Amaç: Bu çalışmanın amacı, ailevi Akdeniz ateşi [familial Mediterranian fever (FMF)] hastalarının, sistemik açıdan sağlıklı bireyler ile karşılaştırmalı olarak ağız-diş sağlığı problemlerinin derecesini ve çeşitlerini saptamaktır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya dental muayene amacı ile kliniğimize müracaat eden medikal anamnezinde FMF tanısı olan ve kolşisin kullanan bireyler dâhil edilmiştir. Kontrol grubunu herhangi bir sistemik hastalığa sahip olmayan, yaş ve cinsiyet açısından vaka grubu ile eşleşen bireyler oluşturmuştur. Gen mutasyonlarına ilişkin hasta öyküleri, Genetik bölümünün arşiv kayıtlarından elde edilmiştir. Katılımcıların çürük, kayıp, dolgulu dişler [decay, missing, filled teeth (DMFT)] indeksleri, temporomandibular eklem (TME) muayene bulguları (disk deplasmanı, osteoartrit, ankiloz vb), oral lezyon (aftöz ülserler) varlığı, alveolar kemik kaybı varlığı ve derecesi kayıt altına alınmıştır. Alveolar kemik kaybı en şiddetli olduğu alanda <%15, %15-33, >%33 olmasına göre derecelendirilmiştir. Çalışmada elde edilen veriler SPSS v.21 (IBM, SPSS inc., Armonk, NY) paket programı kullanılarak değerlendirilmiş, p<0,05 düzeyinde anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Yaş ve cinsiyet bakımından eşleştirilmiş 30 kadın, 30 erkek olmak üzere 60 hastanın yaş ortalaması (19-30) 24,53'tür. FMF'li bireylerde en sık görülen (10 hasta) mutasyon heterozigot M694V'tür. FMF'li bireylerin DMFT indeksi, alveolar kemik kaybı şiddeti, TME hastalıkları ve oral lezyonların görülmesi bakımından kontrol grubu ile aralarında anlamlı farklılık görülmemiştir (p>0,05), bununla birlikte bu problemlerin görülme frekansları FMF'li bireylerde daha yüksektir. Sonuç: FMF'li bireylerde ağız, diş ve çene problemleri sağlıklı bireylerden daha sık görülebileceğinden bu hastalar düzenli takip edilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Ailevi Akdeniz ateşi; periodontitis; çürük, kayıp, dolgulu dişler
Objective: The aim of this study is to determine the degree and types of oral-dental health problems in familial Mediterranian fever (FMF) patients compared with systemically healthy individuals. Material and Methods: Individuals who applied to our clinic for dental examination with a diagnosis of FMF in their medical history and who used colchicine were included in the study. The control group consisted of individuals who did not have any systemic disease and matched with the case group in terms of age and gender. Patient histories of gene mutations were obtained from the archive records of the Genetics department. Participants' decay, missing, filled teeth (DMFT) indexes, temporomandibular joint (TMJ) examination findings (disc displacement, osteoarthritis, ankylosis, etc.), presence of oral lesions (aphthous ulcers), presence and degree of alveolar bone loss were recorded. Alveolar bone loss was graded as 33% in the most severe area. The data obtained in the study were evaluated using the SPSS v.21 (IBM, SPSS inc., Armonk, NY) package program, and it was considered significant at the p0.05), however, the frequency of these problems is higher in individuals with FMF. Conclusion: Since the frequency of oral, dental and jaw problems in individuals with FMF can be seen more frequently than in healthy individuals, these patients should be followed up regularly.
Keywords: Familial mediterranean fever; periodontitis; decay, missing, filled teeth
- Cengiz MI, Bagci H, Cengiz S, Yigit S, Cengiz K. Periodontal disease in patients with familial Mediterranean fever: from inflammation to amyloidosis. J Periodontal Res. 2009;44(3):354-61. [Crossref] [PubMed]
- Üstebay S, Üstebay DÜ, Yılmaz Y. Ailevi Akdeniz ateşi [Familial mediterranean fever]. JAREM. 2015;5(3):89-93. [Crossref]
- Bostancı V, Toker H, Senel S, Sahin S. Prevalence of periodontal disease in patients with familial Mediterranean fever: a cohort study from central Turkey. Quintessence Int. 2014;45(9):743-8. [PubMed]
- Aypar E, Ozen S, Okur H, Kutluk T, Besbas N, Bakkaloglu A. Th1 polarization in familial Mediterranean fever. J Rheumatol. 2003;30(9):2011-3. [PubMed]
- Ak KB, Süzen M, Uçkan S. Aseptic arthritis of the temporomandibular joint with severe inflammation in an FMF patient: a case report. journal of anatolian medical research. 2022;7(1):31-46. [Link]
- Sarı O, Tanoğlu A, Aydoğan Ü. Birinci basamakta ailevi Akdeniz ateşine genel yaklaşım [General approach to familial Mediterranean fever in primary care]. Konuralp Medical Journal. 2013;5(2):75-80. [Link]
- Milhavet F, Cuisset L, Hoffman HM, Slim R, El-Shanti H, Aksentijevich I, et al. The infevers autoinflammatory mutation online registry: update with new genes and functions. Hum Mutat. 2008;29(6):803-8. [Crossref] [PubMed]
- Esmeray P, Keçeli Tİ, Tekçiçek M, Batu ED, Arıcı ZS, Ünlü HK, Özen S, Bilginer Y. Oral health status in children with familial Mediterranean fever. Turk J Pediatr. 2021;63(3):443-9. [Crossref] [PubMed]
- Bostanci V, Toker H, Senel S, Ozdemir H, Aydin H. Effect of chronic periodontitis on serum and gingival crevicular fluid oxidant and antioxidant status in patients with familial Mediterranean fever before and after periodontal treatment. J Periodontol. 2014;85(5):706-12. [Crossref] [PubMed]
- Cengiz Mİ, Yayla N, Cengiz K, Bagci H, Taşkın E. Interaction between periodontal disease and systemic secondary amyloidosis: from inflammation to amyloidosis. J Periodontol. 2011;82(4):566-74. [Crossref] [PubMed]
- Touitou I, Sarkisian T, Medlej-Hashim M, Tunca M, Livneh A, Cattan D, et al; International Study Group for Phenotype-Genotype Correlation in Familial Mediterranean Fever. Country as the primary risk factor for renal amyloidosis in familial Mediterranean fever. Arthritis Rheum. 2007;56(5):1706-12. [Crossref] [PubMed]
- Sogur E, Önem E, Kalfa M, Emmungil H, Bostancı N, Aksu K, et al. Oral health and oral quality of life in inactive patients with familial Mediterranean fever without amyloidosis. Clin Exp Rheumatol. 2013;31(3 Suppl 77):15-9. [PubMed]
- Tonetti MS, Greenwell H, Kornman KS. Staging and grading of periodontitis: Framework and proposal of a new classification and case definition. J Periodontol. 2018;89 Suppl 1:S159-S172. Erratum in: J Periodontol. 2018;89(12):1475. [Crossref] [PubMed]
- Fentoğlu Ö, Dinç G, Bağcı Ö, Doğru A, İlhan I, Kırzıoğlu FY, Orhan H. R202Q/M694V as novel MEFV gene mutations in chronic periodontitis and familial Mediterranean fever. J Periodontal Res. 2017;52(6):994-1003. [Crossref] [PubMed]
- Sezer U, Şenyurt SZ, Özdemir EÇ, Zengin O, Üstün K, Erciyas K, et al. Relationship between periodontal destruction and gene mutations in patients with familial Mediterranean fever. Clin Rheumatol. 2016;35(7):1841-7. [Crossref] [PubMed]
- Fentoğlu Ö, Tülüceoğlu EE, Orhan H. Plasminogen gene polymorphisms [c.924C>T and IVS 8+14 G>A] in periodontitis and familial Mediterranean fever: a case-control study. J Periodontal Res. 2022;57(2):371-80. [Crossref] [PubMed]
- Abouzaid M, Hassib N, Hamed K, Taher M, Sokkar M, Eltaweel N, El-Bassyouni H. Oro-dental features in Egyptian patients with familial mediterranean fever. Spec Care Dentist. 2022;42(4):376-82. [Crossref] [PubMed]
- Madani M, Harwick RD, Chen SY, Miller AS. Amyloidosis of the oral cavity: report of five cases. Compendium. 1991;12(5):336, 338-42. [PubMed]
- Gungor AY, Arica V, Gungor O, Tutanc M. Cephalometric evaluation of children with familial Mediterranean fever. Angle Orthod. 2012;82(3):552-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Duzova A, Ozaltin F, Ozon A, Besbas N, Topaloglu R, Ozen S, Bakkaloglu A. Bone mineral density in children with familial Mediterranean fever. Clin Rheumatol. 2004;23(3):230-4. [Crossref] [PubMed]
- Skeie MS, Gil EG, Cetrelli L, Rosén A, Fischer J, Åstrøm AN, et al. Oral health in children and adolescents with juvenile idiopathic arthritis-a systematic review and meta-analysis. BMC Oral Health. 2019;19(1):285. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Botelho J, Machado V, Proença L, Delgado AS, Mendes JJ. Vitamin D deficiency and oral health: a comprehensive review. Nutrients. 2020;12(5):1471. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Mohamed R, El-Bassyouni HT, Elwan SH, Younessd E, Solimane DR, Shehata GM, et al. Carotid intima-media thickness, lipid profile, serum amyloid A and vitamin D status in children with familial Mediterranean fever. Egyptian Rheumatologist. 2020;42(3):237-40. [Crossref]
- Frenkel B, Berg T, Totry A, Rachmiel A. A novel treatment of temporomandibular joint arthritis as a complication in familial Mediterranean fever-literature review and a case report. Oral Maxillofac Surg. 2018;22(4):365-8. [Crossref] [PubMed]
- Tovi F, Gatot A, Fliss D. Temporomandibular arthritis in familial Mediterranean fever. Head Neck. 1992;14(6):492-5. [Crossref] [PubMed]
- Cooksey DE, Girard K. Temporomandibular joint synovitis with effusion in familial Mediterranean fever. Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1979;47(2):123-6. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi