.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Adaptation of Schedule for Oral Motor Assessment to Turkish and its Validity and Reliability: Methodological Study
Yutmada Oral Motor Değerlendirme Ölçeği'nin Türkçeye Uyarlanması, Geçerlik ve Güvenirliği: Metodolojik Çalışma
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2024;9(4):711-9
doi: 10.5336/healthsci.2023-98949
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: Swallowing disorders may occur in children and may lead to life-threatening problems. It is important to assess swallowing in a practical way in clinical settings. Schedule for Oral Motor Assessment (SOMA) is a standardized scale developed for pediatric oral motor feeding assessment for use in clinical evaluation. In Türkiye there is a need a tool for the clinical evaluation of swallowing during feeding. Therefore, SOMA was adapted to Turkish and its validity and reliability were calculated. Material and Methods: Adaptation was made by translation and back-translation method, and the Content Validity Index (CVI) was calculated. The tool named ''Yutmada Oral Motor Değerlendirme Ölçeği (YOMDÖ)'' was administered 37 children with diagnosis of cerebral palsy, Down syndrome, developmental delay, and 13 children with typically development. For validity; item analyses, cluster analysis and Karaduman Chewing Performance Scale, for reliability, test-retest and interrater reliability methods were performed. Internal consistency was calculated and receiver operating characteristic analysis was performed. Results: CVI was>0.80. No items were excluded. Spearman correlation coefficient was calculated for the equivalent criterion (r=0.989, p=0.000). Percentage of agreement and Kappa were>75% and >0.61 in test-retest, and >79% and >0.63 in interrater reliability method. Internal consistency was 0.971 for the total score. The percentages of sensitivity (88%), specificity (90%), positive predictive value (84%), and negative predictive value (93%) for the total score were satisfactory, yet the sensitivity percentages of some of the subcategories were low. Conclusion: The scale, which was adapted into Turkish and called YOMDÖ, is a valid and reliable scale that can be used in the clinical evaluation of pediatric oral motor feeding skills.
Keywords: Oral motor; pediatric dysphagia; pediatric feeding disorders; reliability; Schedule for Oral Motor Assessment; validity
Objective: Swallowing disorders may occur in children and may lead to life-threatening problems. It is important to assess swallowing in a practical way in clinical settings. Schedule for Oral Motor Assessment (SOMA) is a standardized scale developed for pediatric oral motor feeding assessment for use in clinical evaluation. In Türkiye there is a need a tool for the clinical evaluation of swallowing during feeding. Therefore, SOMA was adapted to Turkish and its validity and reliability were calculated. Material and Methods: Adaptation was made by translation and back-translation method, and the Content Validity Index (CVI) was calculated. The tool named ''Yutmada Oral Motor Değerlendirme Ölçeği (YOMDÖ)'' was administered 37 children with diagnosis of cerebral palsy, Down syndrome, developmental delay, and 13 children with typically development. For validity; item analyses, cluster analysis and Karaduman Chewing Performance Scale, for reliability, test-retest and interrater reliability methods were performed. Internal consistency was calculated and receiver operating characteristic analysis was performed. Results: CVI was>0.80. No items were excluded. Spearman correlation coefficient was calculated for the equivalent criterion (r=0.989, p=0.000). Percentage of agreement and Kappa were>75% and >0.61 in test-retest, and >79% and >0.63 in interrater reliability method. Internal consistency was 0.971 for the total score. The percentages of sensitivity (88%), specificity (90%), positive predictive value (84%), and negative predictive value (93%) for the total score were satisfactory, yet the sensitivity percentages of some of the subcategories were low. Conclusion: The scale, which was adapted into Turkish and called YOMDÖ, is a valid and reliable scale that can be used in the clinical evaluation of pediatric oral motor feeding skills.
Keywords: Oral motor; pediatric dysphagia; pediatric feeding disorders; reliability; Schedule for Oral Motor Assessment; validity
ÖZET
Amaç: Pediatrik popülasyonda beslenme ve yutma bozukluğu görülebilir, yaşamı tehdit eden sorunlara neden olabilir. Yutma fonksiyonunu klinik ortamda pratik şekilde değerlendirmek önemlidir. Schedule for Oral Motor Assessment (SOMA) klinik değerlendirmede kullanılmak üzere pediatrik oral motor beslenme değerlendirmesi için geliştirilmiş, standardize ve objektif bir ölçektir. Ülkemizde, pediatrik grupta yutma fonksiyonunun klinik değerlendirmesinde beslenme esnasında değerlendirmeye dayalı bir ölçeğe ihtiyaç vardır. Bu amaçla, SOMA Türkçeye uyarlanmış, geçerlik-güvenilirliği incelenmiştir. Gereç ve Yöntemler: Çeviri-geri çeviri yöntemi kullanılmış, Kapsam Geçerlik İndeksi (KGİ) hesaplanmıştır. Yutmada Oral Motor Değerlendirme Ölçeği (YOMDÖ) adını alan ölçek serebral palsi, Down sendromu, gelişim geriliği tanılı 37 ve tipik gelişen 13 çocuğa uygulanmıştır. Geçerlik için madde güçlük ve ayırt edicilik indeksleri hesaplanmış, ölçüt geçerliğinde küme analizi ve Karaduman Çiğneme Performans Testi, güvenirlik için test-tekrar test ve gözlemciler arası güvenirlik yöntemi uygulanmıştır. İç tutarlılık hesaplanmış, alıcı işletim karakteristik analizi yapılmıştır. Bulgular: KGİ>0,80'dir. Madde çıkarılmamıştır. Eş değer ölçütte Spearman korelasyon katsayısı incelenmiştir (r=0,989, p=0,000). Test-tekrar test yönteminde uyum yüzdesi>%75, Kappa>0,61, gözlemciler arası güvenirlikte uyum yüzdesi>0,63, Kappa katsayısı %79'unda 0,63'ün üzerindedir. İç tutarlılık toplam skorda 0,971, alt kategorilerde 0,803-0,913 aralığında bulunmuştur. Toplam skorun duyarlılık (%88), özgüllük (%90), pozitif prediktif değer (%84), negatif prediktif değer (%93) yüzdelerinin yeterli, bazı alt kategorilerin duyarlılığının düşük düzeyde olduğu görülmüştür. Sonuç: Türkçeye uyarlanıp YOMDÖ adını alan ölçek, pediatrik oral motor beslenme becerilerinin klinik değerlendirmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçektir.
Anahtar Kelimeler: Oral motor; pediatrik yutma; pediatrik beslenme bozukluğu; güvenirlik; Yutmada Oral Motor Değerlendirme Ölçeği; geçerlik
Amaç: Pediatrik popülasyonda beslenme ve yutma bozukluğu görülebilir, yaşamı tehdit eden sorunlara neden olabilir. Yutma fonksiyonunu klinik ortamda pratik şekilde değerlendirmek önemlidir. Schedule for Oral Motor Assessment (SOMA) klinik değerlendirmede kullanılmak üzere pediatrik oral motor beslenme değerlendirmesi için geliştirilmiş, standardize ve objektif bir ölçektir. Ülkemizde, pediatrik grupta yutma fonksiyonunun klinik değerlendirmesinde beslenme esnasında değerlendirmeye dayalı bir ölçeğe ihtiyaç vardır. Bu amaçla, SOMA Türkçeye uyarlanmış, geçerlik-güvenilirliği incelenmiştir. Gereç ve Yöntemler: Çeviri-geri çeviri yöntemi kullanılmış, Kapsam Geçerlik İndeksi (KGİ) hesaplanmıştır. Yutmada Oral Motor Değerlendirme Ölçeği (YOMDÖ) adını alan ölçek serebral palsi, Down sendromu, gelişim geriliği tanılı 37 ve tipik gelişen 13 çocuğa uygulanmıştır. Geçerlik için madde güçlük ve ayırt edicilik indeksleri hesaplanmış, ölçüt geçerliğinde küme analizi ve Karaduman Çiğneme Performans Testi, güvenirlik için test-tekrar test ve gözlemciler arası güvenirlik yöntemi uygulanmıştır. İç tutarlılık hesaplanmış, alıcı işletim karakteristik analizi yapılmıştır. Bulgular: KGİ>0,80'dir. Madde çıkarılmamıştır. Eş değer ölçütte Spearman korelasyon katsayısı incelenmiştir (r=0,989, p=0,000). Test-tekrar test yönteminde uyum yüzdesi>%75, Kappa>0,61, gözlemciler arası güvenirlikte uyum yüzdesi>0,63, Kappa katsayısı %79'unda 0,63'ün üzerindedir. İç tutarlılık toplam skorda 0,971, alt kategorilerde 0,803-0,913 aralığında bulunmuştur. Toplam skorun duyarlılık (%88), özgüllük (%90), pozitif prediktif değer (%84), negatif prediktif değer (%93) yüzdelerinin yeterli, bazı alt kategorilerin duyarlılığının düşük düzeyde olduğu görülmüştür. Sonuç: Türkçeye uyarlanıp YOMDÖ adını alan ölçek, pediatrik oral motor beslenme becerilerinin klinik değerlendirmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçektir.
Anahtar Kelimeler: Oral motor; pediatrik yutma; pediatrik beslenme bozukluğu; güvenirlik; Yutmada Oral Motor Değerlendirme Ölçeği; geçerlik
REFERANSLAR:
- Southall A, Martin C. Feeding Problems in Children. 1st ed. Boca: CRC Press; 2017.
- Dodrill P. Feeding Difficulties in Preterm Infants. SAGE Journal. 2011;3(6):324-31. [Crossref]
- Lefton-Greif MA. Pediatric dysphagia. Phys Med Rehabil Clin N Am. 2008;19(4):837-51, ix. [Crossref] [PubMed]
- Dodrill P, Gosa MM. Pediatric Dysphagia: Physiology, Assessment, and Management. Ann Nutr Metab. 2015;66 Suppl 5:24-31. [Crossref] [PubMed]
- Duffy KL. Dysphagia in Children. Curr Probl Pediatr Adolesc Health Care. 2018;48(3):71-3. [Crossref] [PubMed]
- Reilly S, Angela M, Wisbeach A. The management of feeding in children with neurological problems. In: Southall A, Martin C, eds. Feeding Problems in Children. 1st ed. Boca: CRC Press; 2017. p.188-212. [Crossref]
- Arvedson JC. Assessment of pediatric dysphagia and feeding disorders: clinical and instrumental approaches. Dev Disabil Res Rev. 2008;14(2):118-27. [Crossref] [PubMed]
- Re GL, Vernuccio F, Di Vittorio ML, Scopelliti L, Di Piazza A, Terranova MC, et al. Swallowing evaluation with videofluoroscopy in the paediatric population. Acta Otorhinolaryngol Ital. 2019;39(5):279-88. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Darrow DH, Harley CM. Evaluation of swallowing disorders in children. Otolaryngol Clin North Am. 1998;31(3):405-18. [Crossref] [PubMed]
- Kamide A, Hashimoto K, Miyamura K, Honda M. Assessment of feeding and swallowing in children: validity and reliability of the Ability for Basic Feeding and Swallowing Scale for Children (ABFS-C). Brain Dev. 2015;37(5):508-14. [Crossref] [PubMed]
- Sonies BC, Cintas HL, Parks R, Miller J, Caggiano C, Gottshall SG, et al. Brief assessment of motor function: content validity and reliability of the oral motor scales. Am J Phys Med Rehabil. 2009;88(6):464-72. [Crossref] [PubMed]
- Ortega Ade O, Ciamponi AL, Mendes FM, Santos MT. Assessment scale of the oral motor performance of children and adolescents with neurological damages. J Oral Rehabil. 2009;36(9):653-9. [Crossref] [PubMed]
- Reilly S, Skuse D, Mathisen B, Wolke D. The objective rating of oral-motor functions during feeding. Dysphagia. 1995;10(3):177-91. [Crossref] [PubMed]
- Serel Arslan S, Demir N, Barak Dolgun A, Karaduman AA. Development of a new instrument for determining the level of chewing function in children. J Oral Rehabil. 2016;43(7):488-95. [Crossref] [PubMed]
- Skuse D, Stevenson J, Reilly S, Mathisen B. Schedule for oral-motor assessment (SOMA): methods of validation. Dysphagia. 1995;10(3):192-202. [Crossref] [PubMed]
- Reilly S, Skuse D, Wolke D. SOMA: Schedule for Oral Motor Assessment. 1st ed. London: Whurr; 1999.
- Hajian-Tilaki K. Receiver Operating Characteristic (ROC) Curve Analysis for Medical Diagnostic Test Evaluation. Caspian J Intern Med. 2013;4(2):627-35. [PubMed] [PMC]
- Groeneveld RA, Meeden G, Groeneveld RA, Meeden G. Measuring Skewness and Kurtosis. Journal of the Royal Statistical Society. 2012;33(4):391-9. [Crossref]
- Moors JJA. The Meaning of Kurtosis : Darlington Reexamined. The American Statistician. 2012;(February 2015):3-5. [Link]
- Hopkins KD, Weeks DL. Tests for normality and measures of skewness and kurtosis: their place in research reporting. Educational and Psychological Measurement. 1990;50(4):1. [Crossref]
- DeCarlo LT. On the meaning and use of kurtosis. Psychological Methods. 1997;2(3):292-307. [Crossref]
- Johnson MS, Kress R. Task analysis for criterion-referenced tests. Reading Teacher. 1971;24(4):355-9. [Link]
- Benfer KA, Weir KA, Boyd RN. Clinimetrics of measures of oropharyngeal dysphagia for preschool children with cerebral palsy and neurodevelopmental disabilities: a systematic review. Dev Med Child Neurol. 2012;54(9):784-95. Erratum in: Dev Med Child Neurol. 2018;60(6):630. [Crossref] [PubMed]
- Ercan İ, Kan İ. Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik [Reliability and validity in the scales]. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2004;30(3):211-6. [Link]
- Aker S, Dündar C, Pekşen Y. Ölçme araçlarinda i̇ki yaşamsal kavram: Geçerlik ve güvenirlik [Two vitaly consept of measurement instruments: validity and reliability]. Ondokuz Mayis Universitesi Tip Dergisi. 2005;22(1):50-60. [Link]
- Abadi MZM, Yadegari F, Mehdizade M, Bakhshi E. Test-Retest and inter-rater reliability study of the schedule for oral-motor assessment in Persian children. Iranian Rehabilitation Journal. 2018;16(1):45-54. [Crossref]
- Benfer KA, Weir KA, Bell KL, Ware RS, Davies PS, Boyd RN. Validity and reproducibility of measures of oropharyngeal dysphagia in preschool children with cerebral palsy. Dev Med Child Neurol. 2015;57(4):358-65. [Crossref] [PubMed]
- Benfer KA, Weir KA, Bell KL, Ware RS, Davies PSW, Boyd RN. Oropharyngeal dysphagia and gross motor function in children with cerebral palsy. Pediatrics. 2017;140(6):e20170731. [Crossref]
.: İşlem Listesi