36.
- Horgan J. What is Terrorism. The Psychology of Terrorism. 2nd ed. New York: Routledge; 2005. p.1-20.
- Schmid AP, Jongman AJ. Theories. Political Terrorism: A New Guide to Actors, Authors, Concepts, Data Bases, Theories and Literature. 2nd ed. Amsterdam: Swidoc; 1988. p.87-98.
- Borum R. Contemporary psychological research on terrorism. Psychology of Terrorism. 1st ed. Tampa FL: University of South Florida; 2004. p.32.
- Crenshaw M. How terrorists think: what psychology can contribute to understanding terrorism. In: Howard LC, ed. Terrorism: Roots, Impact, Responses. 1st ed. London: Praeger; 1992. p.71-80.
- Horgan J. From profilesto pathways and roots to routes: perspectives from psychology on radicalization in to terrorism. American Association of Political and Social Sciences. 2008;618:80-94.[Crossref]
- McCauley C. Psychological issues in understanding terrorism and the response to terrorism. In: Stout CE ed. The Psychology of Terrorism: Theoretical Understandings and Perspectives. 1st ed. Westport CT: Praeger Publishers; 2002. p.3-29.
- Sageman M. The Mujahedin. Understanding Terror Networks. 1st ed. PA: University of Pennsylvania Press; 2004. p.83.[Crossref]
- Corrado R. R. A critique of the mental disorder perspective of political terrorism. International Journal of Law and Psychiatry. 1981;4(3-4):293-309.[Crossref]
- Pearce KI. Police negotiations. A new role for the community psychiatrist. Can Psychiatr Assoc J. 1977;22(4):171-5.[Crossref] [PubMed]
- Millon T. Disorders of Personality: DSM-III: Axis II. In: Millon T, eds. Book Review. 3rd ed. New York: John Wiley & Sons; 1981. p.943-4.
- Silke A. Holy warriors: exploring the psychological processes of Jihadi radicalization. European Journal Of Criminology. 2008;5(1):99-123.[Crossref]
- Hassel CV. Terror: the crime of the privileged an examination and prognosis. Studiesin Conflict & Terrorism. 1977;1(1):1-16.[Crossref]
- Christmann K. Preventing Religious Radicalisation and Violent Extremism: A Systematic Review of the Research Evidence. Systematic Review. London: Youth Justice Board; 2012. p.1-73.[Link]
- Scarcella A, Page R, Furtado V. Terrorism, radicalisation, extremism, authoritarianism and fundamentalism: a systematic review of the quality and psychometric properties of assessments. PLoS One. 2016;21;11(12):e0166947.[Crossref] [PubMed] [PMC]
- Stankov L, Knežević G, Petrović B, Međedović J, Lazarević LB. Militant extremist mindset in the volatile Balkan regions. Journal for Deradicalization. 2019;19:185-218.[Link]
- Ayhan H. [Territorial dispute of Kosovo under the Albanian and the serb arguments]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2010;23:73-86.[Link]
- Alp İ. [Srebrenica Genocide (July 1995)]. Avrasya Etüdleri. 2017;52(2):127-71.[Link]
- Bilali R. The downsides of national ıdentification for minority groups in intergroup conflicts in assimilationist societies. British Journal of Social Psychology. 2014;53(1):21-38.[Crossref] [PubMed]
- Konda Araştırma ve Danışmanlık. Biz kimiz? Toplumsal yapı araştırması. Konda Araştırma Raporu. 2006;1:1-55.[Link]
.: İşlem Listesi