.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
18 Yaş Üstü Bireylerin Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Yöntemleri Hakkında Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi: Kesitsel Bir Araştırma
Evaluation of Attitudes and Behaviors of Individuals Over the Age of 18 About Traditional and Complementary Medicine Methods: A Cross-Sectional Study
J Tradit Complem Med. 2024;7(1):66-75
doi: 10.5336/jtracom.2023-98622
Makale Dili: TR
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ÖZET
Amaç: Bu çalışma, 18 yaş üstü bireylerin geleneksel ve tamamlayıcı tıp yöntemleri hakkındaki tutum ve davranışlarının ve bunları etkileyen faktörlerin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel nitelikteki bu araştırma, Şubat 2023 tarihinde hastaneye ziyaretçi ve refakatçi olarak gelen 18 yaş ve üzeri 323 kişiyle yüz-yüze yapılmıştır. Çalışmada, bir veri toplama formu ve ''Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Tutum Ölçeği'' kullanılmıştır. Verilerin analizi bilgisayar ortamında bir istatistik paket programı ile yapılmıştır. Bulgular: Katılımcıların %54,5'i kadın ve grubun yaş ortalaması 37,45±13,70 bulunmuştur. Katılımcıların %59,1'i bu kavramı daha önce duymuş, duyanların %62,8'i bu yöntemlerden herhangi birine başvurmuştur. Bu yöntemlere başvuranların %46,5'inin kupa yöntemini yaptırdığı, %49,3'ünün doğal olduğu için başvurduğu, %49,3'ünün bu yöntemleri evde yaptırdığı, %71,8'inin yöntemlerden fayda gördüğünü ifade ettiği saptanmıştır. Katılımcıların ölçekten aldıkları toplam puan ortalaması 98,87±19,45 bulunmuştur. Katılımcılardan kendisinde herhangi bir sağlık sorunu olanların ölçekten aldıkları toplam puanın ve modern tıbba karşı memnuniyetsizlik alt boyutundan aldıkları puan ortancasının anlamlı olarak yüksek olduğu görülmüştür (p<0,05). Sonuç: Geleneksel ve tamamlayıcı tıp kavramını duyan katılımcıların yarısından fazlasının bu yöntemlerden en az birine başvurduğu, başvuran kişilerin yaklaşık yarısının evde yaptırdığı ve en sık başvurunun doğal olması sebebiyle yapıldığı saptanmıştır. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Tutum Ölçeği toplam puanı herhangi bir sağlık sorunu olanlarda yüksek bulunmuştur. Buna göre sağlık sorunu olan bireyler geleneksel ve tamamlayıcı tıp yöntemlerine karşı daha olumlu bir tutum sergilemektedir.
Anahtar Kelimeler: Geleneksel tıp; tamamlayıcı tıp; tutum; davranış
Amaç: Bu çalışma, 18 yaş üstü bireylerin geleneksel ve tamamlayıcı tıp yöntemleri hakkındaki tutum ve davranışlarının ve bunları etkileyen faktörlerin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel nitelikteki bu araştırma, Şubat 2023 tarihinde hastaneye ziyaretçi ve refakatçi olarak gelen 18 yaş ve üzeri 323 kişiyle yüz-yüze yapılmıştır. Çalışmada, bir veri toplama formu ve ''Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Tutum Ölçeği'' kullanılmıştır. Verilerin analizi bilgisayar ortamında bir istatistik paket programı ile yapılmıştır. Bulgular: Katılımcıların %54,5'i kadın ve grubun yaş ortalaması 37,45±13,70 bulunmuştur. Katılımcıların %59,1'i bu kavramı daha önce duymuş, duyanların %62,8'i bu yöntemlerden herhangi birine başvurmuştur. Bu yöntemlere başvuranların %46,5'inin kupa yöntemini yaptırdığı, %49,3'ünün doğal olduğu için başvurduğu, %49,3'ünün bu yöntemleri evde yaptırdığı, %71,8'inin yöntemlerden fayda gördüğünü ifade ettiği saptanmıştır. Katılımcıların ölçekten aldıkları toplam puan ortalaması 98,87±19,45 bulunmuştur. Katılımcılardan kendisinde herhangi bir sağlık sorunu olanların ölçekten aldıkları toplam puanın ve modern tıbba karşı memnuniyetsizlik alt boyutundan aldıkları puan ortancasının anlamlı olarak yüksek olduğu görülmüştür (p<0,05). Sonuç: Geleneksel ve tamamlayıcı tıp kavramını duyan katılımcıların yarısından fazlasının bu yöntemlerden en az birine başvurduğu, başvuran kişilerin yaklaşık yarısının evde yaptırdığı ve en sık başvurunun doğal olması sebebiyle yapıldığı saptanmıştır. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Tutum Ölçeği toplam puanı herhangi bir sağlık sorunu olanlarda yüksek bulunmuştur. Buna göre sağlık sorunu olan bireyler geleneksel ve tamamlayıcı tıp yöntemlerine karşı daha olumlu bir tutum sergilemektedir.
Anahtar Kelimeler: Geleneksel tıp; tamamlayıcı tıp; tutum; davranış
ABSTRACT
Objective: This study aims to evaluate the attitudes and behaviors of individuals over the age of 18 about traditional and complementary medicine methods and the factors affecting them. Material and Methods: This cross-sectional study was conducted face-to-face with 323 people aged 18 and over who gave verbal consent in February 2023. In the study, a data collection form and ''Traditional and Complementary Medicine Attitude Scale'' were used. Data analysis was done with a statistical package program on computer. Results: The mean age of the group was 37.45±13.70 years and 54.5% of the participants were female. Among the participants 59.1% had heard of the concept of traditional and complementary medicine before, and 62.8% of those who heard applied to any method. It was determined that 46.5% of the applicants had the cupping method done, 49.3% applied because it was natural, 49.3% had these methods done at home, and 71.8% benefited. The total mean score of the participants from the scale was found to be 98.87±19.45. It was observed that the total score of the participants who had any health problems from the scale and the median score of the dissatisfaction with modern medicine sub-dimension were significantly higher (p<0,05). Conclusion: It was determined that more than half of the participants who heard the concept of traditional and complementary medicine applied to at least one of these methods, nearly half of the applicants had it done at home, and the most common application was because it was natural. The total score of the Traditional and Complementary Medicine Attitude Scale was found to be higher in the participants who had any health problems. Accordingly, individuals with health problems exhibit a more positive attitude towards traditional and complementary medicine methods.
Keywords: Traditional medicine; complementary therapies; attitude; behavior
Objective: This study aims to evaluate the attitudes and behaviors of individuals over the age of 18 about traditional and complementary medicine methods and the factors affecting them. Material and Methods: This cross-sectional study was conducted face-to-face with 323 people aged 18 and over who gave verbal consent in February 2023. In the study, a data collection form and ''Traditional and Complementary Medicine Attitude Scale'' were used. Data analysis was done with a statistical package program on computer. Results: The mean age of the group was 37.45±13.70 years and 54.5% of the participants were female. Among the participants 59.1% had heard of the concept of traditional and complementary medicine before, and 62.8% of those who heard applied to any method. It was determined that 46.5% of the applicants had the cupping method done, 49.3% applied because it was natural, 49.3% had these methods done at home, and 71.8% benefited. The total mean score of the participants from the scale was found to be 98.87±19.45. It was observed that the total score of the participants who had any health problems from the scale and the median score of the dissatisfaction with modern medicine sub-dimension were significantly higher (p<0,05). Conclusion: It was determined that more than half of the participants who heard the concept of traditional and complementary medicine applied to at least one of these methods, nearly half of the applicants had it done at home, and the most common application was because it was natural. The total score of the Traditional and Complementary Medicine Attitude Scale was found to be higher in the participants who had any health problems. Accordingly, individuals with health problems exhibit a more positive attitude towards traditional and complementary medicine methods.
Keywords: Traditional medicine; complementary therapies; attitude; behavior
REFERANSLAR:
- World Health Organization [Internet]. © 2024 WHO Traditional, Complementary and Integrative Medicine. Erişim tarihi: 05.06.2023 Available from: [Link]
- Biçer İ, Yalçın Balçık P. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp: Türkiye ve seçilen ülkelerinin incelenmesi [Traditional and complementary medicine: investigation of Turkey and the selected countries]. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2019;22(1):245-57. [Link]
- Park YL, Canaway R. Integrating traditional and complementary medicine with national healthcare systems for universal health Coverage in Asia and the Western Pacific. Health Systems & Reform. 2019;5(1):24-31. [Crossref] [PubMed]
- James PB, Bah AJ. Awareness, use, attitude and perceived need for Complementary and Alternative Medicine (CAM) education among undergraduate pharmacy students in Sierra Leone: a descriptive cross-sectional survey. BMC Complement Altern Med. 2014;14:438. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Tindle HA, Davis RB, Phillips RS, Eisenberg DM. Trends in use of complementary and alternative medicine by US adults: 1997-2002. Altern Ther Health Med. 2005;11(1):42-9. [PubMed]
- Şimşek B, Yazgan Aksoy D, Başaran N, Taş D, Albasan D, Kalaycı MZ. Mapping traditional and complementary medicine in Turkey. European Journal of Integrative Medicine. 2017;15:68-72. [Crossref]
- National Institutes of Health [Internet]. Complementary, Alternative, or Integrative Health: What's in a Name? Erişim tarihi: 12.06.2023 Available from: [Link]
- Abuduli M, Ezat S, Aljunid S. Role of traditional and complementary medicine in universal coverage. Malaysian Journal of Public Health Medicine. 2011;11(2):1-5. [Link]
- Resmî Gazete (29.05.1991, Sayı: 20885) sayılı Akupunktur Yönetmeliği; 1991. Erişim tarihi: 10.06.2023 Erişim linki: [Link]
- Resmî Gazete (09.03.2019, Sayı: 30709) sayılı Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarının Klinik Araştırmaları Hakkında Yönetmelik; 2019. Erişim tarihi: 10.06.2023 Erişim linki: [Link]
- Kocabaş D, Eke E. Demir M. Sağlık hizmeti kullanımında bireylerin geleneksel ve alternatif yöntemlere ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi [Evaluation of the attitudes of the individuals on traditional and alternative methods in the use of health care]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019;19(1):63-80. [Crossref]
- Dalgıç N, Nur Eke R. Obezite hastalarında geleneksel ve tamamlayıcı tıp yöntemlerinin kullanımı [Use of traditional and complementary medicine methods in obesity patients]. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi. 2020;53(2):85-91. [Crossref]
- Köse E, Ekerbiçer HÇ, Erkorkmaz Ü. Complementary, alternative and conventional medicine attitude scale: turkish validity reliability study. Sakarya Medical Journal. 2018;8:726-36. [Crossref]
- Şahin N, Aydın D, Akay B. Hemşirelik öğrencilerinin bütüncül tamamlayıcı ve alternatif tıbba karşı tutumlarının değerlendirilmesi [The attitudes of nursing students towards holistic complementary and alternative medicine]. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;8(1):21-6. [Link]
- Yüksel NA, Açıkgöz B, Yüksel C, Ayoğlu FN, Er T. Hekimlerin geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarına bakış açısı [Physicians' point of view of traditional and complementary medical practices]. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi. 2019;4(3):276-86. [Crossref]
- Molassiotis A, Fernández-Ortega P, Pud D, Ozden G, Scott JA, Panteli V, et al. Use of complementary and alternative medicine in cancer patients: a European survey. Ann Oncol. 2005;16(4):655-63. [Crossref] [PubMed]
- Solak Ö, Ulaşlı AM, Çevik H, Dikici A, Devrimsel G, Erkol İnal E, et al. Romatizmal hastalıklarda tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerine başvuru [Application of complementary and alternative medicine methods in rheumatic diseases]. Kocatepe Tıp Dergisi. 2015:116-21. [Crossref]
- Wan MJ, Daniel S, Kassam F, Mutti G, Butty Z, Kasner O, et al. Survey of complementary and alternative medicine use in glaucoma patients. J Glaucoma. 2012;21(2):79-82. [PubMed]
- Sağkal T, Demiral S, Odabaş H, Altunok E. Kırsal kesimde yaşayan yaşlı bireylerin tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerini kullanma durumları [Complementary and alternative treatment methods among elderly individuals in living rural setting] Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi. 2013;27(1):19-26. [Link]
- Dursun Sİ, Vural B, Keskin B, Kaçar HK, Beyhan A, Kadıoğlu H. Yetişkinlerde geleneksel/tamamlayıcı tıp tutumu ile sağlık okuryazarlığı ve sağlık algısı arasındaki ilişki [The relationship between traditional/complementary medical attitude and health literacy and health perception in adults]. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2019;1(1):1-10. [Link]
- Odabaş ÖK, Ağadayı E. Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastaların geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları hakkında bilgi ve davranışları [Knowledge and behaviors of patients applying to family medicine clinic about traditional and complementary medicine]. TJFMPC. 2021;15(1):121-8. [Crossref]
- Sönmez CI, Ayhan Başer D, Küçükdağ HN, Kayar O, Acar İ, Döner Güner P. Tıp fakültesi öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp ile ilgili bilgi durumlarının ve davranışlarının değerlendirilmesi [Evaluation of knowledge of traditional and complementary medicine of medical school students]. Konuralp Tıp Dergisi. 2018;10(3):276-81. [Crossref]
- Siti ZM, Tahir A, Farah AI, Fazlin SM, Sondi S, Azman AH, et al. Use of traditional and complementary medicine in Malaysia: a baseline study. Complement Ther Med. 2009;17(5-6):292-9. [Crossref] [PubMed]
- Kılıç KN, Soylar P. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarına başvuran bireylerin tutumları, başvurma nedenleri ve memnuniyet düzeylerinin incelenmesi [Investigation of attitudes, reasons and satisfaction levels of individuals who apply to traditional and complementary medicine practices]. Journal of Traditional Medical Complementary Therapies. 2019;2(3):97-105. [Crossref]
- Öğüt Düzen K, Korkmaz M. Kanser hastalarında, semptom kontrolü ve tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı [Symptom control in cancer patients, and use of complementary and alternative medicine]. DEUHFED. 2015;8(2):67-76. [Link]
- Wode K, Henriksson R, Sharp L, Stoltenberg A, Hök Nordberg J. Cancer patients' use of complementary and alternative medicine in Sweden: a cross-sectional study. BMC Complement Altern Med. 2019;19(1):62. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Özer N, Bahçecioğlu Turan G, Bakır E. Dahiliye polikliniğine başvuran hastaların geleneksel ve tamamlayıcı tıbba karşı tutumları ve etkileyen faktörler [Attitude of patients admitted to internal diseases polyclinic towards conventional and complementary medicine and the affecting factors]. Sağlık Profesyonelleri Araştırma Dergisi. 2020;2(3):102-12. [Link]
.: İşlem Listesi