.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
3-6 Yaş Arası Çocuğu Olan Ebeveynlerin Çocuk Yetiştirmedeki Tutumları ile Çocuğun Psikososyal Durumu Arasındaki İlişki: Kesitsel Araştırma
The Relationship Between the Parents' Attitudes on Raising Children with Children Aged 3-6 and the Psychosocial Status of the Child: Cross-Section Study
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2023;15(1):64-71
doi: 10.5336/nurses.2022-91337
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Üç-6 yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin çocuk yetiştirmedeki tutumları ile çocuğun psikososyal durumu arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Gereç ve Yöntemler: Araştırma tanımlayıcı, kesitsel ve ilişki arayıcı niteliktedir. Araştırmanın evrenini; 1 Ocak-1 Mart 2022 tarihleri arasında, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin bir ilinde özel bir merkezde bilişsel gelişim takibi yapılan 3-6 yaş arasında çocuğa sahip anne ve babalar oluşturmuştur. Araştırmada gelişigüzel örnekleme yöntemi kullanılmış ve 298 ebeveyn örneklemi oluşturmuştur. Çalışmada bilgi formu, 3-6 yaş çocuklar için Psikososyal Durum Değerlendirme Ölçeği ile Anne-Baba Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan anne ve babaların yaş ortalaması sırasıyla 33,04±6,08, 36,39±6,28 yıl, çocuk sayısının 3,32±1,15 ve 3 ile 6 yaş arasındaki çocuk sayısının 1.78+0.95 olduğu bulundu. Çalışmaya katılan ebeveynlerin yüksek düzeyde demokratik tutum, ortalamadan daha yüksek yüzeyde baskıcı ve otoriter tutum, orta düzeyde de aşırı hoşgörülü tutum gösterdikleri saptandı. Ebeveyn tutumu ve çocuklardaki psikososyal risk ilişkisinin; demokratik tutum gösterenlerde negatif yönde iken, otoriter ve baskıcı tutum ile aşırı hoşgörülü tutum gösterenlerde pozitif yönde olduğu belirlendi. 3-6 yaş çocuklar için psikososyal değerlendirme ile aile tutumu ve alt boyutları varyasyonu %14 oranında açıkladı. Sonuç: Ebeveyn tutumlarının çocukta görülebilecek psikososyal riskleri etkilediği sonucuna varıldı. Psikososyal risk altındaki çocuk ve ebeveynlerine gereken eğitim, danışmanlık hizmetlerinin verilmesi ve destek sistemlerinin uygulanması önerilir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk; ebeveyn tutumu; psikososyal; riskler
Amaç: Üç-6 yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin çocuk yetiştirmedeki tutumları ile çocuğun psikososyal durumu arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Gereç ve Yöntemler: Araştırma tanımlayıcı, kesitsel ve ilişki arayıcı niteliktedir. Araştırmanın evrenini; 1 Ocak-1 Mart 2022 tarihleri arasında, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin bir ilinde özel bir merkezde bilişsel gelişim takibi yapılan 3-6 yaş arasında çocuğa sahip anne ve babalar oluşturmuştur. Araştırmada gelişigüzel örnekleme yöntemi kullanılmış ve 298 ebeveyn örneklemi oluşturmuştur. Çalışmada bilgi formu, 3-6 yaş çocuklar için Psikososyal Durum Değerlendirme Ölçeği ile Anne-Baba Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan anne ve babaların yaş ortalaması sırasıyla 33,04±6,08, 36,39±6,28 yıl, çocuk sayısının 3,32±1,15 ve 3 ile 6 yaş arasındaki çocuk sayısının 1.78+0.95 olduğu bulundu. Çalışmaya katılan ebeveynlerin yüksek düzeyde demokratik tutum, ortalamadan daha yüksek yüzeyde baskıcı ve otoriter tutum, orta düzeyde de aşırı hoşgörülü tutum gösterdikleri saptandı. Ebeveyn tutumu ve çocuklardaki psikososyal risk ilişkisinin; demokratik tutum gösterenlerde negatif yönde iken, otoriter ve baskıcı tutum ile aşırı hoşgörülü tutum gösterenlerde pozitif yönde olduğu belirlendi. 3-6 yaş çocuklar için psikososyal değerlendirme ile aile tutumu ve alt boyutları varyasyonu %14 oranında açıkladı. Sonuç: Ebeveyn tutumlarının çocukta görülebilecek psikososyal riskleri etkilediği sonucuna varıldı. Psikososyal risk altındaki çocuk ve ebeveynlerine gereken eğitim, danışmanlık hizmetlerinin verilmesi ve destek sistemlerinin uygulanması önerilir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk; ebeveyn tutumu; psikososyal; riskler
ABSTRACT
Objective: Investigation of the relationship between the attitudes of parents with children aged 3-6 in child raising and their psychosocial status. Material and Methods: The research is descriptive, cross-sectional and relationship-seeking. The universe of the research; between January 1-March 1, 2022, mothers and fathers with children between the ages of 3-6 whose cognitive development was followed up in a special center in a province of Southeastern Anatolia were formed. Random sampling method was used in the study and 298 parent samples consisted. In the study, the information form, the Psychosocial Status Assessment Scale for 3-6 years-old children and the Parental Attitude Scale were used. Results: The average age of the mothers and fathers participating in the study, respectively; it was found that the number of children was 33.04±6.08, 36.39±6.28 years, 3.32±1.15, 3-6 age 1.78+0.95. It was determined that the parents participating in the study showed a high level of democratic attitude, a higher-than-average oppressive and authoritarian attitude, and a moderately tolerant attitude. The relationship between parental attitude and psychosocial risk in children; it was determined that while it was negative in those who showed a democratic attitude, it was positive in those who showed an authoritarian and oppressive attitude and an overly tolerant attitude. Variation at a rate of 14%. Conclusion: It was concluded that parental attitudes affect the psychosocial risks that can be seen in the child. It is recommended to provide necessary education, counseling services and support systems to children at psychosocial risk and their parents.
Keywords: Child; parental attitude; psychosocial; risks
Objective: Investigation of the relationship between the attitudes of parents with children aged 3-6 in child raising and their psychosocial status. Material and Methods: The research is descriptive, cross-sectional and relationship-seeking. The universe of the research; between January 1-March 1, 2022, mothers and fathers with children between the ages of 3-6 whose cognitive development was followed up in a special center in a province of Southeastern Anatolia were formed. Random sampling method was used in the study and 298 parent samples consisted. In the study, the information form, the Psychosocial Status Assessment Scale for 3-6 years-old children and the Parental Attitude Scale were used. Results: The average age of the mothers and fathers participating in the study, respectively; it was found that the number of children was 33.04±6.08, 36.39±6.28 years, 3.32±1.15, 3-6 age 1.78+0.95. It was determined that the parents participating in the study showed a high level of democratic attitude, a higher-than-average oppressive and authoritarian attitude, and a moderately tolerant attitude. The relationship between parental attitude and psychosocial risk in children; it was determined that while it was negative in those who showed a democratic attitude, it was positive in those who showed an authoritarian and oppressive attitude and an overly tolerant attitude. Variation at a rate of 14%. Conclusion: It was concluded that parental attitudes affect the psychosocial risks that can be seen in the child. It is recommended to provide necessary education, counseling services and support systems to children at psychosocial risk and their parents.
Keywords: Child; parental attitude; psychosocial; risks
REFERANSLAR:
- Dereli E. Montessori eğitim programının çocukların psikososyal gelişimlerine ve sosyal problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi [Investigation of the effects of the montessori educational program on children's psychosocial development and the social problem solving skills]. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017;18(2):135-53. [Link]
- Willard VW, Cox LE, Russell KM, Kenney A, Jurbergs N, Molnar AE Jr, et al. Cognitive and psychosocial functioning of preschool-aged children with cancer. J Dev Behav Pediatr. 2017;38(8):638-45. [Crossref] [PubMed]
- Batra S. The psychosocial development of children: Implications for education and society - Erik Erikson in context. Contemp Educ Dialogue. 2013;10(2):249-78. [Crossref]
- Öztürk Ertem İ. Çocukluk çağı ruhsal sorunlar. Öztürk O, Uluşahin A. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. 15. Baskı. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri; 2018. p.627-39.
- Karadal A. 3-6 yaş grubu çocuğa sahip ebeveynlerin çocuk yetiştirmeye ilişkin tutumlarının incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi; 2021. [Erişim tarihi: 05.05.2022]. [Link]
- Park JL, Johnston C, Colalillo S, Williamson D. Parents' attributions for negative and positive child behavior in relation to parenting and child problems. J Clin Child Adolesc Psychol. 2018;47(sup1):S63-S75. [Crossref] [PubMed]
- Şahin D, Karabay ŞO, Demir T. 5 yaş çocuklarının sosyal duygusal uyumları ile ebeveynlerinin tutumları arasındaki ilişki [The relationship between 5 years old children's social emotional consistency and their parents' attitudes]. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi. 2017;1(2):1-14. [Link]
- Bağçeli Kahraman B, Çubukçu A. Okul öncesi dönem çocuklarının annelerinin istismar düzeyleri, ebeveyn tutumları ve çocuklarının davranış problemleri arasındaki ilişki [The relation between the abuse levels of mothers, parental attitudes and behavioural problems of children]. OPUS International Journal of Society Researches. 2019;10(17):1304-31. [Crossref]
- Taşkın N. 3-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin ebeveynlik tutumlarının ev kazalarına etkisi [Yüksek lisans tezi]. Yozgat: Yozgat Bozok Üniversitesi-Kırıkkale Üniversitesi; 2021. [Erişim tarihi: 05.05.2022]. Erişim linki: [Link]
- Altınkaynak ŞÖ, Akman B. Okul öncesi dönemdeki çocukların okula uyum becerilerine anne baba tutumlarının etkisi [The effect of parental attitudes to school readiness skills in preschool children]. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2019;30(1):19-36. [Crossref]
- An D, Kochanska G. Parents' early representations of their children moderate socialization processes: Evidence from two studies. Dev Psychopathol. 2022;34(3):823-40. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Yılmazer Y. Anne baba tutumları ile ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okul başarısı ve özerkliklerinin gelişimi arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 2007. [Erişim tarihi: 05.05.2022]. [Link]
- Charpentier Mora S, Bastianoni C, Koren-Karie N, Cavanna D, Tironi M, Bizzi F. Parental mentalizing during middle childhood: how is the adoption of a reflective stance associated with child's psychological outcomes? Int J Environ Res Public Health. 2022;19(10):6205. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Gözübüyük N. Okul öncesi dönem çocuklarında davranış sorunlarının anne-baba tutumu ve öz-kontrol ile ilişkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi; 2016 [Erişim tarihi: 05.05.2022]. [Link]
- Aydoğmuş K. Çocuklarda uyum ve davranış bozuklukları. Aydoğmuş K, Baltaş A, Baltaş Z, Davaslıgil Ü, Güngörmüş O, Konuk E, et al, editörler. Ana-Baba Okulu. 12. Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi; 2006. p.145-58.
- Cüceloğlu D. Sağlıklı aile ve iletişim. İçimizdeki Çocuk. 60. Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi; 2020. p.41-84.
- Çoruk A. Ebeveynlerin çocuk yetiştirme tutumlarının okul öncesi dönem çocuklarının ilkokula hazır bulunuşluk düzeylerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Okan Üniversitesi; 2018. [Erişim tarihi: 04.05.2022]. [Link]
- Şan EG, Altay N. Psychosocial status assessment scale for children aged 3-6 years-parent-form development: validity and reliability study. J Psychiatric Nurs. 2021;12(2):132-9. [Crossref]
- Özyürek A. Okul öncesi çocuğa sahip anne-babalara yönelik "çocuk yetiştirmeye ilişkin anne-baba görüşleri ölçeği" ve "anne-baba tutum ölçeği" geliştirme çalışması [A study on developing "parent views on raising children scale" and "parent attitudes scale" for parents with preschool children]. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi. 2017;2(1):26-38. [Link]
- Cantekin D, Akduman GG. Annelerin çocuk yetiştirme tutumları ile çocuklarının duygularını yönetme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi [The relationship between mothers' attitudes towards child rearing and their children's emotion management skills]. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2020;21(1):87- 92. [Crossref]
- Deniz G, Aydın S, Odabaş D. Ankara il merkezindeki ortaokul ve lise öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı ve anne baba tutumlarının incelenmesi [Digital game addiction and parental attitudes of middle and high school students in Ankara city center]. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2022;4(1):43-55. [Crossref]
- Sümer N, Gündoğdu Aktürk E, Helvacı E. Anne-baba tutum ve davranışlarının psikolojik etkileri: Türkiye'de yapılan çalışmalara toplu bakış [Psychological effects of parenting styles and behaviors : a review of studies in Turkey]. Türk Psikoloji Yazıları. 2010;13(25):42-59. [Link]
- Johari Talib ZM, Mamat M. Effects of parenting style on children development. World Journal of Social Sciences. 2011;1(2):14-35. [Link]
- Mensah MK, Kuranchie A. Influence of parenting styles on the social development of children. Academic Journal of Interdisciplinary Studies. 2013;2(3):123. [Crossref]
- Wake M, Nicholson JM, Hardy P, Smith K. Preschooler obesity and parenting styles of mothers and fathers: Australian national population study. Pediatrics. 2007;120(6):e1520-7. [Crossref] [PubMed]
- Díaz G, McClelland MM. The influence of parenting on Mexican American children's self-regulation. Psych J. 2017;6(1):43-56. [Crossref] [PubMed]
- Gustafsson HC, Cox MJ, Blair C. Maternal parenting as a mediator of the relationship between intimate partner violence and effortful control. J Fam Psychol. 2012;26(1):115-23. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Rahimah R, Koto I. Implications of parenting patterns in the development of early childhood social attitudes. International Journal Reglement & Society (IJRS). 2022;3(2):129-33. [Link]
- Parsak B, Kuzucu Y. Ebeveyn tutumları ile okul öncesi dönem çocuklarında saldırganlık arasındaki ilişkide çocukların empati ve sosyal becerilerinin rolü [The mediator role of empathy and social skill of children in the relationship between parental attitudes and aggression of preschool children]. Humanistic Perspective. 2020;2(3):347-74. [Crossref]
- Corredor GA, Justicia-Arráez A, Romero-López M, Benavides-Nieto A. Longitudinal study of the effects of social competence on behavioral problems. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 2017;237(June 2016);479-85. [Crossref]
- İleri G, Gültekin Akduman G. Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal beceri düzeyleri ile zorba ve kurban çocuk davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi [The investigation of the relations between social skills level and behavioral bully, overbearing in preschool children]. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2019;12(64):581-7. [Crossref]
- Günüç S, Yiğit E. Çocukların dijital oyun bağımlılığına göre aile profillerinin belirlenmesi [Determination of children's family profiles according to their digital game addiction]. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020;17(1):144-74. [Crossref]
.: İşlem Listesi