.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Anneanne ve Babaannelerin Emzirme Davranışı Üzerindeki Etkilerine Yönelik Annelerin Düşünceleri: Tanımlayıcı Araştırma
Maternal Opinions on the Effects of Grandmothers on Breastfeeding Behavior: Descriptive Research
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2021;13(4):822-32
doi: 10.5336/nurses.2021-81434
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Dünyada farklı kültürlerde anneanne ve babaannelerin belli konularda söz sahibi olması ve daha genç kadınları yönlendirme özelliği, birçok konuda olduğu gibi emzirme konusunda da dikkat çekmektedir. Bu araştırmanın amacı, anneanne ve babaannelerin emzirme davranışı üzerindeki etkileri hakkında annelerin düşüncelerini incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipteki araştırma, Bursa ilinin 3 ilçesinde bulunan 6 aile sağlığı merkezine başvuran, 7-12 aylık bebeklere sahip 404 anne ile 15 Ocak 2019 ve 15 Haziran 2019 tarihleri arasında yürütülmüştür. Veriler, araştırmacı tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan anket formu kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistikler ve ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Annelere göre anneannelerin %75,4'ünün, babaannelerin %54,2'sinin emzirmeyi olumlu etkiledikleri saptanmıştır. Anneanne ve babaannelerin emzirmeye yardımcı olmalarının annelerin ilk 6 aydan sonra ek gıdaya geçmelerini sağladığı, emzirmeye engel olmalarının ya da yardımlarının yetersiz olmasının annelerin ilk 6 ay içinde ek gıdaya geçmelerine sebep olduğu belirlendi ve istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu (p<0,05). Annelere göre babaannelerin emzirme üzerindeki etkisi ile ek gıdaya geçme durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu (p=0,002). Sonuç: Emzirmenin, anneanne ve babaannelerin düşünce ve davranışlarından etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır. Sağlık profesyonellerinin, emzirmenin biyopsikososyal yönlerini detaylı bir şekilde ele alarak, annelerin tüm kültürlerde psikolojik ve sosyal çevresinden ayrı düşünülemeyeceğini göz önünde bulundurarak sağlık hizmeti sunmaları önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Büyükanne; emzirme; aile ilişkileri; nesiller arası ilişkiler; hemşirenin rolü
Amaç: Dünyada farklı kültürlerde anneanne ve babaannelerin belli konularda söz sahibi olması ve daha genç kadınları yönlendirme özelliği, birçok konuda olduğu gibi emzirme konusunda da dikkat çekmektedir. Bu araştırmanın amacı, anneanne ve babaannelerin emzirme davranışı üzerindeki etkileri hakkında annelerin düşüncelerini incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipteki araştırma, Bursa ilinin 3 ilçesinde bulunan 6 aile sağlığı merkezine başvuran, 7-12 aylık bebeklere sahip 404 anne ile 15 Ocak 2019 ve 15 Haziran 2019 tarihleri arasında yürütülmüştür. Veriler, araştırmacı tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan anket formu kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistikler ve ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Annelere göre anneannelerin %75,4'ünün, babaannelerin %54,2'sinin emzirmeyi olumlu etkiledikleri saptanmıştır. Anneanne ve babaannelerin emzirmeye yardımcı olmalarının annelerin ilk 6 aydan sonra ek gıdaya geçmelerini sağladığı, emzirmeye engel olmalarının ya da yardımlarının yetersiz olmasının annelerin ilk 6 ay içinde ek gıdaya geçmelerine sebep olduğu belirlendi ve istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu (p<0,05). Annelere göre babaannelerin emzirme üzerindeki etkisi ile ek gıdaya geçme durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu (p=0,002). Sonuç: Emzirmenin, anneanne ve babaannelerin düşünce ve davranışlarından etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır. Sağlık profesyonellerinin, emzirmenin biyopsikososyal yönlerini detaylı bir şekilde ele alarak, annelerin tüm kültürlerde psikolojik ve sosyal çevresinden ayrı düşünülemeyeceğini göz önünde bulundurarak sağlık hizmeti sunmaları önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Büyükanne; emzirme; aile ilişkileri; nesiller arası ilişkiler; hemşirenin rolü
ABSTRACT
Objective: In different cultures, the fact that grandmothers have a say in certain issues draws attention to breastfeeding as well as many other issues. This research was planned to examine mothers' thoughts about the effects of grandmothers on breastfeeding behavior. Material and Methods: The study is planned descriptively. It was conducted in January 15, 2019 and June 15, 2019 with 404 mothers who meet the inclusion criteria in 6 family health centers in 3 districts of Bursa province of Turkey. A question form prepared by the researchers in line with the literature was used in collecting the data. Descriptive statistics and chi-square test were used to evaluate the data. Results: According to the mothers, 75.4% of the maternal grandmothers and 54.2% of the paternal grandmothers positively affected breastfeeding. In the first 6 months, mothers who received additional food and formula advice from their grandmother had a higher rate of switching to supplementary food and formula in the first 6 months compared to those who did not and a significant difference was found (p<0.05). According to mothers, a significant difference was found between the effect of grandmothers on breastfeeding and switching to additional food (p=0.002). Conclusion: It was determined that breastfeeding behavior was also affected by the thoughts and behaviors of the grandmothers. It is important for health care professionals to provide health services by considering the biopsychosocial aspects of breastfeeding in detail and considering that mothers cannot be separated from their psychological and social environment in all cultures.
Keywords: Grandmother; breastfeeding; family relations; intergenerational relations; nurse's role
Objective: In different cultures, the fact that grandmothers have a say in certain issues draws attention to breastfeeding as well as many other issues. This research was planned to examine mothers' thoughts about the effects of grandmothers on breastfeeding behavior. Material and Methods: The study is planned descriptively. It was conducted in January 15, 2019 and June 15, 2019 with 404 mothers who meet the inclusion criteria in 6 family health centers in 3 districts of Bursa province of Turkey. A question form prepared by the researchers in line with the literature was used in collecting the data. Descriptive statistics and chi-square test were used to evaluate the data. Results: According to the mothers, 75.4% of the maternal grandmothers and 54.2% of the paternal grandmothers positively affected breastfeeding. In the first 6 months, mothers who received additional food and formula advice from their grandmother had a higher rate of switching to supplementary food and formula in the first 6 months compared to those who did not and a significant difference was found (p<0.05). According to mothers, a significant difference was found between the effect of grandmothers on breastfeeding and switching to additional food (p=0.002). Conclusion: It was determined that breastfeeding behavior was also affected by the thoughts and behaviors of the grandmothers. It is important for health care professionals to provide health services by considering the biopsychosocial aspects of breastfeeding in detail and considering that mothers cannot be separated from their psychological and social environment in all cultures.
Keywords: Grandmother; breastfeeding; family relations; intergenerational relations; nurse's role
REFERANSLAR:
- Kurnaz D. Erken postpartum dönemde annelerin emzirmeye ilişkin tutum ve başarılarını etkileyen faktörler [Yüksek Lisans Tezi]. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi; 2014. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2020. Erişim linki: [Link]
- Section on Breastfeeding. Breastfeeding and the use of human milk. Pediatrics. 2012;129(3):e827-41. [Crossref] [PubMed]
- T.C. Sağlık Bakanlığı [İnternet]. Copyright © 2021 T.C. Sağlık Bakanlığı [Erişim tarihi: 1 Haziran 2020]. Anne Sütü ve Emzirme. Erişim linki: [Link]
- UNICEF. © 2021 Copyright Unicef [Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018]. Infant and young child feeding. Erişim linki: [Link]
- Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK; 2019. [Link]
- UNICEF, WHO. Capture the Moment-Early initiation of breastfeeding: The best start for every newborn. New York: UNICEF; 2018. Erişim tarihi: 10 Ocak 2019. Erişim linki: [Link]
- Moore ER, Coty MB. Prenatal and postpartum focus groups with primiparas: breastfeeding attitudes, support, barriers, self-efficacy, and intention. J Pediatr Health Care. 2006;20(1):35-46. [Crossref] [PubMed]
- Corbett CA, Callister LC. Giving birth: the voices of women in Tamil Nadu, India. MCN Am J Matern Child Nurs. 2012;37(5):298-305; quiz 306-7. [Crossref] [PubMed]
- Grassley J, Eschiti V. Grandmother breastfeeding support: what do mothers need and want? Birth. 2008;35(4):329-35. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Chen TL, Tai CJ, Chu YR, Han KC, Lin KC, Chien LY. Cultural factors and social support related to breastfeeding among immigrant mothers in Taipei City, Taiwan. J Hum Lact. 2011;27(1):41-8. [Crossref] [PubMed]
- Pilkauskas NV. Breastfeeding initiation and duration in coresident grandparent, mother and infant households. Matern Child Health J. 2014;18(8):1955-63. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Emmott EH, Mace R. Practical support from fathers and grandmothers is associated with lower levels of breastfeeding in the UK millennium cohort study. PLoS One. 2015;10(7):e0133547. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Türkiye İstatistik Kurumu [İnternet]. Türkiye İstatistik Kurumu © 2018 [Erişim tarihi: 21 Eylül 2019]. Coğrafi İstatistik Portalı. Erişim linki: [Link]
- Susin LR, Giugliani ER, Kummer SC. Influência das avós na prática do aleitamento materno [Influence of grandmothers on breastfeeding practices]. Rev Saude Publica. 2005;39(2):141-7. Portuguese. [Crossref] [PubMed]
- Kılıç S. Örnekleme yöntemleri [Sampling methods]. Journal of Mood Disorders. 2013;3(1):44-6. [Link]
- Grassley JS, Spencer BS, Law B. A grandmothers' tea: evaluation of a breastfeeding support intervention. J Perinat Educ. 2012;21(2):80-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Xiao X, Loke AY, Zhu SN, Gong L, Shi HM, Ngai FW. "The sweet and the bitter": mothers' experiences of breastfeeding in the early postpartum period: a qualitative exploratory study in China. Int Breastfeed J. 2020;15(1):12. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Moore AP, Milligan P, Rivas C, Goff LM. Sources of weaning advice, comparisons between formal and informal advice, and associations with weaning timing in a survey of UK first-time mothers. Public Health Nutr. 2012;15(9):1661-9. [Crossref] [PubMed]
- Samlı G, Kara B, Cöbek Ünalan P, Samlı B, Sarper N, Gökalp AS. Annelerin emzirme ve süt çocuğu beslenmesi konusundaki bilgi, inanış ve uygulamaları: niteliksel bir araştırma [Knowledge, beliefs and practices of mothers about breastfeeding and infant nutrition: a qualitative study]. Marmara Medical Journal. 2006;19(1):13-20. [Link]
- Karmacharya C, Cunningham K, Choufani J, Kadiyala S. Grandmothers' knowledge positively influences maternal knowledge and infant and young child feeding practices. Public Health Nutr. 2017;20(12):2114-23. [Crossref] [PubMed]
- Haider R, Rasheed S, Sanghvi TG, Hassan N, Pachon H, Islam S, et al. Breastfeeding in infancy: identifying the program-relevant issues in Bangladesh. Int Breastfeed J. 2010;5:21. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Digra SK, Nomani S. Prevalence and pattern of breast feeding practices in rural women of Jammu. Pediatric Oncall. 2012;9:15. [Crossref]
- Joshi PC, Angdembe MR, Das SK, Ahmed S, Faruque ASG, Ahmed T. Prevalence of exclusive breastfeeding and associated factors among mothers in rural Bangladesh: a cross-sectional study. Int Breastfeed J. 2014;9:7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Legesse M, Demena M, Mesfin F, Haile D. Factors associated with colostrum avoidance among mothers of children aged less than 24 months in Raya Kobo district, North-eastern Ethiopia: community-based cross-sectional study. J Trop Pediatr. 2015;61(5):357-63. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ferreira T, Piccioni LD, Queiroz P, Silva EM, Vale I. Influence of grandmothers on exclusive breastfeeding: cross-sectional study. Einstein (Sao Paulo, Brazil). 2018;16(4):eAO4293. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ünver Z. 0-24 aylık çocuğu olan annelerin anne sütünü arttırmaya yönelik geleneksel uygulamaları [Yüksek Lisans Bitirme Projesi]. Malatya: İnönü Üniversitesi; 2014. Erişim tarihi: 25.4.2021. Erişim linki: [Link]
- Ata Yüzügüllü D, Aytaç N, Akbaba M. Investigation of the factors affecting mother's exclusive breastfeeding for six months. Turk Arch Pediatr. 2018;53:96-104. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Sacco LM, Caulfield LE, Gittelsohn J, Martínez H. The conceptualization of perceived insufficient milk among Mexican mothers. J Hum Lact. 2006;22(3):277-86. [Crossref] [PubMed]
- Tarrant M, Fong DY, Wu KM, Lee IL, Wong EM, Sham A, et al. Breastfeeding and weaning practices among Hong Kong mothers: a prospective study. BMC Pregnancy Childbirth. 2010;10:27. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Bölükbaş N, Erbil N, Altunbaş H, Arslan Z. Traditional practices about child care of the mothers who owner 0-12 month baby. Journal of Human Sciences. 2009;6(1):164-76. [Link]
- Bezner Kerr R, Dakishoni L, Shumba L, Msachi R, Chirwa M. "We grandmothers know plenty": breastfeeding, complementary feeding and the multifaceted role of grandmothers in Malawi. Soc Sci Med. 2008;66(5):1095-105. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi